장음표시 사용
211쪽
Bie me pugna litem eum frigore. eumque sagittis. Cumque - aio, quarta fatigat haema.
atque Ep. VIII autumnum itidem quartum iam initum indicat, vers. 27 et 28:
ut eaere vobis Stygias de rosus in oras. Quialtior ultimnos Pleias orta Leit.
quibus huiusce anni autumnus ac subsequens hyems manifeste designantur. Etenim quum Ovidius autumno anni V. C. Dcc Lx II Roma discesserit, quartus ab illo autumnus nequit alius . praeterquam huiusce anni. in quo versamur, intelligi. Hoc autem loco Noster notat autumnum per ortum Pleiadum, sed ortum acronicum; at Virgilius eandem anni partem designat per Pleiadum occasum, sed cosmicum; prout viris doctis tiam observatum. Pleiades vero, iuxta Plinium 3 occidebant iii Idus Novembris. III. Hoc itidem anno exeunte triumphum de Pannoniis Dalmatisque a Τiberio ductum esse, constat inter recentiores doctrina temporum Celeberrimos. Quod paucis ostendisse, proposito nostro Consenta
neum erit, quum soldius illum aliquot Epistolis libui II ex Ponto laudet. Igitur Velleius Paterculus testis oculatus, quum lib.
II, Ca P. Io4, narrasset, se ab adoptione Tiberii missum cum eo praesectum equitum in Geomaniam, caelestissimorum eius operum, Per annos Continuos norem, spectatorem et adiutorem fuisse; deinde Cap. Iuxscribit, Tiberium ex Germania in urbem moersum,
a Cas emit Inatii. Astron. lib. I, eap. dio. et ante illum Ioan. Mero de Bo eo Spli. eap. 3. Ad quem locum Ciavitis r empore . ait, autumni, soleis videli t existente in Seoipio, oriuntur Pleiades vesperi sub solis Decaxum.. id est, thronite R.
212쪽
iram pridem debiliam, sed continuatione Muorum di tum, ex Pannoniis Dalmatisque egisse triumphum, Isti autem nooem anni, ab anno V. C. DccLvII, et quidem v kal. Iulias , quo die Tiberius ab Augusto fuit adoptatus , deducti, si labentes dumtaxat intelligantur, ut plane iudicio cl. Virorum debent; hinc necesse erit, ut triumphus ille hoc anno V. C. DCCL xv, iam adulio et ad sinem vergente ductus sit.
adsumens, eosdem ad sextum aut quintum mensem Promovet, dique proinde colligit, triumphum illum vix ante Decembrem aut Novembrem huiusce anni potuisse duci. Alibi ' tamen observat, Ovidium in triumphi descriptione canere, platearum s a silicUVeroratis erubuisse rosis 4. Vnde ipsi videtur, vernum saltem anni tempus, si non aestatis, satis indicari. Verum t.' nihil est necesse, ut Ovidium adeo stricte de rosis ipsis, vel vernis , vel aestivis, interprete
mur; quum possit de foribus in genere intelligi, quemadmodum Trist. lib. IV, Eleg. Π, de Triumpho,
quem de Germania augurabatur, canens , ait VerS.
Η uper in curru . Caesar . vietore veheris Purpureus populi rite per ora tot IQuaque ibis, manthus circumplandere tuorum , undique iaciato fora tegente vias.
2. Rosae fuerunt non modo vernae ac aestivae, Sed
et hybernae, quae vel ex Aegypto adserebantur, vel in ipsa urbe Roma educabantur, uti vel ex Martiali patet, lib. IV, Epig. xx Ix; lib. VI, Epig. Lxxx, et lib. XIII, Epig. CXXVII.
