장음표시 사용
341쪽
DE RERUΜ NATURA V. so. Quid nequeat; finita Polesias denique quoique
Quanam sit ratione, atque alte terminus haerens. Quod superest, ne te in promissis Plura moremur, Principio maria ac terras coelumque tuerer Horum naturam triplicem, tria corpora, Memmi, Treis species tam dissitnileis, tria talia texta, Una dies dabit exitio: multosque per annos Sustentata, ruet molas et maestina mundi. Nec me animi fallit, quam res nova miraque mensi Accidat, exilium coeli terraeque suturum;
Εi quam dissicile id mihi sit pervincere dictis rLi sit, utii insolitam rem adportes auribus ante, Nec lamen hanc possis oculorum subdere visu, Nec iacere indu manus, via qua munita fidei Proxuma sert humanum In pectus, templaque meniis. Sed tamen essaho, di dieiis dabit ipsa fidem res io Forsitan, et graviter terrarum, molibus Ortis, omnia conquassari in parvo tempore cernes: Quod procul a nobis sectat Fortuna gubernans. Et ratio potius, quam res persuadeat ipsa, Succidere horrisono posse omnia Victa fragore. Qua prius aggrediar quam de re sundere sata Sanctius, et multo certa ratione magis, quam
Pyshia, quae tripode e Phoebi, Iauroque, profatur: Multa tibi expediam doctis solatia diciis;
Religione refraenalus ne sorte rearis, Terras, et Solem, coeIum, mare, sidera, lunam, Corpore divino, debere aeterna meare; Proptereaque putes ritu par esse Gig ntum, Pendere eos poenas immani pro scelere omneli, Ωui ratione sua disturbent moenia mundi, Praeclaeumque velint coeli restinguere solem,
342쪽
LIBER V. V. III. Immortalia mortali sermone notantes. Quae procul usque adeo divino ab numine distent, Inque Desim numero quae sint indigna videri; Notitiam potius praebere ut posse putentur, Quid sit vItali motu sensuque remotum. Quippe etenim non est, cum quovis Corpore ui esse Posse animi natura putetur, Consiliumque: Sicut in aethere non arbor, nec in aequore sesso Nubes esse queunt, neque Pisces Vivere in arvis; Neo cruor in lignis, nec saxis Succus, inesSe: Certum ac dispositum est, ubi quidquid crescat et insit: Sic animi natura nequit sine corpore oriri Sesa, neque a nervis et sanguine Iongius esse.
Quod si posset enim, mulio prius ipsa animi vis In capite, aut humeris, aut imis calcibus, esse Posset, et innasci quavis in parte soleret, 1372uamde in eodem homine atque in eodem vase
seuod quoniam nostro quoque constat corpore cerium, Dispositumque videtur, ubi esse et orescere possit Seorsum anima atque animus; tanto magis inficia
dum Totum posse extra Comus, formamque animalem,
Putribus in glebis terrarum, aut solis in igni, Aut in aqua durare, aut altis aetheris oris. Haud igitur constant divino Praedita sensu , Quandoquidem nequeunt Vitaliter esse animata. UIul item non est ut possis credere, sedeis rise Delim sanctas in mundi partibus ullis. Tenuis enim natura Deum, longeque remota Sensibus ah nostris, animi vix mente videtur. Quae quoniam manuum tactum suffugit et ictum,
343쪽
citIe nil nobis quod sit, contingere debet. Tangere enim non quit, si tangi non licet ipsum,
Quare etiam se los quoque nostris sedibus esse Dissimiles de rit, tenues, de corpore eorum. Quae tibi posterius largo sermone probabo. Dicere porro, hominum causa Voluisse parare Praeclaram mundi naturam, proptereaque 'Αllaudabile opus Divom laudare decere, Aeternumque putare atque immortale futurum, Nec fas esse, Deum quod sit ratione Vetusta Geniihus humanis sundatum Perpetuo aeVO, Sollicitare suis ulla vi ex sedibus unquam,
Nec verbis vexare, et ab imo evortere summae
