장음표시 사용
41쪽
stiana Religione plane Catholicas eo diistante Imperator Iustinianus diuulgarit-Magistratiam nisi Christiano capere nemini tum licuerit. Vnde apetae idem Imperator, ubi de Compositione Digestorum: Omnia , ii uit, confecta sunt, vomino Deo nostro IE sv CHRIsaeo possibilitatem tam nobis quam No STRIs in hoc sATELLITI Bus praestante. Et fuit quit risi, suspicaretur, Caium, magnum illum,. Quas ex Iureconsultum a Iustiniano siue Triboniano is ρή-mi. strum appellari, quod Christi fidem profiteretur Acbdo ego, passim in Legibus fructas vocabulum in Furca nomen a Triboniano commutatum , aliquo saltem Christianae Religionis indicio. Exempla multa sunt, & .m ab alijs notata. Pari calumnia Beli sarium falso notatum ab Aimoino docet Nicolaus Alemannus ex ipsamet Procopij Arcana Historiae; quippe qui adolescentem Theodosium, parentibus qui cum Eunomianis sentirent ita Thracia natum, domi aluerit, eumque iamiam in Africam transmis. surus Diuino lauacro lustratum suis exceperit manibus, &una cum uxore Antonina filium adoptauerit; quo more Christiani consueuerunt liberos ad
sciscere. ' . 'His lubet adiungere praeclaram Triboniani defensionem a Francisco Guineto I C. institutam , ea ' Lucubra-
42쪽
AΡOLOGETICA DISSERTATIO. 23 Lucubratione quam IusTINIANvM MAGNvM inscripsit: Inter delectos herois captiuam Iustitiam confusioni erepturos , toto evertice 'mis eminebat Tribonianis. dux operis a Iustiniano dictus, it eius incredibili sagaci- tute adiorum induEria gubernaretur. De hoc Triboniano, de cuius ingenii nobilitate nemo dubitat, famam ambiguam
scriptorum ali dissiparunt, alij saeuiores confia infami criminum Aube totum hominem iniqui rumoris amarά invia
dis perfuderunt, quasi nullum peius quantumuis dita fa
cie occurrens horruerit insinistris moribus adeo p stigatam improbitatem assueuerit, it non ai s quam se libiadinis finibus fas atque nefas disicerneret. I ero scriptorum , iracundia feroci detonantium, accusatio omnis duobus in criminibus ivertitur, Avaritia di Impietate, siue, it loquuntur illi, Paganimo: quia nempe aiunt eum
mirabili fraude si memorare dignum ess illusium Ius nianum induxisse, ut serio crederet immortalem se esse, ,
in caelum certo euolaturum corporis vinculis non exolutum.
Sed haec dicis munitatis plenissima fabula, Graeculi scriptoris solemniter delirantis somnium ea non Trib niani crimen. , ὸ bona anus i quanti ludibrii hocce portentum ἶ Christiam fimum Principem, religiosae pietatis laudibus inclytum, binium caeli hostem acerrimum,elegariti eruditione per quotidiana Epeoporum coiloquia imbutum, in tam frequenti consuetudine cum Pontificibus Romanis,
43쪽
2 DE I. V. ARCHITECTI siam decliui aetate, toties euiolentia morborum in extremae
vitae angustias proiectum sibi αυiuo cHum sperasse ἰ bane opinionem intime in sidentem animo hausisse , extra mortis ictum se riversuri' quodque magis mirere, omnes eiusdem temporis scriptores tam deuia pultitia memorabile exemplum aut oblitos aut nesciuisse φ vni post quingentos annos nonnulli auctori per oraculum forte admonito non ex
Ipse Andreas Alcia tus, posteaquam retulit ex Suida, Tribonianum homissem fuisse Graecum, omnis relli gionis contemtorem , di praesertim a Christiana Fide abhorrentem , adulatorem ac fraudulentum s mox mitiora ,.ta subiungens: Sunt tamen, inquit, qui aliter de Triboni
Ui Gra- no sentiant, nec temere Grammaticis de Iureconsulto cre- 'ρ ti dendum arbitrentur : quandoquidem etiamnum Nideamus,
saepisime experiamur, quanto supercilio id hominum
L. O. ... g νω, quo iure, qua iniuri 'mortuos in tuentes in
sectetur; quamque suis in studiis hi sibi placeant . oriae
beneficio felices, alios omnes contemnante ω epistolis ante ipsis Legum.Codices praefixis, occursirem, Bartolum, cetero que acerbissimis conuici s dilucerent: Imperatoriis sui Laurentii Vastae exemplo prouocati, cui mortuo honos hoc
