장음표시 사용
61쪽
uiqua mari maguo fluιt ore, Argenteus amnis,
Et gemmas secum, ct nitidas subvectat arenas. Ut Laelius reeitavit, Num , inquit Meecenas, quod poeta caruitasti, physi eus probas t Cui tum ego : It enim veth: neque asylum aliud patere video, ad quod me reeipiam. Si ita, tum ille: neque ego dissentiam. At quibus tu id argumentis eon fietas, exprome. Cui ipse: Contendam equis, remisque, ut dicitur. Et primo. Summa quo mam sacris literis adhibenda aut horitas est, Iieeat mihi ex illis argumentum depromere. AEquissi in mum id postulas, tum Me eoenas: Rideo enim ego ita Ios, qui physi eis de rebus eum disputant; ratioe inanis di gratia , ut aiunt, ne scille et impii habeantur, la- eras literas, divinam se ille et authoritatem, sequestroponunt. quasi prima, M potissima ratio rerum omnisi, non ipse earumdem auctor, ae pri neeps Deus sit. Cui tum ego: Gratias ago ob verbuin istud pietatis i& prudeliae plenum . quod ad eorum Philosophoru, quos ego nunquam eo ne quere potui , impudentiam castigandam plurimum valet. Sed ad rem propius ae e edo: ni ismium enim prolixa eum sit, longius ab instituto diis
se edere non patitur. In libro, qui Eeelesiastes inseribitur, hae e nota ntur: Omnia flumina int Aut in mawe..e, mare non redundat; ad loeum unde exeunt num iana revertuntuν , ut iterum fluant : Ex quibus liquido consequitur, fluviorum omnium parentem Oceanum esse. quare optime HOm. Iliad. xx I. Oυδε βαθυρρείταο μέγα 2θένος ωκεανο ιο 'Eξ ὐπερ πάντες etro tabes, UT πασα θάλαcuo
Enim vero si , ut sacer auctor, ait, in mare se fluvii
exonerant, ut iterum fluant; iam ex Oeeano oriri, tam
manifestum quam quod maxime. Et si , ut idem , inquit,
62쪽
quit,&oeulis tenemus, mare non redundat: id statim, quod recte arbitramur , existit. Nam eum quotidio immensa pene aquarum moles ε tot, tantisque fluminibus, eque tantis, diversisque terris, in Oeeanum inissundatur ; iam fi hie illam in suum ae eeptam sinum, illi eo per interiores meatus rursus remitteret, quis non videt suturum fore ut breu i exundaret Hie Me- eoenas i fit huic rationi Oeeur re non videtur di melle. nam eum continuo vi Solis, praeeipuε in torrida zona
multum aquae attenuetur in vapores, abeatque in aε- rem: uti etiam in Naut .vm. non negas.
t tenuat quonaam Sol ferventisimus undas Oceani magis: Iam mirum non est, si Oeeanus non intumescat &, ut
fluvii saeiunt, eum pluvialibus aucti aquis se supra,
ripas effindunt, litora, terrasque obruat. Cui ego: Erudite tu quidem 3c gaudeo quod meis me versiculis pe-gas. Est tamen , bona tua venia , quod reponam. ET utroque enim Mundi eardine, Arcti eo nimirum polo, ut Geographi die unt, & Antarcti eo , versus terrarum umbili eum , inque u qui dialem ei reulum , ut j idemajunt, aquae perpetuo descendunt, & continuo pluviis mare augeatur; haud sanε vero videtur simile tantunda aquae calore eonsumi, quantum ex pluviis , ac liquatis in utroque polo nivibus, quantum item a se uini viis nunquam intermino eursu eonferatur. Si enim uti ealculo vellemus, ratione Inque supputare, tantum quotidie in Oeeanum aquae subvectari reperiemus. ut minime vitari possit, quin hie in terras refundere- Iut . Tum Me eoenas: Ascentior & his. at hic statim in eum seopulum offendo, ex quo declinare summae artis. iummique ingenii est . Qui nimirum fiat, ut aqua suapte natura gravis se se altius attollat, inque editi sesima montium iuga, ex quibus plerumque sontes se a-
63쪽
tent, insiliat. hae Syrtes, hae e brevia se quibus si evaridi potest, consecta res est. Cui ego: Recte intelligis Sieoim ex his cautibus patebit effugium, in tutores est. Varias multi maehinas excogitarunt, quibus aquam ex humili, in altissima subveherent. illas, quando lubet, satis, nee ne breviter examinemus. Supra terras consurgere Oceanum, ut extima illius super fietes, nota modo camporum planis . sed montibus ipsis editior sit, nonnulli voluere. quo posito, caussam quam expedite teddiderunt . Intelligo , tum Me coenas r nam ut habes in versiculis modo a Laelio reeitatis. si uantum vertice ab alto inescendis maris unda , saliι de gurgite tantum is At Laelius Mec cenatem intuens et Imo habet id etiam Bel l l l. quos versus dum transcrrberem memoriae maindavit Recites, igitur, tum Me coenas . Atque illieci Laeliust Has sed supremas liquidis resonantia rivis
Flumina habent: eaecos qua per telluris hiaιus . Lapsa mari ex alto veniunt: arqua intita rursus In ma νε per latas redeunt currentia terras .
