Paraeneses christianae, siue Loci communes, ad religionem et pietatem christianam pertinentes, ... Auctore ... Iodoco Damhouderio, Brugensi, ..

발행: 1572년

분량: 809페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Sententiarum Pet. Lobardus Animam separata iaab humano corpore persona dici autumat, id a multis alijs Theologis haud admittitur quu tame sit teste D. Augustino, Anima humana substantia rationis particeps quaedam gubernando corpori accommodata, uel ut libro definitionum ait, est substati creata inuisibilis, immortali Deo simillima, imagine nulla habes nisi creatoris sui Sed neque in hac denotatione persona usurpatui in sacris literis, ubi dicitur, P no est personatu acceptio apud Deu. Deus v. iustos amat angelos: dc daemones codenat. Porto

per metaphora persona sumitur pro qualitate, qua alius differt ab alio, tum in anima, tu in corpore, tu in extrapositis, quae 4 Rhetoribus numeratur inter attributa personae: hine in se naetia personas dicimus, qui modo serui, modo ancillae, modo patrisfamilias, modo parasiti uestibus ornati, eorum mores

de gestus exprimul. Terentius in prologo Eunuchi parasiti personam inde ablatam uel militis inducit sic ut supra dixi in uno homine multet possunt esse personae: ut mitis,iracun di, laeti: item persona prςceptoris, mariti, patris,domini, militis. Hinc Gramati ci primam, secun da, tertiaq; personas costi tu ut, ue baq; habent personalia ae impersonalia. Sed& pro homine sepe ponitur persona, ut Celsus: Medicos nihil tentasse iudico,quia nemo in splendida persi n* periclitari uoluit coniectura sua, ne si no seruatiset occidisse uideretur. Hinc eredo Iureconsultos dixisse personale actione, ut qui omne ius, quo ut inquit Iustinianus lutimur, in personas, res, &actiones diuidiae, per naqi significat uarias hominum ςoditiones, Latius adhuc usus uocabuli personae sese apud Latinos extendit, usurpaturqι aliquado pro onere, uel magistratu, uel dignitate, aut aliqua prouincia. Cicero pro lege Agraria, Vos, inquit, mihi praetori bienio ante, Quirites, hoc eo de in loco persona hae imposuistis, ut quibuscunq; rebus possem

mus absessiis dignit te uobiscu una uere . Vnde

32쪽

ῆ in ecclesiastico statu etia personae voeantur, illi,quiram ctis Cetteros anteeut& dignitate praestas. Sed de Persoria caluniae similiuque legimus. Cicero 4. Verrim a et I m ponatur honestae ciuitati turpissima pina caIra miς. ac paulo post improba psiona imponere dixit. Valla hoc genus plurima annotauit. Eminetes quoquc figurae in qdificiis,q aquas ore uel aliis partibus

ridia eoq; uarios uultus & gestus exprimui, pso-rax dictatur, ut est apud Vlpianu ini. Fundi. de aeti. .Quatu equide lectione cosequi potui, ita haemi L hi occurrui significatioest vocabuli psonq, ex quib. illa una intelligi mihi uidetur, saluo alioru Ecclesiarq ue iudicio,in acceptione psonaru apud Deu, quae Getici tat hominu secudii carne & gloria, aut existimati orae huius m udi,infideliuq; uiuentiu diuersas qualitates. Da taliu hominum no est acceptio apud Deia,sive Iudaei,sive Getiles, siue Graeci, siue Barbari, sue diuites, siue pauperes, siue diii,siue liberi,suefa-Cri, siue profani,siue uiri,si uesceminae, siue publici siue priuati,siue milites,sive agricolae, aut Opisices, si-

ue coiugati,siue caelibes aut uirgines. Quid ita λ qa P tim. Dris de caelo lspexit sup filios hoIm ut uidetet an RVm. 3.

esset intelliges aut requires Deu . Omnes declinau

rut simul,inutiles facti sunt no est si faciat bonu, no est usq; ad unu, sepulchra pates est guttut eoru &c.

