장음표시 사용
231쪽
De Lascrtitio. C. p. XV.Lantam in horto medico alimus quam primo vi- dimus Patavij in Horto Bembo vocato;qUO templi oore illiusce horti curam habebat Horalius Bem
Obus ciuis Patauinus in herbarum studio ad rua eversatus, & postea in horto Perillustrium ratista torum stirpibus rariori bas maxime conspicuD. in quo horto cum ense Iulio ea planta conspexerimu S cau te proce ro longitudine ita tactibi totu, recto, cauo, brachi j crassitie, magnitudineq. logitudineq. ferulae cauli sit mile, quinetia,' eodem colore insecto, ita ut videretur in Om nibus ei quam simit imus, Mi otiosius ab radice, folia . selinis foliis simitia sert,etia folia syl-
uestris Angelicae aemulant a licet maiora est ent,atq. ipsius radicem brachiali crasIitie,& longitudine praed: tam obseruauerimus. Istrusce q. plantae caulis,antequam in ipso Vmbella eruperit brachialis crassitiei esset,aiq. in cacumine veluti conum habere viderimus, & tunc temporis magnitudine, & figura caulem laserpitii qui in antiquis Iouis Amonis numismatibus impressus cernitur, prorsus aemulata Videretur. Ferre q. hunc caulem in Vmbella semen latum, foliaeeum, & particu latim vide laserpitio expressit Theoprastus, quale est at triplicis hortensiis postea viderimus at q. etiam quod laserpitii y:oprium esse videbatur per aestatem quo tempore casu eam platam offendi,& caulis,&radix copiosius tali eum succu odoratum fundere vidissemus, sponteq. ex caule, ramis & radice, copiosum emanaret quod lac primum colore vere lacteo cernebatur, postea Q. collectiam , & aliquandiu seruatum colo iei uiuescebat, & est odoratum alicujUS ex calefactionis non expers Tunc quippe ex iis signis obseruatis, eam plantam Laterpitis esse Theoprasi, Dioscoridis, S Plinii facile animaduertimus, quod certe si Thec prasto Dioscoridi ai q. Plinio C qui soli ex veteribus laserpitii plantam descripserunt)credendionsist, a ratione non abhorrebit, ut Ommbus persuadeatur, Verucam plantam esse laserpitium, neque immerito ita nos ipsam platam nominasse, cum prauertim eorum veterum lcsimo
232쪽
etir PROSPERI ALPINInio constet,olim laserpitium sui ste plantam ferulaceam, caulemq. habuisse longitudine, dc crallitie, ut semia, in cilitas cacu mine producebatur semen latum, O sol iaceum, qualis in hortensia triplice aues ore Theophrasuia visitur, foliaq. ln-buisse itidem apii soliis similia, & radicem crassam ex qua, de
LX catale eru mperet silccta S la cteus, odoratus. Quae singula cuin nostra plania recte ammaduertantur, mirum haud erit, si nos ipsam plantam laserpitium Vocauerim US. An vero cyrenaicum sit non audemus assirmare,at fortasse, quod vel in Syria, vel Armenia , vel in Media Olim nascebatur. Nos in aperilone horti medici annis praeteritis de hac planta discursum accuratissimum habuimus. Tota planta calida est,ut ex odore grato, &ex acri sapore coniicitur, sed tamen non hactenus experientia cognouimus,quos usus ad medicinam habeat; singulis tribus annis caulescit,& semina producit, quibuS matu-refactis planta emarcescit. Hanc plantam primo ex seminibus
ex Thracia delatis nobis natam fuisse, quae in solo Patauino libenter vivit,& in Sole,& in umbra ,
233쪽
BE PLANTIS EXOτICIS. 2Is Lotus Agyptia .
234쪽
De Loto Aeraptio. Cap. X V AAmetsi in nostra historia Aegyptiaca satis superq.
