장음표시 사용
21쪽
d mire signi cet 'non essent anni 9o sed amiares. Nam , inquit, decidere aut praecidere si aliquid ex ipsa summa detrahere. Id vertim quidem est, sed ita applicandum necessario huic rei ut dic mus , xx. has septimanas decreto Dei esse praecisas ct amputatas ex majori temporis summa, quam quidem, si ita lu-b iis et constituere potuisset Deus. Illud enim quod praeciditur, amputatur modo ab omni re circumstanti, ac per id te minos suos ines suos proprios accipit. Quo sensu verbum
abbreviare sorte sumsit Latinus Interpres, ut idem sit ac aliquid amputare de toto, quod eatenus obbreviatur, quatenus suos terminos accipit, ac unum continuum cum toto esse desinit. Ita Corn. Lapide, qui ut versionem hanc suam Vulgatam incommodum sensum pertrahat, edomadas abbreviata dicipi
tat , quod paucae septimanae definitae sunt usque ad Christum, cum Deus uete plures potuisset aruere. Notari tandem meretur constructio irregularis, juxta quam verbum 'strina singulari iungitur nomini plurali. Qualis constructionis Hebraeis
Graecis haud infrequentis exempla alia produxere Grammatici Vid. Glass. Li iii Trarit. iii Gn. LII. Hoc fieri creditur, quando aliquid non modo ad universos, sed& distributive adsing los referri debet sic Gen. XLIX. r. 'iro , , invin an 'ba ic vitis id est rami eius procedit supra murum , ni si uum quaeque earum procedit staque hac constructione denotarur
particularis decisio ac determinatio, non tantum univei a summae xx. hebdomadum, sed c singularum in ista summa partium, quino annorum, ita ut ne quidem unus vel addi vel demi debeat. Alias constructio haec sundatur in septimarum collectione in unum temporis patitam. I. Subjectum porro, ad quod haec temporis mensiaraextrinsecus ordinata est, est Populus Judaicus, 3 Saneta Hieros lyma. Ita porro habet sacer xtus rinvsuper populum tuum super civitatem Panta itatis tuam Videt arcia l .impereur urbem a sanctitate distinguere, quando hunc in ium super haec verba commentatur; Septimanae 7o a Deo in rdestinata 6 consilio aeterno praecise , quibus populus tuus Iudaicus Miscet, ct deinde ut vera Ecclesia inhabite eivitatem Ierusalem,
una cum sanctitate tua, id est Te se Sancti mo Velim absque
ulla necessitate ellipsis conjunctionis sic in textum intruditur, multoque convenientius Vox Io p ut nomen rectum illece- a den-
22쪽
dent, rem ut voci regenti subiungitur, scuti aperte litis Angelus, bis repetita praepositione hv non tria, sed duo tantum orationis membra facit Asfixum porro i, quod nomini recto Gliceret, ad regens reserri debet, ut commodus inde sensus oriatur, unde vertenda verba sunt super urbem sancilitatis, non tuae, sed
tuam. Constructionis hujus alia exempla dant Grammatici. plurimis haec duo habe. uum invoco, exaudi me ab HesDeu Distitiae meae, id est, mi Dei justitia , seu ulti e si v. 1. Ruistis V LIX Ii juxta το/eri, in es a Deus benignitatis meae, id est, mi Deus benignitatis, seu Bissime. Esto alius Hebraismus , quando civitas sancilii iis ponitur pro civitate siani ta Sic enim Hebraeis amiti ire est
Vir fortitudinis, violentiae Src. Deus benignitatis justitiae, pi o viro forti, violento c. De benigno, justo c. Ut pol ira populiis Judaicus , non obstante captivitate dura Dei populus manserat vers 13. 16. si ob sardus cum ipsis olim erectum, neutiquam a parte Dei, etiamsi severe castigantis , ruptum , ita etiamlus Danieli recte vocatur ab Angelo uod fieri credimus, eam ob causam, quia contei ranci erant, ac ejusdem steminiatis cum Daniel Judaei magis vero, quia eodem rege ac eadem lege uirit , gentem sanctam n- in ci, ac λα. Dου ον ex omnibus aliis populis singularitcr Menus laetum constitu bant , ac ea propter ipse Daniel eorum causam apud Deum egerat cons. Exod. XII. 7. Pervialem perinde, uti civitas sancta saepius vocatur, etiam qualis erat post captivitatem Babylonicam
Matth. Iv. s. x VII. b. c. ita revera sic dici hei meretur.
