Nicolai Parthenii Giannettasii Neapolitani Societatis Jesu. Ver Herculanum

발행: 1704년

분량: 306페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

51쪽

o VERIS HERCULANI.

AEthiopiae solitudines , & raio admodum inveniri iminteriori Libya fontes compertum est. ibi enim eum fervida soli natura sit, non datur lium ori Ioeus . Imo in AEgypto, ae Peruvia cum numquam sere pluat, rarissimos admodum rivos invenies. Hie Meecenas r At in AEgypto Nilus fluit : qui unus instar multoru est in Peruvia ne seio quem et jam amnem , & magnum qui dem illum perlabi perhibent. Cui tum ego: Ita enim veto. At Nilus alienigena , atque ab interiore AEthiopia devehitur: non secus ille, qui litoralem Peruviam alluit, ex montana quet altera Peruvia est , destendit. Et tum hie, tum Nilus, ex nivibus quae montosis in locis liquescunt, inere menta capiunt sua . Atque hine aliud argumentum existere opinantur r est autem id ra quae tum pluviis , tum nivibus mirum in modum idi luminibus crescunt, tumidaque ea reddunt; ae veluti alunt: quis igitur ex iisdem prinei pio fieri eat inficias λ nempe generantur ex bl S, quibus mox quodammodo nutriuntur, atque augescunt. imo eum paue ita

simi sontes sint, qui aestivo calore, quando in pluvias,

ac nives aer neutiquam concrescit, fuere non e essent:

vel si fluunt, tenuissimo vix pede , ac veluti latente progrediuntur, ut interdum eos ad irrigandos hortos agricolae quartant, illud deduei manifesto putante abliis se ilieet ortum sontes, aesta ios ducere suum. Tilm Meecenas: Et si id mihi non videatur verum omnino,

verisimile quidem certE . Sunt tamen qui herent ani inmo scrupuli, fac quaeso, evellas. Cui ego: Fae iam, inquam, si potero. indica tu mihi illos Quid nee esse, ut in die em inquit ille. tenes quippe. Ego vero: Numnam pse divinus , qui quos habes in animo serupulos tran-jectem y Tu vates , tum ille: conjectare igitur tuum erit. Tum ego : Utar, uti jubes coniectura ἔ An qui

non altius pedes decem humidam se subter humam.

p aqua

52쪽

Vetum istu e , inquam ego, nihil prorsus osse e re opinantur. magnis enim in montibus vastas inesse laeuis vas existimant, imo, S: montium ferme omnium si nus in immensos fornices , ampliomasque lavernas eo ne a me Iatias , in quas ex altissimis iugis pluviales aquae decurrentes confluant universae . excipi autem

illuc per rupium rimas, eommissurasque, per quas sua

se levitate insinuant, atque in trudunt. mox vero pex rimas alias ex lacunis illis erumpentes staturiunt, tu

violq. progignunt. Hic ille: Ain' tu Et ego: Aio enim, vero . Nam qui ad eruenda metalla , in penitissimos montium sinus irrumpunt, plurimos in illis deprehendisse laeus testati sunt. quin imo in Caveaso , ex quo

suum Ganges ortum repetit; in AEthiopicis montibus, ex quibus oriri Nilum compertum est, vastissimas laeunas esse, qui ad ea loea profecti tradiderunt. ex his autem licet de reliqui se onjecturam sacere. Prettere observatum in Alpibus est, ubi frenuentioribus rimis rupes biant, per quas nimirum Deiliori aditu interlabi aqua, recipique potest; erebriores etiam fontes subjectos in campos emicare . ex hoe autem delapsis et e celo imbribus generari fluvios manifesto se argu mento conficere arbitrantur. Atqui sibi facile persuadeat, tum Me coenas, tot, ae tam vastis fluminibu , , ac

numquam intermissis cursu fluentibus tantum ex unis dumtaxat pluviis aquae suppeditari Ego non cert E sic animum indueo. Tu ipseὲ At illi vero similius ducunt- quando ex aquis ab unius tantum tecti delieiis pluvio e celo deseentendibus grandissimas impleri Iae unas videamus: ex quibus quam tum vis ad domesti ea ministeria haurias, adhue quod iternin haurias, est . Tum ille: Ita vero: non nego . at quae eum vastis illis Ru minibus eomparatio Unus Argenteus amnis , ut ra

