Classicorum auctorum e vaticanis codicibus editorum tomus 1.10. ... curante Angelo Maio Vaticanae Bibliothecae Praefecto Tomus 5. 5

41쪽

sunt valde prisci grammaticorum latinorum codices, nullus tamen ad illum accedit , ex quo anonymuin grammaticum sumpsimus : est enim ultimae prorsus antiquitatis κειμηλιον , litteris partim quadratis scriptum in membrana pertenui ac laevigata , cum priscis emendationibus , quae partim in oris codicis , partim in corpore ipso fiunt ; non mediocre sane volumen in έ. , soliis constans a 39, seu pagi

nis 577 ; quod ideirco minutis typis in librum me-

Nm transferendum curavi , ne doctorum bibliothecas charta onerarem. Hunc ego tractatum quum lectitarem , videbam equidem auctorem Sanum , Pu rum , perSpicuum , artis Suae curiosum magistrum ,

et qui romanum genuinumque gustum tam Saperet , quam ille Virgilius cellicum et peregrinum . Etsi autem disserendi genus aridum est , raraque eruditione conspersum ; nam paucos auctores laudans , de suo penu pleraque promit; nihilominus tam priscum scriptum in hac mea quam molior grammaticorum editione non statiIn ponere , piaculum quoddam existimassem. Codex euim ad sextum se liniimumve Christi saeculum referri debet; auctor autem quum nultu in grammaticum Plinio Secundo recentiorem appellet . in ullo antiquior codice cre-

uainquam inulti in vaticana bibliotheca

42쪽

DE GRAM TICO VATICANO. XXXV

demtus est ; quarto tamen saeculo non vetustior ,

quia p. a 38. li. dic cletianas , quas ego thermas intelligo . nominat. Neque vero christianitatis indicium ullum prae se fert, ni Si quod P 25 O. a. de genitivo casu tim vul tum quaerit nominis Sumuri , cuius cum notitium vel a Christianis vel ab Israelitis vel a sacris libris hausisse puto. Sed certe codicis scriptor christianus suit: etenim p. 2 O. b. Oh tD- dicandam supplementi cuiusdam sedem conuexi O-uemque , asterisci loco utitur Christi monogram

u. Nunc quia in codice nomen auctoris desideratur , id apprime scilicet vestigandum videtur. Initio codicis rubricata adnotatio legitur saeculo XV. scripta haec : lic t in i tilice librorum dicatu istius libri fuisse auctor I Obus grammaticuS , Uttamen aliqui rectius dicuntfuisse Piamomon m. Huic autem adnotationi subtexitur alia a saeculi X, III. homine : at neque Probus noque Pala mon cscr sis , sed Potius uidetur hoc πω Donesti; nam in ρ incis'm hic codex aliquantum congruit Derum Postea toto caelo a Doncito di stri. Ego vero ad vetustiorem illam sententiam quod sit Ρ robus Don praeiudicio ut reor aliquo , vel peculiari erga Probum studio , sed potioribus veritatis indiciis adducor. Qui de Palaemone cogitarunt , ii Di med is locum fortasse prae oculis habuerunt lib. I l. cap. de coniunctione hunc : Palaemon eam ita

43쪽

, delinivit , coniunctio est Pars orationis corin ,, tens ordiriamque Sententiam ,: quae Verba sunt apud grammaticum Vaticanum p. 268. a. Veru Intamen alii Palaemonis loci a Charisio Priscianoque

laudati , in vaticano nostro nusquam apparent. Ρalaemonis item breve illud seu imperfectum opusculum , quod impressum legitur , a nostro prorsus discedit : a quo Donati quoque artem discrespantem aeque videmus. Quod si Donatus atque Palaemon semel aut iterum cum nOStro congruunt; Di-hil inde firmum concluditur . quia Sollemnis ne- Cessariusque artigraphorum mos hic sest ut vel invicem expilent atque exscribant , vel ob argumenii similitudinem ad eadem Verba Saepe CouCurrant.