213쪽
Praeterea illud argumentum, quo Aucherius ipse triumphi annum consirmat, illam quoque loci Ovidiani
interpretationem Convellit. e Germanicum, ait Cl. vir, D nonnisi exacto consulatu quom scilicet hoc anno,, gerebat in Galliam Germaniam ue Belgicam ab Au-n gusto missum, adserit Suetonius Calig. Cap. B. Quor-ra su in tam sero 3 Nisi quod tum primum Tiberius ais Germania rediisset, de Pannoniis Dalmatisque dera mum triumphasset, eiusque triumpho Germanicusis tunc consul interfuisset, etc. ra Nee sane videtu PTiberius potuisse exercitum in Germania adhucdum rebellante sine duce relinquere, antequam copias inhibevna deduxisset. Tandem quum Ovidius nusquam istius triumphi meminerit lib. I ex Ponto, quem supra vidimus haud ante hybernum huius anni tempus editum fuisset hinc coniectare licet, poetam vix ante huius anni finem de Tiberii triumpho audivisse, atque proinde hunc vix ante hyemem esse ductum. Nisi dicamus . Nasonem dum Epistolas lib. I colligeret, satisque ad iustum volumen haberet, illas ad sequentem librum Servasse, quibus triumphum laudabat. IV. Vt ut sit, quum nihil certi hac in re definires valeamus, Satis suerit autumasse, poetam Potui Mecitissimum sub huius anni exitum memorare Tiberii triumphum, praesertim lib. II, Epist. i. Haec enim sc ipta videtur ubi primum de illo nuncium acceperat. Siquidem quum sic exorsus esset:
Hue quoque Caesarei pervenit fama eritimmi, Languida quo sessi vix venit atira Noli ;
Gratia , Fama. lihi r per qnam spectata triumphi Itielisso ineuiis est viilii pompa Ietia
214쪽
Indiee te didiei. nup a uisenda coisse Inntimeras gentes ad ducia Ora sui, etc.
nec male hyemalem tempestatem designant, quae Postea canit, vers. 25 :
Tu mihi narrasti, quum multis Itientis ante Foderit ausiduas nubilus Auster aquas. Lumine Gelesti Solem sulsisse serenum . Cum populi vultu conveniente die.
Qui dies serenus sub aestatem nihil miri tulisset. Quod porro subiungit:
Atque ita Miciorem , eum magno vocis honore , Mitieis Iaudatis dona dedisse viris r
illustratur ex Velleii verbis, quae lib. Ιl, cap. 12l , ea Subsequuntur modo de hoc triumpho prolata: D Quem, ait, mihi fratrique meo, inter praecipuos
is donis adornatos viros, comitari contigit. is Suetonius is itidem scribit: Tiberium triumphantem prosequutoSis esse etiam legatos, quibus triumphalia ornamenta, impetrarat. DV. Vnde simul, ut hoc addamus, intelliguntur quae Nos teo Messalino scribit, Epist. II, eundem memorans triumphum, vers. 8I- :
Ipse Tiberius) super eurrum placido spectabilis ore
Tempora Phoehea virgine nexa tulit. Quem pia voBiscvri yroles eo milavit euntem , Digna parente suo , nominibusque datis, ete.
Messalinus nempe ex illis erat legatis, quibus ornamenta triumphalia fuere data, ob res in bello Illyrico praeclare gestas, ut nominatim Velleius de ipso testatur Messalino; quique adeo Tiberium in pompa triumphali nrem comitauit. Hunc ipsum honorem adhuc tangit us. 91 ct 92 :Hune eolis ante diem per quem decretia merenti, Vetiit honoratis laurea digua comis., Lib. II, enP. x u. a Cuius vocis loea male ei. Nie. IIeiasius Οὐantem reponendum arbitratur,
215쪽
P. OVIDII VITA Sie nimirum legit A. Nic. Ilainsius. priorem versiam de Tiberio intelligens, qui Messalino Iauream an Q diem decreverit. Verum malim, quum codices varii sint, de ipso Augusto locum intelligere, per quem , non vero Per Tiberium, ceu summam rerum gerentem Iaurea S. C. ducibus decreta est. Idcirco sic potius istum Iegerem versicuIum:
H. e colis ante Dgum . per et em deerela mereati Venit, etc.
ut Ovidius hoc loco, non secus ac centum aliis Augustum sub μι nomine indigitet, quem ante alios, et praecipue coluerit Messalinus. IIunc enim sensuminis contextus requiri L.