Equidem segregata olim ad cultum Dei, ejus nunc publica
sedes rursus sutura erat, eam claOvab Zach. LII. a. ut
mensam quotidie ibi ni ructam, ignc focumque suum iterum haberet, non obstante quorundati gloriosae praesentiae suae symbolorum sorte defectu. Ad eam quoque pertincbat Daniel jure nativitatis forsan in ea , saltem jure religionis, ut Israelita, quorum omnium communis urbs Jeru alcm, atque pro ea restauranda precibus calidis apud Deum intercesserat, unde Angelus super civitatem sanctam tuam dicit. Quod affixum I xx exaditione Romana, ut xlemens Alex. ic Tertullianus quoad posterius membrum 'n expre ierunt.
c. II. Quando jam super hunc populum, urbemque sanctam
23쪽
t xx septimahae praecise decretae dicuntur , supponitur Hierosolymam jam solo aequatam ac cineribus obrutam mox restaurandam, una cum Templo, ut sit civitas quidem sincta ad cultum Dei publicum segregata, in qua Sancto Israelis sacra facere ac victimas denuo epulari fas esset, atque a populo hoc rursus eam inhabitandam fore Innuitur porro, eatenus populum ac civitatem esse subjecta hujus temporis, quatenus rursus conjuncta ac in integrun restituta sint ut adeo hae hebdomadae non possint videri lapsae esse vel totaliter, vel quoad notabilem annorum partem , quando popuIus nondum est reductus , urbs necdum caepta aedificarici sed initium demum sumant a verbo liberationis , ac illud mox secuta res ictione populi ad civitatem sancitam inhabitandam, reaedificandam ; quod sactum non est intra unius anni breve spatium. Declarat tandem Angelus cha acterem termini septimanarum harum , ac mensuram dii rationis populi ac civitatis fructae sic circumscribit. LXX nempe septimanas constituerat Deus, ut fluerent super
eam; quibus finitis finem quoque suum sortiri debebat. Equidem determinare certum ac praecisum tempus super aliquid, quid aliud notare potest, quam tantum temporis ei dare concedere, quo duret adhuc , Qquoad finem lapso , esse
quoque desinat Nec objici debet, non legi hei absolute xx. septimanas esse decisas super populum civitatem sanctam, sed
expresso addito termino , usque ad claudendam praevaricationem c quam interpretationem Tremellii laudato sequitii
Pareus. Non enim susscit ita posse forsan, sed raebere eicverti praefixum , Patebit mox significationem hujus praesti
sinatim usitatissimam praeserendam esse ; nec Angelum dicere xxx. Septimanas decisas se super urbem sanctam usque ad illa beneficia, sed illa adducantur per Messiam in fine earum. Ita vero mensuram durationis populi ac civitatis sanctae heic reperimus, ut tamen non colligamus hinc cum caligero , Calvisio, aliisque terminum septimanarum harum ess e excidium populi&urbis sinalea totale permo trianos. Sed id contendimus, quod
Iudaei hisce Dei verbis ab Angelo edoceantur, quamdiu pe- culiaris Dei populus jure vocari possent , atque Ierusalem eorum civitas pro sancta, id est, ad cultum Dei publicum segregata jure habenda esset, nimirum I xx. annorum hebdomadas:
24쪽
Harum itaque nis tum erit , quando Iudaei se ipsos abdicac
bunt regimine Dei ac Regem suum ac rupem salutis suae pro terve reiicient, clamantes c . εχομεν βαMλέοι ἐι μὴ καια
