장음표시 사용
61쪽
44 WlLEBORDVS sNELLI vsvhi potita secundo loco statuit eqstam sexennem mulo foetam, rertio lebetem, qirario denique δυώχρυσοιο ταλαντα. Ergo duo auri talenta essent Pol luci tres aurei Attici: Eustatio tantum quatuor;cui Heio meus adstipulatur. inquit enim: γι παρ' Ο - τάλαντον; ν εδι ατο τω ταυτα Δαρεικω: Tal n- tum Holnericcum tantidem est, quanti aureus
Daricus,qui post eius aetatem demum signatus est. sed Dari cum Iosephus libro 3 Antiquitatum capi te auri siclo, hoc est,duobus Atticis aureis taxauit. quamobrem auri Talentum Eustatio δc Heroni aureis Atticis duobus, Polliaci autem tribus rependitur. Verum argenti talentum ab eo diuersum fuisse, ne Latinis quidem Comicis fuit ignotum. Plautus Truculento: Hem tibi talentum argenti; Philippicum est, tene tibi. Hic talentum quidem numerat in aureis Philipeeis, noli tamen auri talentum . sed talentum argenti, talenti in minus, qu et erant sexaginta Atticae minae. Quamobrem ista omnis est talentorum diuersitas: quorum quidem valorem certo &constanter definitum amr- mare possimus. Vt autem res ipsa per se clarior se sit, brevicula synopii omnem summam, in tabella proponam.
Antrochicum Cleopatrae Ptolemaicum e flexandriae. uosaicum Insulanum Antiochia
62쪽
. Talentumnalentum auri Syrum Ptolemaicum Antiochicumribarum Atticum minus
Tyrium gimeum Rhod mpro pecuniae summa. en minarum
Haec de talentorum inter se comparatione, &ad partes suas ratione dixisse sitflictat. sequitur mina eius partium maxima. uina habet pateras sui generis quinque'vi-i ginti, drachmin centum, obolos sexcentos. Mina, Graecis Μναι eius originationem quida ex Hebraeo nata numerare, deduxerunt. vox ipsa EZechieli capite 4s comate ii usurpata. Minam quida initio non ubique gentium centenaria fuit se, haud dubiis autoribus probare possumus. Athenis ante Solonis θω- ίαν mina fuit drachmarum trium& septuaginta, quemadmodum Plutarchus in eius
constituit drachmarum centum, quae priuS eractantum trium & septuaginta. Ut cum totidem numero drachmas darent, valore & pondere illis
63쪽
46 WiLEBORDVs s N ELLIVS minoies, debitores quidem emolumentum haud leue I 'rciperent, sed absque crcditorum damno. Sigia: balatur enim 27 amplius e singulis argenti libris, quas tamen creditores cogebantur pro graui drachma ex lege Solonis accipere. Ccnte nata a aurem ubique gentium exinde recepta est. Ita Attica,
Eginara, Babylonia, Antiochena, AEgyptia ibi ge
HaS sbχaginta, mina stateras quinque dc viginti, state i drachmas quatuor. Denique Plinius libriai capite 3 . Mira, quar. nostri Minam vocant, pendet drachmas Atticas cervum. at Iique praeterea complures. Idem quoque variorum scit piorum comparatione inter se colliges. Exemplum unicum c Plutarcho Lilitoque huc aduocabo. Liuius libro 12, de bello Punico, In permutandis captiuis conuenerat inter duces Romanum Poenumqtie,Vt quae pars plus reciperer, quam daret, argenti pUndo bina & selibras in militem praestaret: de eo dc mPl marchus in Fabio dixit, ut pro quolibet drach mas ducentas quinquaginta solueret. Quare drachmas centum pro libi a argenti posuit Plutarchus: idque potius ex consuetudine loquendi usu Vulgd recepta, quam quod ita se penitus haberet,
si ponderum momina pensicularius examinare S. Omnino enim verum non est, libram Romanam centum Atticis drachmis aequatam. Sed cum Romani denarii pondus initio quidem ita ellet legibus definitum . ut septem ex uncia signarentur, quemadmodum Scribonio Largo, Plinio; Celsoque autoribus euicimus: rarissimos tamen inuenias, etiam .