Quia Deus est no uoles iniquitate neq; habitabit 'ac s. iuxta eu malignus, neq; p manebutiniusti ante oculos illius:odit oes qui operatur iniquitate, pdet oes A loquutur medactu. Omnis aute homo medas est,& Deus est uerax: reuelatur. n. ira Dei de coelo super omne impietate & iniustitia hoim eoru,q ueritate m. Irs Dei in iniustitia detinen t.Nonne omnes sine omni m. 3. exceptione ad unu usq; DAs Deus execratur λ Audi Io. 3 .d. v admittat exceptione personatu, hoc est, hominu 9 8. d. uiuetium addesyderia carnis iuxta mudi gloria, le- Rom. I. gitur Gen.6. Videns aute Deus quod multa malitia Gene. c. esset in terra, de cuncta cogitatio cordis intenta esset

a maluomui tepui poenituit eu quod homine se-- cisset

33쪽

PRAEFATIO AUCTORIS.

se . I scisset in terra,& praecauens in futurum,& tactus dolore cordis in trinsecus, delebo, inquit, homine que creaui a facie terrae ab homine usq; ad animalia,a reptili usq; ad uolucres coeli, poenitet enim me fecisse eos, Nulla punitur hoc loco exceptio personaru, sed statim subiicitur: Noe ueto inuenit gratia coram domino.quomodo'na Noha no personet locu explebit apud homines carnales, omnes ridebant eum, ipse interea iustus erat atq; persectus in generationibus suis,cum Deo ambulauit Noe, dc genuit tres filios.&e. Sic cum Deo ambulabat Noe, ut esset ipse Deo

acceptus, persona aute eius quae mundanis hominibus placebat, nulla erat . iam hominis secundum

carne uiuentis persona exuerat. Ita Noe Deo erat acceptusno propter persona, quam mundani homines uenerabantur, de quam sacrae literae personam uocant: non enim harum personarum acceptio est

apud Deum, sed propter ea,qua Latini personam iustam rectamque uocent qua Deus diligit,& accipit. 13 Graeci uero non prosopon, hoc est et personam , sed

nun id estimentem uocant, hoc est internum hominem. Scriptum est naq, Gen. I 8. Abraham adhuc

stabat coram dilo,& appropinquans ait, Nunquid perdes iustum,cu impio deinde tande cap. I9. subiicitur, quod Loth cu duobus Angelis eductus est, ipse ingresstis Segor. at pluit super Sodoma & Gomorram lulphur & igne a domino de coelo, & subuertit

ciuitates has, & omnem circa regionem, uniue sos habitatores urbium, & cuncta terrae uidentia.respiciensque uxor post se, uersa est in statuam salis. Abraham man E consurgens ubi steterat prius eum Domino , intuitus est Sodomam & Gomorram,& uniuersam terram regionis illius, uiditque ascendentem fauillam de terra quasi sernaeis sumu, cum enim subuerterit Dominus ciuitates regionis

illius, recordatus est Abrahae, &liberauit Loth de sobuersione urbium, in quibus habitauerat. Lothitaque Deo placςbar,& contrarius semper cum suis Sodomis

34쪽

DE PERSONA. ACCEPTIO. s

sodomis & Gomorretis, eratq; no pina respecta hominu, sed reprobatus,& iniurijs expositus: hunc in Deus cum suis seruauit, non respiciens ad perlona hominum oculis apparentem, sed ad spiritum mentis eius,ad cor, ad internam persisnam hominis iustam, hospitalem, Deo deditam. Hoc pacto dicitur

