장음표시 사용
181쪽
rx8a PROPERTIT. Quas si quis mihi rettulerit, donabitur auro . a Quis Pro divitiis c) ligna retenta velit I puer , & citus haec aliqua propone ci) Columna et Et dominum ei Exquiliis scribe habitare tuum .cὶ Ligna i. e. tabellas, quae eκ arboris corticibus Componebantur . d 1lla proponi columnis dicebam tur, quae omnium oculis ut Conspicorentur onponebantur . Romae erant plures hujusmodi colummae, Columna Aurea in foro Romano, Luctaria in foro olitorio. Moenia in Circo &c. e Exqviliae mons est: nunc in ejus vertice basilica S. Μariae M oris. Propertius in eo colle habitabat, ut pote aeris salu hrioris et Horat. sat. 8. lib. I. U. I quilinus nun Ister Exq ιiliis habitare saltibribus ,
EX LIBRO ITE LEGIA I. OMISSIS LUDICRIS
Rebus iaci res graνes ac serias stilum couνertit poeta : olaviaeque quasi pererrinum quendiam com Pelluas , aliivsque repeteus inbis Homae primor-clio , Vitam , priscorum Romanortam rudem mores- . que iac ritus rusticanos a scribit. Detuae ratem suenim seu Astrologum iuducit, o quo se fugieres futurus e cium fuisse , O o scribendo carmiue hessico aeterritum , quippe qui non sit ad hoc idoneus . ' .HUo quodcumque vides , hospes , quam maKL
Ante Phrygem AEneam collis ac herba sint.
182쪽
Atque ubi navali stant sacra ab palatia Phoebo , 5 Evandri profugae Procubuere bovcs.
Fictilibus crevere cin Deis haec aurea te la . Non tuit Opprobrio facta sine urix casa . Tarpejusque pater vi nuda de rupe tonabat, Et I iberi, nostris advena bobus erat . . Quo e gradibus domus ista Remi se sustulit , olim Unus erat fratrum , manima regna, lacus . Curia, Praetexto quae nunc nitet alta senatu , Ρellitos habuit, rustica Corita , Patrus. Buccina cogubat priscos ad verba Quirites. si Centum illi in prato saepe senatus erat, Nec sinuosa cavo pendebant eὶ Wila theatro . hin Pulpita solemnes non oluero CrOCOS . Nulli cuta fuit externos quaerere divos , Cum tremeret patrio ij pendula turba sacro .
Annuaque accei so celebrare λὶ Palilia foeno .
- αὶ Templum Apollinis in Palatino monte erectum ab Augusto post victoriam Actiacam , seu post de victum Antonium significat di ideo dictum μυali Phoebo , vavalis enim fuit Ui toria . b ander fuit ex Arcadia ; eum Casu patrem OCCidissct . avito regno pulsus in Italiam venit, pulsisque Aboristinibus Populis ea loca tenuit . ubi postea Roma condita est. ci Ex fctilibus simulacris templa aurea in hanam estatem eκcrevere. ain Juoiter a Tarpeio monte nudo i. e. sine templo & aedificiis tonabat & Tiberis fluvius Peregrinus erat nostris bobus e Grari bus Paullatim cismus Remi idest Roma se si istidit. ' Ceu tum Senatores Creavit Romulus quos Putrer Uocavit , quorum posteri Patricii dicti sunt. σ De velis in theatro vide pag. Irr. h) miritum locist est ubi lector Positus ab omnibus eonspici Ae audiri
Possit: 'lpita tunc temporis non Olehaeti Crocos , qui deinde solebant in ludis Wolemnῆbus , i Penitula turba : i. e. plabs attenta in propriis sacris contremisceret. 1 tuta Putilia, celebraban
183쪽
uualia nunc curto lustra novantur quo. mota coronalis Pauper gaudebat asellis: Ducebant maci ae vilia sacra boves . Parva saginati lustrabant m) compita Porci, Pastor & ad calamos exta litabκt o Uis . Verbera v) pellitus setosa movebat arator , Unde licens Fabius sacra οὶ Lupercus habet. Nec rudis infestis miles racliabat in armis, Miscebant usta praelia nuda sude .
