장음표시 사용
131쪽
Ant. Massae Gallesiliter uersatos, facto etiam supcr ea re ad inter rogata respondendi, solenni quodam periculo,
ips orum tamen certus non est numerus. Aduo catorum numerus est duodenarius, hil mii a
bente Pontifice, ac publica disputatione pera' ista, non recipiuntur, dc iis loquor, qui, quod in Pontificale Concistorium aduocationis graintia aditum habent, Concistoriales dicuntur. nam sunt N extra illum ordinem iuris doctores pie rit Advocatorum ossicium exercentcs, sicuti ecprocuratorum, qui non sunt in illorum Colleis gia recepti. libera est enim Civitas, ita ut in ea liberum sit unicuit in rebus per se licitis, ut scunq; libeat se exercere. Sunt praetcrca fisca lium causarum, ac pauperum Advocati & procuratores,qui a Pontifice constituuntur, ec habent ex fisco coetum salarium . Sunt item Referen/dariiquos in Praelatis Curialibus quisInt iuris periti deligit sibi Pontifex incerto numero,quoin rum ossicium cst, supplicum postulata Pontifi/ci referre,omni penitus cuiuscunqr generis mero cedis acceptione sbi interdicta. Ιis delegat exinttaordinem Papa causas certas. Sunt ae duod cim uiri formandis bullatis litoris praepositi,nun 'cupati Abbreuiatorcssed hoc ossicium est ex iis quae magno practio ueneunt,d constat magis ex diuturno quodam eiusmodi rerum usu, quam iuris peritia.
Iudices Vrbani, excepto Senatore M aliis, qui
132쪽
De usu Iudici.Pal.Apossim Capitolio ciuium ec incolarum secularis se,
ri causas iudicant , ad caetcra tribunalia non ad mittuntur, qui ad ccclesiastici fori causas iudi, candas,non sunt idonei . Ab his igitur exclusdit te uxor . in Capitolium uero ut ad cndas, non est cur Tantopoec labores, modico inter uallo dc cnsurus, quum pro more Iudices ibi actbrcuc tempus mutentur. A consilio sunt, ii quos uulgo uocant Auditorcs, de Cardina'
libus, &Camcrae Cloicis quos Pontifies fissci Quaestores aut Procuratores diceres) 5c aliis
quibusdam Praelatis. Sed quoniam illi plerun
sunt iuuencs,.& in Curia nouitii, occupantes iis tum quasi aditum, aut speculam, cx qua specta re simul, o spectari possint, inolevit usus qui sdam, ut absq; incretae certa, dominorum cita enim appellant quibus inseruiunt, liberaliciorem expectent , ea tibi expectatio non essct ops
portuna. Solicitator ut fias.non conuenit aetati tu utposte quae huius iatae modium curriculum tarti confecit.quandoquidem ossicium illud,ob scriptitandi,deambulandit,uel potius solicite per tam i gentem Vrbcm discurrendi assiduu labore, ualis dum cxigit corpus dc robustum.praetcrca hoc artis procuratoriae quasi proludium, sicuti aliarum artium rudimenta,quae fiunt magnificentius qua discuntur,iuuenile quiddam habe ipsa prima tu'
133쪽
Idoneus quos Procurator ne euadere possis,ca dem obstat ratio . nam sicuti adolescentuli casstrensibus imbuti stipendiis, bene imperare paσrendo,& bonos duces agere dum coS sequuntur, assuescunt.& qui clauum tencnt ex remigibus assumuntur,optimae deniq; cuiusq; artis pcriti eua/derc cupicntes,conserunt se ad illos,qui eam arte docere possint,ita procuratoriae huius facultatis nemo unquam peritus euadct,qui a maiori alio quo,non auribus modo, uerum etiam oculis non
