Anticosterus / By Franciscus Gomarus

121쪽

to DE DISCRIM. HAERET.

tum temporis diucedendum esse, non solum sacrariun literarum mandato, sed etiam Apostolorum & Christi ememplo demonstratur. Verum, ne sine ratione loqui videaris ,oargumentum adfers, tu quidem putas adamantinum & palmarium: vi vero orthodoxi censent plane vitreum ac fragile /-, inquis, adeo certum F, ut nemo haereticorum vel unum hominem potuerit haramus producere, qui ante tempora flui haeresiarcia per omnia se erit O decuerit,sicut immentis ac docet. Hoc mirifice tibi placet Costere: unde passim toto hoc opere idem repetis & aduersarios eo pancratice prouocas. Sed producimus tria C a sti& Apostolorum consensum, omni ex ceptione maiorem. Siseolus Chri Tam dience tat svi inquit Cyprianus, & d creto Pontificio insertum ac sancitum est non debemus attendere,quid aliquis a te

nos sarieaedum putauerit, sed quid primae

qui ante omnes est, fecerit. Neque enim hominis consuetudinem sequi oportet, sed Dei Critatem, quum per miam premetam im quatur Deus es dicat, sine causa colunt me, mandata es doctrinas hominum docentes.

Deinde

122쪽

Deinde vero Irenaeum , Cyprianum, Basilium, Augustinum,caeterosque orathodoxos Patres testes adducimus, quatenus cu sacris literis consentiunt. Quam conditionem ipsimet Patres aedecreta Pontificum Romanorum prae- oratis scribunt. Quare non est quod purioris a solis indoctrinae mccessionem in nobis desita 'pum i ac deres. Ad siuccessionem vero ministerij

Ecclesiastici quod attinet, siquid apud vos rem,id nostri habent; si quid praui,

id ad normam Apostolicam,ex ossicio, resermarunt. Nam Ioannes Hussus, Hieronymus Pragensis , Lutherus, SNinglius, Oecolampadius, Bucerus, caeteriquc reformatae Ecclesiae antesignani, aut doctores fuerunt apud vos, aut ecclesiae ministri: quibus in ecclesiare schola sacras literas docendi & errores refutandi munus fuit demandatum. In quo sic versiati sunt, ut ecclesiam, quae iugo pontificio premebatur, in lucem clarius produxerint & aux rint plurimum. Nam semper ecclesiam extitisse, non modo ex sacris literis , sed experientia quoque cdocti sumus: ut Cataloguptinium veritatis & H-

G s storiae

123쪽

xoc DE DISCRIM. HAERET.

storiae demonstrant. Caeterium qua ra

tione Ecclesia inuisibilis dici possit

loco plenius ex sacris literis ae mihi taxo Patrum consensu differemtas. Interim quid ex aduerso de Romana Ecclesia glorieris, attendamus. Cos TERVS. A et vero doctrina Ecclesiae Catholitae, ab ipsis Apostolis accepta integra metue inuiolata per tot tacula Maetates aa nos usq. peruenit:quod enim credimus hodie in Ecclesia Romana,

id maiores nostri ante UDOS Centum, --M,M,ψ3 id ante annos ducentos, trecentos,

mille atque adeo ipsis Mostolarum temporibus crediderunt. Et quidem usqueadeo est haec fides ae doctrina

ecclesiae catholicae, ut neminem hacte--xών. nus aduersarii dare potuerint,qui illam s. .rap.s. Vel euogitarit, vel mutarit, ves deprauarit. Hanc incorruptam doctrinae per tot annorum aetatumque spatia ad y mustu ih et, steros propagationem, veteres illi a

ctores ' Irenaeus, i Tertullianus, * --αhou primus, ' Origines, i Eusebius i. thh., eo manius, ' Augustinus, t optatus M

124쪽

leuitanus tanti secerunt, ut in ea certissimam verae ecclesiae cognostencita ac demonstrandae notam constituerint. GOMARvS.

T NANr i d solita vestra iactatio est,' quam Centuriae Magdeburgenses ta varia concilii Tridentini examina mulitique viri doctissim i refutarunt, & nos pro modulo, Symbolam nostram, in secunda huius praefationis parte &. in controuersia de ecclesia, ad Babylonis fundamenta subuertenda & ad Dei

gloriam illustrandam , conseremus. Interim ut e plurimis pauca tantum attingam re Pontificiq religionis arcem petam: quis ante Bonifacium octauum

Papam , docuit Abesse Romano Pontifici

omnem humanam creaturam, omnino esse de nece itates tu' Quis ex tota veteri e Cleua unqua asseruit, imagines Christi, eodem cultu cum Christo, adorandas: ut cum sanctis vestris doctoribus Thomma Aquinate M Bonaventura Cardianale docetis Quis veterum lanceam, crucem ligneam, spem salutis vocavit&inuocauit Quis veterum campanas,

cereos

125쪽

iog DE DISCRIM. HAERET, cereos,cineres, aquam, ramos, mo-

vestro, tanquam salutis organa, Consis crauit Summam praeterea Romarae ecclesiae cum orthodoxis Patribus , inter vos dissensionem, in tractatu de Ecclesia, prolaturus sum : ut arrogaritem M perpetuam gloriationem vetustram, rei veritate, humiliem. Quare frustra de successione vestra gloriaris. In qua licet Patres orthodoxi aliquam esse notam constituerint, ante quam

publica in ecclesiam Christi inuecta esset apostasia & tyrannis, id tamen a

nostris temporibus M ab Ecclesiae R manae calamitate, alienum est. Imo, si haec certissima verae eccista rima est, consequitur necessario, Romanaem ecclesiam non esse veram Christi Ecei iam; quum maiorum ae Apostolorum doctrinam & successionem corruperit varijs modis : ut, in Controuersiarum disquisitione, plenius ac flanius iconstabit. CAPUT

