장음표시 사용
231쪽
Iam vero Sisenna Statilius Taurus cos. ordinarius Ciam
tatur; Fustique sui Iragantur. Igitur ille qui hoc fragmento cuin Tauro signatur, quique, ut satis Clare apparet, dictus suit POMPONIus, eodem anno suffectus consul est, in locum sorte Libonis; nec alius videtur, quam Pomponius Graecinus Ovidii amicus, ac L. Pomponia Flacci frater. Dolenduin est, quod omnia eius Domina legi non potuerint. Taurum porro ibidem
memoratum eundem esse cum huius anni consule,
sucile colligitur ex alio lapide integro, penes eundem ill . Gampinum, quem ipse cl. Copes etiam descripsit,
nicipii Augusti Veientis in hono vena istius Gelotis D Augusti liberti consecrarunt, GAETvLICO ET CALvISIO
SABINo coss. hoc est, anno V. C. DCCLXXIX. An autem Graecinus, suffectus consul, fuerit semestris . ut cl. Νorisio visum , desiniri certo nequit. Et enim licet sub Augusto solerent consules suffecti esso semestres a kal. Iuliis ad finem usque anni; attamen res haud constanter eodem modo se habuit Tiberio principe. Gis, teste Dion e k, quosdam coss. ad Ion-M gius, alios ad brevius temporis spatium designabat: is itemque nonnullos etiam Citius, quam Constituisset, is loco movebat; aliis, ut diutius in magistratu essent, D concedebat, etc. ra Inde est, quod in fragmento
232쪽
Fastorum municipalium npiul Gruterum signantiar Coss. s ecti, quidam vII ID. IIAI. alii x L. IvL. alii A L. OCT. Immo, quum ex primo lapide P. Pomponius iam mI NON. MAI. consul suevit, inde corruit omne opinionis Novisi anne fundamentum ; nec veri- Simile videtur, eum consulatu abiisse ante Decembris
II. Ea, quamvis prolixa, non videbuntur tamen Supervacua, quum et huius temporis historiam , et Nasonis carmina non parum illustrent. Ex eodem instituto hic notandum insuper venit, quod Noster eadem Epistola significat . utrumque scilicet Graecinum ac Flaccum , consules Tiberii gratia creatos,
Nultiplieat tamen hune gravitas araetoria honorem . Et niai sititein res data uaniis habet.
Iisdiatia ἱgiitie lieel Fliaeeoque ratisne Talibus Augus i temptis in omne frui.
Tibcrius enim, ubi pulmum Caesari Octa iano Augusti cognomino dicto successit, idem quoque cognomen adsumsit , quod et alii postea Continuo usurparunt. Nec alius, quam Tiberius hic intelligi potest siquidem Ovidius postea de Augusto antecesSore, ceu iam defuncto et consecrato, loquitur, Vers. IO5- Ο, Et I 27- i54Hinc porro patet, Flaccum illum non esse Norba
num an ..V. C. DCCLXVIII consulem , quum Tacitus testetur , Tiberium eo anno Arimum comitia consularia
a Inser. The . pag. t 7. n. t. α Hitie et lib. IV . Εp. xm. Ovidius id Tiberio trihuit, vers. 25: vid. gop. Pag. 232.3 Ex quihos manifestum est, earmen illud , iam Augusto vita soneto. ne inter sidera lorato. exaratam fuisse. Vt merito exitide M. Ioiari. Vigo iliana ratus ait. viro doetissimo Ger. Vos aio visum esse, et quidem ex hoe poemata , Augusti Apotheositi , quam Ovidius in exilio eeeiuii. eidem principi adhue vivonii aeriptam suisse di da Cottim. Amori. Pii, pag. 85. 4 Annal. lih. l . eas. 8 .
233쪽
habuisse. Idcirco haud ante Flaccus ae Graecinus Potuerunt consules a Tmerio designari: nec etiam potuit haec Nasonis Epistola, quam versamus, ante eadem comitia eundemque annum scribi. Vnde quae superius diximus adeo valide confrmantur, ut nuIIum supersit dubium, quin eadem Epistola hoc anno DCCLXIx, et quidem paulo ante kalendas Maias ex lapide su p. pag. Praeced. prolato , Graecimo iam Consuli designato , et mox magistratum initum ad anni sorsan usque exitum, missa suerit. III. Addamus et ibidem Ovidiam docere, Pomponium Flaccum paulo ante hoc tempus Mysiae 3 Pontoque praesectum fuisse, titulo proinde legati Pro Praetoris , quum nondum consul fuisset: atque res armis praeclare in illa regione gessisse. Addit enim,
Praestat his, Craeeine. laeta Mono Fiaeetis: et illo Risa serox Leri sub Mee tuta fuit. Bie tenuit M as gentea in paee sdati .