Prima galeritu. Posuit praetoria p) Luzmo .
tur congerendo sinito,& stipulas ignemque magnum accensurii transiliebant, credentes ita sese cκ piari: dicta sunt a Pue dea Pastorum: dies festorum hujusmodi erat XI. Kal. Maii, natalis Urbis stomae. Adde quod per Pultitia sacrificia lustrabantur sanguine
Pert. LDstriam opus erat Censorum, qui Completo 'HOvis quinquennio populum litat Iabant . I ν statunc inopa gaudebat asellis , qui panibus cor oniati essent , & Curru aci templa Muceta ut sacria . m) Festa conaritialia Latibus eorumque niatri maniae
184쪽
Maonaque pars Tatio rerum erat inter oves.. Hinc Taties , Ramnesque viri, Luciar CSque Coloni. r) Quattuor hinc albos Romulus Cgit equos . Quippe suburbanae parva minus urbe s) Novillae Et qui nunc nulli, maκ ima turba Gabii di Et stetit tὶ Alba Potens albae suis Omine nata, Hac , ubi Ficlenas longe erat ire , via. Nil patrium nisi nomen habet Romanus alumnus , Sanguinis altricem nunc Pudet CSIC lupam . Huc melius profugos misisti Troja Penatcs , O quali veeta est u) Dardana puppis avel am bene spondebant tuno omnia, quoil nihil illam Laeserat abjegni venter apertus Uqui, Cum pater in nati tremulus cervico pependit Et verita est humeros urero flamma pios. Tun. nenses a Romulo , in Tatienses a Tatio & Luceres a Lucumone. Dicitur Liacmo gule itos a quodam Pitci genere quo utebantur veteres Romoni i Fixit
Irima praetoria et nam ipsc Lucmo taucrnaculum quoddam constituit , in quo es, ct duκ , scit impe rator in castris et appellavit pratorium , quia magi stratus omnis, Cui parebat exercit is , intor RP- Pellabatur . q)Tatius reκ fuit bat, a.s am, Cum quo Romulus imperium sociavit. r A Parvis initiis itarem suam auκit Romulus , ut quia frigi, iathis invectus sit in urbem triumphum agens ue Caenincnsi- .b is, de Fidenatibus , de Cκmerinis, & non semel de VMentitius . s) Roma erat minor urbe Bouillis oppido Latii non piocul ab urbe Roma, unde ui- Citur suburbana . Et Guhii tunc temporis habebantur in pretio , quibus minus erat Roma oppi lutum et mellii erant inter Romam de Praeneste. t) Albiam condidit Ascanius, ita Vocatam ab Omine suis a ba, quae triginta porcellos edidit : conditam eo itinere , quo itur ad Hesuas, .urbe ab Roma distantem stadiis a o. v Quam fausto auspicio Trojana
navia in Italiam . neam duxit l
185쪽
Τυnc cae) animi vcnere Decii, Brutique secures, Voxit oc apba Su1 N Caesaris arma Vcnus, Arma resurgentis Portans victricia 1 ro, an,
. Feliκ ici ra tuus Coepit, Jule , Deos :Si modo a in Avernalis tremulae cortina Sibyllae
Uiκit Aventino rura pianda Remo e Aut si b) VcVameae sero rata carmina Vatis I ongaeviana ad friami vera fuere caput.
e Vertite. equum Danai , male vincitis t ilia tellus Vincet, di huic cineri Juppiter arma dabit. Cptima nutricum nostris Lupa riὶ Martia rebus,
uualia creverunt moenia lacte tuo lMoenia namque pio conor disponere verSu ,
Iici mihi quod nostro est Parvus in ore βOnus lj Sed re) Tunc in Italiam venere animosi Decfi. De Decis
Vide Pag. a 59. iit. t. Bruttis heros ille Romanus qui Reges Roma ejecerat liberos suos rCUOCan dis in Urbem Regibus studentes sectiri perCuti jus
sit . yὶ Vel quia melius tutela fuit illius navis quae AEneam detulit in Italiam: vel quia duce MaereoEneas Julusque , t unde Iulia gens ) in italiam delati sunt. ra Iulius AEneae filius portans Penates Deos , Albam, quam ipse condidit , transtulit.
