장음표시 사용
311쪽
nemorum, recta est; et recta Superne guberna: Quae demersa liquore obeunt, refracta, videntur omnia Convorti, sursumque supina revorii; Et reflexa prope in summo fluitare Iiquore. Raraque per coelum tum venti nubila portant TemPOre nocturno, quom splendida signa videntur Lahier advorsum nimbos, atque ire SuPerne Longe aliam in partem, quam quo ratione seruntur. At, si sorte ocuIo manus uni subdita, suhter Pressit eum, quodam sensu fit, uti videantur omnia, quae tuimur, seri tum hina tuendo; Bina lucernarum florentia lumina flammis, Binaque per totas aedeis geminara supellexe Et duplices hominum facies, et corpora hina. Denique, quom suavi devinxit membra sopore Somnus, et in summa corpus iacet omne quiete; 4 sTum vigilare tamen nobis, et membra mOVere Nostra videntur, et in noctis caligine caeca Cernere Censemus Solem, lumenque diurnum; Conclusoque Ioco metum, mare, numina, monteis Mutare, et campos pedibus transire, videmur; Et sonitus audire, severa silentia noctis Undique quom constent, et reddere dicta tacentes. Cetera de genere hoc mirande multa videmus, Quae violare fidem quasi sensibus omnia quaerunt: Nequidquam quoniam pars horum maxuma sauit Propter opinatus animi, quos addimus ipsi,
Pro visis ut sint, quae non sunt semihu' visa. Nam nihil aegrius est, quam res secernere apertas
Ah dubiis, animus quas ab se protinus abdit. Denique, nil sciri si quis putat, id quoque nescit, An sciri possit, quo se nil seire fatetur.
312쪽
Hune igitur contra mittam contendere causam, seui capite ipse suo in statuit vestigia sese. Et tamen hoc quoque uti concedam scire, at id ipsum Quaeram, quom in rebus Veri nil viderit ante, Unde sciat, quid sit scire, et nescire vicissim: Notitiam veri quae res salsique crearit; Et dubium certo quae res disserre probarit plaventes, primis ab sensibus esse creatam Notitiam veri, neque sensus posse refelli: Nam maiore fide debet reperirier illud, Sponte sua veris quod possit vincere falsa. Quid maiore fide porro, quam sensus, haberi Dehetp an ab sensu salso ratio orta valebit Dicere eos contra, quae tota ab sensibus oria est 3
Qui nisi sint veri, ratio quoque lalsa fit omnis.
An Dierunt oculos aures reprehendere P an aureis 487 Tactus p an hunc Porro tactum sapor arguet orisὴ An consutabunt nares, oculive revincent pNon, ut DPinor, ita est: nam seorsum quoique potestas Divisa est: sua vis quoique est: ideoque nec se est,
Et, quod molle sit, et gelidum, servensve, vineia;
Et seorsum varios rerum sentire colares, Et, quaecunque colori ' sint coniuncta, necesse est. Seorsus item sapor oris habet vim, seorsus odores Nascuntur, seorsum sonitus: ideoque necesse est, Non possint alios alii convincere Semus.
Nec porro poterunt ipsi reprehendere sese pAequa fides quoniam debebit semper haberi. Proinde, quod in quoque est his visum temPore,
Et, si non poterit ratio dissolvere Causam, Cur ea, quae fuerint iuxtim quadrata, Procul sint
313쪽
Visa rotunda; lamen Praestat rationis egentem Reddere mendose causas utriusque figurae, Quam manibus manifesta suis emittere quoquam; Et violare fidem primam, et convellere tota Fundamenta, quihus nixatur Vita Salusque. Non modo enim ratio ruat omnis, Vlia quoque ipsa Concidat extemplo, nisi credere sensibus ausis, Praecipiteisque locos Vitare, et celera, quae sint In genere hoc sugiunda; sequi, Contraria quae sint. Illa sibi est igitur verborum copia cassa
omniS, quae, contra sensus instructa, parata est.
Denique, ut in fabrica, si prava est regula Prima, Normaque si sallax rectis regionibus exit,
Ei libella aliqua si ex parti claudieat hilum; fi 16
Omnia mendose seri, atque obstipa, necessum est, PraVR, euhantia, Prona, Supina, atque absona lecta; Iam ruere ut quaedam Videantur velle, ruantque,
Prodita iudiciis fallacihus omnia primis.