Hie areo fisos terruit ense Gar a. Hie eaptam nosmina celeri virtute recepit, In eitque sero saugvine Danuhium.
Deinde significat, Flaccum illis praefuisse regionibus, quum iam ipse Ovidius esset in exsilio: rogans enim it Graecinus a fruire quaereret loci, ubi Noster exsulabat, . Scythicique incommoda caeli vers. 8a , addit, vers. 87-9O :
Haee ubi narrarit, quae ait mea fama. require; oqise modo peragam tempora dora, roga. eis.
et quum dixisset, se Augusti natalem Iudis in exsilio
celebrare solitum suisse, subiungit, vers. I9 et I 2C.
4 Moesia dieitor Taesto . lib. I , eam go , ete. uti et in lapidibus aptiac te in variis. IlIo . pag. 4' 3. n. PMinitia selo ritis inseribitve Cla.dsi Caenaria L AT. PROPRAET. No sta . Nondum enim in duas provineias,auperiorem ae taleriorem , divisa fuerat Moesia. a Ptolemaeo est lar iae interioris oppidum.
234쪽
Is quoqua i quo laevus stimat sub praesida Pontus. Atidieris sint et forsitan ista tuus.
Tacitus etiam, dum narrat Pomponiam Flaccum. Consulatu iam lanctum, anno V. C. DCCLXXII, Maesiae
a Ttherio praesectum loco Latinii Pandi fuisse, indi-Cat, eum et ante ibidem cum imperio fuisse. IV. Neque omittendum quod Ovidius ibidem do privilegiis ac immunitatibus canit, quibus fuerat ii Tomitas, ac vicinis oppidis eXOrnatus, VerS. 97 ι :Η- Deil. ut misero solaria adsintque Tomisaei I ae qtioniam tellua lesii scanda mihi est. ete. Nee milii erediderisi exalaut deerela , quihua nos Lavidat et immunes publiea eera Leit. Convenietis miseris haee quamquam gloria non eat. Proxima dant tiOhis oppida in lautia idem.
Idem significat Epistola xlv, qua convicia a se removet, quibus dicebatur Tomitas carminibus adfecisso, vs. 47-54. Addit etiam se coronatum ab illis suisse. Pers. 55:
Tempora gariata mea sunt vela in a rona.
Proculdubio carminis gratia, quod geIice ab eo concinnatum, supra vidimus. V. Ceteras vero eiusdem libri Epistolas, quum temporis notae desint, nobis non licet ad certum adligare Runum. Patet tantum insuper, xii Tuticano post Augusti obitum datam esse, ex vers. 39 et 4o. Ea deinde Posterior est decimasuaria, ut collatio docet.
Q CAECILIo Bum, L. POMPONIO FLACCO COSS.
I. Germanicum his consuli hos ad vii kulend. Iunias Iriumphauisse de Cheruscis, multisque et Angrivariis,
235쪽
P. OVIDII VITA quaeque aliae nationes usque ad Asita colunt, diser etradit Tacitus x. Idcirco haud ante hunc annum ovi
dius FAsron uri libros edidit; siquidem istius triumphi meminit lib. I, sic ipsum adloquens Ianum, a Vera. 277:
At eur paea lates . motisque recluderia armis. Ele.
PMe fores obdo, ne qua discedere possit;
Caesareoque diu numine et sus ero.
Ipsequo poeta subiungit ad Germanicum :. Dixit . et adtollens oeulos diversa tuentes, Adspexit toto quidquid in orbe fuit. Pax erat. et vestri. Germaniae, causa triumphi: Tradiderat famulas iam tibi meritis aquas , ete.
Equidem iam ab anno V. C. Dcc Lxv III, triumphus ille de Gevmania eidem principi decretus fuerat, ut ipso Tacitus ante narraverat: ac proinde saltem haud ante istum annum Fasti fuerunt vulgati. Quod et alii characteres supra recensiti, quum de Augusti morte diceremus . comprobant. At vero non videtur poetae verbis consentaneum, si adfirmaretur, eum ob oculos triumphum modo decretum , nee adhuc ductum, his carminibus habuisse. Alterutrum tamen seligat lector eruditus, satis consulatus fuerit Bucherius, uti et Norisius, qui autumaverunt, Fastos anno V. C. DccLIx , vel demum Ovidio exsulante, at Augusto adhucdum vivente, in
Itaque Naso id opus, sua in exsilium fuga ruptum T Pist. lib. II, a vera. 549 , deinceps, et his quidem temporibus, absolutum, plerisque additis ac mutatis, Germanico Caesari inscriptum publici iuris, adhuc
236쪽
PER I. MASSON dum exsulans et paulo ante obitum, secit. Hunc enim
principem primis libri I carminibus interpellat, et ad sidera tollit; sicut et aliis in locis, ac praesertim lib.