Ergo , inquit hie Meecenas , in hae tu es sententio Minimε vero, tum ego: altum enim hi e mare pro pro fundo poetico more dictum . vel si altum interpetr tui quispiam id ex aliorum placito factum, non meo, existimet . Enim vero . si altior Oeeanus statuatur , quis non videt lare , ut hie in terras per ostia fluviorum illi eo irruperer, non vero in illum flumina eo n- flueret ejus enim indolis est aqua,ut depressiora sem per in loea sua se sponte in ei tet, & nativis quibusdam stimulis perducat. Quae quidem uni ea est ratio, cui fluvii tam perni et eursu, tanta aquarum eo a tentione
in mare se se praeeipitent. Id in eo libro, quem do Astronomiae principiis scripsi,demostratum & brevia
64쪽
eer, & per spieu E est. Hic Laelius. Non me fugiti audiis
lor quippe ruus eram, cum tu illum in se hola explica is res. imo & argumentum teneo. Cui Mec Cenas: Repe Las, quaeso, Laeli; nam etsi in eo libro mihi a Pati he-nici dono dato, legerim , eupio ta .nen ex te audire . Tum Laelius: Geram hune tibi morem non modo patienti, verum etiam volenti animo. A qua suaptε natu inra si e est, ut libera; nullis nimirum impedita repagulis, nullo aggere manet pata ad dev xa se loea dentat,
humilia sectetur, nee fluendi finem satiat, quousque
elivo omni superato, in declivi siti fluit autem a montibus in valles , ex his in eampestria enititur : ex quibus mox in mare lentiore lie et gradu se promovet: altiores igitur montes, ex quibus rivi staturiunt. Hi e Me eoenas: Recte eo ne ludis . gaudeo quod his in studiis versatus sis. At Laelius utinam his inquit, tempus omne eone edere mihi lieitum . facerem, nee me quis negligentiae aeeusaret. Non ego ex illis sum, qui eo n-tentionis cupidi magis, quam veritatis sunt a totique in illis Oeeupantur, in quibus praeter verbi e ni r ver fiam, nihil admodum est, quod quaeras . Tum Mec nas Laelium eomplexus, laudo, inquit, illam tuam in indolem singularem . e harior post hae mihi, M iucundior eris: quaesoque Parthenium nostrum , ut te etiam ipse
ebariorem habeat , & meia etiam nomine commendatum . Cui ego: Imo e harissimum: & id etiam ne iam in gratiam tui . iam enim illius mihi ingenium peris spectum . odit ille , & merito illiusmodi lites de umbra , ut aiunt, asini , ae theatralem illam gloriolam tanti faeit, quanti hilum. Atque hie quando joeari eor. pimus, referam lepidam fabellam , quam operae pretium est audire . iuvat exhilare tantisper animum. Tum Meecenas 1 lta , quaesumus , ut pro Laelio etiam spondeam. Ego vero: Atque audite. In quadam per celebri Q .... D 3 Hispa-
65쪽
H lpaniarum se hola, i Salmaticensio e , an Compluistenti, non satis teneo .r nam multis ab hinc annis ab Hispano viro tum erudito , tum urbano rem ae eepi duo ex nostra familia in sequentissima auditorum COIona, aeriter, ut fit in disceptati Ombus, de continui,uc alunt, compositione, disputa erant. qui theses propugnabat , cum Aristotele sentiebat: a quo ne latum quidem uinquem discedere , Senatu se onsulto e auia tum est: qui vero oppugnabat, a Zenone Stoi eorum
