[Conspectus] medicinae theoreticae, cui adjiciuntur ordo

발행: 1832년

분량: 247페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

rus, SalSUS, acer, aromaticus, putridus; hie vero cum odore quoque jungitur. Omnium saporum varii sunt graduS, OmneSque V rie inter se conjungi pos

sunt.

204. Sapores alii suavissimi et gratissimi sunt; alii ingrati, Vixque tolerandi. Mira tamen de hac re hominum diversitas: ita ut quod aliis maxin e voluptati est, alii non sine nausea et ho

205. Quin et suavissimos SaporeS, qui magnam primo voluptatem dederant, homines brevi fastidire solent; dum pessimos et ingratissi-mOS, quales Sunt nicotianae tubaci, ferulae assae foeditae, Salsus, acer, aromaticus, vel putridus: vero hic quoque jungitur cum odore. Sunt

varii gradus omnium SVO- Tum, que omnes possunt

jungi varie inter Se. 204. Alii sapores Sunt Suasissimi et gratissimi: alii sunt ingrati, que viae tolerandi. Tamen cesto mirudiversitus hominum de hac re: ita ut quod est marimae voluptati aliis, alii respuunt

non sine nausea et horrore.

205. Quin homines solent

brevi temporeo fustidire et

Suavissimos sapores, qui primo dederant magnam voluptatem : dum consuetudine homineso discunt amare et appetere pessimos et ingratissimos sapores , quales sunt svores nicotianae

162쪽

et similium, consuetudine amare discunt et appetere. 206. Usus gustus PraeCipuus videtur esse, ad cibum bonum et salubrem invitare, a nOXio aut minus idoneo divertere. Plerique et

optimi cibi gustui grati sunt.

Qui vero gustui incorrupto mali saporis sunt, ii fere nocent. Hujusmodi instinctu, raro fallaCe, quem olfactus quoque juvat, bruta animalia ad idoneum cibum perducuntur, et a nOXio

arcentur.

207. Hic vero instinctus, non SeCUS ac reliqui, minus

persectus homini quam bel-

tuis datur; quippe qui tali

auxilio minus egeat, aliis facultatibus praeditus. Ipse vero qui datur instinctus, tutaci, ferulae asset fortite et similium.

206. Praecipuus usus gustus videtur esse, invitare ad bonum et salubrem ciabum, ceto divertere a noetio aut minus idoneo cibo). Plerique et optimi cibi sunt

grati gustui. Vero ccibiὰ

qui sunt mali saporis incomrupto gustui, ii fere nocent.

Bruta animalia perducuntur ad idoneum cibum, et amcentur a norio, instinctii

hujusmodi, raro fallace, quem olfactus quoque juvat.

207. Vero hic instinctus, non secus ac reliqui cinstinctuso datur minus perfectus homini quam bellula :quippe qui praeditus aliis

facultatibus, minus egeat tali aurilio. Vero ipse instinctus qui datur, Saepe 206. The principat usu os tasto appoars to be, to inviteto good and wholes me Mod, and to divert horn what is noxious and improper. Most, and the best hinds os laod, are plensant to the treste ; but the seod whicli has a badiaste, with the palate unimpatred, is generalty injurious. The brute creation are directed to proper Dod, and are hepthom what is noxious, by instinct of this kind, seldom deceptive, and whicli is also assisted by the smeli. 207. This kind of instinet, like the rest, is tess persect in man than in brutes ; sor he is endowed with other faculties, and has tess noed of such assistanco ; and the instinct whic his Supplied, is generalty vitiated by an unitatural mode Osiise.

163쪽

vitae genere Parum naturali saepe corrumpitur.