Ih. xlx is quando Messias hei promissus sacrificio corporis sui oblato cessare faciet sacrificium 2 munus , quae hactenus sanctitatem Hierosolyma dederant, ac intergerino illo caeremoniarum pariete per crucem in carne sua fracto inimicitiam in. ter ludaeos ac gentiles abolebit pace factari quando denique Messias princeps factus atque exaltatus Spiritum suum mittet ex alto . atque relicto Templo materiali, imposterum corda solum modo fidelium in Templa sacrosancta sibi per eum consecrare, simul etiam sceptrum potentiae suae e sone protendere, ac Euangelium regni sui, quod est libertatis, annunciare incipiet. perte Angelus in hisce rebus finem se timanarum ponit in sequentibus, uti videbimus. Et haec cuncta ejus naturae esse, ut praerogativam Iudaicae gentis, tanquam populi Dci peculiaris, ac
Hierosolymae, tanquam Civitatis Sanctae, enervent, comprobarunt prodigia , quae in urbe ista eodem tempore facta sunt Laceratio veli, Sancto Sanctorum obtens , circa mortem Christi, dictabat, terrestre Tabernaculum non amplius pro habitaculo suo sancto haberi velle Deum, expiationes annuas cultus Leviticos, quamvis eos de facto adhuc aliquot annos toleraret, inutiles tamen, nec sibi acceptos fore, propter sanguinem Filii sui fusum, qui taurorum ac hircorum illum sistere debebat. Inter ostenta miserandae ac ultimae gentis hujus excisionis memorat Iosephus etiam vocem die quodam Pentecostes sacro, a sacerdotibus, nocte interius Templi septum ad sacra celebranda ingressis, post motum strepitumque animal. er. iam primo , auis ditam , quae clamabat , Migremus hinc de Bel Pudauco. Lib. VII. Cap. 2. Hieronymus ad terni hi pallionis Domini hoc refert, uti Eusebius facere videt hi in Chronico ad annum Domini xxx i ii quod perstringens Cafaubonus confidenter hoc prodigium anno ante captam eversamqiae urbem sexto, Chri-hi ς s. adscribit, Excercit xvi. . xc i. ad Annal Eccles. Bar nil. Cum annum, quo id factum est, non notet o ephus, inquit
Lud appellus in his Tud Om p. iues su cara arm n immerit possit . contigisse id die illo Penrecoste , quo iritus --
25쪽
pulos transmigraret. Atque hac vox apertum est rejectionis Puta Aorum totius legalis cultus abolitionis Testimonium. Quam Cappelli observationem non negligenrim dicit Ioppenbur ius licet addat : κεω suam Disput Select xI. f. xxx II. Praedictio ero talis de abolendis eremoniis atque discutiendis umbris praesentiam corporis ipsius & adventum Messiae exspectatum in eludit. Unde gravis ea esse nequit Israeli vero, sed desecto- i quidem stupido , terrena magis quam caeles ta , corticem quam nucleum ambienti. Etenim verus Israel cerimonias e sales ac urbem cri cstrem unice amat propter Messiam pereas praesguratum , a laac stante manifestandum , quo exhibito non amplius Hia . sed lis ἄνω Ιἐρουσαλὴμ quaeri ac desiderat ' I. Videtur quidem Christus Diactitatem adhuc tri buere larosolyma , quando ab Romano excercitu cincta
lana delanda erat Ouum erg. videritis υ βδέλυγμα ἐρημί
ς ως - αγα abommationem desolationis stantem in I O sancto Matth. xi M. Is Verum animadvertendum est
s actitatem urbi competiisse eo tempore, quo Christus haec paenunci bat, in praesenti praerogativa illum urbem circumscribere. Nec repugno , quod Christus ita urbem appellare potuerit, tiam cum respectu ad id tempus, quo milite Romano obsessa erat; siquidem hodie etiam Palaestinam terram sanctam nominare post uinus, nominamus vulgo, non quod talis hactenus sit, sed olim uerit. Et cum de acto urbem Templum ac cultum Leviticum tolerarit Deus , licet de jure abrogatum , usque ad mνολε ,αν reipublicae Judaicae, ut honeste sepeliriretur Vetus Synagoga, mansit eo sensu quadantenus