perceperit quae ipse mox agenda sit susceptus rus. Quod eo magis hac in Urbe necessarium est,quod non unius,aut alterius tantum, sicut in compluribus aliis locis , sed omnium gencrum causae tractandae sunt quamobrem praeter iuris peritiam,longa opus cst usus iudiciarii tractatiosne,atq; agendi exercitatione . ex quo dc illud fies j ii Gistimo, quod rariores inuenias Procuratores, quam Advocatos,bonos. Non negaucrim: se. audaculos quosdam, qui ex peritioribus nemioncm Icetati,ossicium procuratoris usurpent. ili' cri figulinam ut prouerbio dici solet exordiens res de dolio discere.Atqui te ex illorum numero inc minime uellem.quoniam,pace illorum sit dictum,neresse in cos homines esse perfrictae Donoris, ac pcrditae conscicntiae . quando ingerunt se adeo temere agendis rebus quarum non habent peritiam,sectuti cx timcntum inscitiae suae pertinculo miserorum clientum,quos inuerecunde pro
134쪽
duntinihil tandem aliud quam risum de se perii iis praebentcs,dum quod ab initio statim praeripere sibi uolucrunt,neq; ab aliis impetrare unquam possunt ut in numcro Procuratorum, eorum insquam qui aliquo sint in numero,habeantur.nel ipsi ut sin opere praestant,sed semper uelut in te, nebris palpitado,huc atq; illuc se uertunt, incer ii quo dirigant gressus .ati idco ab omnibus feorc dignoscuntur his potissimum signis . Siquio
sae statu, ac fine iudicii, emcndant lape porrectulibellum, aut quod sit ipsius libelli loco, faciunt
frequcntissime protestationes,scrunq; ctia actis contrarias,cxhibent saepe arti culoS,tum mox corrigunt,dcinde dant additionales,sempcr ucriti ne sit ad uictoriam non satis dictum,abiurant erro ris praetextu prius asserta dc consessa .ad cxtrcmua iudic vel ab aduersario,vel a peritiori aliquoscnullitate ut nunc loquuturbuel difficultare qua/piam admoniti alium ciuium non inueniente cuti olim mali poeta siquis forte nodus fabulae incidisse Dei mrsonam quae nodum illum miri fice solueret introducebant,ita ec hi de quibus loquor procuratores,quotidicPontificis dc Cardianalis qui iudicialibus praeest signandis libellis
aures obtundunt,flagitantes, ut edito rescripto, nodi soluantur,difficultates declarentur, nullita res reiiciantur,miracula demum promantur. atthis N similibus ad cause merita nihil attinenti
135쪽
bus,implentur ab his Regina,vacuantur autem miserorum clientum crumenae . Hos igitur nos missos faciamus,lc imit ur bonos, apud quos etiam antiquitus nemo est inter Tregios causaru
patronos connumeratus,quem non constet iuue
nem prius ad antiquiorcm aliqvcm causidicu deo ductum,illumi sectatum csse,in quo uno sectanod simul omnes clusecm aetatis patronos in plu' rimis & causis ec iudiciis cognouerit, dcprchcnderiti quid in unoquo uel probadii uci improba dum cssct atq; ita cxpcrimentis alienis cruditus,&assu actus causarum patrociniu solus in se susci spere ualeret . Otranquam ueterre illi censureunt nullum este idoncum caularum patronum, qui
philosophiae quoq; solidis sentcntiis,aliisq; honestis artibus imbutus non esset,qui poetas,qui oratores non legisse qui non aliquam historiis an 'tiquitatis memoriam collegisset . Ego uero, ta metii uideantur illa omnia splendida quaedam, ec utilia esse plerunt ornamenta, quoniam ea
nescio quo fato b cum iuris peritia in nostri aeui hominibus raro esse contingit, pro huius Cu riae, atq; Rotae praesertim Auditorii , de quo sum postea dicturus, iudiciorum usu, tolerabis
lem fore istimo Procurator , qui iuris tum ciuilis,lum canonici peritus, non rudis ctiam neq; imparatus ab cxercitationibus necessariis aecedat,sinc quibus multi summam quidem iurisci lcgum sciciitue doctrinam asserentes,cum ad
136쪽