Deute. ID. quia dominus Deus uester ipse est Deus deorum, Dominus dominantium, Deus magn us &potens & terribilis, qui personam non accipit, nec

munera, facit iudicium pupillo & uiduae, amat peregrinum,& dat uictum atq; uestitum. Hic videmus quod Deus personam hominum non accipit, scilicet quatenus concupiscentiis suis ipsi indulgent, sed quatenus persona aliqua Deum ama ut faciunt uiduae, ut pupilli ab hominibus desolati nimirum, α ut peregrini, quibus dat uictum & amictu , eatenus utique accipit,& diligit, atque benefacit. Quaer autem sit illa personat quam Deus amat, antea CX- pressit, cum ait circuncidite igitur praeputium cor- De . IO. dis uestri,&ceruice uestram ne induretis amplius, nam eorum qui hoc non faciunt, nulla est .personae

apud Deum acceptio,& propheta, Sacrificium Deo spiritus contribulatus, cor contritum & humiliatu Ps. Io.4 non despicies, nam φ hilaritas, seueritas , ambitio, uita tristior, simulatio , auctoritas, ueritas, simplicitas , humilitas , similesque animi uel cordis dispositiones personam constituunt, uel ex primo libro officiorum Ciceronis discere licet, supraque annotaui. personam inquam iuxta consueta Pol. 7.tudinem Latini sermonis. Deus autem scrutatur eor Iώ. da&renes, & dirigit iustum , consumetur nequitia P so. peccatorum, probat cor Deus & uisitat igne. Hine clamat propheta. Cor mundum crea in me Deus, Aspiritum rectum in noua in uisceribus meis. Ecclesia cantat. Veni sancte spiritus te ite corda fidelium tuorum . haec itaque persona bonitatis amans Deo est accepta, non illa externa carnalis,hominum deside- 2 . istria sequens . Ideo Iosaphat rectEptiecipiens iudicia bus,

35쪽

PRAEFATIO AUCTORIS

bus, Videte, ait,quid faciatis , non enim hominis exercetis iudicium, sed Domini:& quodcunque iu-

dicaueritis, in uos redundabit. Sic timor Domin ivobiscu,& eum diligentia cuncta facite: non enim est apud Dominum Deum nostrum iniquitas, nec

personarum acceptio,nec cupido munerum, Species uastorum hominum,&terrena quaerentium Deus

xion accipit, non distinguit, utpote quae perὶnat simpliciter, usitateque in sacra scriptura dicuntur , sed perlanas bonas, aut Deum quaerentes ipse uult, diligit, S. de sendi praecipit. Nonne Deus stetit in Synagoga deorum , in medio au tem deos diiudicat. V DPsat quequo iudicatis iniqnitatem & facies peccatorum sumitis iudicate egeno & pupillo: humilem & pauperem iustificate, eripite pauperem : & egenum de manu peccatoris liberate. Scio quod Iob habet , qui 3 non accipit personam principum, nec cognouit tyrannum cum disceptaret contra pauperem. Opus . n.

. manuum sunt eius uniuersi. Neq; enim aliud uult significare, quam quod Deus principes peccatotes no curat, nec minus eos punit, qu m infimos quo L. Pset. 81 que, attestan te propheta. Vos autem sicut honNDes moriemini, & sicut unus de principibus caderis, sed uiduas, pupillos, humiles , pauperes, sinim Eamantes se fouet, & elegit. oculi enim eius in paWperem respiciunt, & palpebrae eius interrogant filios hominum. Dominus interiogant iustum,& impiu, . qui diligit iniquitatem, odit animam suam. Item Principes & Praelatos bonos amat, ut qui Deo obe- Exod. 3 8 diunt. Exodi I 8. Provide de omni plebe uiros sapie .ii.d te S. Num.1 I. Congrega mihi septuaginta uiros de senibus Israel, quos tu nosti, quod senes populi sint ac magistri,& loquar tibi, & auseram de s piri tu tuo& tradam illis, ut sustentet tecu onus populi, Iosue Issue. ub I. b. Confortare igitur & esto robustus ut custodias i. . et 1 omnem leSc qua praecepit tibi Moyses. t. Pa. 22. TucIG. 36 enim proficere poteris, si custodieris madata, & i udi

