장음표시 사용
211쪽
Ds PLANTIS EXOTICIS. Isti sunt usus ex Galeno traditi. Quibus addidit Dioscorid
alios non minor S momenti, quippe radicem dari per os ad magnos dolores insuetionesque , N ad lenosos, hepaticos , coxendicosque dolores, ad singultui , ad sebres periodicaS, atque ad morsus venenatos. Aliqui eli perientia cognouerunt radici istiusce plantae ineste facultatem etiam purgatoriam , sed minorem quam in Rhabat.
212쪽
213쪽
as plantas Hyoscia mi in Aegypto vidimus unam
annuam altera m q. perennem. Hscalbum hyosciamum,quod semina alba,producat; representat,cuius quidem seminibus Aegyptii utuntur ad medicinae usum. Illa vero secundu in hyosciami getius seminis flavescentis, quam plantam affabre delineatam dedit C. Clusius in rariorum plantarum suis obseruationibus. Id sce duas plantas sponte nascetes olim vidi mus in Aegyto iuxta tres illas pyramides de quibus nos in Historia Aegyptiaca scripsimus. Albus vero hyosciamus fruticat ab ina radice plerumq. Vnico caule semicubi tali,aut aliquado pluribus rectis, rotundis, gracilibus, soliis oblongis, latis in acutum desinent, bus, albo tomento velu ti obductis, ijs foliis si milibus, quae in summis caulibus lutei hyosciami cernutur, vestitis. A primis vero caulibus plures alii cauliculi exeunt ijsdem foliolis,& floribus prataliti, summitates autem caulium habent flore: hinc inde utrinq. positoS ex suis cy tinis exeuntes, amplos exterius albicantes atq. intus quasi de industria versicolores, ut in floribus albi digitalis visitu r, a floribus in cylinis semina minuta alba succedunt. Quibus Aegyptii ad medicinam tuto uti solent. Radix vero non dissimilis videtur lutei hyoscia mi in plures diuisia, carnosa est,&albicat. Atq. hic est hyosciamus albus Aegyptiorum cuius quidem semina alba apud nos maxime desiderantur. Perperam horum loco nostri pharmacopet substituunt semina hyoscia mi lutei, quae flatae cui color e v v bgusq. hanc plantam falso hyoscianaum album appellat. Vti lissimus est albi hyosciami su ccus ad tussim, ex acti vel salsa capitis destillatione, phtisis pramuntiam. Ad eandem tussim molestissimam Aegyptii cu eunt dormitum assum ut cochlearis mensura semina tenuissime trita cum pari qnantitate sacchari pulueri Eati,plurimum enim iuuant, humo tiS acrimoniam, &salsuginem hebetando atque somnum inducendo. Mulieres etiam ea detrita sumiit itidem ex saccharo ad mensum abundantiam.
214쪽
215쪽
De casiabel dari ira. Cap. V II. A statur licec planta, ut relatione accepimuS, in Aegyti locis humidis,etsi nos eo tempore, quo in ea prouincia morati sumus, plane latuerit, non minus etia in Iud ea juxta lacum Genesareticu Voca-iu,&in Syriae multis loc: s. Semicubi talis, & amplior frutex, est feres ab radice caule longia geniculatum fere
ex toto rotundia, cauti, intus habentem in ea ullam alba, Vt sabucus colore futuescente, &eoq. ex opposito ramuli exeunt
recli geniculati e quibus geniculis in cauliculo utrinq; duo ramuli exeunt subtiles flores ferentes magnitudine, ct figura florum in lutea lysimachia, a quibus succed ut parui solliculi
oblogi in acutu desinetes,nigri, semen nigrum,& minutu cohtinentes, folia vero bina in singulis cauli una genjculis, utrinq. ex os posito posita ceriurtur,oblonga, lata,inferata Sin acutum desinentia, sine petiolis adhaer entia, cernuntur lysimachiae foliis similia, sed minora tame. Radix est crassa toga in acutu terminans. Hiaec planta videtur similis ex toto lute elysimachiae. Caules istius plantae crassiores non superant crassitiem digiti minoris, intus .cauitatem plena habent medulla alba, ut in sambuco, quibus caulibus sicce sentibus medulla ipso tu plurimum siccata, ut calam, caute uadunt,futuescunt colore, Sut eniculati, facile franguntur, intusque habent medullarem substantiam albam,quae in ore agitata lentescit, inodori sunt, vel exigui admodum, neque ingrati praesertim radix, lignu mcti aliquata acrimonia est amaria. Quibus notiS ex toto caules ij crassiores cu conueniant cum calamo aromatico a Dioscoride descripto, haud iniuria omnes Aegypti j,& Arabes iis caulibus calamis fere ex toto similibus pro calamo aromatico usi
sunt,ac Veletia nunc velantur. HOsq. calamos appellant Cassa-hel darrira, ubi q. loco tu in medici Sossicinis venaleS reperiuritur. Nos in Italia, Germania, Gallia. & in aliis prouinciis non parui medicorum,& pharmacopeorum sectati, mordicu S tenent hos caules, este legitimum calamum,ad medicinqvsum recipiendum,de quo cum accurate scripserimus in quinto li,
bro de medicina Aegyptiorum ultimo edito nihil aliud hic
216쪽
PROSPER I ALPINI Mosch, idest, Bammia Musiliata. Bammiae
217쪽
BE PLANTIS EXOTICIS. Is De Moschidere Bammia Muschata. Cap. VIII.