De usu Iudiei Pal. Apost. 6oactionem pervcntum est , exercitationis imperistia,pulchritudinem cius doctrinae corrumpunt. Quanti a uicin facicnda sit lisc,quam exquiro,ex ercitationis ec usus peritia,nedu ex antiquo pro uerbio planum in factum, cum uulgo dici sostrat. Excrcitatio rerum omnium hominibus
fit magistra, sed & in hac ipsa dc qua loquimur
facultate declarauit Gallus Aquilius , qui cum iuris ciuilis omnium suae aetatis pcritissimus coset , siquis tamen ad eum quid tale retulisset, ut de facto quaereretur. Nihil hoc ad ius, ad Claceronem inquibat. &Q. Scaevola clarissimus legum interpres & certissimus, qui quotiescunq; de iure praediatorio consulebatur, ad Furium re Casellium, quia huic scientiae dediti crant, conssultores reiicicbant,atq; ipse Cic.qui de aqua sua Tusculana M. Tugioncm potiusquam C. Aqui lium consulebat,cofitendo scilicet ab iis possc ne agoctu aptius explicari,qui quotidiano illius usu
calleant, At dices,inter Ad uocatosessc,cur no potero qua
doquide hi ut dixisti nihil aliud qua iuris alle gationes faciunt.quod Zc ego hic incis conitoriabus praesto,atq; illis plerui in Romana ista Cu ria litigatibus. Respondebo equide bona fide qd
sentio.Aduocatus esse poteris,no tamen ita cono festim potetis,ut res tuae domesticae forsitan extin
gui. Nam praeter crimiam iuris ciuilis doctrina sine qua lata cithempernic uiroru Impenso dog
137쪽
Ant. Massae Galletaehorram undiq; confluentium multitudo)nemo
lati Liam inter alioS caput extollit.praetcrea con
tereri est tibi erunt aliquot ec mcnses dc anni,simullat toris canonici,& usus causarum fori ecclesia,
Riei quae hic frequentius tractantur ) pcritiam
quam,si uera loqui licet. nemo auamlibet is docriqunquam fecum suo attulit ) adipisci
laecis .nmul ut cum doctrina quam recum affe/res imbuas etiam Curialitatem necesse estutaria hoc uocabulo quum aliud rem ipsam cxprimes - non habeam)antequam Advocatum profitcaris, S iuris allegationcs cdas. Nam ut in schola,& in familia recentissimus quisq*tanquam rudis, con
seruis & condiscipulis,ita callidis Curialibus his non iurispinti modo,sed N alii quicunq; novitii ludibrio solent esse,si qui sint,qui antequam bone cognitas habeant populi huius aures, ta uitae consuetudinem,uci de hac agendi 8c uiuendi rastione,quam ignorant,uel de sua quae hic rudis haberi sole loqui pergant,quin ic illos indigentes, dc iuris peritos interdum ioci causa Doctores de Partibus.uocant.Roges fortasse,quid nam haec si curialitas,qua qui careant, appellcntur indigenstes nescio inquam, tantum esse quiddam scio, quod explicari facile non possit,sed ad rem Do stram sit maxime necessarium .id tu quoq; intelli ges,si reiceto consilio meo ueniis, hic aliquan diu uixeris. vidcbis enim & Iurisconsultos, ici alios o mnisgmeris Curiatos,quascoloratos He i. Vrbanitate
138쪽
De usu Iudici. Pal. Apost. 6i Urbanitate quadam, ita ut in suisquil artibus, ab exicrnis artificibus dignosci facile possint, reueniet fortasse tibi in memoriam,uci tragicus il ',ic Ion , Graeco sermone in hunc sensum, dicens. μEx Athenis me quae peperit, utinam si mulier. Vt mihi csscsabnatre libertas loqvcndi. Puram enim si quis in Ciuitatem inciderit hospes. Qua uis vcrbis ciuis sit,& os tamcn Scruile composcit,& non habet loquondi libertarem .uci Thmisphrastus ab Atheniensi anicula deprchcnsus de irrisus , quod prae se serici adhuc speclcm hospiistis,cum tamen artarem ageret Athcnis, dc optime loquc rctur.