Illa vera pia proles, quae cum Messalino aliisque ducibus Tiberium in pompa triumphali prosequuta
est, nulla Cerae alia, Praeterquam Germanicus a Tiberio adoptatus, Drusoque parente naturali, uti et litulis nominibusve Caesaris ac Germanici dignus. Etenim, ut habet Dio δὲ decreta sunt insignia criti,
Lu quod et aliis etiam duectus datum , ac praetorii honores. Hinc quod Ovidius, Epist. I, canit, in eadem triumphi pompa Germanicum suas habuisse Partes, Vers. 49 et 5o:
Poetistit hue idem nobis. Gemmis actae . Tum e Oppida sith titulo .nominis isse μά.
At Drusum, Tiberii silium naturalem, una quoquct cum Patre triumphasse, ex Dione disci perperam ad-
qood Titieritis ob res bello Ceemanteo gestas ei οὐ ne et erarm tirlem ingresstia ea . Meibente Suetonio, lib. III. i.. s. Atqui is hoe loeo de rebus loquitisea Tiberio gestia an. v. C. nccxLT . M auhseq. quo tempore Tiberium o asse tradit quoque Velleius. lib. II, cap. 96. ae Diti. lib. Lv. pag. 54s , quod non erat Montandendum cum letum phia viginti post annis dueto. et quidem Ohres Pannonieas. eis. non vero Germani f. a Praeter ictera superius indieata, vide eluia. lib. Episti tui, ver. ω; Epist. III. vers. 2. 5a , m , etc.
216쪽
serit laudatus Nic. Heinsius. Dio enim modo narrat. decretum tunc Druso suisse . etsi is in belli nulla Parie uerat, ut in senatum, priusquam allectus in eum ordinem esset, veniret, etc. nulla de triumpho mentiones ac in
Denique notare est, eandem Epist. II hyeme scriptam suisse; indicari vers. V3-m:
siees, qui hos hos lieuit spectare triumphos, Et dueis ore Deos aequiparnn te frui. At inibi Sauromatae pro Caesaria ore videndi. Terraque Paeti in ira . undaque inneta gelu.Anno C. xui; V. C. nee xv I; Osidii Lu el Lvx.
C. SILIO CAECINA . L. NVNΑΤIO PLANCO COSS.
I. Etiamsi supra concesserimus, aliquam ex Ponto Iibri II partem ad praecedentem annum alligari posse; nihilo tamen minus nobis omnino videtur, ipsum li-hrum iam collectum non nisi hocce anno fuisse editum Romamque missum: quod prioris etiam pars aliqua sub illius anni exeuntis hyemem exarata suerit, prout iam ante vidimus. II. Neque ad aliud tempus reserendus est tertius ex Ponso liber, quo etiam pluries praedictum Tiberii triumphum memorat, Epist. I, III et I v. Hac vero notat, se anno circiter, postquam ductus ille fuerat, scribere. Etenim opus Rufino miliens, quod de eodem triumpho carminibus condiderat, vers. 5-6; etc. ait, EP. IV, vers. 53-6o:
Cetera eertatim de magno seripla triumpho Iam pridem populi auspieor ore legi. ete. Non ego cessaui, nee serit inertia sertim rvtituta me vasti sustinet ora freti. Dum venit hue rum e. peciperataque Ormina sunt. Factaque eutit ad vos, arantis abisse potest. et Cotitie ex Potit. lib. IV . Epist. xi, vers. 35 et i6r ω Dum tua pervenit, dum litera nostra reo rens Tot maria ae terras permeat, amnus abit a.
217쪽
P. OVIDII VITA Hyeme autem ea se canere innuit, vers. 35 ct 54:
metora sint nobis ni olbias glacieque lieehit. Atque hoe, quem patior, frigidiora loco, ete.