Sic igitur ratio tihi rerum prava necesse mi Falsaque sit, latras quaecunque ab sensibus orta est. Nunc alii sensus quo pacto quisque suam rem Sentiat, haudquaquam ratio scruposa relicta est. Principio, auditur sonus et vox omnis, in aureis Insinuata suo pepulere ubi Corpore Sensum. Corpoream quoque enim Vocem constare sate dum eSt, Et sonitum a quoniam possunt impelleve sensus. Propterea radit vox fauceis saepe, lacitque Asperiora foras gradiens arteria clamor. QuiPPe, Per angustum, turba maiore coorta, Ire foras ubi coeperunt primordia Vocum,
Scilicet expletis quoque ianua raditur orisi Disitiam by Gooale
314쪽
LIBER IV. v. 534. 'Rauca viis, et iter laedit, qua vox it in auras. Haud igitur dubium est, quin voces verbaque constent Corporeis e principiis, ut laedore possint. Nec te sallit item, quid corporis auferat, et quid
Detrahat ex hominum nervis ac viribus ipsis Per tuus sermo, nigrai noctis ad umbram Aurorae perductus ab exoriente nitore; Praesertim, si cum Summo est clamore prosusus:
Ergo corpoream vocem constare ne SSe est,
Multa loquens quoniam amittit de corpore partem. Nec simili penetrant aureis primordia sorma, Quom tuba depresso graviter sub murmure mugit, Et revocat raucum retro cita barbara hombum;
Vallibus et cyeni, nece torti, ex Heliconis 54 Quom liquidam tollunt lugubri voce querelam.
Hasce igitur penitus voces, quom corpore nostr Exprimimus, rectoque soras emittimus ore.
Mobilis a ticulat, verborum daedaIa, lingua δFormaturaque Iabrorum pro parte figurati peritas autem vocis fit ab asperitate Principiorum, et item laevor laevore creatur. Hoc ubi non longum spatium est, unde una Proseo moeniat vox quaeque, necesse est Verba quoque ipsa Plane exaudiri, discernique arti Ialim: Servat enim formaturam, servatque figuram. At si interpositum spatium sit longius aequo, Aera per muIium confundi Verba necesse est, Et conturbari vocem, dum travolat auras. Ergo fit, sonitum ut possis audire, neque ollam Internoscere, verborum sententia quae sit: Usque adeo confusa venit vox, inque Pedii Praeterea, Verbum saepe unum perciet aureis
315쪽
Omnibus, in populo missum praeconis ab ore:
In multas igitur voces Vox una repente
Diffugit, in privas quoniam se dividit aureis,
obsignans formam verbis, elarumque sonorem. At, quae pars vocum non aureis incidit ipsas, Praeterlata perit frustra, clausa per auras: Pars solidis adlisa, lapis reiecta, Sonorem Reddit, et interdum frustratur imagine Verbi. Quae, bone, quom Videas, rationem reddere Possis te tibi atque aliis, quo pacto, Per I a Sola, Saxa Pareis sormas verborum ex ordine reddant, Palanteis comites quom monteis inter opacos Quaerimus, et magna dispersos V E ciemus. Sex etiam, aut septem, Ioca vidi reddere V es, Unam quom iaceres: ita colles collibus ipsi Verba repulsantes iterabant dicta referri. 58i Haec loca capripedes Satyros Nymphasque tenem Finitumi fingunt; et Faunos esse loquuntur, Uuorum noctivago strepitu Iudoque iocanti Adfirmant volgo taciturna silentia rumpi, Chordarumque sonus fieri, duIceisque querelas, Tibia quas fundit, digitis pulsata canentum: Et genus agricollim late sentiscere, quom Pan, Pinea semiseri capitis Vallamina quasSans, Inco saepe labro calamos percurrit hianteis, Fistula silvestrem ne cesset fundere muSam. Cetera de genere hoc monstra ac Portenta IOquuntur, Ne loca, deseria ab Divis quoque, sorte putentuc Ia tenere: ideo iactant miracula dictis rAut aliqua ratione alia ducuntur; ut omne Numanum genus est avidum nimis auricularum. Quod superest, non est mirandum, qua ratione
316쪽
Per Ioca, qua nequeunt oculi res cernere aperias, Haec loca per voces veniant, aureisque Iacessant: ConIoquium eIusis soribus quoque saepe videmus. Nimirum, quia vox per nexa foramina rerum Incolumis transire potest, simulacra renutant: Perscinduntur enim, nisi recta foramina tranant; Qualia sunt vitri, species quae travoIat Omnis. Praeterea, parteis in cunctas dividitur vox,