64쪽
etiam longe antequ1m Rc spublica in unius potestatem concessistet) ita signatos, qui vel So granorum pondus trahant, quod supra denariis aliquot in rem praesentem abductis demonstratum fuit. Hoc tamen pondere plerosque futile vix dir bitamus, ur ocito denarii tales unciam imple :tare drachmam autem Atticam Octauam unciae parrem
ille notius est, qudim ut probatione indigeat; vel modicis autoribus, qui id diserte satis testantur, octo drachmas Atticas unciam facere: Feie enim Attica obsieruatione medici utuntur, inquit Plinius. 5 lue apud Galenum legas non semel: Vnde Isidorus, drachma octava pat Stunc ne est. Sed unciae duodecim libram faciunt: ideoque sex& nonaginta drachmas librae Romanae aequari clarum est. Mina autem Attica drachmas habet centum : quare dimidia uncia in mina Attica necessario 'redundabit. Quamobrem in elegantissimo illo Cleopatrae fragmento verissime legitur: H'A,ΤιῬω - εχει an husia & paulo post: Η' λίπα εχει ὀυγγώco . Attica mina habet uncias id rachmas ico. libra habet uncias ia, drachmas
96. Vt ratio Attica mina ad libram Romanam sit quemadmodum ad a , ut minae 1 libo as
aequales sint. Et tamen vulgo ita creditum est, minam Atticam Romanae librae aequarii quod ut minus videatur effecerunt ii, quorum diligentia saepe circa minutissima ponderum momina Occupari solet. Sic enim plane legas apud Galenum deponderibus & mensutis, si fragmento nescio quo: ἡ Μνα ουγγίαι ιβ Mina Attica habet uncias ir, quod profecto esse veru numquam probabunt.
65쪽
bunt. Ab eodem fonte illud quoque fluxit,quod
in eodem libello legatur de Attici mina maioris talenti: h Α'τΤικuὐ ii εχ ει ἐυινίαις nam non i6, ted I 67 cx accuratiore calculo elicies. Veruntamen cum scriptorcs L Him p. r ter ScGr.rci drachma de denario promisicue viantur,&alterum pro ali ero reponant, Hi qtie disertis vel bis libri 11 capite vitiino Plinius expres Ietit drach ma Attica,tia quit, denarii argentui habet pondus cumque nummi ipsi inter se pariarent, non fuerit Iantopere admirandum, vulgo creditum libram minam quoque inter se paria facere . contra autem rem aliter se habere nominatim etiam monet He- Io: H' y A τΤικ,i μνα in ρων κε, η a 1 ταλι nνας ματ ρω y. Mina Attica habet stater. .s as, libra autem Italica ita teras a . Atque hinc demum ex
plicatu facile est, quid sibi velit Epiphanius eumque secuti Suidas &Hesychius iTο ταλαντον κατ-ιρκε -- αρχει : Talentum secundum aliquos
est librarum i as Ita inquam , librarum Romanarum Ias, vel minatum Atticarum iro: quod facile ex proportione supra posita concludes. Quomodo intelligendus ille apud Diodorum Siculum libro nono, de Menenio, locus: Non tamen, inquit,capitalis mulista suit, sed pecuniariasu, si ad nostri seculi vitam & fortunas conseratur, ridicula: sed illius temporis hominibus, suis manibus necessari uita duntaxat victum quaerentibus, praesertim huic cui paupertas pro patrimonio relicta
fuerat, grauis; duo assium millia. Erat autem asae reum numisma, librali pondere: ita ut tota multa sedecim talenta aeris conficeret. Graeca verba ita habent: απι-ων. ην a
66쪽
Liuius libro secundo: Duo nullia aeris damnato indixerunt. Age igitur, si rooo aeris per i ; talenta diuidamus, reperiemus singulis cedere libras Romanas ias: unde, non aliter ac supra, exinpedite concludes talentum lio minarum Attica Ium. tot enim minae Romanis I 2I libris aequantur. Itaque non omnino praeter scopum Priscianum hic labi in procliui fuerit ostendere, modo benigne interpreteris , cum inquit, Talentum Atheniense paruum minae sexaginta et Magnum minae octoginta tres, & unciae quatuor. Vbi ita scribendum fuillet, Magnum minae octoginta, id
est, librae Romanae octoginta tres dc unciae qua tuor. , Id enim proportio ipsa coarguit. Vt a , ad as, ita 8o ad 83 . Sed talentorum inaequalit tem minarum analogia quoque sequitur. Atque ideo, si ad Atticam minam aliarum valorem re uoces, tum 21, II 6,. I Atticae drachmae implebunt minam Syra, Babyloniam, AEgyptiam, AEginaeam. Minarum porrd apud medicos usus varius. Dioscoridi mina Alexandrina est unciarum 2o, seu drachmarum I 6o, quam Hero mechanicus non absolute Alexandrinam, sed cum adiectione ξυλιὰν vocat. Singulae autem minae
quot Atticis drachmis pondere aequiparentur, hic ordine subiiciam.