Illud autem opus de Tiberii triumpho, quod hoc anno Romam misit, iam Noster molitus erat, quum lib. II,
EP. V, scriberet, eX vers. 27-55 :
per tit hue magni pervenit fama triti hi, Ausus suin latitae sumere molis DPtis ; ete. Quod si sorte liber vestras e Menit ad aures, Tutelam mando sentiat ille tuam.
Quae si cum illis lib. III. Ep. Iv, vers. 53-6O, Cons Pantur, haud immerito videbuntur et hoc anno SCripta. Etsi vero lihec ille temporum iniuria Perierit, Plurima tamen Ponticae Nostri Epistolae nunc superstites exhibent, quae non parum eiusdem triumphi Pompam, atque ipsam historiam illustrant. III. Quum vero poeta, lib. III, Ep. II, exararet, iam vernaculam Tomitarum linguam didicerat, vers. 4o:
Nam didiei geliee sarmaticeque loqui.
At Trist. lib. V, Eleg. x, vers. 36-58:
Per gestum res est significanda mihi. Bathartis hie ego sum, quia non intelligor ulli: Εi rident stolidi verba latina Getae, etc. .
Elegia tamen xΠ, vers. 57-58, ait:
Ipse ii, i hi videor 1 iam dedidieisse latine risiti didici getice sarmaticeque loqui.
Illa autem Getica Tomitarum lingua quid ex Graeca mixtum habuit, quod coloni ex Mileto Graeci Tomos condiderant: TPist. lib. III, Eleg. Ix :
lie quoque sunt igitur Graiae, quis crederet urbes. Ister itihumanae nomitia harbariae. Hae quoque Mileto a missi seuere eoloni. etc. t via. Trist. lib. Ill. Eleg. xlv, vers. 43-5o, quae eodem sensu sunt ae eipleiada. α Tei,t. lib. V. Eleg. x, vers. 33: vi Hos quoque, qui genui Graia cre-
218쪽
Neseiaque est v eis quod hartara liugua latinae; Graiaqtie quod Getico vieta loquela sono ;
Turba Tomitanae quae sit regionis, et inter Quos habitem moles , di eere et ea tibi est 'Mista sit haee quamvis inter Graios e Gelasqtie, A male paratis plus trahit ora Celis ete.
Iv. Addamus et hic obse vationem illustrando eiusdem lib. III ex Ponto , Epist. ii, loco, ne Cottae , cui inscribitur, generi necessariam. Scilicet Ovidius de huius Cottae moribus loquens, addit vers. I 5-IOB:
Quos Volestia Putrii eognoscat nominis auctor; Quos Atima maternus non neget esse suos et Anigcetique prohibetit penitiva ad nomina Cori E; Si tu noti esses, interitura domos.
quibus Noster significat, collam ex Valeriorum Messalarum gente per patrem ortum trahere; quippe gens sua ab antiquo Volesi stemmate nomen devi Vtinat, et qui primo Volesii et Volusii laevant dicti, postea et Valerii sunt vocati, ut Pecte cl. Nic. II einsius notavit. At male mox addit, Ovidium vers. Io 7 innuere, Cottam adoptione in Aureliam Collarum familiam transisse 3. Etenim Noster clare docet lib. IV ex Ponto, Ep. ult. Cottae matrem ex ista Cottarum Aurelia familia pro
Te tamen in turba noti ausim , Cocta . silere ἔPieridum lumen, praesidiumqtie fori. Muternos Cottos cui M astitasqite paternos Maxima nobilitas ingeminuta dedit.
Igitur quum Cottae pater esset M. Valerius Messala
i De quo agens Theodor. Bychius varie errat, not. ad Tacit. Auli. III, cap. a. lom. II, pag. 5 . a Rutilius in Itineratio Voti si habet: .. Qui Volusi antiquo derivat stemmate nomen. Et reges Rutulos, teste Marone, reseri ,1.3 Quod et nuperrime ei. Brouexhus seri ad firmavit, not. ad Tibull. et paulo ante Theod. Bye ius not. su Taeit. lom. li , pag. 58 sequutitur, scilicet Scholiasten Petsii ad Sat. II, vers. 72, euius loeum pretiit Brevius ibid.