a) Sibylla Cumana annosa prope Aoernum lacum degens Uera diκit in cortivia. i. e. eκ tripodo οῦ scilicet ruria dc agros expianda esse sanguine Remi A retini. Remus dicitur Ανentinus vel quia in monte A Mentivo Captavit auguria, vel quia inibi sepultus in loco, qui etiam dicitur Nemraria. o Uates Per iameia est Cassandra, quae fuit a Pe sumo i. e. iroja ; vera quidem Dus uaticinia sed sero credita , unde Virg. Nunquam crestia Teucris . est Verba sunt Cassandrae ad Graecos: Retrahite eqvuni ligneum et I rojani cineres in ualiana us Imperium excitabunt, cui etiam Graecia olim subjicietur. aὶ Poeta lupam alloquitur RQ muli & Remi nutricem, quae dicitur Martia , qui Minti lupi dicebantur sacri.
186쪽
Sed tamen eXiguo quodcumque e Pectore rivi Flu κciit, hoc Patriae serviat omne meae . . Ennius e) hirsuta Cingat sua dicta Corona et
Mi tol1a ex hedera porrige, BacChe , tua. Ut nostris tumefacta superbiat D Umbria libris, Umbria Romam patria Callimaehi. Scandentes si quis Cernet de vallibus arces , ingenio muros aestimet ille meo . Roma fave . tibi surgit opus , date candida cives Umaia , & incoeptis de κtera Cantet avis. sacra, diesque canam, & Cognomina Pi isca locorumidas meus ad metas sudet oportet equus. 'Quo rtiis imprudens vage dicere facta Properii g Non sunt a dextra condita fila colo . h) Accersis lacrimis cantus : aversus Pollo zPoscis ab invita verba pigenda lyra Certa feram certis auctoribus, haud ego vate
Nescius aerata signa movere pila.
Me ereat Archytae soboles Babylonius Horos, Horos, l) & a Proavo dueta Conone domus.
niens ; elegiaco poetae eκ heciera .fὶ De Umbria Pa tria Propertii, quae nunc dicitur Ducatus SpolctZ nus vide pag. 1 9. gὶ OPus quod a te teNitur non est a colu felici de fausta deduetum superat enim tuas vires . h; Tu qui fles amores tuos, ad lacrymas Vis adjungere cautus Sc res laetas , sacras sollicet & dies festos. i) Inducitur Astrologus , a quo poeta fingit
de rebus futuris se edoetum e qui dixit se scire mo Vere sphaeram aeneam instar pilae rotundam , quam
Archimedes invenit. λὶ Μe pr-creaoit Horos Ba bylonit/s Archytae filius : Archytas fuit philosophus eximius Pythagoricus patria darentinus Horos vel Hsrus dicitur Babilo ius nnn a patria sed a Professione et Babylonizeriam & Chaldaei peritissimi astro lagi semper habiti . i) Et mea gens a Conone Pro vo ortae est: Core in insignis suit mathematicus ex insula Samo oriundus.