208. Statuit porro alma

rerum Parens, ut actio ad vitam alendam adeo neCeS- Saria, et Sua natiara quodammodo voluntaria, voluptate aliqua non careret. Grato

cibi sapore, tanquam Praemio, ad cibum sumendum et conficiendum allicimur. Revera ista voluptas pendet multum a Statu ventri- Culi, et a necessitate novi

cibi sumendi. Vilissimus enim cibus, et sere insulsus, homini esurienti gratissimus eSt, Saturi vero fastidium

crearet. Porro, inter mandendum saliva copiosior a fluit, quo accuratior evadat

gustus, et cibi Sapor gratior. Fluit etiam saliva esurienti ad conspectum, vel etiam

corrumpitur parum naturali genere υitoe. 208. Porro alma Parens

rerum statuit, ut haec

actio adeo necessaria sed alendam vitam, et quodammodo voluntaria Setia natuT , non careret aliqua voluptate. Allicimur ad sumendum et conjiciendum cibum, grato sapore cibi, tanquam praemio. Revera ista voluptas multum pendet a statu ventriculi, et a necessitate

sumendi novi cibi. Enim vilissimus cibus et fere insulsus, est gratissimus homini esurienti, vero crearet fustidium saturi. Porro, inter mandendum, copiosior

saliva fuit, quo gustuS et ia- dat accuratior, et sapor cibi

gratior. Etiam sulina fuit

esurienti ad conspectum, vel 208. The Lind Parent os Nature has ordained, that this

action, whicli is so necessary to support lise, and in iis nature in Some degree voluntary, might not be devoid os sume plea- Sure. We are allured to take and prepare laod, by iis agree- able taste, as is it Were by way of remuneration. Stili that pleasure much depends upon the state of the stomach, and the necessity os tising Desii Dod: for the most common Dod, and what is almost unsavoury, is most acceptable to a hungryman, but would create disgust in one that is satisfied. More-over, during mastication, there is a more copious flow of saliva, in order that the tas te may be more accurate, and the Savour more agreeable. The Saliva fi0ws at sight only, in a

164쪽

ad imaginem aut record tionem grati cibi, quem appetit. 209. Gustus raro nimis acutus ObServatur, nisi a vitio cuticulae, quae linguam tegit. Haec, si sublata fuerit, aut vulnerata, mi ulceribus, uphthis, similibusque malis, ObSeSSa, tum guStunimis acri facto, SaporeS non sine dolore percipiuntur ; vel aliquando Sapor nullus distinguitur, Solus

dolor sentitur. 11 O. Deficit, non SeCUS AC laetus, a cerebri variis ipsius nervorumque vitiis. Hujusmodi vero exempla rara Sunt.

Nonnullis hominibus admodum obtusus datur. Hi quoque parum olfactus h bere solent. Deficit saepissime propter desectum Sa- etiam ad imaginem aut recordationem gruti cibi, quem oppetit.

209. Gustus raro ObSem vatur nimis acutas, nisi a

vitio cuticulae, quae tegit linguam. Si haec fuerit

sublata, aut, vulnerata, aut obsessa ulceribus, aphthis, que similibus mulis, tum gusetti facto nimis acri, Sapores percipiuntur non sine dolore: vel aliquando nullus Sapor

distinguitur, ceto dolor solus sentitur.

non Secus iac tactus a variis vitiis cerebri, que Nervctrum

ipsius. Vero exempla hujusmodi sunt rora. Gustus o datur admodum Obtu-Sus nonnullis hominibus. Di quoque solent habere parum olfactus. Saepissime descithungry man, or even) at the idea or recollection os the plea-

165쪽

livae: nam sicca lingua Stare nequit. Hinc in multis morbis obtusus est, febribus imprimis, gravedine,& tum ob salivae, tum quoque ob appetitus desectum, qui in sano homine adeo juvat; vel propter linguam ipsam tenace et scedomueo Obductam. 211. Depravatur Saepe

gustus. Scilicet, vel gustamus nihil omnino linguae admoto; vel, si quid ei admotum fuerit, Saporem percipimus a vero et solito alienum. Hoc fit plerumque avitio salivae quae ipSa gUStatur. ΗΟe modo Sapor dulcis, SalSus, Reer, ama TUS, Putridus, rancidUS, percipi potest, prout SaliVa, vel a Statu generalis massae propter defectum salivae: nam sicca lingua nequit gustare. Hinc obtusus est

in multis morbis, imprimis febribus, gravedine, 4 c. tum ob dejectum stilivae, tum

titus, qui adeo juvat in sano homine: vel propter linguam obductam tenace et foedo

211. Saepe gustus depravatur. Scilicet vel gustamus omnino nihil admoto linguae: vel siquid admotum fuerit ei, percipimus Saporem alienum a vero et solito.