IV, ubi etiam sui meminit exsilii, vers. BC:
Sulmonia gelidi patriae, Germanica. Nostrae. Me miserum i Mythico quum procul illa solo est lErgo ego 3 tam longas aed supprime. Nusa, querelas; Non lihi Aunt maesta saera canenda lyra.
II. Ex illis porro lib. I carminibus liquet, pacem
hoc tempore per orbem fuisse compositam, ideoque IANI sores obseratas. Hoc quidem Bucherius vidit a poeta significari, sed in eo hallucinatus est, quod
rem ad annum V. C. DccLIX retulit. Nec rectius eminentiss. Norisius autumavit, o quae de Iano clauso
M Ovidius cecinit, pura puta poetae vota censendan esse, triumphumque Germanico augurari; quod n libros Fastorum exsul scripserit, vivente adhu dum . Augusto. n Quae sat superque ex superius discussis convelluntur, ut iis longius immorari opus non sit. III. Praeterea valide confirmatur, FASTOR vn libros haud ante hunc annum editos esse, ex lib. II, ubi poeta Tingiuu M laudat ceu templorum restitutorem, a vers. 55:Deineipio mensis. Phrygiae e Diermina matri Sonura deluhris dieitur aucta novis. Nune tibi sunt. illis quae sunt saetata Lalendis. Templa Deaer longa proen huere die. Cetera De simili eaderetit Iaheiacta ruina, Cavit saerati provida cura dueta :Stil, qtio delubris sintitur utilla senectus. Nee satis est hominea; obligat ille Deos. Templorum positor, temploruin sancte repostor. Sit Superia , opto. mutua eura lui.
Hic nempe quum Ovidius notasset. Iunonis Sovitiae templum, quod olim conterminum nodi Phrygiale matris η, id est, Cybeles, dicatum kalendis Iuniis suc-
237쪽
P. OVIDII VITA rat, ita landitus peri isse quando haec scribebat. vi tunc temporis ne vestigia quidem illius templi stipe essent; addit . providam sacrati diacis, hoc est, imperatoris Tiberii lum rerum summam gerentis. Curam cavisse, ne talis ruina ceteris quoque Deorum templis obtingeret; quae proinde iam restituerat: unde Νasoni dicitur templorum positor et 'POSitoris . Iam vero Tacitus in huiusce anni a Lis haee de Tiberio recitat: - α Iisdem temporibus Deum a Dam ve- is tustate aut igni abolitas, coeptasque tab Augusto, . dedicavit: Libero, Liberaeque et Cereri tota cir-m cum maximum, quam A. Postumius dictator vove- . rat: eodemque in loco aedem Florae. uti Lucio et, Marco publiciis aedilibus constitutam: Et Iano tem-
- plum, quod apud forum olitorium C. Duilius strin
. Xerat. etc. - Plures Deorum aedes, quas hoc anno restitutas dedicavit Tirurius, ut m revicere Prorsus Naso videatur. Equidem hunc Oridia loeum ad Augurium. Muvero Tmerium, solent non modo commentatores, sed et alii complures doctissimi viri rese re At Noster. Augusto iam mortuo, Fastorum libros certissime re censuit ac vulgavit . ut supra pluribus demonstravimus. Igitur sacrati ducis nomine nullus alius venit
intelligendus, praeterquam ipse Tuberius; siquidem
euin ceu viventem laudat, ipsique mutuam Deorum curam exoptat, Sicut Et longaevos annos, dum subiungit, vers. 65:
238쪽
Dent tibi Caelestes. quot tu Caelestibus, annos, Proque tua maneant in statione domo.