67쪽
Mina pro pondere tantum. Egyptiaca dAntiochica lCleopatrae Ptolimaisa thabet tricin J i Alexandri Piosiora , drachmis vel Heronis Alexan- l
Ptolemaica Antiochica Euboea itica minor
Uria onaa Rhodia Mina pro pecuniae lamma.
iisdem in medicum usum est introductat ut vi hiani quidem a Latinis, reliquas minores partes ab Attica consuetudine mutuarentur. 1 quius igitur partes, & partium particulae quemadmodum notentur, & quid valeant, lila annotare oportunum videtur. Libra, ut integrum omne, habet uncias duodecim,semuncias quatuor & viginti: deinde drachmas sex & nonaginta: scrupula, vel scrupulos, quae κάμμα α Graeci vocant 188: obolos 3 6. Vt drachma pars unciae sit octaua; scrupulum
68쪽
DE RE vMM ARI A. FLdrachmae tertia: obolus scrupuli pars dimidia, ct drachmae sexta.quorum characteres & pondera, quemadmodum a medicis hodie usurpantur, in minimis granorum mominibus huiusmodi sunt. Characterespondera
g.xvrii. 'Formulae characterum, V ponderum ratio apud medicos usu recepta talis est: quae tamen , legitti-'mo pondere multum degenerauit, siquidean ista ad Attici ponderis rationem exigenda sint. Et minus , vero dixit Fernelius Methodi lib. c. s. nummarium pondus squod tanquam legittimuipse quoq. usurpauitὶ superare medicum vulgate quinta pamre, unde drachmam constituit granorum monetalium 7r, clim eam 8o granis ἀντι-οua ex unciae granis 6 o per 8 diuisis promptum sit colligere. Verum enimuero neque illud omnino nobis eri e negligendum, in granos ii momentis aliam esse rationem apud Hispanos in usu,ex constitutione Ferdinandi& Elisa thae Regum anni 1 88 -- 'ciuerunt enim ut grana ex aurichalao vel aere fieis: rent, atquci libra integra in grana Osi a tribuered 1 tur,
69쪽
tur, cuius pars duodecima 1 6 singulis unciis ecia dat. De hac partitione vere dictum a Fernelio χχ granis libram impleri. quod ipsi im notauisse non abs re fuisse crediderim. Quamobrem ista de lento, mina, libra & partium ponderibus dicta sufficiant. Ad singulorum numismatum valorem deinceps me conferam. . f drachma aedrachmum , triarachmum, te tradrachmum, qui ct a pondere stater, pentadrachmum, nummι argentei in Uufuere. Trachmae origi itionem Plutarchus in Lysindro explicauit: Videtur, inquit, olim omnino ita obtinuisse , ut veruculis uterentur numisismate serreo, alibi eriam aereo, unde & ὀζολύι voci
drachmam auaem hoc est,pugillum, quantum quis caua manu prehendere possit) sex obolos dictos, quia tot manus caperet. Idem & Pollux, Eustathius in iliad. a docent. Attica drachma pro Romano denario vulgopro- miscua significatione usurpatur.
Ita, inquam, omnes autores pecuniae aliquam summam descripturi ea notione alterum pro altero reputant. in& Galenus Pliniusque etiam pro eodem pondere usurpant: cum tamen, si ad accuratiorem veritatis trutinam ista examines. magno discrimine inter se dissic eant. Est enim. denarius antiquus unciae pars septima, drachma Vero octaua. Scriptores tamen veteres differet
tiam hanc nihil pensi habentes, utroque promiscue utuntur. Liuius libro Romanis ab Annibale venundatis. , in Graecia seruitutem seruientibus: Multitudinis ait) eorum a
70쪽
gumentum est, quod Polybius scribit, centum talentis eam rem Achaeis stet ille, cum quingenos deis narios pretium in capita, quod redderetur dominis, statuissent. Mille enim & ducentos ea ratione Achaia habuit. Quare si i aco per soodenarios multiplices, esticitur lummas oocoo, haec per Iob talenta diuisa dabunt singulis denarios 6oco, quot
Atticas drachmas talento Attico minore contineri
supra docuimus. Fuit itaque denarius drachmalis. Nam Plinius libri 11 capite 3 disertis verbis id loquitur. Drachma Ritica, inquit, denarii argentei habet pondus . Plutarchus quoque de exilio Camilli ait eum damnatum ibo ob assibus, quae sint
drachmae is : nam, inquit, as, siue aes pecunia, &decem astes denarius erant. Ita drachma δί de-
narius ab omnibus nullo discriminὸ usurpantur. D limae diueris talentorum rationem sequutatur. Igitur drachma aEginaea ad Atticam habet ratione iii quam roo ad 6o: & decetn 'oboli Attici drachmam bra inaeam valebunt. Idem de reIiquis iudicium esto. AEginaeam vero drachmam, qui a
Atticae praeponderaret: ipsi spissam inuidia ducti vocitabanr, ibes homine suppresididrachmarum duarum. Tale fuit 'numisma census quod Iudaei in singula capita Ro
Tributu idem a Vespasiano annuatim indictu losephus de captiuitate Iudaica libri 7 c. 26 ait: Stipendium vero ubicunque degerent Iudaeis indixit: binasq. drachmas singulis annis deferre ita Capitoliuiussit, ita ut ante hae Hiero lymitano templo pendebant.' Idem hoc numisma inde antiquitus a