36쪽

DE. PERSONA. ACCEPTIO. Io potens. sed no saluat impios, & iudiciu pauperibus,

tribuit. Psalmo Σ.& nuc Reges in telligite. Prouer. 8.Perme Reges regnansi&imperant. I .eti. a. Sicut di I 'Misiones aquarum. 1. Cor. I 3.c. Eces e. lo. In manu

Dei potestas terrae, & erecrabilis Ois iniquitas gen-

ti ia,& utile rectore suscitabit, in te pus super illa. In manu Dei potestas hominis,& super facie scribet iiii . Ponet honorem suu . Eces. i7. In unamquamq; gen- te posuit rectore. Hiere. et . Ego feci terra de homi- 'nes,&iumenta quae sunt super terra in sortitudine' -r.Z7. mea magna. Eccl. Io. c. In medio stati u rector illo tu io iri honore,& qui timet Dominu erunt in oculis il--μ - 24 Iius. Matthaei et . quis putas est fidelis seruus&pru q. dens. Iob. 3 4. qui regnare iacit homine hypocritam 'r' .PP peccata populi. Plou. I9. No decet stultu dini- tiet, nec seruit dominari principib. Itaq, uerum est, malos no cognoscit Deus teste Osea, ita, ut eade' spersona accipiat, Cap. 8. Ipsi regnauer ut, & non ex μ me, Principes ea liter ut,&no cognoui. Sic Matthati I ορ- i 2 r . dicetur imp ijs de fatuis a Christo in die iudicij. No noui uos . Adde illud Pauli, ignoras ignorabit Sed alioqui clatὰ docet Paulus , qd apud Deu&bo- . . nos est discretio & diuersitas, oes. n. ptates a deo ordinatae sunt, itaq; res stes plati, Dei ordinationi repugnat, hic distinguit' p ona principis a subditis, plati a grege. Idcirco Paul. madat postea, ut cui deantilio nore,reddat honore, & cui ti more, timore. 'I' quoq; Rom. t et scripsit, urse in uice pueniat honore, sic in lege pce- Exia. Loi ptu est,' ut filii honoret suos patetes : serui subditi I .Fe. ssint Ditis:&ut hoines honorct medicu. ide. Prou. 3. tradic Gloria sapietes possidebui, stultoru exaltatio Eee. 37 ignominia est.&postea, Sicut qui mittit lapidem in Proin s. aceruu Mercurii, ita qui tribuit insip icti honore. Ec Prou. 16cle. .& mas nato humilia caput tuo. rursus Eccl. IO. Ecel. Seme hoinu honorabitur hoc qd timet Deu, seme Eeel. Io.

aut hoc exhonorabit qd pterit madata Dei, & Eces. Feel. itilii Sapietia humiliati exaltabit caputa ili',3c in medio Elel. ii magnator u comedere eu faciet, & zu Tacitus & sen Ecet. ι

37쪽

PRAEFATIO AUCTORI s. I

satus honorabitur,& 3 . Sapiens in populo haereditabit honorem,& nomen illius erit uiuens in aete num . Merito apud Deum non est acceptio personarum, hoc est,malorum quaerentium se, non Deum. Nam I .Reg. . scriptum est: Quicunq; honorificauerit me, glorificabo eum,qui autem contemnunt me, erunt ignobiles ,& Prou. s. Ne des honorem tuum