pri ne i pe stabat. Qui quoniam per aeuius , ae fervidae indolis, palmam retulisse sibi visus est. Hi e Metoena se Nimirum inanem plausum a theatro . nam veri nihil assecutus a latet quippe adhue veritas . Imo & latebit
quoad homines vivent, inquit Laelius. Sed quid tum postea Cui ego : Aecipiter Mirum sibi in modum plaudens , superbe circumspiciebat . uti pavones solent, ubi caudam expIi earunt. quam quidem hominis
caudatam superbiam non tulit, modestiae amator Deus . Dum igitur , soluta concione, inter a mi eorum manus , ac plausus effertur, quidam non notus hominem conueuit; eque turba recedere jubet: habere sonescio quid serii. quod illi ad aures committat. Secedit ille: & quid titue rei tandem est, inquit. Ille vero: Nobilis vir , qui ruri altera ab urbe Leuca gravitet
aegrotat. te enixe rogat , atque Obsecrat, ne graveris e vestigio ad se venire, ut totius anteactae vitae e.
feiIionem excipias. Tum doctor pereulsus improviso
illo nune io , Quo pacto, inquit, tanta e contentio e defatigatus, ae sudore madidus , dieque iam inclinato, Iantum ita neris suscipiam i veniam die crastini. Et ille: Res moram non patitur , quippe morbus gravisIimus . Deque seria tollere in crastinum laudabile ii mo ne expedit quidem. De via, sollieitudinem omri Edeponi tot est ad januam equus cursorius expeditissi
66쪽
mus, quo nullo incommodo qua meit issim ε deveha tis . Tum ille: instare iterum, ut in po iterum diem res differatur. At nune iust Jam dixi seria non esse tollen da in erastinum. quid si ille ipsa hae nocte sato eo ne edat e et te tibi de illius salute ratio reddenda erit. age, movet eo cyus ; nam id tui instituti peculiare munus est. Hi e doctor, fonti ea adductus caussa, ut aiunt, qui emvit. aecepta igitur e Praetore facultate , ad januam se confert: inque paratum equum insilit jubetque nuncium sedete post equitem . at ille renuit et seque expeditissimos, inquiens, habere ad eursum pedes. & lane tanta pernicitate sequebatur, ut equum eae pro qui velo ei stimum superaret . Dum autem pergunt, Doct - 1em nuncius interrogat, qua de re controversiam ha butilent f De eontinui eompositione , inquit doctor Et Nun eius: Quid rur Et ille: Zenonis sententiam acerrime, ut nunquam alias propugnavi. Quo, quaesis argumento' tum Nun eius . Cui doctor: Validissimo illo, quod Achilles in scholis voeari solet: eque paristium infinita multitudine, desumitur. Dum autem argumentum ipse repeteret, quidque contra ad versarius reposuisset a sibique plauderet miro modo, nuntius identidem Oeeinebat, Quot absurda , quot ridiculas
ambo effutistis . multos saepe sopbistas ineptire, nugasque loqui audivi non sine risu, sed qui magis quam
os, nemiuem . atque ex intervallo illud graece repetebat γνωθι σαυτον. Hoc lo eo Doctor non sine stomacho, Esae tu inquit pbysicus i Et ille: Quam qui maxim . ab ipsis enim unguiculis his operam studiis nava vi ἐ'quocirca ea calleo , plusquam aprugnum callum callet, ut dieitur. Sed si ita, eur , inquit doctor, ab eo uitae instituto distem stir Et ille : Ob quandam animi ex tumescentiam: qua tu etiam nune quasi sollis tumes.