53쪽

voeas & merito novo fluvio, eujus argenteae arena tale nomen imposuisti) tantum in Oceanum quotidie aquarum defert , ut in eredibile pene sit . ostio enim tam immenso pater, ut maris potius , quam fluminis cognomen sibi jure usurpare possit. mitto Amazomu, mitto Croe eum, que ni tu limato barbaro voeabulci Hoangem voeas mitto Nilum, Euphratem , lndum, Gangem,& qui Gis veteribus, Niger id temporis a nigris, opinor, incolis, novis nuncupatur . Qui quidem omnes,etsi longo ab Argenteo intervallo distent, magni tamen per te, magnamque perpetuo cursu in ma- Te aquam eonvectant. Verum age , quid tu de horum placito sentis Tum ego: Aeeeptam ab imbribus aqua, iterum montes per devexa, ae velles in spatia campo, Tum remittere et atque isto modo plurimos ex minoribus oriri fontes, augeri caeteros, atque etiam in una axe, in eonfesIO est . torrentes enim hyeme suunt , Meo tumidiore alveo, quo plures , atque effusiores imbres Zeeiderunt, aestivo autem tepore arescunt Omnino. perpetuos vero amnes intumeseere pluviis, ruptoque riparum repugulo, effundi, lateque omnia diluvio obruere, nemo unus est, qui neget. E lae unis itidem, in quas deciduae aquae coguntur, rivos quosdam erumpere, ne id quidem improbabile . nam ubi aditus per montium hiatus patuit, quid prohibet, ut aquae illae

non emicent um versos veIO amnes ex his unis procreari, haud equidem ita certum, ut eo ne edam. Id vexo ex eo ipso argumento, quod tu ingenios E, erudit ε-que protulisti: eui suam inesse vim plauε fateor. Quinimo plurimi sunt,& magni fluvii,quorum fontes non emontibus, sed ex campestribus exiliunt, in planitio ero adunari tantum aequae nou potest r quando haec ad duo de ei m vix pedes descendat. Hoe i oeo Me

coeaas: Sed qui uam isti sontes, qui E planis emi eant Cui

54쪽

LIBER I.

Cui ego i Tanais, ae Borysthenes, ut reliquos, & eos plurimos missbs faciam At Laelius: Verum Lue anus, non ineruditu 1 poeta, Rhiphaeo e vertice Tanaim deinscendete cecinit, his versibus:

Qua vertice lapsus Rhiphao Tanais diversi nomina mundi Imposuit ripis, Asiaque, is terminus idem

Cui tum ego : id poeta ex veterum opinione asserui tr& pare edendum ei est ἔ quando ea aetate inexplorata ea loea Romanis erant. verum Me coenas: Hactenus dictis assentior , dilue id a quippe . Sed pergamus reliqua: nam res, ut eo nileio benε longa. Rectε intelligis, tum ego. atque bine est, quod fusε , atque enu eleath, ut res postulat, disse rege non possiam. eo mendam tamen presse, sed di lue id ε, ut potero. Complures sunt, quorum dux est Aristoteles, qui eonereto ex aere, in aquam eon eris , oriri amnes , ae fuere opinati sunt. Tum Mec cenas ἰ Magnum sane momentum isti sententiae tantus vir affert a tui Cieero post Plato nem primas defert φ neque tu a Tullio dissentis . Cui ego i Haud equidem fas mihi est , a tanto viro disee dere . sed tempus est , ut quo id argumento effieiant, videamus Et ille .ustue vehementer expecto. Arbitrantur igitur, tum ego, Peripatetiei eo modo, quo pluviae in aere ex eo acto vi frigoris vapore producuntur; in inque subjectas mox terras aerii quasi amnes delabuntur : ita etiam intra montium vieera fluvios generari, atque effluere. ex eadem nimirum eaussa quam effieiente voeant, eundem in aquam aerem immutari,

perq; rimas deinde, hiatusq; rupium erumpere; factoq; vi alveo per lata eam porsi spatia, valle'; decurrere: quo tande sese in mare recipiat verisimile quide. Hie Laelius: Patiare, quaeso, inquit, ut te padcis inter pel