' de loro Aegyptia seu Nilotica, ct de colocassiae gerimus nihilominus placuit nobis, ut denuo de eade planta ea occasion e ageretur quod Matielius Carbonus(nmultos ad hinc annos in Aegypto M Ora medicuS Venetae nationis percelebris, qui l. in ea prouincia Mediscinam apud Turcas proceres, & apud alias gentes faciendo, prassertim q. ad per sanandam natione ua Venetam, magnam,& laudem ae famam, assecutu S es a me rogatus magna inibi usus dii gentia, nullis laboribus periculi sq. parcenS, tadem Niloticam lotum haud procul a ciuitate Cayri, in quibusdam locis aqua nili fluminis, state de more solito,aucti,inundatiS, ac veluti lacunis effoctis quos lacus Birchas Aegyptii vocat offendit, ac nactus est, vi q. adeo copiosiam, ut folia aquae supernatantia istiusce plantae undiq. aquam lacuum occultaret,
audiuitq. prope Rossetiam ( Aegyptii Rassit appellanto in similibus lacunis aquae copiosae totum prouenire. Huius platae florem cum suo caule vocant Arais et Nil solium cum itidem caule siue pediculo Bis et nil,atq. radicem Biarum, quo nomine etiam magnus Abimbetar suo aevo radicem ab indigenis hic se vocatam fu i ste in libro de plantis Aegyptiis scriptum reliquit. Hac inquam occasione Quod ad me medicus hic illustris, &plantas toti cum floribus,sructibus,caulibus,soliis at q. radici, bus miserit, & accuratam descriptionem totius huius stirpis, ct singularum omnium partium accuratissime inibi cu aliis, quos secum duxerat Mauris factam mihi per litteras significauerit terum hic de eadem planta situ inma voluptate agendum non immerito institui, Pt ipsius veritas mortalibus tandem certa, claraq. et Iceat, at q. etiam non minus, ut studiosi
rei botanicae cessent amplius de Nilotica loto quicquam dubitare. Id proprii hac planta habere videtur quod pertinet ad ipsius magnitudinem , ut Carboniis oculata fide vidit, qui peipsam crescere in aqua lacu stri usq. ad aquae superficiem adeo ut quanta sit in lacuna altitudo aqtis tanta itidem istiusce
235쪽
IE PLANTIS EXOTICIS. 2I sceptantae esse videatur,nam q. si aqua sexempli gratia i sit hominis altitudinis, eadem magnitudinc lorus itidem des he- datur. Vnde constat hanc stsrpem ubique locorum equalem altitudinem non habere, poprietas i est ut in aqua solumOdo vivat ad eius solummodo supersicient ascendens, i locella numquam intra aquam aperies, sed stipi a iupcrsiciem aqua . Neque deprehensum , est ab ipso, at g. ab iis, quos secum habuit Mauris, ut flos, & caput supra aquae superficiem multu ascendat, ut Theophrastus,& Plinius locuti de mirabili is iusce plantae ad Solem conuersione asilit marunt. At de hac toti Proprietate paulo post aliquid dicemus, sed ad plantae descriptionem redeo. Primum diximus tantam esse istius plantae altitudinem quanta est aqua: a fundo viq- in superficiem, i necesse est tamen plantae flores, ct capita supra aquae su perficie aliquantum emergere, si vera est eius solaris conuerso magnopere ab antiquis concelebrata. Foliis vero haec planta costat multis, numerosis,colore atq. figura albae nympheae floribus proximis, unde nos cum Aegypti loca perlustraremus hanc plantam in lacubus saepius vitam pro nymphea mirum haud est, si ea similitudine decepti acceperimuS,negligenterque,Vt nunc fatemur,eam neglexerimus. Habent singula haec folia suos caules aut pediculos ab radice exeuntes, ut in Nymphea alba. At nedum folia Nympheae similia habet, sed quin
etiam capita,& radicem, eiq. Nimpheae habenti radicem rotundam,quam radicem toti cortiam tu nostra Historia Aegyptiaca vocavimus quam ab hinc plures annos in Margerae lacunis prope venetias positis inuenimus, & eruimus erutamque depinximus. Itaq. loti flores similes sunt albis Nympheae floribus, Sc magnitudine,& figura,& soliorum colore, atque etiam quod singuli, singulos caules virides rotundos habeat, in quorum cacumine positi sunt flores quam simili mi albis Nympheae floribus, magni, candidi, aliquantulum odoris laeuissimi ad violae odorem inclinantis, resPirantes.
236쪽
aio PROSPERI ALPINI Pii AEgyptior, quatuor prima folia,ssorem totum claudentia.
237쪽
FLos vero, ut particularia attingam , quatuor primum foliis oblongis, latis, magnitudi ne florum Iilii, oe figura, exterius circum clauditur, quae exterius viridi colore in nigrum inclinante spectantur, habentque exterius signa siue lineas quinque, vel ses, vel septem, ad plus per longum discutarenteS, Intus vero haec folia lenia sunt,candidaq. ut lac absque ullo signo, vel macula . Quae quatuor folia hac quidem, magnitudine,& figura exteriuS cernuntur.
238쪽
flos Loti S gyptiae mediis foliolis arcuum modo instinis His quam
239쪽
DE PLANTIS EXOTICIS. et sHIs quatuor foliis apertis alia folia numero fere duodecim sed paulo minora succedunt, quae ut in Nympheae
flore excluduntur exterius, inlusia ex toto candida absq. vllo signo vel macula atq hic est secundus soliorum ordo.I ertio succedunt alia folia numero fere viginti quinque ad quadra gena, quae longa , & acuta in trianguli modum, scilicet quae a principio vi q. ad medietatem candicant,& a medietate in extremitatem, Vsq. lulco color c ccii Uni Ur, perlongum linea tenui recta discia irente.Sunt & alia in flore solia oblonga tenuia in obtusii m angulum desinentia colore luteo, quarum quaedam maiora,quartum ordinem, & qUaedam nati Ora, quin tu in flore ordine facient ia Obse itiantur, et q. in me dio Uaedam alia folia paruissima ac veluti capillam cta crassa su rsu in qUO-dam tempore intorta, veluti inito arcu S modo inflexa ,&jncuruata cum q. flores prope sunt ut solia abiicere incipiant, quippe flore declinare incipiente in medio tamquam centrum positu ad nascitur partius globulus durus piperis nigri magnitudine,& colore ex quo augescete fit magnum capuli
semina continens, Huiusmodi q. est loti flos, in quo post aliquod temporis interuallum folia primo lutea defluunt, reliquis flacescentibus at q. paulo post itidem decidentibus. Inter folia vero omnia sola quatuor externa persiisl unt, I sq. ad fructus seu capitis perfectionem. Flos vero quando habet interna soliola sursum arcuum imodo incuruata,inplexa, est ictiusmodi figurae,
240쪽
PROS PARI ALPIN IFlos Loti AEgyptiae soliis expansis ad naturalem fere magnitudinem.