alienis .Eciles Io. Gloria diuitum honoratorum &pauperum timor Dei est, non despicere hominem iustum pauperem,& non magnificare uirum peccatorem diuitem.& paulo post. Fili in mansuetudine serua anima tua, & da illi honore secundu meritu suum, peccantem in animam suam quis iustificabiti& quis exhonorantem animam suam honorifieabitῖin Evangelio qui non habet uestem nuptialem, de tamen in nuptiis filii patrisfamilias ausus est sedere, audit a Rege obiici sibi: Amice quomodo huc intrasti non habens uestem nuptialem ille autem obmutui t.Tune dixit famulis suis Rex: Ligate pedes& manus illius,&abiicite illum in tenebras exteriores, ubi est ploratus,& stridor dentium, multi enim sunt uocati,& pauci electi. Christus quidem praedicat cauendos esse pseudoprophetas qui ueniunt in uestimentis ovium, intus autem sunt lupi rapaces: a fructibus eorum cognoscetis eos, inquit. Post dies sex dominus noster Iesus benedictus assumpsit POtrum,&Iacobum & Ioannem fratrem illius, & ex. tulit eos in montem altnm seorsum, de transfiguratus est ante illos: Rursus tu templum ingress us eiscit ementes & uendentes ex templo, mensas nummulariorum euuertit. pharisaei inito consilio Christum in uerbis illaqueant, miserunt suos discipulos simul cum Herodianis, dicentes: Magister scimus,

quia uerax es, & uiam Dei in ueritate doces, & neminem curas, non enim respicis personam homi-rium, dic ergo nobis, quid tibi uidetur, licetne censum dare Caesari an non λ Cognita autem nequitiaritorum Iesus dixi siquid meten talis HIpocritae ostedita

38쪽

dite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei donarium, Scait illis Iesiis, cuius est imago haec, uel haec inscr iptioὶ dicunt ei,Caesaris:tunc au illis, date quod Caesaris est Caesari,&quae sunt Dei Deor M audientes mirati sunt,& relicto eo abierunt. Christus Idetestatur Hypocritas,pharis eos & scribas, du ait, Vae uobis scribat & pharisaei Hypocritae. quia similes estis sepulchris dealbatis, quae foris patent homi . - .inibus speciosa, intus uero plena sunt ossibus mortuorum,& omni spurcitia, sic&uos soris quidem paretis hominibus iusti, intus autem pleni estis hypocrisi& iniquitate. Deus Laetarum facit in sinum Abrahae deuehi,& diuitem epulonem in gehenna. Deus quoque Virgines fatuas de oleo carentes ab

aliis prudentibus distinguit, dicit illis, Non noui rs.

vos. inutilem seruum diicernit a bonis utilibus, s palat oues & haedos, hos statui t a sinistris, illas ad extris, bonos uocat ad uitam aeternam , malos ad poenam aeterna: illis dicit. Venite benedicti patris mei, possidete paratum uobis regnum a constitutionem iidi: his uero, Discedite a me maledicti in igne aeternum,qui paratus est diabolo dc Angelis eius, de inique latroni a dextris suspenso , & misericordiam petenti dixit, Amen dico tibi, hodie mecum eris in paradiso: postea Paulus uas electionis euasit ex pe itae. 23. sequutore Ecclesiae Christo ita uolente. Iudas filius perditionis extitit, hoc modo certE magna uidetur acceptio personarum apud Deum, qui hunc repro- . Vibat,& alium approbat, Vas unum facit in honore,& alterum in contemptum, nec ulterius, ne praed Isstinationis materiam inuoluamus.Nam quod i ex . terna,quq differentiam personae constituunt, ornamen ta, uel uestimen ta etiam respician tur a Deo, nosolum uestis nuptialis significat,sed etiam Dauid siepsallens. Astitit regina a dextris tuis in uestitu deaurato circundata uarietate. Adde huc uestimenta sacerdotalia a Domino Deo praefigurata Morsi,& im Exad. et speratainam diait Deus. Faciesque uestem sanctam.