55쪽

Iem. Ego: Imo gratum facies. Et illet Plae frigore densari aerem, inque aquam abire , quem plurimi hujus aetatis physici negant. nam, ut Omittam plura, quae ad

hane rem eon fietendam congerunt, totus hyeme ei rea terras aer eone resteret, inque aquam converteretur. Cui ego i Rectε intelligis . est tamen ratio , qua ista meo actionem fieri persuadeant. Et ille . Audit abs te illam aveo , quod & gratum Meecenati nostro futurum existimo. Tum Me coenas : Imo gratissimum. Et ipse: Dieam illi eo, sed presse, non Asiati eo illo di iscendi genere , quo utuntur in scholis , a quarum ut flos euiis , ita longo illo , ae tumultuoso ratio ei nandi

ambitu hieme eoat in eo. Tum Me coenas: Bene facis. pacatam ego istam tuam Minervam summopere amotarmatam Palladem degustabimus in Bellieis. Et ego: Sed audite jam. Vidistis , opinor , & quidem saepenu mero stillatoriam ustrinam, in qua miro artis magis et io ε variis herbarum generibus , vinoque , atquω aliis humoribus, aquae, igneique rores educuntur.jam vero quod in hae industria fit artis , fieri etiam illa

montibus a natura arbitrantur . quae enim ea usta illius extillationis sunt; eaedem in effieiendis fontibus insunt. etenim eo ne ava rupium opereuli prae se vieem gerunt. quae quoniam suapte natura frigida sunt, idonea quam maxime ad aerem in aquam transmutandum. insta laeunae stagnant:& bis subter inelusi ignes. qui ea lore suo sensim aquas attenuant, inque vapores soluunt: qui mox in rupium fornie es ine ut sanies , illico,prae illarum frigore concrescunt,inque aquarum Ruttas abeunt, extillant, Buunt, atque iam fluvii praeterlabentes immurmurant Hie Meecenas: Ista intelis ligo; & liquida vel ex eo,quod e montibus plerumque amnes oriantur. Et sane cum Sebethum, cum Clarium radde etiam, si vis Vulturnum, mente concipio. lxaude quidem

56쪽

equidem multum Iaboro 3 ut ita progigni sum in existimem. at cum Danubium, eum Nilum, Indumque& Gangem , omnesque simul fluvios animo eomplector, tum minimε induci possum , ut id mihi persuadeam . unde nam enim tanta vaporum eo pia . tantae quae . tam valla concava, ut tantis, & tam vastis fluismiuibus jugis aqua suppeditetur Cui tum ego: Rect autumas . neque ego in hane ire sententiam unquam, quivi . Nam etsi non in fiet ar quosdam sontes suam ex his aquis originem ducere; plurimis quando in locis extillare rupes ; inque unum confluentes gutta S, crateres implere, exundare , ae fluere, compertum ma m sesto est. omnibus vero fluviis perenni lieet extilista latione, sussi ei aquas posse nego, ae pernego. Hic Laelius: At si ea evolvamus, quς explorata iamdudum sunt, id neutiquam insolens videbitur. Et primo refert Cardanus quendam aegrum singulis diebus sex & trigintaurinae libras reddidisse: cum vix septem qua edendo, qua potando consumeret. idque per sexaginta solidos dies . quo tempore , ex subducta summa consectum. MDCCx L lotii libras, supra potum , et humque effudi ia . eum vero de re tam insolenti quaestio inter physi-

eos haberetur, in eam cuncti sententiam abierunt: ne inpe aerem arteriis , reliquoque eorpore contentum iaa quam coactum: novoque numquam defieiente, propter animantis respirationem, novam semper aquam

cone revisse . Traditum memoriae & illud est , quod operae auribus audire, adeo insolens , & portento simile est . Quaedam virgo, ex iis, quae se Deo manet . parunt, tantum, prae vigiliis, ieiuniis , assiduaque divinarum rerum meditatione ignem in se ex eitaverat, ut tota ardere videretur. ad eum autem ingentem ea lorem remittendum eo piosissimum natura aerem at