126쪽

ET CATHOLICORUM. 2M

CAPvT VIII. Qitare ad octauam antithesin, quae 1 contrarijs haereticorum & Patrum,nctorum studiis consistit, progre-

Cos TERVS.CM d i v M haeresium parens ac 'Amuhem. procreatrix stuperbia, aut aliud rh id genus peccatum pst. Mater

bat se esse aliquem magnum, Arius Sc Nouatus quum ecclesiae principatu, cuius cupiditate ardebant(ille Alexandrinae,sic Romanael potiri non possent, perniciosissimos errores & hqreses sunt commenti, ut nomina sua, virtute obscurii, insigni scelere, ad memoriam sempiternam propagarent. Lutherus in disputatione Lipsica, de mutatione religionis a se excitata, Resue, inquit, prepter Deum coepit res icta, neque pryter Deum finietur. De veterum haeretic rum ambitione , libidinibus ae volu- ptatibus scribunt S.Petrus, Iudas E

127쪽

Qv ae de Haereticorum origine

commemoras, Controuersia m

rrnt: &iisdem argumentis, Papatum, non veritatis, sed superstitionis de hadiresium seliolam esse, demo stramus. Nec enim aliunde Pontificum dominatus ae doctrinae peruerfitas, quam ex superbia, auari ia dc libidine eorum promanam. Testantur id non se in grauissimae orthodoxorum rationes, - sed multorum etiam Pontifimorum scriptorum consensus, ut suis Meria parebit. Ac propterea verius longo pontifices Romanu Simoni mago, Nouato ae Ario (quorum vestigis imsequuntur copulastes , quam veritatis& Dei amantem Lumerum. Nam quod ei asipergis maculae, ut a vobis confictum est: sic responsionem lom giorem non meretur. Sed fuerint dithngitisi haec Lutheri verba, mentem tamen illius mala exponis fide: quum

ea non

128쪽

ET CATHOLICORvM. III

ea non de suo, sed de Pontificiorum studio protulerit: qui ut indulgenticrum nundinationem, non Dei (cuius verbo repugnano sed auaritiae gratia instituerant; sic eodem animo propugnabant; qua de re Reges, Principes, Imperatores, & infiniti alij suis ad con-eilia (ut appellarunt j Grauaminibus libere ae grauiter si pius conquesti sunt. Deinde graphica illa haereticorum ex sacris literis descriptio, Dominationes contemnunt audaces bi placentra, mai stamin Ma emant, nullis mortalium magis conuenit, quam Pontificibus, Cardinalibus, episcopis, preibyteris, monachis; Iesiuitis. Quaenam enim maior esse potest arrogantia & dominationum contemtus, quam se torumque ordinem Ecclesiasticum,magistratus imperio 'eximere: dominationes omnes sibi subijcere: Principes, Reges, Imperatores, religionis sipecie, ad phdes osculandos detrudere: constantes in officio ae Imperatoriae ae regalis maiestatis Hae memores, pro arbitrio, de

solio deturbare, M subditos eorum a debita suis dominis, diuino iure, ob

129쪽

Iix DE DISCRIM. HAERET.dientia, anathematis fulmine prohubcre : summam denique, M (vt in re barbara barbare loqui soletis) plenariam

in omnespotesatem sibi arrogare AD scis, opinor, hic vivos Pontificum c lores, ae dominationum contemtum, re conculcationem intolerabilem, priscisque temporibus inauditam. Nec dominationes solum contemnunt, sed etiam, quod summum superbiae fastigium est, a nullo mortalium sua scelera st w.c si reprehendi posse affirmant Si Papa

selatis negligens deprehendit aer inutilis ac reis missust insuis operibus inisera bama fac, iamres, quia magis o civis se omnibus: nihilominus innumerabile; populos caterv tim secum ducit primo mancipio gehema, cum ipho plagis multis in aternum vapulat ruce huius culpas redarguer uic vafiumii mortalium nullus; quod cunctos est iudic turus a nemine eiu iudicanduae: nisi de Chendatur a fide uiae. Nunc vero com ferto cum hac Pontificum Roman rum insolentia sacrarum literarum MDi is cam Chrysostomi (cuius scripta pontificum si decretis confirmata sunt i iudicium.

130쪽

Pose tib- (inquit ex debito obedire de beni. Offendem quod Fa imperentur omni-

-, F Dcerdoti ' monachis, non filum scutariis , id quia statim, in ipse exordio,

declara , quum dicit , Omnis anima potes

sib-s pereminentibuesubdit Ar etsi Apo- io e si, si EA 'gui Propheta, siue aquisimis tandem pueris: neque enim pietatem se uertit i Abiectio. Quid hic obsccro

excusationis praetendis . COS T E R V S. CONTRA vero sicut Apostoli (qui sanguine, secundum Christum, ecclesiam fundauerunt) admirabili virtute praediti fuerunt: ita in illustrioribus illis Patribus Ac doctoribus, qui, in pascendo grege dominico, Apostolis successerunt, tagularis vitae sanctimonia cluxit. Admiramur summam in Augustino & Gregorio humilitatem, incredibilem victus cultusque asperitatem in Hieronymo, Bassilio, NaZian-Zeno , Chrysostomo: Angelicam in D. Thoma & Bernardo castitatem. Neque quisquam est inter sanctos ccclesiae patres, qui non, ut doctrina eru-H dires