Quae me igitur argumenta impellunt ut Probum Potius vaticani operis auctorem credam P I. Auctoritas antiqui indicis , quam supra laudavi. II. Τestimonium codicis neapolitani a cl. Iannellio descripti n. I 5 , cuius initium est. Do oscct. Vox sio sonus rat aer ictus , id est Percussus , sensibilis auditu quantum in pso est quamdiu resonat. Atqui hoc est ipsissimum valicani grammatici exordium. U Hoc opus , pergit dicere Ianuellius , sa- , iis plenum et prolixum, utpote quo 164. pagi - , Dae in sol. impleantur , quoad rem et materiam

, simile quidem est illi Probi operi grammatico

44쪽

Parrhasii , qui codicem possedit Seripandoque legavit , verba in fronte codicis posita recitat haec: hoc opus esse ' Probi constat ex Sergio grammati- , qui de nominum disserentiis agens in commentario , quod in editionem Donati secundams msit : senior , inquit ut Probus dicit , tamen generis masculini est. Id arit m legitur hoc in libolis P. 9. Proximum autem neapolitanum codicem n. i5. sic Ianno lius describit Probi grammatici ars, , , et ipsa de qua modo locuti sumus. Ad calcem haec:

,, FINIS PROBI. ,, Ρriore igitur codice artem Probi contineri adfirmat Parrhasius ; posteriore autem , teStatur ipse titulus ab amanuensi prisco perscriptu8. Ergo si neapolitanus certe grammaticus cum vaticano ad litteram universus congruit , Probum tenemus. III. Bobiensis codex , nunc viridobonensi S, ex quo nuper vir. Cl. Frid. Lindemannus Probi institutiones iamdiu cognitas emendatissime recudit, aetate , litterarum serma , ceteris palaeographiae coloribus , tantopere conspirat cum vaticano , ut hic

prior operum Probi tomus , ille posterior esse Videatur. Nam Probi quidem impressum opus in mintricis regulis versari totum videmus ; at Vaticanus grammaticus de prosa semper oratione agit; illud vero de metris opus , a se deinde scribendum , saepissime nominat. In bobiensi praeterea supradicto codice inventum ait cl. Lindemannus Dag- , , mentum grammaticum aliquot plagularum , quod

45쪽

xxxv lii DE GRAMMATICO

, , cui ire cognitis Prol,l scriptis valde consentit iisque , , persimile est , sed longe uberiora et copiosius ex- , posita conlinet quam in impressis habentur. , , Videbunt igitur ii . qui codicem bobiensem manu tra-olaiat . utrum vetus illud fragmentum ad vaticanum opus Pertineat, nec ne. IV. Cledonius grammaticus in put schiana editione p. I933. grammaticum valicanum sub nomine Probi evidentissime exscribit sic:

quinquaginta et quinque; ex his tribratae sunt accusatioο triginta , ablati ο quindecim utrique Vmι- tuor , loquelis sex. Quae Omnia sunt grammatici Vaticani verba p. 27 a. a. Atque ii aud scio an aliquid quoque ponderis habeat, quod noster p. 293. a. ait salva forma catholica , , quod vocabulum esse Probi peculiare videtur, cuius liber catholica exstat.

Priscianus libri septimi initio ait: U P obus in inmStitutis artium ost nitit hoc unum Homon tantum . hoc est alius quam maxime PVOPt D structuringenitim et datio casu numeri singultiris sic anc

male consirmatum d clinari , hic alius , Iulius alius . huic alii. At enim noster grammaticus P. 2 5. a. id ait de duobus nominibus utor et altor: ad diltamen , se de his in ratione metrorum vel strueturarum rursus dicturum. Utrum ergo Priscianus hoc secundum opus respexerit, an mendose sit locutus,

an diversum Ρrobi locum legerit , non queo dispicere. Sed et aliae inultae a pulsellianis grammaticis

46쪽

auetoritates Probi laudatae , mihi in grammatico

vaticano non Occurrebant. Qua de re neque iam acrius volo Contendero , neque exquisitius vestigando laborare : nam tempore potius maturisque eruditorum iudiciis confirmanda veritas est. Interim in editione per antonomasiam inscripsi GRAΜMATI un

3. Divorsa ab hoc , quod vulgamus , scripta

sua grammaticus Vaticanus memorat, de metris quidem structurisque saepissime; tu in de musicis, des an is , de accentibus , de natura syllabarum , et p. 233. b. de orthographia. Auctores ab eodem laudantur hi:

Prolixus hic grammaticus pauca suppeditat nova vocabula prae Virgilii brevioris plurimis. Causa praecipua rei est, quo I vaticanus squi si Probus est, in urbe Roma docuit κοινῆ ς loquitur, at ille, to-

47쪽

Iosanus ἰδιωτικὼς. Aliam quoque putare causam licet , quod tolosanus morosorum quorumdam ritu raram latinitatem studiose sesctaretur , Vaticanus a consuetudine romana non discederet. Sic igitur accidit , ut Fronto permulta vocabula lexi eis addat, Cicero autem in novis , quae edidi , amplis scriptis parum prosecto novitatis exhibeat. En autem nova , vel novi significatus nostri vocabula. amicabus dat.ρIur. ab amica I94. a. analogice adit. uo I. h. linomale ad V. ITI. a. et

alibi.

aptote ad . P. I 55. a. artistator I 57. a. I 63. b.

semus, Pro semur 25I .R. sontius, a , um 184. b. Gyaro nomon aptotona 27. b. aut formae, grammatici iunctivus 3Iέ. b. Mercurii, Pro Mercuri, C. CaSu quare dicatur 22 I. R. moerorumPro murorum

a 38. b. monarius, a, um 2 O. b. monticulus I 84. b. montius, a, um I 84. b. nugas indeclinabile a 36.