Ne autem ad haec mihi tu contradicas,si forsitan uauῖ cras quomadmodum hic singulis pcnc aetati/ bus multi Iuris pcriti, siue illi causarum Proeu' i ratores,& Advocati,suc Iudiccs,noui at ignoti, fmcdiocri ctiam docti na , sint plusquam medios lorcs honores,amplam pccuniam,ec gratiam con isequuti . latcbor ego id quidcm,S addam , illo/rum aliquot sinc doctrina,sinc ingcmo,incondito etiam,& quod ad iuris pcritiam attinct9 incpto agendi modo,quae dixi, ec ampliora etiam quam credi par sit,obtinuisse . Veruntamcn nem tu id quaeris ad me,quoquo paeto acquiri pecunia, sed quomodo id honeste,ati ex iuris peritia caeci ualea neq; ego lucro adponcndu tac censeo qui quam,quod non sit cum honestate coniuetum, ecab initio sum testatus,nolle me nisi de iuris ροι
139쪽
. Ant. Masse Gallesilitiae duntaxat exercitatione tractari. At ii de quibus loquimur,nomine latum iuris peritiam proinfitcndo,aut inucrccunda quadam loquacitate, aut
quod multum in hac Curia pollere solo lepos
Ῥi obsequendo,multorumluci ineptias serendo, dc honori assentando,uct nccessitati interdum ecpericulo seruicndo,ad summans luauis ratione,ac quibusvis artibus magis quam iuris prudentia celebres evadunt. Illi crgo sua sibi habeant, ego redeo ad Aduocatos. Ccrae alia cst hic ratio deuia iuris at lcgationum,alia qua uos utimini, dc quacetcbcrrimi ctiam Doctores caetra Curiam hanc, supcrioribus annis sunt usi,&adhuc utuntur. Putas ne adco modicam es hic laeturae teporis cusram,ut uacci nodum scribor scd uel ab aliis scri pta legere, prolixatilla consilia,ex praescripta sems pcr cadem formula cxarata ita ut ununquodq;. illorum,quasi poetae alicuius insignis libcr, suam habeat numinis inuocationem, acti ctiam a pri' mordio rc titi propositam narrationem, scindcnumeratam,scricm dubiorum de quibus sit dis putandum: post haec sequatur ad illorum singola,in utrant partem diffusa multorum arguincntorum coaccruatio,congcstis in ununqueq; locu
innumeris pcnc legum, lossarum, oc Doctorum auctoritatibus uerontibus scilicci illis,ne vidcantur uel de icui aliqua dubitatione, uci oscitanter scribere. Dcinde subiungatur alterius parti Sco firmatio,altcrius confutatio .dc ad G recinii inuasi
140쪽
perorationis loco a in singula capita ex antediactis collccta iuris conclusio:'res sane si uera fateri uolumus)dc per se frigidissima,& dc iure praesertim consulcntibus minime congrua. Scd quoniam non patitur epistola ac tomporis huius ra ti ut hac de re diffusius cloquar, alio loco D cofauente sum ostcnsurus, quaenam iuris scicntiae professoribus,dc disputandi in scholis,dc consule di de iure,atq; in iudiciis iuris sui tuendi,ratio coinueniat. Hic illud tantu modo apcriam,undc cxisti me,illam scribendi dc disputandi normam a recetioribus legum Doctoribus usurpatam , ad nos - usq; peruenim cum costet antiquos illos nunquasatis laudatos Iuriscosultos longe alia methodo este usos. Fortur a uestre Acadcmia , Peripatetis cisi philosophis,inucetam .inc consuctudinem, dc omnibus rcbus in contrarias partes disserenis di,dc quaecunqr dici possent ex utral parte, adyducendi. Eum morem antiquioribus non usta tum,posteriorum plurimi non probarunt,nonnulli uero rcccpcrunt, ita tamen rec erunt, ut ar
tium dil articulorum in quibus is obseruandus este ratio & dclectus haberetur . intcr clusino di artes Theologia sit ncche, licerc noest meum.
illud autem certum est, quod eam scribendi dc disputandi uiam sequuti sunt ex nostris iunio res illi Theologi,qui primum Theologiae mysteria philosophorum placitis commiscuerunt,prooposito sibi oraculo Aristotelis, quodam in losq II