Epitaphis habitus fuit: Tandem Vasta silet, solitus qui pauere nulli es. Si quaeris quid agat, Nunc quoque mordet humum.Auod
44쪽
aeuod sane carmen longe magis ipsis quam Vasiae conuenisset, cuius doctrinae pleraque elusemodi condonanda sunt: at hi ea maxime reprobant quae non intelligunt. Sed Gentilis fuerit Tribonianus nam obiectum illi auaritiae crimen iam supra diluimus) Deique Optimi Maximi beneficio lucem veritatis per Christum omnibus affulgentem, magno suo malo, haurire noluerit; non ijs tamen tenebris immersum fuisse par est credere, ut negauerit praestantem ali- a L. Om-
quam aeternamque elle naturam , & eam lulpicIen- iustitia &dam, adorandamque hominum generi; cum Iuris ἰ' ἡ hi naturalis firmitatem atque constantiam, quam Na-zἡῖ turae forsitan creatae α Romani Iureconsulti tribuebant, ipse merito adsopserit Prouidentiae Diuioae. : hi PhAgedum videamus, in quos errores, viroS etiam VI. magnos,deque Republica litteraria optime meritos, Triboniani impugnandi studium impulerit. tur Iuristae, inquit Deirius, qui existimant Iure ciuili si cere malefici s ruti in bonum finem : nempe ad curandos morbos, vel ad repellendas tempestates, ut Hostiensis in Summa , Ma s in Summa , Petrus 2Erodius libro Rerum iudicatarum, Bartolus, SA cetus, God idus S alsis in l. forum. C. de Malefic. Troilus Maluetiost de Sortibus, Grinnae de Sortilegiis, sty alii communiter. Dico fastuntur, quia Legem lsiam Constantini,quά nituntur, recenriore D Lege
45쪽
Lege sustulis pinea Leo Imperator C. . Lxv. ad Styli
num, de Incantatorum poena, Metu recte aduertunt Nicotiis Remigius, Petrus Gregorim Godelmannus; quam quod
Tribonianus homo plane scelestus praetermiserit , causam aliam non video, quam quia ab omni erat pietate in meia religione alienus. Hactenus Detrius, non sine insigni lapsu & metachronismo: neque enim potuit Trita nianus Leonis Constitutionem laudare qui huius . nominis Imperator VI. Basilij Macedonis filius,
annis plusquam trecentis a Iustiniani aevo floruit. . Qua de re audiendus Henricus Agylaeus Leonis i tei pres, qui ante annos ferme centum in eius Con stitutiones Vesontione, Maxima Sequanorum , ita
praefatus est : fctum Iustinianu Frmceps Ius ciuile ex veterum marηs multiplicibusque scriptis in compendium . redegisset, ac insuper pro rerum postmodum emergentium natura Constitutisnes scripsi sit, eaeque in eam quam via mus multitudinem atque molem excreuissenti is vero eius labor Basilio Macedoni Orientis Principi multis de causis dis licereti communicata ipse cum Constantino ac Leone Flijs suis vera, quaecumque illi eiusdem regumenti diuersis locis tractasset, sub suis titutis codemus digestis: quae Ob--scuriora mi erentu, , apertius perserinis: merbositatem resecauit: ac denique prout mutatum Reipubdicae fluum postutire putabat, alia reiecit, alia reformauit, da nouiter
46쪽
introduxit . Eu' ipse in opere, cum post patris mirisque
obitum sceptra Leo solus obtinens nonnulla partim non probaret, partim requireret s continua, ut facile coniicere est, scriptione correctis, adiectisque quae viderentur, et elut colophonem issi addidit, summamque manum illi imposivit ' Singulas autem res singulis fere constitutionibus inclusit, atque ita diligenter quasque rationibus communiuit, Ni non iubere Leges, sed persuadere posse videatur . In quo proferin cognomini suo respondere voluit, ne cum a*s in rebus omnibus 'Philosophus dici mereretur, ubi pracipue prudentiam suam exerere deberet, sui dissimilis esset. Ita , quident Agylaeus; & recte, si chronologiam spectes: non tamen hoc loco praetermiserim Claudij Chiste-
iij I. C. Sequani, Propatrui mei,iudicium plane contrarium de Leone Imp. deque praestantia Iuris a Iustiniano relicti: sese, inquit, Iustinianus veterem reparaturus Iuristrudentium, tantam ipsi antiquitati reuerentiam habuit. ut multis in locis Iuris desuetudine inum t.