187쪽
Dii mihi sunt testes , non degenerasse propinquis .inque meis libi is vr nil prius esse fide . Nunc n) pretium decere Deos , & fallitur auro duppiter . Obliquae o signa iterata rotae , Felicesque Jovis stellas , Martisque rapacis, Et grave Saturni sidus in Omne Caput, Quid moneant Pisces , animosaque signa Leonis , Lotus & Hesperia quid Capricornus aqua, Dicam: p Troja cades, & d roica Roma l urges. Et q maris & terrae longa sepulchra Canam . Dixi ego r) cum geminos Produceret Arria natos , Illa dabat natis arma , Uetante Deo , in Non posse ad patrios sua pila referre Penates :Nempe meam firmant nunc duo busta fidem rQuippe Iai Percus , equi dum saucia protegit Ora , Heu sibi prolapso non bene cavit equo lGallus at in castris dum credita signa tuetur ,
ra In meis libris nihil potius & antiquius est bisse &
vcritate .nJ Deorum re i. ionem sinquit Astrologus quidam verterunt in lucrii in & quaestum et Ic Iuppiter ipse propter lucrandum dicitur Dili ab Astrologis dum aἡsignant stes tam Jovis faustam in genitura
o Profitetur Astrologus sCclicturum fidei una caelestiun Aturam. qtliin habet perspeCtissmiam i scilicet cur Zodiaci tramitem sol obliq/te PCrCurrat, cri r stella Io vis sit begnigna, M.t tis malcficta, . citra ιιi perniciosa
quid P sces , quid Leo lli id Curico rutis in genit ura Porten clant. p) rati uacm Prosequitur genethliacus probat ille ab exemplis se peritissimum esse Uatem. ρὶ Sepulchria posuit pro stineribus, nou liquet filiae funera praedicit , nisi de tersiae Sc maris Sc totius mundi interitu loquatur . r Quidam mulieri, cum
misisset duos filios ad hellum , praediκit Astrologus
rion relaturos sua arma ad patriam domum . s)LDpercus Sc Gallus sunt duo liberi Arriae millieiis, Primus equi lapsu exstinctus , alter dum aquilam suam tuetur interemPlin.
188쪽
Concidit ante aquilae rostra Cruenta suae . Fatales pueri, duo funera matris ava Iae.
Vera sed t) invito contigit ista fides. Idem ego cum r/ὶ Cynarae traheret I ucina dolores, Et facerent uteri pondera lenta moram: Iunoni votum facite impetrabile , dixi . Illa parit, libris est clata palma meis . strum. . Hoc neque arenosυm xl Ι ibyci Jovis eXPlicat an-I Aut sibi commissos γὶ fibra locuta De OS . Aut si quis motas cornicis senserit alas, a)Umbra neque haeo magicis mortua prodit aquis Aspicienda via est caeli, b j vcrsusque PCr astra Tramcs : &a zonis quinque petenda fides .Eκemplum grave erit c Calchas, namq; Aulide solvit Ille bena haerentes ad Pia saXa rate S. Idem t) Certa mei vaticinii veritas evenit mihi, sed renuenti & in Milo. υ) Astrologus cyaeerrae Puellae Partu , rienti sine mollis periculo parituram Praedixit,SiI M. Novi seu LDcinae parientium Praesidi faceret votum
impetrabile i. e. impetrans ut frigus Penetrabile i. e. P ne trans ) quod Cum evenisset, libris Astrologis habita est maxima fides . Iονis Hammonis celeber rimum oracultim intelligit in extrema I ibya situm. γ) Per aruspicinani eκ jccinoris ab aruspice
exploratis sutura cognosccbantur , & voluntas Deorum aperiebatur . I ibul. Signi cat placitos conscia f. bria Deos . ζ Ostendit c o ulcem non Cantu tantum,aed etiam et oiatu facere at spicium, ideoque non modo oscinem sed & ialitem esse . a) Neo timbramo tui hominis Cospersa magicis aquis id indicat. ι) Zodiacum intelligit. De Zoriis dicti m est saepis
Sime . cὶ Aruspicinam esse mcndacem exemploi Glchautis harioli ostendit: cum G reci ex Aulissi Portu sol Missent , calchas eos sospites e X Troja cvcr- sa in patriam redituros praedixit , qt Od secus ac cidit , nam omnes Gi reci ad h&hoicos sinus i. e ad
c Phareum Promontorium, ad quod Nauplii do-i.