civitas sancta magni Regis, quamdiu mansit. IV. Totum hoc intervallum dederat Deus Judaeis, ut consilium suum de liberatione peccatoris per sanguinem Filii
ta obsignandum peccata expiandum iniquitatem --ucendum justitiam seculorum; st ad O gnandum visionem Prophetam ct ad ungendum Sanctum Sanctorum Totidem haec sunt beneficia, olim adducenda, quorum intuitu has Lxx sep-
26쪽
almanas populo Judaico Deus concesserat. In his recensendis eum servat ordinem Angelus, ut primo quae mala auserenda, deinde quae bona adserenda essent declaret. V. Ante miri inquirendum est in significationem praefixi, Supra attigimus Tremellium, eumque secutum Pareum, id vertere per usique ad ut sic notetur terminus ad quem septimanarum durati extensa es et Eodem sensu legitur apud Theodoretum, οὐ ζ παλαιωθῆνα et ni, δετα μοι similiter Mapud Tertullianum , Ouoad usque inveteretur delictum. Non caret sorte exemplo usus praefixi talis cum infinitivo constructi. Conferri possunt Levit. XXIV. 2. 2 Chron. XXXVI. 2Ι. yes VII. Is S c. Longe frequentius tamen praefixum hoc usurpatur ad denotandam causam finalem , cujus gratia aliquid fit. Exempla adducere in re nota supervacaneum est. Atque ita rem intellexerunt vulgo Interpretes, quorum tiri gerundium indum, allii conjunctionem ut adhibuerunt Graeci, ἡπλεοξ η να , sal σφυγή ι c. Hoc posterius praeserendum judicamus. quidem sic Angeli responsio belle convenit cum petitione Dan istis. Hic petierat urbis ac populi restitutionem propic DonM-num Ille declarat futuram eandem pro it Dominum, opusque gratiae ab ipso consummandum. Scilicet exigebat Divini consilii ratio, ut promissus Messias intra limites terrae Canaanis apis pareret; unde terra Immanuelis dicitur es vi in I. Semen illud Abraham promissum ibi oriundum elata quod ci edidit ille , quando exiens E terra sua in Dregrinis illis oris tentoria fixit He xi . . . Postulabat itidem p. ortas divina veritas , ut Dominator Israelis prodiret ex Belleiam, tanq: am ct itale tribus Judae, atque reipublicae Iudaicaemcnibro Arich. v. I. ut in son germinaret cornu Davidis, quod cepi inta potetitiae suae, verbum Evangelii inde p. otenderet, ac ibi latissimi imperii sui fundamenta jaceret V x. 2. xxxii. 7. yes 1 3. AMich. Iv. 2. Necessum ergo erat ut Iudaei 1 cducerentum terram hanc patriam, sio ac Templum reaeidis carentor 8 starent in adventu Messiae qui ibi nasci, versari, at tem operari . ac regnum auspicari debebat. Hinc esst quod pronuncia Arge- Ius septimana Lxq. datas esse populo educto, urbi an 'ae instauratae , ut , nimirum per M sitam princi nem, interea
datur defecitio. Neque tantum hoc in loco, din alibi Deus
27쪽
notum fecit Isidaeis , captivitatem illorum in Babel non re laxasse intuitu dignitatis aut meriti in ipsis, sed propter Chri
sum, suturam ab ipse redemtionem , quatenus etiam apud ipsos reductos in terram peragi deberet. Praeter Ies x. a. aliaque locus in hane rem est notabilis ach. IX. Ir. Etiam Tu
