Anticosterus / By Franciscus Gomarus

91쪽

erat. Pariter tu etiam ita eum honora, vix e vult: expone Auit- maue pauperibus eri F ym Uasisse animis aureo. Hinc Bonifacius martyr i terrogatis , an liceret in vasculis ligneis sacramenta carescere' r Mit, reuandam secerisses aurei ligneucalicibus utebantur: nunc contra ligneis

cerdotes aureis utuntur calicitaue. Nec antiqui solum, qui in clariori luce versati sunt, ita iudicarunt; sed etiam ex me- dijs Pontificiorum tenebris, Petrus de resecrata, Aliaco Cardinalis Cameracensis superstitionem vestram quam adeo cel bratis , minuendam iudicauit. Astenim: Circa huiusmodi reformatimem, qua necessaria emprouidendum esset, quod in diu uino struitio, non tam onerosa prolixitar, quam deuota es integra breuitas sera aretur: quod in eccles 1 non tam magna imaginum es picturarum varietas multiplicaretur, quod non tot nouasibi Menni arentur, uod non tot noua ecclesia a ficarentur, quodnam sat nam sancti canoni mentara C A Pu T

92쪽

CAPur VI: Sed a templorum lapideorum pompa, ad Dei viventis sipiritualem domum , M templum Spiritus sanctitrataseamus h sextam antithesin ' ius remus. Cos TERVS. HAE R e s E s omnes inducunt vitae laxitatem, aliae quidem ex professo id ipsum docentes, ut Gnostici & Ebionitae, qui improbarunt virginitatem: Waldenses, qui obedientiam maioribus debitam sustulerunt: Circumcelliones, qui homines ad sibijpsis manus violentas inserendas instituerunt: Manichaii Mmaiores ipserum , di ipuli Simonis magi, qui omni turpitudine & obscoenitate vitam hominum commacul uerunt. Posimi his adiungi nostri Anabaptistae, quibus uxores communes sunt: & illi, qui in nouam Henrici Nicolai amoris domum se dicauerunt,

qui ut sibi sitisque bene prospiciant in

aliorum facultates ae possemones involare dicuntur.

93쪽

GoMARvS. dissidio definias,improbos alijs,probos vero pontificijs asscribis; eadem usus veritate ae candore, quo superioribus antithesibus. Nerein inquis) ammo minducunt vita laxitatem: & earum duas constituis species: quarum prior sit e rum, qui ex profesto illud docent: hcque Waldenses annumeras: qui tutobhcis) obedientiam maioribus deh tam sustulerunt. Ac sane si accusare ad victoriam siviscit, praeclare aduersarios deuicisti sed proba onibus est opus. Nam unde tandem id demonstrabis Contrarium enim Naidenses

in professione fidei suae ad Vladissaum

Hungariae regem aperte profitentur. Et in Excusatione contra literas doctoris Augustini aiunt, diueramque tuta cognostramin non esse contraiuinitam ea salmue: quasi es ex magna Parte cantra i , tum 'rent, si asimve auquo iamen meis, mirerum adistitiam, imis utimur ad bonam

se m

A MiqvvM obtines Costere. Nam, quum sextam haereticorum Ac

tholicorum repugnantiam morum

94쪽

. sensem. Quid sanctius dici potuit ' an

illud esst obedientiam maioribus debia tam auserre 3 Huc accedit Aneae Sylvij -- Pontificis Romani in Bohemica histo 'i ' ria consensus qui quum ordine dc a curate waldensium doctrinam recenta fiat, huius tamen,quam paengis, improbitatis nullam omnino facit mentionem. Itaque, si haec nouisti, insignis est accusationis tuae impudentia; sin

ignoras M vestrorum hominum ca- .mmniis temere fidem accommodas, magna imprudentia est: virumque vero, bono ac sapienti viro indignissimum. Qia, praeterea de Manichaeis, Anabaptistis, Henrico-Nicolaitis, de similibus haereticis recenses ecclesiam nostram reformatam non attingunt: quum 3c communes illi sint aduersarij, re fortius ac crebrius a nostris refutati, quam ut cuiquam possit esse obscurum. Itaque progrediemur. Cm s TERvS,

ALI IE sectae quamuis nihil eiusmodi prae se ferant, neque quicquam ex professo dc instituto vitiosium

doceanta

95쪽

vs DE DISCRIM. HAERET.

doceant, ex sipiritu tamen professionis, vitae dissolutionem coniunctam habet. Testes sunt Ar iani, Donatistae, Icora clinae, Huilitae M elures alii: qui licet

de moribus vitiosis verbum nullum fecerint, uniuersum tamen terrarum

orbem, seditionibus & belis pertu bauerunt, libidinibus inquinauerunt, immanibus sacrilegi' violauerunt de iura omnia diuina atque humana inexpiabili scelere polluerunt. Nihil det

factionibus & imposturis erroneum docuerunt Ariani re Donatistae: at, Deus bone, quae turbae,quanta barbaries, quanta crudelitas haeresin istam secuta fuit

studio alieni sumus, ita non mianus profecto ab huius quam oppugnas contagione immunes esse comperies,

si semoto aduersarij animi praeiudiciorem ipsam perpendas. verum quum pro Romanae Ecclesiae more Hussitas, ae plures alios (quibus nominibus O thodoxos grauas . seditionis accusas, audire

96쪽

ET CATHOLICOMM 'audire mihi videor seditio rum Iudaeorum contra Paulum & Silam clamorem , Ni sunt qui orbem perturbant: N Achabi vocem, Tune es Ula qui contum

Aas Israelem ' Liceat igitur nobis cum Elia respondere, I An ego turbaui uer Et Ied tu et domuue Patris tui, qui dereliquisugmandata Damisi is sicuti estis BaalimSic enim se res habet: vos ei vero Dei

coitu defecistis, & homines innocentes ac pios ferro flammaque persecuti, coegistis tandem aduersius crudelit rem vestram iuste se tueri. Quae vero de libidinibus & siccieribus recenses, ea rei veritas & Pontificiae sanctitatis collatio statis superque refutabunt.