Ex aliis aliae quoniam gignuntur; ubi nam Dissiluit semel in multas, exorta quasi ignis Saepe soIet scintilla suos se spargere in igneis. Ergo replentur loca vocibus , abdita retro
omnia quae circum fuerunt, sonituque cientur. At simulacra viis de rectis omnia tendunt, Ut sunt missa semel: quapropter cernere nemo Saepta Supra potis est, at Voces accipere extra. 613
Et tamen ipsae quoque haec, dum transii clusa
Vox obtunditur, atque aureis consum penetrale Et sonitum potius, quam verba, audire Videmur. Hoc, queis sentimus succum, lingua atque Palatum, Plus Ium habent in se rationis, Pius operai. Principio, succum sentimus in ore, cibum quom Μandundo exprimimus: ceu plenam Spongiam aquai Si quis sorte manu premere, ac Siccare, COEPit. Inde, quod exprimimus, per cauIas omne palati Diditur, et rarae perplexa soramina linguae. Hoe, ubi laevia sunt manantis corPora sumi, Suaviter altingunt, et suaviter omnia tractant, Humida linguai circum sudantia temPIa. At contra pungunt sensum lacerantque COOrta, Muanto quaeque magis Sunt asperitate repleta.
317쪽
Deinde, voluptas est e succo, fine palati; Quom vero deorsum per sauceis praeeipitavit, Nulla voluptas est, dum viditur omnis in artus: Nec refert quidquam, quo victu corpus alatur, Dummodo, quod capias, concoctum videre possis Artubus, et stomachi humectum servare tenorem. Nunc, aliis alius qui sit cibus, ut Videamus, Expediam; quareve, aliis quod triste et amarum Est, Hoc tamen esse aliis possit perdulce videri. Tantaque in his rebus distantia disseritasque est, Ut, quod alis claus est, aliis mat acre venenum. Est itaque, ut serpens, hominis quae tacta salivis Disperit, ac sese mandundo conficit ipsa.
Praeterea, nobis Veratrum est acre venenum,
At capris adipes et eorumicibus auget. 643 Id quibus ut fiat rebus cognoscere Possis, Principio meminisse decet, quae dirimus ante, Semina multimodis in retius mixta teneri. Porro Omnes, q-ecunque cibum capiunt, animantes, Ut sunt dissimiles extrinsecus, et generatim
Proinde et semininus constant, Variantque figura. Semina quom porro distent, differre necesse est Intervalla, viasque, soramina quae perhibemus, omnibus in me ris, et in ore, ipsoque Palato. Esse minora igitur quaedam maioraque debent; Esse triquetra aliis, aliis quadrata necesse est; Mulla rotunda, modis multis multangula quaedam. Namque figurarum ratio ut motusque reposcunt, proinde foraminibus debent differre figurae; Et variare viae, proinde ac textura coercet.
Hac, ubi quod suave est aliis, aliis sit amarum r
318쪽
LIBER I v. V. 66 I. 142 Illi, quoi suave est, laevissima eorpora debent Contrectabiliter caulas intrare palati.
At contra, quibus est eadem res intus acerba, Aspera nimirum penetrant hamataque saucias.. Nunc saeue est ex his rebus Cognoscere quaeque.
Quippe, ubi quoi febris, bili superante, coorta est,
Aut alia ratione aliqua est vis excita morbi; Perturhatur ibi totum iam corpus, et omnes Commutantur ibi positurae priuespiorum: Fit, prius ad sensum quae corpora conveniebant, Nunc non conveniant, et cetera sint magis apta, Quae penetrata queunt sensum Progignere acerbum. Utraque enim sunt in mellis commixta Sapore; Id quod iam supera tibi saepe ostendimus ante. Nunc age, quo Pacio nareis adiectus odoris 6 5Tangat, agam. Primum, res multas esse necesse est Unde fluens volvat yarius se fluctus odorum;
Et fluere, et mitti volgo, spargique, Putaudum est. Verum aliis alius magis est animantibus aptus, Dissimileis propine formas: ideoque per auras Μellis apes, quamvis longe, ducuntur odore; Volturiique cadaveribus: lum, fissa ferarum Ungula quo tulerit gressum, Permissa Canum vis Ducit; et humanum longe Praesentit odorem,
Romulidarum arcis servator, candidus anser.