219쪽
22 P. OVIDII VITA cominus, celeberrimus illo orator, de cuius morio supra diximus ad an. V. C. DCCLvII; mater vero uti Aurelia Cottarum gente, quae Numram rege in habQ-bat auctorem, descenderet, hinc ost quod Ovidius priore loco dicat, Cottas adiectos esse ad huius Colla nomina geniti . hoc est, huncce Messalae silium Praeter Paterna nomina tulisse quoque Cottarum nomen , quod nempe receperat a maue, ut saepe apud Domanos siebat. Idem porro Cotta Nasonis amicus post Messalini Datris sui mortem, dictus quoque cognomine Messalia
loquens: ci Qui vir, ait, animo etiam quam gente ΠΟ- is bilior, dignissimus qui et PATREM ConvixvM habuis- is Set, et cognomen suum NB. COTTAE FRATRI relin-
Messalinus dici. Ad Valerium Messalinum, qui frater Cottae natu maximus videtur, Ovidius scribit lib. I ex Ponto, Ep. vii. lib. II, Ep. II. Illa de patre iam mortuo canit, illum olim poetam nostrum inter amicos habuisse, I,
Nee aiatia est gentior nox in se latus amicos. Hortator studii causaque saxque mei, et .
Mox de Cotta eius fratre subiungit:
Adde quod est frater tanto libi itineina amore. Quatittis io Attidia Tyndaridisque suit. Is me nee comitam, nee dedignatus amictim est, etc. ε, Lib. II. GP. m. ti Ex quo loeo patet, uesantinum iam obiisse. quum velleius haee seri- hetet, id est . aute xvi Tiberii annom. De eitis morte vid. minium. liti XXXII. cap. M.
220쪽
Pariu scribit ad eundem lib. II, Ep. Ii, Vers. 99-2 4, ubi ot illum laudat ob gratiam , qua valebat apud Au
gustum, a Paterna in eloquentiam, cuius fuerat heres,
Ad Cottam vero est eiusdem libri Ep. viii, et lib. III, Ep. II ac v, qua moenis Ovidio dicitur, vers. 7:
Legimus. o A enis patrii non degener oris, Dieia tibi pleno verba diserta soro . ete.
V. Sed ut nil Nasonis operum seriem redeamus, libri IV e Potito Epist. Iv hoc certissime anno ad exitum vergente missa est Sexto Pommio, Cui de consulatu gratulatur, quem anno gesturus erat proximo. Fingit enim Famam sic se adlocuta tu suisSe , verS. I et
consule Pompeio, quo non tibi earior alter, Candidus et selix proaimus tinnus erit.
Ergo ubi, Iane bieeps, longiam rese Meris annum. Pulsus et a saero mense meember eAt; Purpura Pompeium summi veluhit honoris . etc.
Ille autem Sextus Po eius anno Subsequenti, V. C. DCCLXvII, consul annum sascibus aperuit; quare haec Epistola. ad eum iam designatum consulem mi SSa, antequam Decembri successisset tinuarius, ad huncce annum V. C. DccLX v I exeuntem Omnino pertinet. Ante vero hanc Epist. scripserat et eiusdem libri primam , quae non modo ordine, sed et tempore alias eidem scriptas praecessit, ut liquido patet ex vers. -2o:
Αceipe, Pompei, dediaettim eurmen ab illo. Debitor est vitae qui tibi, Sexte, suae ;Qui seu non prohibes a me tua nomina poni, Λe det metitis haec quoque summa tuis . ete.
Pompeius ille iam ante maximis Ovidium prosequutus fuerat beneficiis, ipso met poeta teste, VerS. 25οῦ
Nun qnam pigra suit nostria tua gratia rebus; Nee mihi mutiis a arca negavit Opea , etc.