장음표시 사용
221쪽
Lias cum in Aegypto essem credidi brassicam spinosam Vsq. ex Hethiopia delatam fuisse, sed cua quodam stirpium studioso audiuerim sponto
natam, & in IIegypto, de Iudea, & in Syria conspectam fuisse in ea veni sententiam, istanc plantam Aegypti, de conterminarum proti inciarum, sie propria. Haec dum viridis est decocta ex aqua Indigenae comediat. Mthi etiam posteaquam ex Aegypto patriae restitu tus venetiis ad medicinam faciendam commorabar, ex seminibus ab Aegypto procuratis haec planta, & nacta,& fcliciter aucta est, atque coulq. etiam, ut flores produxerit, sinctius vero persicere non potuit. Haec planta crescit cubitali altitudine, & ampliori etiam multis ramis ab una radice fruticans, longi S, rotundis, mollibus, brasicae colore crastis, & firmis, a quibus innumeri alii cauliculi exeunt, in alios ramulos, plures angulos sere facientes, diuisi, in cauliculorum summitatibus fiunt plureS tenues albae spinae acutae, iuxta quas flosculi fiunt hyacinii floribus similes in rubrum albicantes, quorum v nui solum in ramo singulo visitur, a quibus fiunt fructus rotundiS paruis, cicetis fluctuum magnitudine in acutum desinentes, qui dii recentes sunt gustui non videntur iniucundi sed siccati lignosam duritiem,& duram contrahunt; intus colore albicant, de exterius flauescunt colore. Haec planta est foliacea,vt brasica, multa solis ferens ab radice,& a caulibus, longa, crassa brassice
foliis similia,quae dum viridia fiunt videntur similis sere saporis,&gustus est e. Folia, ut dictum est, dum virescunt decoctaeX aqua, aut iure gallinaceo fierculi modo comedunt, atq. etianon minus cruda itidem folia cum sale. Mihi ignotum, est an apud ipsos alios usus habuerit.
222쪽
PROSPERI ALPINI Sideritis Sambuci folia. Ex Anglia
223쪽
ae IoX Anglia planta sideritis nomine sambuciiblio ac
cepimus, nobis ex seminibus delatis seliciter naui. me planta multis caulibus is ictibi talibus ac aliquando etiam am plioribus, rectiS,quadrangu lis Gariis gemel ir Sia quorum geniculis utrinq.soliti uiexit . at q. inter eius sinum ramuli circum cautis genicula producuntur,in quorum cacumine flore, fiunt purpurei,seu rtiis fi magnitudine, & figara quadantentissimi es floribus i Libri digi tal:s qui circum caulem undis . coronae imper alis modo p suis petiolis deorsium animno prospeetu pendere visuntuc. Ab his succedunt solliculi parui rotundi, mgri. in acutum de sit nentes via lgaris scrOphuritiae proxi m i, tem : na, nigra, n) i nuta continentes. Folia ab una radi re comPl ara, magna, Viridia, magnitudine, figura, colore, at q. s et tore sanabuci folia .ae nul la i)tia exeunt. Tota planta sint et Ut sambucu S. Radicibus vero nititur multis ab uno germine proficisceribus crassis, camo sis, mollibus, fragilibus , oblongis, eodem Odore foetentibus.
Vmit haec plantalibentius in locis umbrosis &humidis, a gerri me in saccis, & squallidis multum l. a Sole i lustratis: Uerti in tamen ingentia scigora hy emis no pat tui . In mu itis i sti u-sce stirpis elegantia apparet, sed praesertim in florum pulcherrimo prospectu . Nascitur facile in Italie etiam solo h umecto ct pingui folia prim in ferens lata, & in summitate rotunda, quae postea utrim q. ex ala in alia solio diuiduntur, samblici modo, quae demum persecte au ctae prorsus fere siam buci fo- . iis apparent, dico prima scilia ab radice exeuntia. Uiuit biennio,quae, perfectis seminibus exarescit. videtur ex secti do odore, ex soliorum colore ex viridi nigrescente, sapore, ligustu quibus uti lgaris nostra scrophialaria predita est, etiam viribus cum eadem planta conuenire . Attamen quicquam certi de
ipsius viribus,&vsibus ad medicinam haud experti sumus. Cc et Scabiosa
224쪽
2o PROSPERI ALP IN IScabiosa Centauroidei. Plant M
225쪽