. 3 itaque

39쪽

itaqι Moyses de Hiacintho, purpura, vermiculo, ae byssis secit vestes; qu ibus indueret Aaron et qua mi. nistrabat in sanctis, sicut pcepit Diis Moysi. Iterum in lege pceptum est, ne mulier induat virile vestem is nee uir muliebrem. Deus enim& natura & initi tu, io, ac cultu quoq; virum a foemina discrevit: hine D. Pauli is uult scemina uelato est e capite,& uirum operto, ut si sit imago Dei. Ezechiel typheta deseriabit quibus ii estibus sacerdotes & Levitae uti debet, sicut Diis dixit: Cuci; igrediens portas atri j intersoris, uestibus lineis induentur, nec ascendet sup eos quicqua laneum qii ministrat in portis attij interioris & intrinsectas Vittar lineae erunt in capitibus eo tu. Forminalia linea in lubis eorti,& non accingene in sudore. Scimus in speluncis Leod ij, ubi anthfax effodit', quod exortu intus incendiu no pol arceri, nisi ab indutis uestes lineas crudas nodu totas uel dealbatas :at si Deo placuit in naturalibus talem disserentia & proprietatem csistituere, sid miramur in ecclesiastico ordine,& in psonatu diltinctione selectos uestitus. diuersaq; ornamenta designasse,& exigere illii. Qui pς nitentia agebant pcorum, induebatur saccis & ei liciis, quia r id, nisi φ tali habitu magis placerent Deo 3 Dauid iussit ut Ioab,&ois popullus, qui esset cum eo ppoccisum Abner scinderent uenimenta sua & ace ingerent saccis,& plangerentante exequias. Mardocheus cum audisset, Iudaei essent occidendi consilio,& malitia Aman, scidit ue stimenta sua,& indutus est sacco, spargens cinerem 'eapiti,& in platea mediae ciuitatis magna uoce clamabat, ostendens amaritudine animi sui,& hoe eiulatu usq; ad sores palati j gradiens, non. n. licebat induto saccum intrare aula regis . In Oibus quoq; Juinciis,oppidis, ac locis, ad si crudele regis edulium pue A erat,plaetus inges erat apud Iudaeos, Ieiuniu, ululatus, &fetus, iacco & cinere multis prostratu utentibus. Iob quoq; , saccum, insit, consui sap cute

40쪽

ἀe accinctis nee o log Daniel ut intelligeret numerum annoru septuaginta,de quibus Deus loquutus esset ad Hieremia, posuit faciem suam ad Diam, ronare & deprecari in ieiuniisJacco & cinere, rogauit Dan. V

Deci m, cossessus, poenitentia egit, orauit,& impetravit. Ioel propheta clamabat, Plange quasi uir o ae-ciri ista Cacco, sui uirum pubertaris suae,& paulo post Dei et ait . ingredimani , cubate in sacco ministri Dei mei, im iteriit de domo Dei vestri sacrificium & libatio. N i rituitae quoque exaudita pdicatione Ionae in driti lan. scint laccis a maiori usq; ad minore, & puenituerbam ad Rege Ninive, furrexit de solio suo, abiecit lac stimentum a se,& indutus est saeco, & sedit in cinere. Non unil lugubribus uestibus, uteban ut quarum cisus in stinere est, sic Ioab pcepit Thecuae, ut simia laret, luctum, uteretur lugubri ueste, nee ungere tor oleo, ut uideretur mulier, quasi longo ipe luges mortuu Oui I Rege aliquid ueniae petiturus esset. a. VI induebat saccos,& funiculos in capite. Ita Benadadcu m seruis suis accinctis lumbos saccis, & gestantes saniculos in capite ueneriit ad Regem Israel, deuema impetrauerunt facti. Qui agnum sequuntur, stolis albis amicti sunt. Qui supra thronos sedent, Apoe. 6. amicti stolis albis usq; omnes. In communi usu vi- et tae animi assectus per uestium colores e 1 primu tur, Apoc. . unde sie A lciatiis scripsit. Inde Y moestitiae es pul7m color intimur omn/sHbe habitu, tumulis cum damus exequias.

si onceri animi θ metit ir stola candida purae, Hinc fodon sacris line agrata uiris. hois acceptam esse. uel reprobari apud Deum, ut sic intelligatur, ne uarietatem quidem, dc modum rationemque uestium Christiano homini esse sperne . dam, quasi in omni ueste homo Deo aequat sit graintus. Nam si hoc uerum esset, quur uetuisset Deus utrum uti ueste muliebri, & Paulus prohibet scem i nan aperto

SEARCH

MENU NAVIGATION