189쪽
Idem d) Apamemnoniae scit Lm Cervice puellae Iinxit, & sit ricles vela cruenta dedit. Neo rc dicie tamen Danai ; tu ciruta fletum Supprime , & e in Euboicos respice , Troja,sinu4. f) Nauplius ultores s ih noctem porrigit ignos , Et natat eκuviis Graecia Pressa tuis . l
ictor g Cilice rape nunc , & dilige vatem ,
uuana vetat avelli ueste Minerva sua . Hactenus historiae , nunC h) ad tua devehor astra, incipe tu lacrymis aequus adesse novis .a Umbria te notis antiqua Penatibus edit. Mentior an Patriae tangitur ora tuae Qua nebulosa cavo rorat A) Mevania Campo, Et l)lacus aestivis intepet Umber aquis.
io Graeca classis delata est, perierunt:vide Pag. 16'. liti. h. melius igitur classis Graecorum hasisset in i Auitae iaci pia saxa, ideo pria , quia prohibebant eaedes Cladesque Graecorum ; scribit Strabo lib. 9. regionem illam,ubi ADUriis Portus est,saxosiam eSSE.dὶ Calchas lphigeniam Agamemnonis filiam ad pia Canilos ventos ac Dianam, dum in Aulide haereret classis Graecorum, ussit immolari;inde Atricies i. e. Agamemnon dux Graecorum sanguine filiae Cruentatus in Trojam navigavit, eo vide pag. 149 liit. κf, vide Pag. Iri .gὶ Astroloius insultat Ajaci ilei filio , qui Cum deperiret Cassis narum vatem : & Pro Pterea in templo M nerva, quae eam violari νetidi fiat, vim intulisset, caussa fuit potissima Graeco- , tum naufragii. h Nunc ad tuom , Propcrti, inquit Astrologis, sidus natalitiPm devirio , ocs rancis novis Carminibus. r) Umlura te genuit nobilis an-e tqvis Peniatibus, an mentior lan riatrice itia fines non attinguntur in Civitas Umbriae ad viam Flaminiam sita: dicitur vehDiosa ob circi: acentes valles & agros Pingues, qui rore multo macientes eκhalant nebulas: hanc patriam Propertii fuisse
Contendunt multi; vide pag. ii q. l) Quisnam sit hic
190쪽
nist Scandentisque aκis Consurgit 1 ertice murus , murus ab ingenio notior Llle tuo . Ossaque legisti non illa aetate legenda Patris , & in n) tenues cogeris iPso Lares. Nam tua cum multi versarent rura juvenci , Abstulit excultas o pertica tribtio QPos. Nox ubi pin bulla rudi cemissa est aurca COIIO ,ε , Natris, & ante Deos libera sumpta toga οῦ Τυm tibi pauca suo ite carmine dictat APDuo ,
Et vetat insano verba tonare foro.
At tu finge elegos falia κ opus haec tua castra Scribat ut excmplo caetera turba tuo. militiam Veneris blandis patiet e bub armis, r) Et Veneris pueris utilis hostis eris. Nam tibi victrices , qtiascunque laborς Para ti, Elucet palmas tina Puella ibas. Et bene cum fiκum mento discus1cris uncum,
acus non convenit inter interpretes : Scaliger aitCsse Liacum Haesimonis, nunc Logo in Bassanellor, alii I acum Velinum, it Lago MFiecieltico. I adoreus Lon nota ne Patr. Properi. iaciam Umbriam contendit c Clitumaei fontes Hispello vicinos. m i. e. emincntis ziaxis Pro tractu regionis. Murus i. e. Moenia carmini bus tui Clariora. n. Postquam patris Cincre1 in uI nam rite collegisset Propertius auhuc junior, in angustam domum sub matris custoclia, ubi arcte ha bitus est, Compulsus fuit o Romani agros Te Ii cis , seu decempedis mensos veteranis attribuobant id Propertio accidit et quare ad paupertatem retia .ctus , & patet nis possessionibus pulsus vivit agros Irrtica tristi descriptos aliis assignari. p BDllia Gu cuin cordis figuram ante pectus pneris ingenuis ornR mentum erat . q) Ante Deos matris , idest corRm maternis 1 aribus et sub matris tutela Post patris mor ,em educatus est Propertius, & virilem togam