Celera de genere hoc adfingere, et addere, Μemmi, Desipere est: quid enim immortalibus atque Malis Gratia nostra queat largirier emolumenti, a67 Ut nostra quidquam causa gerere adgrediantur pQuid ve novi potuit tanto post ante quietos Inlicere, ut cuperent vitam mutare priorem pNam gaudere novis rebus debere videtur Quoi Veteres obsunt; sed, quoi nil accidit aegri Tempore in anteacto, quom Pulchre degeret aevom, Quid potuit novitatis amorem accendere tali pAn, credo, in tenebris Vita ac moerore iacebat, Donec diluxit rerum genitalis origo pQuid ve mali suerat nobis non esse creauspNalus enim debet, quicunque est, Velle manerela vita, donec resinebit blanda voluptas rQui nunquam vero vitae gustavit amorem, Nec suit in numero, quid obest non esse creatum p
emplum porro gignundis rebus, et ipsa Notities hominum Dis unde est insita prunum,
344쪽
id vellent sacere, ut scirent, animoque viderent pQuove modo est unquam Vis cognita principiorum, Muidque inter sese permutato ordine P sent,
Si non ipsa dedit specimen Natura creandi pNamque ita, multimodis, multis primordia rerum Ex infinito iam tempore percita Plagis,
Ponderibusque suis consuerunt concita ferri, omnimodisque coire, atque omnia Perientare, Quaecunque inier se possint congressa creare; Ut non sit mirum, si in taleis disposituras Deciderunt quoque, et in taleis Venere meatus, Qualibus haec rerum geritur nunc summa noVando.
Quod si iam rerum ignorem primordia quae Sint, Hoc tamen ex ipsis coeli rationibus ausim Confirmare, aliisque ex rebus reddere mullis, Nequaquam nobis divinitus esse paratam 199 Naturam rerum; tanta fiat praedita culpa. Principio, quantum coeli tegit impetus ingens, Inde avidam partem montes, silvaeque ferarum, Possedere, tenent rupes, Vastaeque Paludes, Ei mare, quod late terrarum distinet oras. Inde duas porro prope parteis servidus ardor, Assiduusque geli casus, mortalibus aufert. Quod superest arvi, tamen id natura sua vi Sentinus obducat, ni vis humana resistat, Vliai causa, valido consueta bidenti Ingemere, et terram pressis proscindere aratris: Si non, secundas vortentes Vomere glebas, Terraique solum subigentes, cimus ad ortus; Sponte sua nequeant Iiquidas exsistere in auras. Et lamen, interdum magno quaesita labore, Quom iam per terras frondent atque omnia florent; Diqitiam by Cooste
345쪽
Aul nimiis lorret servoribus aetherius sol, Aut subiit perimunt imbres, gelidaeque Pruinae,
Tabraque ventorum violento turbine vexant. Praeterea, genus horriserum Natura ferarum,
Humanae genti insestum, terraque marique, Cur alit atque auget 8 eur anni tempora morbos Apportant Z quare mors immatura vagatur ZTum Porro puer, ut saevis proiectus ah undis
Navita, nudus humi iacet, insans, indigus omni Vitali auxilio; quom primum in Iuminis oras Nixibus ex alvo matris Natura profudit; Vagituque Iocum lugubri complet, ut aequum est,
Quoi tantum in vita restet transire malorum. At variae crescunt pecudes, armenta, seraeque et Nee crepitaculis opus est, nec quoiquam adhibenda est Almae nutricis blanda atque infracta loquela; 23INec varias quaerunt Vesteis pro tempore coeli. Denique non armis opus ost, non moenibus altis, Qui sua tutentur, quando omnibus omnia Iarge Tellus ipsa parit, Naturaque daedala rerum. Principio, quoniam terrai corpus, et humor, rarumque leves animae, calidique Vapores, E quibus haec rerum consistere summa Videtur, omnia nativo ac mortali corpore constant; Debet eadem omnis mundi natura putari. Quippe etenim, quorum parieis et membra videmus, Corpore nativo, in mortalibus esse figuris, Haec eadem serme mortalia cernimus esse, Et nativa simul. Quapropter maxuma mundi Quom videam membra ac parteis consumta regigni;
Scire licet, coeli quoque idem terraeque suisse Principale aliquod tempus, clademque suturam.