co Filia Sion in sanguine foederis tui emisi vinctos tuos e fovea,m qua non est aqua. Horum verborum amplam exegesin hic addere chartae angustia prohibet. V I. Sed progredimur ad ipsa beneficia Ut eo melius sensum verborum sequentium sequamur , non inutile erit, priusquam sententiam nostram promamus , audire quid alii dixerint. Quod ut commode sat , non ad singula versus enunciata carptim aliorum exegeses annotare, sed ad universa eas complexi exhibere animus est Audiamus ergo primo Judaeos. Dchiades, postquam Lxx. n uicia tempore vastationis aedis prima , usque ad vastarionem aedis secundae, numerandas esse inculcasset, at lci ve si 'peccatum natanda cogitatione commissum , juxta Py. xxxvi. 2. Non puc. x in UVna opere
externo patratum , juxta Prov. i. o. I peck tum ira a sermone externo prolatum esse , notasset addit, ex eisione
Clar. 'Impereur , quam solam exhibebo, ne Lectori utriusiaque textus citatione gravis fani dii captivitate Babylonica iniquitate 3 peccata consumpta non fuisse. Nam ecce , inqu:t, 'ostea in aetae iocunda denuo redierunt ad peccandum , quemadmodum prius. Sed in exilio hoc secundo conjumentur atque mentur omnes iniquitates e quia tam grave exilium expiabit ni ruitatem nec peccabit amplius praelitica domus uocirca Iub sinim iatius re uum quintum adveniet Piraeli is adduce. ur tia, i, tabuia aedis aeterna in an tuarium , Ut risu tint iuerisecunda . or biguabitur atque sigillabitur visio est , opheta,
quia ei unde Deus Spiritum suum super omnem carnem , ct Alii
somnia Iomniabunt , aetas is quamvis immatura, cum in a se
cunda de ecorat Prophe a. Et ad ungendum an litatem Sanctitatum ole. unJlionis , quum defecerit hoc oleum in aede secunda Consentit sere Menasse Pen Irael de Term Issia Lib. II. Sest. I. f. I. Hebdomades se uaginta c. Hic illi acnuntiatur praesens tibertas , o futura aliquana nova ac dura populi captivitas , peri amiab omni te. catorum reatu Bra mundaretur. Et paucis inter
28쪽
interiectis ita pergit. Itaque cum dicit , decisa super populum
ad consumendum praevaricationem iniquitatem di peccata , tantum est , quasi diceret , post cousiummationem CCCCXC. annorum sequetur ea populi tui captivitas , qua purgabitur ab idololatria, homicidio ct adulterio , quae sunt tria maxima peccata. Et post peracitam hanc mundationem sequetur tempus ustiti e , Juxta illud, ad addticendam Justitiam seculi , id est , non erit amplius peccatum , sed ut Iesaias ait Cap. LI. 8. Justitia erit semper. Alibi item Cap. 2I. Et populus tuus omnis erit iustus. Atque idem omnes attestantur Prophetae. Subdit porro Darie , ad sigillandum visionem .Prophetam, quasi diceret
omnes Prophetia tum obsignabuntur , quatenus ea omnes , quae futurae erant , complebuntur. Hel a Propheta mens , tum auctiorem fore vim Prophetiae. Ouippe Deus apud Poe ait, effundam Spiritum cc. Praeterea ait, Hungendum Sanctitatem Sanctitatum , id es Sanctum Sanctorum. Nam in se nudo tempunon fuit uuctum , quia non foret aeternum. Et os haec vult dicere
Propheia , finita Prophetia Sacribicia instaurabuntur , quibus
hodierno die caremus. Haec fenasseb.
XVII. Observamus primo generatim contra has Iudaicas Glossa 1. Male finem Lxx. Septimanarum poni ipsis in ut timo per Romanos excidi ; qui error eo crassior est , quod fmul initium habdomadum statuant in destructione aedis primae per Chaldaeos. i. Non post sinitas hebdomadas , sed intra illarum spatium , haec evenire debuisse. Ideo enim hae septimanae
populo restituto urbi Sanctae instauratae concessae erant, ut apud eum , ac in ea , bona haec adducerentur.