trahebat: qui mox viseeribus concretus, inque aquam

muta Diuili od by Corale

57쪽

mutatus, tanta per vesicam copia egerebatur,ut mulistis hebdomadis, singulis diebus CC. urinae libras emit - fferet. Iam vero si in unius hominis extis tantus eogia er potuit, quid mirum, si in tot montium vastissimis

viseeribus tantus extillare humor densato ex aer

qui bit, ut affatim pabulari vis, sontibusque suppeditentur ' Cui tum ego Erudite , tu quidem, Laeli: sed

quae tandem collatio tantulae urinae, eum immensa sila aquarum mole, quam universa flumina eontinuo

evolvunt i nulla quippe . Sed age , sis, & pressiori ratioei natione rem eon fietamus: & libentius id saeiam. quod plaeere Meecenati nostro Geometri ea sentiam. neq ab his tu artibus abhorres Ita,quaeso,tum Metoenas: atq id abs te ego expectabam. Tum ego. Sed vas quaeso , ut mihi veniam detis , si duriuscula suturae,

oratio sit. At Mec cenas .e imo ipsi veniam rei damus, quae elegantiorem cultum non patitur . quin & varie ras ipsa pars est elegantiae. & interdum etiam in Veis nere superbus ille neglectus elegantiori se ultus omni elegantia venustior. Recte aextimas, tum ipser statimque telam, ut aiunt, exordior . Aecipiamus, si lubet, Eridanum, qui, etsi ex primis, quos terrarum Orbis numerat, non sit; Italorum tamen regem fluviorum suo iure poeta vocat. imo ad veritatem indagandam eo

modius id faeiet. Hie ad ostia , quibus in Adriati eum

se sinum exonerat, prosundus medio in amne , qua turgidior, ae vehementior currit, pedes serme vigiciti circa ripas vero non est tam altus: statuamus igitur quindecim , non amplius pedes a summo gurgite ad imum destendere et passus se ille et tres . latitudo interutramque ripam , ut eruditi tradunt M. passus amplectitur: una hora passius sex mille confieit. quod vel minimum est Jam vero rationem supputanti manifestum fieti u na tantum hora passuum aquae , ut aiunt, e ubicorum Centies Octogies centena millia , in Adriati

coram Dissiligod by Coosla

58쪽

LIBERI. ην

eum infundere. Iam vero si totam hane immensam

pene aqua Ium molem unus aer in guttas coactus suppe duaret; necessum foret eo ne edere adjaeentium ei r-ca montium ea vernas uni Eridano singulis horis guttarum centies octogies centena millia : quotidie vero millies trecenties vicies centena millia; quarum quae libet, unum e ubi cum aquς pallam eonstituat, extillare. hanc autem mensuram explere guttae vix poterit si in tra unius arteriae pulsum, nimi tu puncto temporis,ce-ties millies ea dat. Verum quis adeo erassae Minervae,

ut id sibi nullo negotio persuadeat nemo quippe Hic Meecenas: Ita prorsus: res est apertissima . quamvis iaillis tam multiplicibus numeris , dissi ei te admodum fit ea put reperire. Cui ego: At sunt quaedam alia, quae hactenus dictis fidem adjungunt. Et ille : Proser ea , quaeso . Tum ipse i istue iam ibam . Compertum ex summis seopulorum verticibus , in quibus vel nullae, vel angustissimae ea vernae eontineri queunt, copiosita si mos fontes erumpere. Hi vero ex tillatione in illis eoadunari non possunt. Imo si quae eoacto ex aεre illis

in se opulis guttae defluerent, ex lateribus , non ve o ex verticibus erumperent: in quae mi ea re aqua suas

sponte nequit. Hic Meecenas. Αilentior & his . est ne aliud Illud , tum ego ι Ad certam aquae magnitudinem conficiendam, exempli gratia , palmarem , qua druplus mole aer, quadripalmaris nimirum , suecedat nec este est. tantus vero aer per hiatus montium suffuci non potest, nec plerumq; res patitur. Tandem qui Eeampis exiliunt, hi e et tε extillatione oriri sontes minime possiunt . nam aqua inferius adunata sua se vi ollere neutiquam valet, quippe gravis . Interea , se mulus advenit, & tempus , inquit, prandendi est . Si ita Eamus , inquit Mecoenas . de his videbimus post. una igitur omnes assurreximus, inque mensam basilice in Mucta in concessimus. CΛ-