Quare ad causas haeresium,quas expinnis,attendamus.

COSTERUS. Hv I v s rei causa haec est, quod Piritus erroris, gratiam Dei tollat; qua qui priuatus est, in omne viti rum genus praeceps ruit: neque solum

cratia spoliat, sed alibi quam in Ecel sia, alijsque medijs, quam Christus instituit, salutem quaerere docet. Quem

97쪽

so DE DISCRIM. R ERET.

admodum ergo gentiles sua sepientisae Iudaei lege Mosaica confisi, de diuo Paulo, traditi Am m repro-- s m. quia sine Christo,extra Ecclesiam, beatitudinem se consequi posse si rauerunt: quemadmodum viatores a recta via aberrantes, quo cupiunt non

asipirant: sic haeretici quum iter aliud ac deberent ingrediuntur, quo longius

procedunt, eo deteriores evadunt : aetantum abest, ut eo , quo intendunt perueniant, ut ad metam plane contrariam tandem deducantur. D.Paulus concionatores h reticos,appellat Piriumue erearis; dc haeresesin inam Eemmiorum. Nam sicut daemonum stiarum

est ad grauiora semper peccata hortari atque impellere; ita haeritici hoc sibi

proprium officium ac munus sumsisse videntur, deterioribus mentem imbuere, & per eos male affecta voluntate , tu grauiora scelera miseram an mam protrahere. unde recte D.Augusti ius: Et omnes quidem haeretici scientia passicitatione decipiunt O reprehendunt eas quos simpliciter credentes inuenerant dr quia empino carnalia suadent, q si ad care

98쪽

um oculorum apertionem conantur ad cere, ut interior oculac excaecetum

GoMARYS.c sae sane, ut recte mones, haec aem mina Diabolica, & haeresium ac se ierum multorum origo apertissima,

quod ritu erroris non flosum gratiasthuai, M adibi quam in Ecclese, alii que m diis quam Chri s instituit salutem qua me

docet. Nam ut alia omittam, considera quarta ecclesiae Romanae se sino messet re infinitam illam superstitionem,nihil Verius comperies. Hinc tanta apud vos monasticarum religionum , quibus aeternae vitae meritum arrogatis, colluuies: tanta in ceremonijs vestris, aqua benedicta, campanis, palmarum rhmis , cineribus , agnis Dei, & caeteris. idololatriae instrumetis fiducia:adeo ut illa tanquam salutis causas praeter Mcontra Christi institutum & dignit tem extollatis, ae pretioso Christi sanguine , summo scelere, adaequetis. Quod ita usu profano & scriptis pr'-

tritum est, ut non tam probatione nostra,quam ipsorum exstirpatione indi-F ge t.

99쪽

8, DE DISCRIM. HAERET.. Vat. Etenim si quis superiticionum

earum copiam amplissimam requirat, perlustret modo Pastorale ad usum Rimanu accommodatum, Ac Archiepisscopi Mechliniensis iussu anno superiore An rapiae editum:euoluat Gublielmi Durandi mimatensis Episcopi Rationale diuinorum ora torum: &, Sur rum ceremoniarum Romana Ecclesia libros tres a Christophoro Marcello Disc po Corcirensi conscriptos: perlegat etiam ominianarum institutionum tu rum (quas Gregorius xI I I. Papa auctoritate & indulgentia sua sibabilivio librum quartum ex communibus manae ecclesiae orationibus M H rati, conflatum, & cum horiotesari fiet. Nam aquae incantationibus Pometificijs benedictae hasce vires spirituales ascribis,car p. I. Praeligantur daemones ex locis, d

creaturis. I. Remittuntur venialia peccata.

11. Phalmata diabolica, praua cogitati nes, dr mentis distractiones in oratione ali que temporibus excluduntur.

1111. 'Mem a terreno reisue colli tum

100쪽

v I. Gratia, fauor, O pra tia sancti

Spiritus impetratur. vo. Praeparatur mens homino, virectivae

diuina fueris peragat, sacramerataque precipiat. Et, nequid desit impietatis, hasce vires spirituales, sequentibus corporalibus

accumulas. 1. Curatur flerilitas hominum, lumem cootarum, huma arumque rerum. XI. Impetratur bonammmultiplicatu Ovbertas, iri. Infirmitates corporum ne invadant vacaventur, es ubi occupauerint curam tum Conceditur enim sanitaue mentis Ocorporis.

Io. IOH- aer purgatur, depellitur ' sis, ct omnis contagio. De cineribus est eadem superstitio:

quos consecrari aes, T. Vt valeant adsenitatem ammmmmo corporum, terra marique .

ii. Vt, de locis, ubi accensi'erint, ae mon cir quicquid dammis ars eu machinata, depellatur.