346쪽
371 LIBER V. V. 248. Illud in Us rebus ne corripuisse rearis, Μemmi, quod terram atque ignem mortalia sumsi Esse; neque humorem dubitavi aurasque perire; Atque eadem gigni, rursusque augescere dixi: Principio, pars terrai nonnulla, perusta Solibus assiduis, multa pulsata Pedum Vi, Pulveris exhalal nebulam, nubeisque Volanteis, Quas validi loto dispergunt aere venti: Pars etiam glebarum ad diluviem revocatur Imbribus, et ripas radentia flumina rodunt. Praeterea, pro parte sua, quodcunque alid auget, Roditur: ei quoniam dubio procul esse vIdetur
omniparens eadem rerum commune sepulcrum;
Ergo terra tibi libatur, et aucta recrescit. Quod superest, humore novo mare, numina,
Semper abundare, et Ialices manare perenneis, Nil opus est vectis; magnus decursus aquarum
Undique declarat: sed primum, quidquid aquai Tollitur, in summaque fit, ut nihil humor abutidet;
Partim, quod validi, Verrentes aequora, Venti Deminuunt, radiisque retexens aetherius sol; Partim, quod subier per terras divitur omnela.
Percolatur enim Virus, retroque remanat
Nateries humoris, et ad caput amnihus omnis Convenit; inde super terras fluit agmine dulci, Qua via secta semel liquido Ρede detulit undas. Aera nunc igitur dicam, qui corpore toto Innumerabiliter privas mutatur in horas: Semper enim, quodcunque fluit de rebus, id omne Aeris in magnum sertur mare: qui nisi contra Comora retribuat rebus, recreetque fluenteis,
347쪽
Omnia iam resoluta forent, et in aera Vorsa. Haud igitur cessat gigni de rebus, et in res Becidere, assidue; quoniam fluere omnia constat. Largus item liquidi sons luminis, aetherius sol, Inrigat assidue coelum Candore recenii, Suppeditatque novo confestim Iumine Iumen.
Nam primum quidquid fulgoris disperit ei,
Quocunque accidit: id licet hinc cognoscere possis, Quod, simul ac primum nubes succedere soli Coepere, et radios infer quasi rumpere lucis, Extemplo inserior pars horum disperii omnis; Terraque inumbratur, qua nimbi cunque seruntur;
Ut noscas, splendore novo rra SemPer egere,
Et primum iactum fulgoris quemque perire; Nec ratione alia res posse in sole videri, Perpetuo ni suppeditet lucis caput ipsum. I94Quin etiam nocturna tibi , terrestria quae sunt, Lumina, pendentes lychni, claraeque Coruscis Fulguribus, pingues muIia fuligine, tedae, Consimili properant ratione, ardore ministro, Suppeditare novum lumen, tremere ignibus instant; Instant, nec loca lux inter quasi rupta relinquit; Usque adeo properantor ab omnibus ignibus orExilium celeri celeratur origine flammae. 'Sic igitur solem, Iunam, stellasque, Putandum Ex alio atque aIlo Iucem iactare subortu, Et primum quidquid flammarum perdere semper; Inviolabilia haec ne credas sorte vigere. Denique, non lapides quoque Vinci cernis ab aevo PNon aItas turreis ruere, et putrescere saxa pNon delubra Desim, simulacraque, sessa satisci pNec sanctum numen sali protollere fineis
348쪽
Possep neque advorsus naturae foedera niti pDenique, non monumenta virlim dilapsa videmus Quaerere proporro sibi cunque senescere credas. Non ruere avolsos silices a montibus aliis, Nec validas aevi Vixeis Perserre, Patique, Finiti p neque enim caderent avolsa repente, Ex infinito quae tempore perioIerassent omnia tormenta aetatis, privata fragore. Denique, iam tuere hoc circum supraque, quod