Hoc plerumque si, α vitio salivet, quae ipsa caulinu9

gustatur. Hoc modo Sapor dulcis, SatiuS, acer, amarus,

putridus, rancidus, potest percipi, prout saliva fuerit

166쪽

humorum, vel organorum quae ipsam Secernunt, Vel oris ipsius, vel ventriculi, Unde Vapor et rUCtUS, Prae sertim si male se habet, ad Os surgunt, CorrUPta fuerit. 212. Verum, praeter S livae vitia, ab aliis causis gustus vitiatur, Veluti papillarum nerVOSarum Conditione ; cujuS Vero PMUm hactenus notum eSt. Nam gustias nonunquam plane alienatur, quamvis Salivapsa aliis hominibus nullius SaporiS Sit. 213. Ad linguae conditionem medici in omnibus morbiS, praesertim febribus, multum solent attendere; nec immerito. Nam eX ea judicare possunt de statu ventriculi, de siti, vel PO-ralis massae humorum, vel

organorum quae secernunt

ipsum, vel ipsius oris vel, ventriculi, unde vapor et ructus surgunt ad OS, praeSemtim si habet se male. 212. Vero praeter vitia salivae, gustus vitiatur ab aliis causis, veluti conditione nervosarum papillarum cujus vero parum est notum hactenus. Nam nonnunquam gustus plane alienatur aliis hominibus, quamvis ipsa saliva sit nullius

213. Medici solent multum nec immerito attendere ad conditionem linguae in omnibus morbis, praesertim

febribus. Nam possunt judicare et ea, de statu Ven

triculi, de siti vel potius de

ste saliva has been corrupted by the condition os the generalmass of the fluids or organs whicli secrete it, or of the mouilii meis, or of the stomach, Whence gas and eructations rise tothe mouili, particularly is it be disordered. 212. Hut besides the disorders dependent upon the saliva, the iaste is vitiated hom other causes : as by the state of the nervous papillae ; but of this faet w0 hitherto know li ille :for somelimes the iaste is evidently altered in Some perSons, although the saliva itself poSSesSES no taste. 213. Medicat men are accustomed to attend much, and Very properly, to the state of the longue, in ali diseases,

167쪽

tius de necessitate potuS SU- mendi, Cum aeger, propter delirium, stuporem, &C. neque Sitim Sentit, neque de ea poteSt conqueri; et demum de natUra, et RUPmento, vel remissione sebris,

ab inspecta lingua, medici judicium aliquod deducere

hom it, concerning the state os the stomach ; os thirst, orrather of the necessi V of taking drink. at a time that a patient On account os delirium, stupor, &c., is Deither Seu sibie of thirst, nor able to complain os it; anil, laStly, medicat men are a customed to form some judgment istominspection os the longue, of the nature, and increaSe, Or remission, of sever.

necessitate sumendi potus, cum aeger propter delirium, stuporem, 4 c. neque sentit sitim, neque potest conqueri de ea : et demum medici conantur deducere aliquod judicium ut lingua inspecta, de natura, et augmento, Cet

remissione febris.

168쪽

CAP. VII. - De olfactu; effuSque usibus, varietatibus

et vitiis: nec non de natura odorum, eorumque

ejectibus in corpore hu

mauo.

214. HUIUS sensus Sedes est in membrana illa mollissima, delicatissima, nerVO-rum et V orum Sanguinem vehentium reserta, quae naribus internis, variisque Sinibus et antris, quibus iterox iis est obducitur. Acutior sensus circa medium Septum, OSSaque SpongiOSa, quibus membrana CraSSior,

et mollior datur, quam in antris profundioribus, ubi

membrana tenuior, minUS CAP. VII.-De olfactu-que de usibus varietatibus, et de vitiis ejus; necnon de natura odorum, que debesseetibus eorum, in humano

corpore.