De Scabiosa Centaurotae. Cap. XII. Lantam olim Neapoli a Ferrando Imperato viro selm in simplicium medicamentorum cognitione do Vl-ctissimo amicoq. plurimum obseruando ex seminibus nobis natam pro centaurei maioris spetie accepjmus, quippe quod folijs centaureo maiori sit admodum similis. Haec igitur ab radice foliosa cernitur, habet enim folia a radice multa, magna, nigri cantia, ceu tau rei maioris maxime similia, adeo ex ijs ab omnibus centaure maius primo anno fuerit iudicata. Verum anno secundo in quo caulescit fert caules per medium foliorum plures,nudos, subtiles, rotundos,fere iunceos, rectos, bicubitales ac amplio res etiam,qui in cacumine habent capita rotunda scabiosae capitibus simili ma, ct floribus qui lutei sunt, di seminibus etianon minus quae sunt longa, & nigra. Nititur haec planta radi cibus, multis, longis, gracii bus, ab uno principio procedenti, bus . H ec a nobis suit inter scabiosa reposita, & merito ex
capitibus,floribus, atq. seminibus, ipsam vero nominauimus scabiosam centauroidem, quod folijs maxime,ut dictum, est, ad plantam majoris centaurei accedat. Semina intenSe amarescunt ex quo amarore recentiorum plures facultates non parum calfactorias in suis scabiosis cognouerunt. Quod nimirum calfaciant, siccent q. non leuiter, humoresq. cra Scomminuant ac detergant. Quo etiam Viscera Obstructa maxime aperiunt. Vnde nonnulli exhibent decoctum ex seminibus, ac vel etiam ex radicibus in aqua paratum, & ad luem gallica, ct ad scabiem tollendam. Aliqui eximie commendarunt succum, vel ex foliis, vel ex radicibus expressum,aut decoctu aut radicis, vel se num puluerem cu modico theta acae antiquae,
ad pestiferas febres largo sudore finiendas . Quibus quidem viribus, & nostram Centauroidem cum eodem modo amar
scar, haud carere,credimus.Viuit haec stirps in Italia,hyem alia frigora spernens,estque perennis.
226쪽
aoo PROSPERI ALPINI Lmaria semper virens.
227쪽
De. Zinaria semper virente. C .. XIII. X orientis locis ex seminibus nobis natam platamdiu accepi mus perpetuo virente,& per restatem tota
j florete, quibus botanicae cognitionis studiosis eleia - gantissima planta visa est. Haec friaticat caulibus
multis bicubi talibus ac amplioribus et sana rectis, rotundis, colore in coeruleum nigri canitibus,soliis utrimque ex opposuo longis, tenuibus ad linum accedentibUS, Vestitis, quibus libuit nobis linariam istanc plantam nominari. Foliosa ab radice, est , & multum fruticosa. Catiles in cymis spicae modo flores producunt coercleos paruos, elegant CS,Os veluti ranae amitalantesa fronte latiusculi clausiq. cum cauda tenui inflexa, ut in consolida regalia quibus semina fiunt nigra, rotunda, minuti ssima, paruiS solliculis, rotundis, nigrica rutibus contenta, radicibus vero nititur multis, logis, tenuibus,
albicantibus,ab uno principio procedentibus. Hanc stirpem sibi plures persuaserunt esse legitimam osyridem antiquorude qua Dioscorides ita habet: Osyris frutex est niger, ramulos ferens tenue s lentos fractuq. contumaces, de in ijs folia qua-ierna, quina, senaue, ceu lini nigra in initio deinde colore mutato rubescentia, decoctuna eius iuuat arquatos . Quae planta in horto medico sata,nedum, recte vixit, at ita luxuriat atque ipsam sobole auget,ut vix modo quin totum occuket,extirpamri queat suisq. seminibus perennis redditur. Amara,est ad pri- in eq. utilis ad tollendas a visceribus obstruct iones, unde mirunon est, si eius decoctum sanet ictericos,& urinam efficacite moueat ex quo a multis etiam urinaria dicta est. Doragine
228쪽
etos PROSPERI ALPINI Borago echioides. Olim
229쪽
De Boragine Echipide. Cap. XIV.
Litnex Gallia semina accepi,ex quibus mihi tu enata, est planta herbacea, maxime, &in foliis.& in floribus, dii n aliis sere omnibuS cum vulgari nostro boragine conuenien S, semina vero, etsi etiam colore, & magnitudine similia viderentur, tamen in hoc differunt, quod in ipsis igura capitis serpentis observetur, qua ad echium etiam accedit . Vnde non haud iniuria fortasse hanc planta boraginem echioidem nominauimus. Vivit haec planta libentius in locis humidis, deo pacty, ex perpetui sq. est, folia sapore dulcia, ut borago 'sere sentiuntur, unde haud dissimilem etiam viribus a boragine eam iudicandam putamus. Verumtamen si temur nondum experientia aliquos ipsius usus deprehendisses