XVIII. Secundo speciatim quidem quantum ad ver . ba priora , ad peccatorum ablationem spectantia , dicimus, audacter Menasse cum Abarbeneis restringere peccata expianda ad idololatriam , homicidium , adulterium vel inresusci cum
tamen Angelus indefinite loquatur. Nec cohaerent haec verba Menasse cum iis , quae antea dixerat de Israelis mundatione ab omni peccatorum reatu. Melius Pachiades omnia eic peccata ris operis .cogitationis intellexit. Videtur huic Me.. nassae exegesi subesse haec erroris προφοι ri , quod 'a Πpropter errores leviora peccata exitii rei non fuissent; inu id
hodie nullo modo peccatis illis patrum consentiant, iisque sus-
29쪽
s agentur. ed ob patrum peccata tantum poenas luant contra. Eiecb. xv m. a. s. Certe dissimulat uterque veram exilii hujus causam , quae est , quod Filium exoseulati non fuerint sit. Q. Ropem salutis, raa, contumelibi ita erint , ut sultum ac impro- ω baa tractaverint, molabaa cadaver secerint Deut. xxx II. 16. ehovabis sau factus in Sanctuarium, erasium-tionem humanae naturae, in qua εκσηνωσε ut in Templo ac
Tabernaculo habitavit inter homines Ioh. i. 1 . ipsis fuerit lapis offensionis, rupes scandali os viri. q. s. quod Messiam principem occiderint . 16. 27. Triplici porro adhibuto verbo cinni an ablationem reatus solam Menas seb,
Iachiaris vero etiam abolitionem maculae , ipsiusque peccandi actus, exprimi credit. Hic quidem male , si absolutam αναμαι. ora , quae in hac mortali vita nunquam est expectanda Reg. II i. 6. Eccles, II. o. his in verbis intelligat, nec peccabit amplius domus prae Ambo autem pertinaciter errant in eo , quod expiationem hanc promissam per hodiernam captivitatem duram, longeque extensam, absolvendam velint. Hoc quidem neutiquam dicit Angelus, nec dicerent hi Judaei , nisi animum divino judicio contra veritatem obdurassent. Aliter certe veteres ludaei, qui iuxta relationem Vena se haec verba
ad consummauiampraevaricationem, sta exposuerunt , ut post expiarationem xx. heb omadum, di adventum Messiae , peccata romitterentur. Haec recte se habent peccatorum remissionem petierat Daniel, eam V annunciare debuit Angelus, siquidem preces ipsus exauditae essent, uti supponunt quoque hi Judaei; quod, facit his verbis, promittens remissionem actu prom rendam sanit in Messiae excidendi . absque quo ου,νεται αφως. Nec solum scopus occasio hujus Prophetiae, sed contextus, verba ipsa, rei natura , .analogia legi dc Prophetarum palam Judaeis refragantur. Quae singula paucis
30쪽
dandam Danieli. Imo potius quodvis aliud ex eclusione. A
rione , expiatio, peccati cogitare ipsi promptum erat, quam Israelis atroci hac calamitate punitionem horrendam. Et vim poenas exigens Deus plane contrariis phrasibus describitur in sacris ut quod peccatum visitet, revelet, peccatori ob oculos ordine disponat , sibi ac mini faciei sua proponat , Jusque re
contra remissio peccatorum pene iisdem imilibus phrasi
bus exprimitur, quales sunt peccatum non intueri , tegere, profundum maris abjicere, removere, julque non recordari c. Num XXIII. s. '. XXXII. I. sch. vi I. 19 Zach. 11'. Ler xxx I. q. Et ne cavillentur Judaei, peccata lici non dici occludenda, obsignanda, uti nos vertimus, sed sinienda conseummanda juxta aliam lectionem interpretationem, de qua mox uberius, scire oportet, etiam hac phrasi remissionem peccati poenaeque ablationem significari in sacris , eamque opponi
visitationi iniquitatis ac propter eam punitioni Thren. v. 22.hri mn conomia, finita est iniquitas tua, o silia TR ion, non perget in deportatione relinquere te visitabit tuam iniquitatem Aba Edom, reteget peccata tua, vel deportabit te propterpeccata tua. Utique expiare peccatum non potest notare, punire ipsum peccatorem sontem pro insonte non habere, provenit enim ex misericordia divina , ibique in scriptura irae divinos ac perditioni ipsus peccatoris opponitur V LXXv3O. 38. c. Neutiquam ζrgo 'ir In nam verbum planum exp situm satis exhibet hei Angelus, si id dicere voluerit, fiod Judaei contendunt. Deinde rei natura quoque non patitur ut hodierna gentis calamitas peccati sui, patrumque suorum sit expiatio. Nihil enim Lex habet de expiatione peccati propter poenam, vel aspi ctionem quamcunque temporalem, sed poenam imponit aeternam absolutamque omnibus numeris maledictionem lenunciat Deut. XXVII. 13. 26. merito, quoniam infinitae majestatis laesionem non nisi infinito supplicio puniri , aequum est udius ergo homo sibi persuadeat unquam , se pretium redemtionis pro anima sua vel etiam aliena Deo solvere posse. Vir fratrem,
dimendo non redimet in I ,n es, in s , dabit
redemtionis ejus pretium , in quare non pretio 2 pondere nimis grave es enim, di redemtionis illAdpretium