214. SEDES hujus sensus est in illa mollissima et delicatisssim4 membrana, referta

nervorum et vasorum vehentium sanguinem, quae obduciatur naribus internis, que variis sinibus, et antris, quibus est iter eae iis ci. e. internis naribusθ. Sensus est9 acutior circa medium Septum, que Ossa U0Πgiosa, quibus crassior et mollior membrana datur, quam in profundioribus antris, ubi

CRA P. VII.-On the sense of smelling, iis uses, varieties, unddisorders: also on the nature of Odours, and their essecison the human body. 214. The seat os this sense is, in that very sost and dolicate membrane, abundantly Supplied with nerves and blood vesself, whicli is spread over the internat nares, and the various sinuses and cavities Whicli open into them. Smellines is more acute about the central septum and Spongybones, whicli are supplied with a thi ker and soster membrane, than the deeper cavities ; where the membrane is

34. The term smeIliue is applied, in this translation, to the sense, or uo Er of Derceivinet smelis; and smelis, to the quali ty os the substance producing the impression culicd smeli, Odour, Scent, &c. Some writers use the terius synouy

169쪽

serta est: quamvis hae quoque, ut Videtur, partes Ol-

factu non omnino Careant.

115. Ut gustu de Pa tibus corporum solubilibus, sic olfactu de partibus VO-latilibus, quae subtilissimae

per aera volitant, judicamus. V t accurate olfaciat aliquis, apertis quantum poSSit naribus, clauSOque Ore, aera sortiter inhalat, quo plureSparticulae volatiles, maj reque vi, OlfactuS Organo

admoveantur.

216. Organum quoque

Sensum habeat, madidum SerVatur; partim proprio mUeo, partim lachrymis quae ex oculis assidue destillant.

m brana est tenuior, ni ratis nervosa, et minus referta vasis: quamvis hae partes quoque, non omnino careanto actu.

245. Ut judicamus de partibus solubilibus corporum gustu, sic Oudicumus de portibus volatilibus quae subtilissimae volitant per Gera, olfactu. Ut aliquis olfaciat accurate, inhalat

uera fortiter, naribus aper tis quantum possit, que OrecluuSs, quo plures volatiles particulae, que majore vi, ad-mONeantur Organo Olfactus. 216. Quoque orgiarium olfactus, non secus ac orgarium gustus, Servatur madidum, quo habeat acutiorem sensum; partim proprio muco, partim lachrymis, quae assidue destillant eae oculis. thinner, less supplied with nerves and blood-vesseis; althoughthese paris, lihewise, are not entirely devoid os the power of smelling. 215. Ag we judge of the solubie particles of bodies, by thetaste, we judge of the volatile subile particles floating in theair, by smelling. In order to smeli accurately, it is necessaryto inhale the air forcit,ly, with the nostriis opened as wideas possibie, and with the mouili closed ; so that most of the volatile partietes may be applied, with greater force, to the

170쪽

160 217. Ut gustus cibi itineri, Sic olfactus ostio vi rum, quaS aer Subire debet, custOS Praeponitur, moniturus ne quid noxii, via quae Semper Patet, in corpus admittatur. Porro, Ut gUStUS, hic quoque SenSus ad Cibum salutarem invitat, anOXio aut corrupto, putrido imprimis vel rancido, de

terret.

218. Quin et Odores quidam insigni vi in genere

NerυOSO Pollent, et mirandos nonnunqam effectus edunt.

Alii grate excitant, et animo fere deficientem Statim re creant : alii animo linqui faciunt, et aliquando, ut sertur, hominem Plane eX- tinguunt. Huc quoque

pertinent quae vocantur antipathiae, ridiculae prosecto, 217. Ut guΛtus pn sut tur cuto custos itineri cibi, sic olfactus praeponitur cuStos θ ostio viarum, qu&S vias iuer debet subire, m

niturus ne quid nolit admittatur in corpus, via quα Semper patet. Porro, ut gustus, hic sensus quoque invitat ad salutarem cibum,

aut corrupto, imprimis pintrido, aut ranci .

218. Quin et quidam Odores pollent insigni vi in

nervoso genere, et nonnunquam edunt mirandos ejectus. Alii codores9 ercitant grate, et statim resciant illum fere dejicientem animo: alii codores faciunt hominem lingui animo, et aliquando, ut fertur, plane extinguunt cillum . Quoque illo quae vocuntur anti-

SEARCH

MENU NAVIGATION