IV. Si vero poeta noster, post illum Germanici trium. phum, Fastos ad umbilicum perduxit, ac in lucem
emisit; hinc necesse fuerit, ut ante medium huncce annum minime decesserit. Etenim Hieronymus in Chronico eius obitum resert ad annum Abrahae ΜΜxxx III, qui a Septembri superioris anni decurrebat: ra OvIDIus, . ait, poeta in exsilio diem obiit, et iuxta oppidum. Tomos sepelitur. M Quae proeul dubio, non secus ac alia de viris illustribus plurima, mutuatus est a
Quoad Ovidii sepulchram spectat, grave non erit hic adposuisse, quae Stephanus Zamosius in Analectis Daciae Antiquitatum proserι: α Eusebius scribitis in Chronicis Ovidium Tomis, oppido Moesiae insen rioris, esse sepultum , quod nunc Tomes-Var esssis putatur, in sinibus Daciae, etiamsi in eo describendo. varii sint veteres. Pontanus autem, in libro de Ma-- gnificentia , cap. I 5, tradit, ex ore Georgii Trape- . Euntii, Tomitanos Scythas missio poetae vita desun. . cto, Collata e publico pecunia, propter ingenii non hilitatem tymbon magnifice struxisse, ante oppidin portam, in loco maxime celebri: quamvis ille, et . peregrinus esset, et ab Augusto Caesare proscriptus.. Verum hanc utriusque coniecturam recentiorumn experientia emendavit. Scribit enim Gaspar Bruo schius, anno i5o8, ovidit sepulchrum, lapideum,s cameratum , epitaphioque ornatum , in oppido Sa-- baria. patria. Divi Martini episcopi, esse inventum.. Id oppidum in Pannonia superiore Ptolemaeus ponit.. cuius meminit Plinius, Antoninus in Itincrario,
239쪽
P. OV DII vi TAortelius vero, ut hoc inseramus, de Sabaria scribens:
is Angrum fluviu in nomine Main. Gaspar Bruschius is dicit hic anno ΜDvIII sepulchrum OvIDII NAso NISM inventum, testudine magnificum, et hoc epitaphio
Hie situs est vates. quem diui Caesaris ira Augnati patria tedere iussit humo. Saepe miser voluit patriis Oecumhere terris, Sed frustra; litiue illi sata dedere Ioeum.
At, ne de horum carminum elegantia disputemus, vix credibile videtur, Ovidium Sabariae, quae fuit a Tomis haud parum dissita urbs, sepulchrum habuisse, maxime quum Hieronymus diserte scribat, eum iuxta omidum Tomos sepultum suisse. Nec id verisimile ensicit quod Zamosius subiungit: u Credo autem eum Ovidium non uno in loco constitisse, sed in Pan-ra nonias quandoque divertisse, ut taedium solitudi-
. nis levaret, doctorum vivorum consortio, qui isthucis ex Italia frequentes adventabant, ubi eum tandem mors insperata oppresserit. γγ Absurdum enim prorsus est, Ovidio Iicuisse tam longe ab exsilii loco divertere, vel etiam dum exsularet, commercium cum aliis Romanis illuc adventantibus habuisse; siquidem hoe nusquam verbulo innuit. Verisimilior esset Larii coniectura de Sabaria scribentis : e Belatum , ait, est
is mihi denique a fide digno sene, Fciderici tertii
ra Caesaris aetate tumulum effossum cum ossibus, in is cuius suxis P. soldii Nasonis ad sculpta suissent: M eaque a Iauriensi episcopo, cuius illa est dioecesis, is ablata esSE. Vt credendum sit, exsulem Ovidium ,
240쪽
ra post eo quam impetrata gratia, e Ponto Podi isset, Sa-
is burino rebus humanis eSemptum eSSe, ut SePullum. o
Sed haec non secus ac illa cum Hieronymi testimonio adversa fronte pugnant; nec ullus dubito, quin illa de Nostri tumulo Sabariae reperto narratiuncula sit ad subulas ex mala si aude natas ableganda. Quis etiam vix credere posset, Ovidium Tomis sepultum fuisse, quum an iudain adverterit ad haec poetae v urba,
Nain si moris earens vae uniti votat alius in aurulu ἰ ritus, et Samii sunt ratra dicta senia ;Iuue Sarmati s Roma Da vagabitur Duibras. Petiliae seros inaues bospita semPur aerii. O mi tamen iacito parva reserantur tu orna: Sie ego non etiam mortuus exsul ero. ditin vetnt hiae quiaquisiti ἔ fratrem Tliel ana perem pium Subi, riuit. tumido reg. . clante, holiar. Atque ea eum sciliis ei amotui pulvere vi ,- , inquet stibiartano cotidi ia Pone s. o ;. . Utio que i gai vemus Oculo pioiu taute viator, Grandi hos in iv muli marmore eaede. uolis:
Nec cortu sit id quam in Nasonis oporibus occurrit quod nos ad eius vitam ulterius promovetidum Cognt. lnimo temporum Signu , supe Pius exinde discnssii. huc tantum nos ducunt, hic Iue Pimi sus desciunt. Vt ratione testeque omnino carent, quod idem Zamosis
habet: ci Mortuus Ovidius osse sertur ingravescentora iam aetate, uiano v Tiberii. Lulendis Ianuarii, anno
D ub urbe condita DC Lxx I. quum servator Christus D Esset Iinnos natus XXI. DNeque sano v Tibcrii nimiis coepit. nisi diu mensis Sextilis A lx , antii V. C. DCcLxx Cupit oliui . seu Dcci. XXI Varroniani, quocii ni cui P hut