brati vestigia superesse voluerit , ne otiquitatu memorιasses primae idae Legum 'manarum origines ignorarentur ab iis, qui Legibus Romanis viverent. Dissimili παθὸ proposito atque Passicorum auctor Leo, qui non contentus Iustiniani Iuris ciuilis editione, rapsodiam aliam L gum 'manarum Orienti inuexit, a priore illa 'sque adeo agenerem, ut tantum Iustinianus a Leone distet, quan- D α
47쪽
R DE I. V. ARCHITECTIstum qui Farrhasi aut Apeltas tabula reperta, pictura iam vetustate semes fugiente, delere tamen antiquae , nobilis picturae reliquias mauult ω nouam superinducere, ab eo , qui corrupta picturae loca, eo quo potest modo resarcire ac reparare, 6, integras aevini operis partes conseruare potius, quam perdere studet. Videtur enim Leonis hoc studium fuisse, ut Romani Iuris gloriam maiestatemque deleret prorsus , extingueret. Crediderit haud dubie doctissimus Detrius, non hunc fuisse auctorem Constitutionis de Incantatorum poena, sed alium Leonem Iustiniani Imp. decessorem ; cuius, & cum elogio quidem Inclytae recordationis , meminit Tribonianus, ita ut quo secumque vertat Deirius space tam praeclari Scriptoris. dixerim) errorem male subducti calculi magno viro, iniuriosum excusare non possit. Ait enim Iustinianus in Institutionibus, Triboniani stylo exaratis, hanc stipulationem, Si nauis ex Myia venerit, hodie dare θondes, inutilem olim fuisse, quia praepostere
concepta esset: sed se talem conceptionem confirmasse; Hyd LEO INCLYTAE RECORDATIONIS, in dotibus eamdem stipulationem, quae praepostera nunc patur, non esse rei ciendam existimauerit. At enim suis fauens Ethnicis Imperatoribus, no-ιv. ii. Baronio,ContiO,alijsque, ipse Ethnicus Legum
48쪽
conditor atque collector Tribonianus malitiose in Codicem Iustinianeum eorum Leges inuertit, Vt Diocletiani & aliorum, qui Christianam Religionem persecuti sunt. Non damno querimoniam, quae ex odio Genti-litiae superstitionis & fidei pietate promanat. Verum quamuis impij, & omnibus modis a Christiana Religione alieni iuvini, non continuo quidquid edia . xere, impium est; praesertim cum in suis Constitutionibus edendis Iureconsultorum opera fere usi sint, qui minime fallaces, contemtores diuitiarum, adeoque aequitatis studiosissimi fuere. Quid enim ab his . tam longe alienum fuit, quam ratio fallendi, cum ceteros ab omni fraude cohiberent, & correctores stprauitatis humanae, aequum ab iniquo separarem,' licitum ab illicito discernerent, bonos denique non solet metu poenarum veruin etiam praemiorum
Voluntas fingendi ac mentiendi eorum est, qui opes appetunt, lucra desiderant; quae res procul du-bis ab antiquis illis Iurisprudentibus abfuit: ita enim delegato sibi ossicio fungebantur, vi derelictis
omnibus, vix ad tutelam vitae necess tria possiderent.. Atque adeo cum Legati 2Etolorum, auctore Plinio, Sextum AElium Iureconsultum in Consulatu pran- , D dentem
49쪽
dentem in fictilibus adijssent, missa ab ipsis vasa a gentea Mon accepit ε, neque aliud habuit argenti ad supremum vitae diem, quam duo pocula, quae L Paulus socer ei ob virtutem donauerat. Ipsi Iu-traord. ris Antece res hoc primum profitebantur; Merce- nib. nariam operam 1pernere , ne Civilem sapientiam,
quam Vlpianus rem sanctissimam vocat , . pretij. nummarij aestimatione dehonestarent. Ergo a quibus abfuit studium lucri, abfuit etiam voluntas pe candi, dc caussa fallendi, ut recte scribit Lactantius.
50쪽
C A P V T I V. Iustinianus Imperator doctrina & moribus
I. Iustinianus sapientissimus Imperator , Princeps
I I. Cur diuortia suis Constitutianibin admiserit II L Laudatur ab Alemanno Procopu interprete. IV. Balthasaru Bonifati, iudicium de eiusdem Procon Arcana mistoria.. V. De Iustiniano Imp. Sanctissimi Romana Ecclesia Pontifices honor c e locuti: quantum etin in-ώBria se solicitudini debeant ciuilis Prudentia studio . . N L Auaritia labem, aperto mendacio, optimo Principi inurit Procopius,in seipsum iniurius. V II. Tuid causae sit cur multa de personis Ecclesiaticis
VIII. Stud.m ciuilis Prudentia a miris Aeligiosis η Sacris initiaris in pretio habitum. IX. Iuris Utriusque cognitio Iureconsultis necessaria.
orv IT ad haec Iustinianus, quem me-I.rito Theodahatus Rex Gothorum modo Sapientiplim Imperatorem , modo - Principem doctum appellat apud Cassiodorum, potuit, inquam, Iurispmdentia pollens, & Christianus Imperator, mulieris captiuae radere ca- put,