48쪽

statare, is a II. a. 24O. b. suspiranter 27 I. R. tactim 279. a. tonstricia mancipia 2 Oct.

227. a. Sed huiusmodi parietates Pes ' Liae grammatical slegendae sunt in m-so auctoris Contextu.

. De Abbonis storiacensis scripto grammatiCO , de antiquissimis graecis papyris , et de latina ra-Vennate , itemque de Serapionis thmuitani epist la, satis ut opinor propriis in locis dixi. Unum hoc addam, papyros illas graecas . quae Demetrii Pa- Pandriopuli fuerant, a me nuper vaticanae bibliothecae, suisse pretio acquisitas.

DE CARΜINUM CHRISTIANORUM FLORI LEGI O.

i. gmen ducit florilegii mei s. rauraNus notanu sepiscopus , cuius carmina duo , in vaticano codice inventa, ante sexennium separato libello edidi ; nunc autem ad hanc classicorum auctorum collectionem meo iure revoco. Utrumque Carmen Paulini genuinum esse Metum dubitare non licet,

l. Paulinus

notinus.

49쪽

ut olim dixi , i. quia sunt in codice , qui nihil aliud nisi Paulini poemata continet , inter quae

haec duo commiscentur. 2. Qiata Verborum sent En-llarumque natura et color cum ceteris Paulini camminibus satis congruit, id quod scholia mea partim demonstrant , partim vero lectores operum Paulini per se facile agnoscent. 3. Quia baptismi a se ad ulla a tale suscepti priore in carmine Paulinus

meminit , nec non consulatus sui ; quam utrali que rem notissima historia confirmat. Carmen vero

posterius de Dalro ac sorore Paulini loquitur , etd accisa Paulinorinia re samiliari ; de quibus hominibus casibusquo testimonia habemus Paulini tysius , noe non Ausonii et Cennadii , ut in selio. liis dixi. lain etsi sagacissimus priscorum operum venator Muratorius cumulum Paulini scriptis imp suisse videbatur, nihilominus nova adhue sporanda lingarollius docuit, qui illius versus quinquaginta circiter in an ecdolis protulit , multoque plures nos demonstravimus , qui paulo minus trecentis dedimus. Immo iuratorius no omnia quidem ante Seedita Paulini scripta cognovit : ex huius enim tractatu do tui uitentia , quod Gennadius de vir. ill . cap. 63. commemorat , fragmentum unius paginae ab Holstento olim in appendice ad codicem regularum editum , Muratorius nescivit, ideoque in sua veronensi Paulini editione non collocavit. Nihil moror Becchetium , quem alibi iam coargui , dum

50쪽

Bandinio credit , salsum novitatis titulum in romanis Amadutii anecdotis Ρaulini epistolae inscrip--Sisse , quae in cunctis Paulini editionibus legebatur. Duos autem Paulini sermones , a Gennadio item lectos , de quadragesima , ex roniano codi- eo bibliothecae sessorianae iaIn tu expectamus. u. Ad vi oni Ni carmen quod attinet, nihil iis addam quae brovi ibidem scholio complexus sum: de

cuius item unicum carmen protuli , paulo post dicam , cum eius insignem grammaticae rei libellum , quem item typis impressi, lectoribus commendabo. 3. BENEDICTUM Cognomento Chispilla ab anno 681

ad 725. archiepiscopum mediolanensem . vitaeque sanctimonia caelestium honores apud Ecclesiam suam consecutum , hoe Paulus diaconus tostimonio exornat hist. langob. VI. 29. U Tunc quo-

, que s anno 689 venit Benedictus archiepisc

, , pus mediolanensis Romam , et causam egit pro, , ecclesia ticinensi : sed victus est , eo quod a, , priscis temporibus licinenses episcopi a romana , , suerant ecclesia consecrati. Fuit autem idem vo- , , nerabilis Benedictus archiepiscopus vir egregiae, , Sanctitalis , de quo per universam Italiam ho- nae opinionis fama stagravit. - Controversiae ticinensis , quae ad rem nostram non pertinet , eo-piosam expositionem fecit Luduvieus Muratorius