Ammiae similem plantam Aegyptii Mosch appellarunt, ct ipsius semen Abelmo sch,quasi dixerint stirpem cuius semen moschum Orientale redolet, ab odoreq. moschi nomen inibi inuenit, quod nimirum ipsius semina moschum prestantissimia colore, sapore, atq. ommu maxime Odore am utetur, Arabes idcirco moschum orietatem ipsis seminibus familiarius ita adulterare solet, ut vix a peritis adulterium cognoscatur,quod tamen tempus postea detegit, quando non diu huc prestantem seruet odorem, etenim in adulterato uua uis ille odor breui tempore exhalar, & resoluitur. Haec planta assur git Unico caule, recto, rotundo canis pili S albicante undiq. Obsto, qui caulis aequis interuallis ab eodem exortu duo simul folia producit, alterum magnu m, paruumque alterum logi Spetiolis sursum acta,de solia,ct caules omnes undiq. pilis albi cantibus asperisq. referti sunt . Folia vero, ct magnitudine, &figura ad staphisagris folia maxime accedunt,neq. a bammis folijssunt dissimilia, hoc excepto,quod iis longe maiora cernuntur. Flores etiam hammiae sere similes apparent inter ala, Vim sinus cum suis petiolis exeuntes a quibus fiunt solliculi rotundi nigrescentes, semina nigra, parua, lunari figura ex toto sere similia,abutili vulgaris seminibus,sapore subamarescetia, &odore moschi pressantissimis, Tota planta calida est ad primum fere excessum eum humiditate emplastrica althece non dissimilis. Quibus solia, & radix emolliunt, laxant, djgerunt, suppurant, icilicet ex aqua decocta atq. emplastri modo apposita, semina calidiora sunt, non sine siccandi facultate, ex quibus detritis sui pes usad mulieres apnaea vexatas, sumtussQue non min us ad menses interceptos reuocandos. Semina detrita ad drachmam dantur utilissime ex aqua calefacta ad
frigido' cordis affectus, maximeque ad ipsius palpitationem tolletadam.
218쪽
P O S P I R I ALA IN II pornaratrum spherocephalum, Planta
219쪽
DE PLANTIS ET OTICIS. IpsDe Hippamaratro spherocephalo. Cap. IX.
Lanta ex seminibus ab Aegypto acceptis nobis nata est ferulacea,& umbellifera caulem ferens tr)cubitalem,ac ampliorem roludum, geniculatu,
crassitie pollicari,& maiori etiam herbacei seu seniculi colore,oblique ex geniculis su rsum actiam in singulis geniculis singatos alios caulicul OS Oblique exeuntes, producentem, in quorum cactamine corymmbaceae Vmbelbe cernutur in orbem actae,a quibus flosculi elegantes emicant violacei coloris,qui mutantur in semina parua longa, tenuia, angulosa, feniculi seminibus proxima,non patia ex valido odore foetentia. Tota planta sol ijs constat tanjcul ceis compluribus ab una radice proficiscentibus, eo Ordine positis, ut singuli ternis ramulis digerantur. Quo sane ordine positis esse obseruantur, a singulis cauliu m geniculis exeuntia,licet longe minora existant, Radix vero longa est,alba.carnosa,non dissimilis a taniculi radice. Ex tota planta emanat odor, & validus, & ingratus maximeq. ex seminibu S, ex quo capiti dolor, si multum olfecerimus, inducit. Semina etiam non carent quadam excalfactione, stirps perennis quoad se mina producat est,quippe triennio, quibus matures actis, marcescit. Floret in aui ate,& semina maturat mense Nouembri. Nos hanc plantam c cum plurimum accedere ad taniculum viderimus, atq ipta esse longe maiorem, ferreq. semina tant-culi, no cachrysera) Hippomaratrum alterum semine non cachrysero, de spherocephalu ex umbelli Sin orbem versis, nominauimus. Differt tamen ab Hippomaratro cachrysero semine, de quod eo longe amplior isti, caules . & longiores, ct
crassiores ferat, de umbellas colore violaceas in perfectum veluti orbem seu rotae modo digestas, cum Hippom et luteas umbellas habeat, & semina cachrys similia iucat. Qnales usus haec planta habet prorsus me ignorare fateor.
Nunc alituc in nostro medico viridatio, vel etiam sirjsus by