59쪽

ab Oceano oriri amnes demonstratum . quι vero far, ut in montes emicent, ineomperιum

esse sensum. Postquam regia pene lautitie pasti, assurreximus,

loque aprici rem prospectu consedimus: Redeamus ad controversiam , inquit Mec cenas , ut tandem quid certi, statuamus. Undenam igitur repetenda su-viorum origo; exprome, si lubet.Cui ego: Morem tiis hi illi eo geram . Plurimi sunt, qui aquarum omnium parentem, inexhaustumque fontem Oceanum putant. atque id ei reo in eum flumina omnia confluere, ut e re labantur, ex quo primum emersere. HOe Laelius loco ; si e me interpellat: At in hac tu sententia : habes enim VII. Naut. hos versiculos: quos patiare, quaeso, ut recitem. & eo praecipuε, quod Meecenati tuo placere sentio: Cui Meecenas. Ita quaeso. Tum Laelius Fluviorum pater Oceanus , rex magnus AEqu rum utque sinus centum , centum fuit aquor circum, Atque plagas omnes terrarum fluctiώus ambιt. Quin subtus terras ct prater tabιtur omnes, Pareae cos aditus, perque horrida Tartaνa Ditis. ceu toto in tenues diffusus corpore venas Insinuarsa sanguis, agi ιque per omnia vitam .

Stagna lacus peνhibeat,hinc is vaga fluminώ,fotes, Eque eavis quidquid saxis distιlla ι aquarum,

Oceano ex alto consurgere: namque ubi pontus. Descendit magna per crebra foramina terra, Uuavia coeca patet, superasse rursus in auras Emittit saliens, nam quantum vertice ab alto

60쪽

vescendia maνis ianda, salit de gurgita fantum . ac Tagus auratam voluens eum numine arenam Erumpit, Eatisque alba praeinctus oliva, G qui tot terris, tot nomina gentibus Indus ,

Caucasea de rupe riuens, imponit: eripse

Purpurea Ganges unda , Tanaisque nivalis.

Hine gelidis veniι Oxus aquis, is dives *daspes , D Lycus, atque Hermus, fontesque binominis Hiri. Nilus , i optum tumido qui gurgiιe ditat,

inque eat iamrnibus Luna devexus ab alιis. Hic Meecenas i Id se ille et ex veterum opinione. nam hi montes, ex quibus erumpit, non illi quibus a Luna nomen factum. Ita vero, tum ego. statimque Laelius:

Et Gis AEthiopum fama norissimus, is qui

Eridanus, sceptrisque potens Dbirinus, is ipsa

Pauper aqua, at multo dives Sebeιhus honore. Nimirum, hic ait Mecet nas,quo a Neapolitanis poetis dignatus est & inter hos primo loco Virgilium repono. qui non modo hae nostra eivitate donatus, sed consul etiam in Augusti gratiam renunciatus . Cultum Laelius: Si mihi lieeret,ego in tui gratiam Parthenium nostrum consulem erearem. nee sane expectationem falleret. Cui ego τ Ex ei disti e curru : redeas, quaeso, in viam. verum omitte meos versiculos eanti tare: caeteroquin haud notam effugies. Et illei Nimiis rum, ut tibi audulari videar e Sed de hoe non laboro. Seio ingenuam Meecenatis indolem . Cui Meecenas: Recita, Laeli; caeterum de eonsulatu , ut dicam , tanti

illum Parthenius facit, quanti eassam nucem. Et Lae inlius: Orba sub oeeiduo Panurus, is alta nuenta Amnis Amazonidum, senιum qui βιxibur errat, Et sata rura rigat late felicia centum. D Ca.

SEARCH

MENU NAVIGATION