Sic aliis alius nidor datus ad sua quemqueribula ducit, et a taetro resilire veneno Cogit ; eoque modo servantur secla ferarum.
Hic odor ipse igitur, nareis quicunque lacessit, Est alio ut possit permitti Iongius alter: Sed tamen haud quisquam tam longe sertur eorum, Quam sonitus, quam vox; mitis iam dicere, quam res, reo by Cooste
319쪽
Quae seriunt oculorum acies, visumque Iacessunt. Errabundus enim tarde Venit, ac perii ante, Paullatim, facileis distractus in aeris auras: Ex alio primum quia vix emittitur ex m. Nam penitus fluere atque recedere rebus Odores Significat, quod fracta magis redolere videntur omnia, quod contrita, quod igni conIabefacta. Deinde videre licet, maiorinus Esse creatum Principiis, quam vox; quoniam Per saxea saepia Non penetrat, qua VOX Volgo sonitusque feruntur. Quare etiam quod olet, non tam lacile esse videbis Investigare, in qua sit regione Iocatum. Refrigescit enim cunctando plaga per auras;
Nec calida ad sensum decurrunt, nuntia rerum. rant saepe canes itaque, et Vestigia quaerunt. 7o7 Nec tamen hoc solis in odoribus, atque saporum In genere, est: sed item species rerum atque colores Non ita conveniunt ad sensus omnihus omnes, Ut non sint aliis quaedam magis acria Visu.
Qui0 etiam gallum, noctem explodentibus alis,
Auroram clara consuetum VOCE Vocare,
Nenu queunt rapidi contra constare leones, Inque tueri: ita continuo meminere fugai: Nimirum, quia sunt galiorum in corpore quaedam Seminari quae, quom sunt oculis immissa leonum, Pupiuas interfodiunt, aeremque dolorem Praebent, ut nequeant contra durare seroces; Quom tamen haec nostras acies nil laedere possint rAut quia non penetrant, aut quod petietrantibus illis
Exitus ex oculis Ither datur, in remorando Laedere ne possint ex ulla Iumina Parte. Nunc age, quae moveant animum res, accipe; et unde,
320쪽
LIBER IV. v. as. 143 Quae veniunt, Veniant in menium, percipe paucis. 'Principio hoc dico, rerum simulacra vagari l IuIta, modis multis, in cunctas undique Parteis Tenuia; quae facile inter se iunguntur in aureis,
Ohvia quom veniunt; ut aranea, bracteaque auri. Quippe etenim multo magis haec sunt tenuia textu, Quam quae percipiunt oculos, Visumque lacessunt: Corporis haec quoniam penetrant Per rara, cientque
Tenuem animi naturam intus, sensumque lacessunt. Centauros itaque et Scyllarum memhra videmus, Cerbereasque canum fauceis, sim cacraque eorum, Quorum morte obita tellus amplectitur ossa romne genus, quoniam Passim Simulacra seruntur, Partim sponte sua quae fiunt aere in ipso, Partim quae variis ab retius cunque recedunt, 73s Et quae conficiunt ex horum facta figuris. Nam certe ex vivo Centauri non sit imago, NoIIa fuit quoniam salis natura animai: Verum ubi equi atque hominis casu convenit Imago, Haerescit lacile extemplo, quod diximus ante,
Propter subtilem naturam et tenuia texta. Celera de genere hoc eadem ratione ereantur. Ouae quom mobiliter summa levitate seruntur,
Ut prius ostendi, facile uno commovet ieiuiauaelibet una animum nobis subtilis imago. Tenuis enim mens est, et mire mobilis, ipsa. Haec fieri, ut memoro, facile hinc cognoscere Possis, Ouatenus hoc simile est illi, quod mente videmus, Atque oculis, simili fieri ratione necesse est. Nunc igitur, docui quoniam me sorie laonum Cernere Per Simulacra, oculos quaecunque lacessunt; Scire licet, mentem simili ratione moveri.