Continet amplexu terrarum; Procreat ex se omesa, quod quidam memorant, recipii e Peremiae Totum nativum mortali corpore Constat. Nam, quodcunque alias ex se res auget alisque, Deminui debet, recreari quom recipit res. Praeterea, si nulla fuit genitalis origo 325 Terrarum et coeli, semperque aeterna fuere; Cur supra bellum Thebanum, et sunera Troiae, Non alias alii quoque res cecinere poetae pQuo tot sacta virum ioties cecideret neque usquam, Aeternis famae monumentis insita, norent pVerum, ut opinor, habet novitatem Summa, recensque Natura mundi est, neque Pridem exordia cepit. Quare etiam quaedam nunc aries expoliuntur, Nunc etiam augescunt: nunc addita navigiis sunt Μulta; modo organici melicos peperere Sonores. Denique natura haec rerum ratioque reperta est Nuper; et hanc, primus cum primis ipse repertus Nunc ego sum, in patrias qui Possim Voriere Voceis. Quod si sorte fuisse antehac eadem omnia credis, Sed periisse hominum torrenti Oecta vapore, Diqitia oste
349쪽
Aul cecidisse urbela magno vexamine mundi, Aut ex imbribus assiduis exisse rapaceis Per terras amneis, atque oppida cooperuisse; Tanto quique magis victus lateare necesse est, Exitium quoque terrarum Coelique futurum. Nam, quom res tantis morbis tantisque periclis Tentarentur, ibi si tristior incubuisset Causa, darent Iale cladem, magnasque ruinas. Nec ratione alia mortales esse videmur Inter nos, nisi quod morbis aegrescimus idem, Atque illi, quos a Vita natura removit.
Praeterea, quaecunque manent aeterna, necesse est, Aut, quia sunt solido cum corpore, respuere ictus,
Nec penetrare pati sibi quidquam, quod queat artas
Dissociare intus parteis; ut materiai Co Ora Sunt, quorum naturam ostendimus anter 356 Aut ideo durare aetatem Posse Per omnem, Plagarum quia sunt expertia, sicut inane est, Quod manet intactum, neque ab ictu sungitur hilum rAut etiam, quia nulIa loci sit copia circum, Quo quasi res possint discedere, dissolvique rSicut summarum summa est aeterna, neque extra Quis locus est, quo dissiliant; neque corpora Su nt, quae Possint incidere, et valida dissolvere plaga. At neque, uti docui, solido cum corpore mundi Natura est, quoniam admixtum est in rebus inane; Nec tamen est ut inane: neque autem Corpora desunt, Ex infinito quae possint sorte coorta Corruere hanc rerum violento lumine Summam, Aut aliam quamvis cladem importare pericli. Νeo porro natura Ioci, spatiumque prolaudi,
Deficit, exspergi quo possint moenia mundi;
350쪽
LIBER V. V. 373. Aut aIIa quavis possint vi pulsa perire.
Haud igitur Ieti praeclusa est ianua coelo, Nec soli, terraeque, neque altis aequoris undis; Sed patet immani, et Vasto respectat, hiatu. Quare etiam nativa necessum est confiteare Haec eadem e neque enim, mortali corpore quae sunt Ex infinito iam tempore adhuc potuissent 'Immensi validas aevi contemnere Vireis. Denique, tantopere inter se quom maxuma mundi Pugnent membra, pio nequaquam concita bello; Nonne vides, aliquam longi certaminis ollis Posse clari finem Z vel, quom sol et Vapor omnis, omnibus epotis humoribus, exsuperarint; Quod facere iniendunt, neque adhuc conata patrantur rTantum suppeditant amnes, ultroque minantur omnia diluviare ex alto gurgite ponit: 383 quidquam; quoniam Verrentes aequora venti Deminuunt, radiisque retexens aetherius sol; Et siccare prius confidunt omnia posse, Quam liquor incepti possit contingere finem. Tantum Spirantes aequo certamine bellum, Magnis de rebus inter se cernere certant; Quom semel interea suerit superantior ignis, Et semel, ut fama est, humor regnarit in arvis. Ignis enim superavit, et ambens multa perussit, Avia quom Phaethonta rapax vis solis equorum Aethere raptavit toto, terrasque per omnela. At pater omnipotens, ira tum percitus acri, Μagnanimum Phaethonta repenti fulminis ictu Deturbavit equis in terram; solque, cadenti obvius, aeternam suscepit Iampada mundi; Disiectosque redegii equos, iunxitque trementeis: