장음표시 사용
101쪽
no Iacobo Simonetiae S. R. E. Titulo sanisti Cyriaci in Thermis Presby/tero Cardinali Antonius Masisse. S. D.
amplis . ut magnum flagitiucommisse mihi uiderer: si ego solus cessator fuissem,cs'icris amicis &bmcuolis tuis, ciuibusq; fcrc omnibus laetiotia exultantibus: quoniam te Pont.opt.Paulus Cardinalem fecisset:honore ut cx se maximo, ita maiore,quod illo tam boni Principis iudicio diis gnus existimatus, S ultro exornatus lacris, Insterea quid agere dcberem cogitanthvcnit in mentem, libellum quem exercitationis tantum gra tia superiori aestate compositum, tibi ostcndcram, sub tuo nomine in lucem edcre. Qu id cnim fora daret, hoc titulo munitus, hac praesertim oc' casione temporis, in publicum cxire Tu igitur, uti mos cst tuus,bcnigniss. Pater liccntiorem hanc nacam hilaritarem,aequi boniqr facias. Cae'
teri,quibus de libello ipso non satissecerim,cxcu'satum me habrat oro:quasi qui nihil aliud qua minter tot publicae laetitiae ignes modico illim oli/uo sarmcntorum fasciculum incedaim. Vale. s
102쪽
Iac.Simone tiam Episcopum Pisaureia. Refercndarium Auditor Q Pontiliscium: Antonii Massae Gallesii. ι De Exceptionibus,
maduertissem Praesul dignissinonnullos ex his qui uersarertur quotidie in iudiciis: εἰ quidc iure constilentibus, ex stri,pto respondent: magno cum
Iudicum fastidio, uel risu,& causarum periculo, plerunt etiam amissione,uel pauciora qua Oporteat dicere,vel plura quae nihil ad rcm faciant in sculcare,cognoui quina sapicnter apud Ciccrone Antonius dixerit.nihil prius costituerest: quam quid sit illud quo referri debeat omnis illa oratio, quae propria sit quaestionis,&iudicii.ita enim futurum iudico,ut 6c causae satisfiat: de nihil quod obsit,uel certe non prosit,in medium affcratur: ratuSq; sum opera retium me facturum: si quo id paeto fieri facito queat ostenderim. Continget autem nisi fallor si Iureconsulti,pastroni,ct aduocati cuiusq; praecipua sit cura, inue niendi cause Statum n quom argumenta ominnia coniiciantur . Statum uero quom recenotiorem nonnulli punctum appellant cum plane
103쪽
natus edusae contat, esse quod proficiscitur ex conflictioneycausae, ubi primum litigatorcs consistere coepe si rint, ec quo probato, uel confutato,in hanc uel illam partem de quaestione pronunciari opor icat: restat ut cicimodi status quomodo inueonicndus, dignoscondus uc sit, expliccm. Hoc totum pendot ab his quae tum actor proponit
ec replicat: tum depellendo duplicando Reus
cxcipit. Deqμε tro Sed eum ad instrvcndas Actorum intentiones, ct plurimi atq; resertissimi extent actionum dc libellorum tractatus: hic omissis, tantum quae de reoplicationibus illorum:& dc Rcorum partibus oc
currebant:quantum assiduis causarum procura σ
tionibus occupato licuit:idcol non alito quini tumultuario et forensi stilo conscriptum: tibi qui Iureconsultorum nostri temporis,& cs,8c appellaris merito consultissimus,ostcndendum consule haud dubie sperans suae tua est humanitas, do
graueris,Atq; hinc ne diutius ae moroe iam inIstitutum aggredior mcum. De litis πηα In omnibus causis, tres sunt gradus: ex quibus ruis . unum aliquem capiat oportc qui in ius uocaratur, si plures nequcat, aut pluribus non indi gratadrcsstcnduin . Nam aut ita consistendum cst,ut Quod obiicitursactum noeotur. Aut si sietae inficiari nequeat: nepctur cam uim habes xe, atq; id esse, quod a lucriarius crimincturet
104쪽
Aut dcmum, tale esse . quale ille dicat. Ita pniamus ille gradus:quia conicctura quadam, an sit illud de quo agitur explicatur, ex eo constitutio coniecturalis nominatur . Secundus quia desis nitioneati delcriptionc,aut informatione uerbi,
quid sit illud inquiritur: diffinitivam facit consstitutionem . Tertius quia facti de quo, deleius nomine constat, genus qualitatem inquiin atq; aequi re iniqui iuris N iniuriae distinctioisne,tractatur:ex eo, tum qualitatis,tum iuridiciastis, tum negocialis, S gcncratis constitutiocitur. Vltimus hic, in nostrae consuctudinis i ladiciis accidore solci, negata conclusione libelli: prioreS uero, negata narratione illius, dc causa: qucmadmodum nogandi has formas, doctissis mc ut solet omniab ponit Innoc. in .c.i.dc litis contes . Quod si causa in horum aliquo cons 1lcrc non poterit: nci contestatio litis: nci ulla erit disreptatio. is de actione quaestio fiat,& translatio inter ueniat: quae sola supercst uia, iuris aliquo adminiculo clabcndi, co, quod nccneingari, nec desendi potest: huc spcetant quae dicit Accurs. in .l. i. C.de lit.contest. Porro ipsa de
clinatio iudieii, habet aliquam speciem iudicii:
ec Hcrmagoras sempcream adhibendam esse putauit, primo statim congrcssu, si causae consditio paterctur . Tametsi quidam, statum hinccssc nolint:quippe cum non iudicium constituat, sed dissolua euertati. Vcrum Hermagora: pQ
105쪽
tior sentcntia,cum quo et Fortunatianus, sentit:
ubi. Nihil inquit statuo tam antcresse illorum quibus iudicium intenditur,quam declinare iudiciummam si ita res ageretur,ut quoties nollet aliis
quis causam introduci,cssct hoc in ipsius potellas te,nulla inet quaestio: nunc cum semper exi stant qui impediantripsa illa contentio,qua alter alteruin iudicium uocat, alter ucro recusat iudicium,facit quaestionem. Et quanuis nulla disceptati nisi coniectura,fimiatione,qualitate, possit explicari:& in transsatio/ ne nihil aliud quaeratur qua ira illa tria:hoc tameintercst:quod in prioribus propter rem ipsam, in translatione, tantum propter iudicium oc actiosnem disceptatur. Rursus illa quatuor,coniectu ra , finitio,qualitas,& transatio,induogcncra descendunt Rationale, dc legale . Rationale sim/plicius est, quia ipsius tantum naturae coni optatione constat: itaq; in co satis est, coniecturam, finitionem, qualitatem,ostendisse . Legale geonus nobis frequentius est: quoniam cum lege firmius in conti quersiis disceptandis sit nihil,das mus sempo operam ut legem adiutricem, de reostem adhibeamus . Compi chenditurq; sub hoc
quicquid ex lege controuersiae nascitur. plures autem sunt eius species. Tum enim contenditur noid legem diccre quod aduersarius uelit,sed aliud. quod contingit ubi scriptum obscurum est, aut caeco duae plures uc sentcntiae accipi possunt: de
106쪽
quibus not.in .Lucteribus .ffdc pactis. Tum opponitur scripto,uoluntas scriptoris:ut quaeratur, Verba ne plus , an sentcntia ualcro dcbcat: de quo. X XoIII. dissi c. sedulo. N. l. non allicr.ff. dc lcga. iii. Tum lcgi,l contraria asser tur. quod ubi cucni cxpediendum cst secudum. l.ii. g. contrarium. C. de uet. iure cnucL dc. c. i. dist.x .cum simit. Aut si rcs sinc propria lcgc u nit in iudicium:ab aliis legibus ratiocinando similitudinem quandam aucupamur. ut.l. non possunt,& seq.sfdclcilibus.Ita sunt quatuor Rcnera,quae controuersiam in omni scripto facere Possunt. Ambiquum.Discrepantia scripti dc uos luntatis: Scriptum contrarium:& Ratiocinatio. Iam re hoc pressicuum est non magis in legi' bus,quam in tcslamcntis,in contractibus , dc in caeteris id gcnus,quae ex scripto aguntur, possccon troucrsias calacm cxistcrc. Sed illud memo, scripti ec uoluntatis,ac legum contrariarum constitutiones,aut qualitatqaut coniectura,continentur. Syllogismus,qucin Cic.ratiocinationcm inisterpretatur qualitati maxime, nonnunquam 5c finitioni subiaret. Constat igitur ne in his quia dcmaluiss prcrer illa tria , quae di sta sunt, quVri,atq, propterea esse quatuor quasi maiora capi' s, osse,inta. Coniecturam sinitionem,qualitatem, transsai derivatio.
ria semprc custodi cladum , nasci haec omnia cxprioribus illis tribus,scet diuersam faciem os cndant. siquidcin ambiguum semper conicetiirar
107쪽
tionem. ex quibus derivatur omnis, non solum contcstand constitvcndati litis ratio:sed Nexscipiendi replicandiq; facultas . Seectant nangad translationem, caeceptiones ec replicationes, quas remporalcs dc dilatorias nostri appes lanci' ad caetera capita perpotuae ec peremptoriae. quo'niam hae,si ucrae siti ponitus excludunt oc milMmunt a stioncm:illae differunt. Qui enim dicit: Non a w:non contra hunc,non hoc tepore:non hoc loco: non hoc modo,agi dcbcrc:no perpetuo excludit:sed quoad alius,contra alium:alio tepo' roratio Ioco,atio modo,& coram alio iudice, egeoia rit. Quii uero factum negat:aut Quod factum cst, non hoc ine:aut iure factum contenditiis nul
Io unquam tempore uult actioncm competere.
Et ex his ut puto intestigitur,qua de causa exoceptiones in perpetuas ta peremptorias, ac dilastorias dc lcmporales, apud Vlpianum re Caiu, distiti e sint. Exceptionum Exc tionu adhuc aliquae,disserentiae causa, prα Q it seriptiones nominaturidisserentia uero huiusmodi a nostris haetcnus parum animaducrsam,s dilucidius cxplanaucro: adcin opera,simul titulus digcst. de cxccptionibus siue praescriptionibus, ec praesudiciis,simul quid ipsa uerba significcnt, quid intcr sed istcnt, plicatum est.Praescriptios nem,qui post antiquos illos Iureconlullos icta Tpserunt,nemo non dcfinit.csso,cxceptionem siue ius ex tempore proueniensα uim capiens.aut ali
108쪽
quid simile: uoluntl,ipsam ab usucapione differre,eo quod usucapio quasi & ipsa exceptionis sit nomen in mobilibus ic se mouetibus:praeseris pilo ucro in reliquis procedat, errore, quantum iudico,duplici,Quadoquidcm si Modestino te ste)Vsucapio est acquisitio uci adiectio domitanii por con tinuationcm postcssionis temporis te ge definiti,nec distinguitur aliquid dc rcbus mobilibus,aut soli. sequitur ut,quia contra mentem .Iuroconsulti cssc apparcat, ca distitietio non sit probabilis, convcniati si modo uocabuli pro' prium significatum attcndere uolumus tam mobilibus,quam soli rcbus usucapio. comprobatur idcm.l.iiii. q.si fundum,&. l. nunquam .st.dc usu cap. 6c aliis infinitis pcnc locis. Sequitur praesicrea,quod cum usucapio sit ipsa pericontinuastionem acquisitio,consequcnter disterat ab exceoptione,quae peracto tempore quod praescriptum cra cincitur, quapropter ta praescriptio dicitur. ut prob. C.de praescrip. long. tempo.l. si uincar, re quibus non obstat lon. temp.praescrip. l. i. αdc praescrip. xxx. ann.l. ulti. cum aliis similibus multis . Ncc me quicquam mouent, quae per Doct.in rubb. dc except. & p scrip. citantur. l.ii. in quibus ca. long.tempO. praescrip. cessat, N. l. i. dc scr. fugi. C. dc quam neminem adouertisse uidi, institui. dc usucapio. q. diutina posscssio. iuneta. l. i. q. quod& robus. C. de usucapio. transsem. fatebor enim a propria