67쪽
eerto deponeres. Hie doctor aeriter irritatus , Arguis mentemur, inquit. Cui statim; nuneius: Ne quaeso erais bronem irrites: paenitebit quidem e eriε, eum te breis vi deprehensum animadvertes. Quoniam vero jam
tenebris obduei coelum ine ceperat , & iter per sylvas videbatur satis impeditum , Qua imus t inquit doctor. & quacido ad istius aegroti villam tandem Te inniemus Brevi, tum nuncius, perquo implexos calles, adituque dissi elles ire Oeeupavit. At doctor anima dis vertens equum frenum non audire , & volare verius. quam currere r& haerere semper lateri dueem , docte disputare, atque erudite,& Graeca etiam De einere,quae
vix ipse intelligebat, non bonum quid suspieans, eae pit expaveseerer eumque salutari se crueis signo munirer, repente equo,& duee evanescente, solusi a me
dia sylva , multa jam nocte relictus est: tantoque timore correptus illi eo est, ut nihil propius factum sit, quam Occumberet. Nempε, tum Me coenas, malus ille genius erat, magnus oppido philosophus. quocirca non immerito assirmabat multa ab illis absurda , ac deridie uia inter disputandum dicta. voluit, haud dubium, bonus Deus hominis saltum multare, ut si e tria posterum disteret de se superbe non sapere . Sed agere deamus ad propositum. Tum ego: Quidam, ut e vadis illis emergerent, in alia inciderunt: a Seylla ni mirum in Carybdim ἔ ut dici solet . Opinantur enim non maria quidem omnia , sed quaedam tantum ediistiola esse : ea nimirum , quae a terris quam remotissi isma: ex illis vero fontes ducere originem arbitrantur.
Hie Laelius: At sutile istue eommentum est . urget quippe eadem dissicultas , idem premit argumentum ridemque absurdum sequatur, neeessum, est. Altior illa , quae singuntur maria in proxima , ac decliviora confluerent: haec turgidiora jam facta, in terras irrc- , . Pere r.
68쪽
perent. Cui ego: ita vero: neque quibusdam assentior, qui divina illa teneri vi, ne defluerent commenti sunt. est enim perfugium institiae nee maga est animi ad saeram acie horam confugere , quando nulla a tergo tempestas premit, nul lus urget ad versarius. Hie Me- coenas . fit quaedam sunt in saeris literis , quae id videntur insinuare Etenm si intumescenti Oceano, ae prae undarum aestu. ventorumque ira effervescenti, ne praescriptos sibi fines litora scilicet , , transiliret, Deus iussi i jam divina stare vi, manifeste consequi Lur. Cui tum ego. D qctε tu quidem. verum illud ego praescriptum , naturam ipsam aquarum inter perror. quae eum ita ab auctore e reaia sit, ut intra terrarum alveos tontineatur, eos egredi fines no a poterit . est& illi e et tus limes, modusque constitutus, quem supra in tu inescere vi tempestatum negatum est. eae te rum , ubi terrarum spatia depressiora sunt, ut aeei die in Belgio, tum perfractis aggeribus irrumpit,& latita simas circum terras inundat. Hic Meecenas i Intelli iago; perge porro . Tum ego a Quidam hae tollere adnisi machina Oceanum sunt. Aqua . i quiunt , quae per subterraneos terrarum meatus in ima deseendit. aequilibris, oportet ut sit cum toto Oceanor est autem aequilibris si altior assurgat, molemq altitudine compenset. At hi errant, quod aiunt, tota via Etenim g minae in eandem cum se aquae super fietem rota ad a. verint, aequilibres eo astituentur etsi una perexigua, altera maior sit. Liquida enim , ut Archimedes dein monstrat, non mole, sed altitudine eertant. Hoe Ioeo Laelius : istud Hatissimum, i nquit quod geometri ca olim a te ratione ostentum e Ommemini. qua quidem nihil eertius omnino est. At mihi, tum Mec in intras, illud favere huie aequilibro posse videtur ι nam quotiescumque deo humores non similis, sed diversa
69쪽
naturae sunt ἐτερογενεῆθ Graeci di eunt, tum lae Uioremastendere, subsidere graviorem , atque isto modo sta-ae aequilibres exploratum est. eum vero salsior aqua, duleiore sit gravior α jam emi ea re fluvios, ipsa liquidius aqua consequuur. Atque ista maehina , nativas nimirum vi, ex humiliore se loeo aqua sub stollit; m6- aes exsuperat . ex quibus inde per devexa fluens , ea xepetit loca, E quibus exiliit. Cui tum ego: ingeni metu quidem verum est, quod statim opponam. Dulcem prae salsa leviorem esse aquam non insteior, & do luis hens: differentia, ut doctis placeat, seeundu vie esimas, idque ad summum . Jam vero marinam aqua M. vel si a lubet, M M. passus a fundo eo surgere statuamus, quia vero fluvialis vicesimis eonstituta levior est, statim existit, vi e esima milliaris unius, vel duorum . si secundum aecipiamus, parte fluvios editiores esset ni mirum passibus L. vel C. sunt autem editissimi montes, ut interdum ad plura passuum millia turriti surgant, inque altissimis verti ei bus aquae staturiunt; non ergo hoc argumento id , quod quaerebatur , efficitur. Hi e Meecenas et Vie isti et do manus. sed quam tandem viam inibimus' numnam ad impetum eonfugiemus'. d aram nimirum, ut dieitur . Cui egor Probabili Conjectas. quippe non desunt,qui vehementissimo exaruias impetu aquas tolli, erigique affirmaverint. Id vero fieri aiunt hoe modor Oeeanus identidem veIex flatu, renatuq. ventorum, vel aestu ex Lunae acee iata, recessuque, vel halituum vi, qui in aquis latent, incrementa capit. ubi vero intumesces in litora, hiatu R. terrarum irruperit , tanta vi subterraneos cuniculos pervadit,ut altissim E aquam impellat, atque extrudat.
hae isto modo impulsa in editissima rupium iuga pro-τumpit, emicatque; perque crateres mox fontium delapsa fluvios efficit. continui vero natus, atque aestu S
70쪽
LIBER I. s reum sint ; ideirco eantinua illa in sontibus , & nua quam interrupta perennitas Hie Me cornasi veri fimile istud quidem e ert ε. Et ego: Imo multa sunt, quae fidem hule sententiae adstruunt; & primo Scylla, Sc Carybdis, loca non minus fabulis, quam naufragiis e eis
leberrima, magnoque naturae miraculo, quam maxime admiranda: profundi quidam hiatus sunt, immensamque aquarum copiam exhauriunt : quam deinde in Oceanum remittere, non desuere, qui dixerinta Hie ille: Haud equidem id mihi novum. habeo enimia memoria tuos illos versieulos V. Naut . Nam subιus terram, ut perhibent, Mane .profundos ..Tenditur mmensus per concava saxa meatus Illum trans Liba fines erumpere Ponto imo voluere, viasque se eare latentes Oceanum Eoum fluctusque baurire Sicanos. Cui tum ego: Multum tibi, ut video, abs re tua est otii, ut meos etiam libellos evolvas . Ille vero r Haud
equidem ingrati animi notam effugerem , si non haberem quotidie ad manus ; quando tu illos mihi, quae
tua fuit humanitas, nuneupasti. Imo tua, tum ego, humanitas fecit, ut tuo illos nomine dignareris . Atqui pergamus porro. iam enim contenebrat, mihique vi de re ianitorem videor supere ilium contrahere , mo
Taeque impatientem iam jam irasci. est enim eapularia senex, atque iracundus . Quod igitur dicebamus,eo etiam argumento approbant; quod libero in aEre , viventorum , impetuque turbinum allisum ad cautes mare altissimas se supra rupes esserat, cunctaque spu mis aspergat. id vero faeilius fiet,cum aqua per arcanas terrai u fibras magno eoacta, alq. impulsa impeta praecipitatur. Tum illei Habeo & ista. sed, ut di eam, quod sentio , videntur mihi hic etiam syrtes esse, &vada, e quibus evadete minime expeditum , ae cominmodum