tra receptam opinionem. Altera eoclu
109쪽
uerbi significatione recessum,ut diffcrentis causa plerunq; usucapio mobilium solummodo rcru intelligatur,ad differentiam scilicci cius qua diustinam possessionem appcllat Imperator.cua similis est distinctio de significatione pignoris ec hy pothecae,inst. dc action.M. inter piSnus, sicci camnon probri Valla , degant. vi.&atrem petitionis
Nactionis. in .l .pccuniae. q. actionis uerbum T dc uor.sig. Noc tamcn hoc temerc in usucapioni'bus inualuitscd ipsa potius rot natura suadcnte. Mislbflausu. Nam cum l.Xii. tab. caucrctur. in Italia tantum, capionis. ut reS mobilcs anno,immobilos bicnnio usura retitur. dc rcccptum postea fuis Ict ab antiquis iuris intcrprctibus, primum ut promobilibus into Α, - . to Orbe lex cadcin ualcrct,dcitide aucto imperio, ut prouinciarum quoq; praedia,non tamen sicut in Italia bicnnio,sed .X.intcr praesentes,ic XX.annis inter absentcs usucapi possent . uocari coc
pia cst hae ad differentiam illius Italicae biennalis, longa possessio:ab cal longae possessionis praescriptio: differes ab Italica bienali usucapiosne, locorum δι temporum, non reru distati a.donec longae huic possessioni prouinciali,Iustinia/nus Italicam adaequans,& totam antiqua usucas . . pionem tranSformans,uoluit,in Italicis quom noamplius biclinii angustiam,sed .X. uel. XX. annoσrum, quemadmodum inprouincialibus praediis tempora currere:& ut deinccps alicnam re mobilem,stu se movcntem,in quacunq; tora,sive Ita'
110쪽
lica lue prouinciali,bona fide possidoni , nd an no tantum sta continuo tricnni i quasi per
usucapioncm acquireret. quo nunc iure utimur.
RG c igitur proprie locuturi, non mobilia solii sed etiam immobilia usucapi. disserentiam uero facturi,in mobilibus tantum usucapione inim mobilibus praeseri ptioncm dixcrimus. Minime etia coclusioni praestet u obstat auct.quas actioneS.C.dc sacr. sanc. ccl. transcripta. XVI.q. iii. utpote deprauata:quandoquidcm unde sumpta est,nulla dc usucapione fit mctio. AccurS. quoq; inst. dc usucap. in princ.super ucr. usucapiantur. loquitur contra uerba cius quam interpretatur.ec aliam issicin secum facicnoem non allegat. Al firmatio se terum Ucro,quod comprobaui,csse praescriptione cudae clino
ab usucapionc dc posscssione diuersam sicut a causa,quod ex illa procedit.no propterea minus uerum esse apparcbit: quia in .l.ci,ar quo. ff. de usucap.&.l. non est incognitum. C.quib.no Ob. lon. temp.prascr.id uideatur colandi. Posta est enim his in locis praescriptio,pro praefinitione dcterminatione temporis,ad usucapioncm praestituti. habetur horum synonymorum exempla in l.quod si nolit. q.s quid ita .ff.dc adit. cdic. in .hmariti.=.hoc quinquenio.ff. ad a. Iul.de adul .in. l. i. C.ne rei domi. vel .pri.& in .l. iii.C.dc praes.
XXX.ann. Sed uti lucidius fiat quod dico. Videamus ipsius uerbi praescribere, oc pr scriptionis proprias N dcriuatas significationcs.