De sacramento confessionis, seu paenitentiae, historia, ex ueteribus sanctis patribus collecta, per quam contra haereticos Lutheranos copiose ostenditur, sacramentalem confessionem ab ipso Christo institutam esse, et in ecclesiae catholicae usu usque

141쪽

nem Deum et Ecclesiam,per satisfactioncm Deum, Ecclesiam,et offensam a nobis placamus parte. Vbi ergo uera paenitentia adest, nullum peccatum sine remissione en. At quamuis omne peccatum dimittatur liud tamen quodgrauius en, malar sibim , ..stulat nitentiam. Triburiensis Synod i ta trosse s eap. s. citatur praedones etiam recipit ma confisionem, dum turtM-lib. ait. Fures, O latrones si in furando, O praeda ' 'do occiduntur,uf- estpro eis non orandum: si comprehensi,aut uulnerati presbytero confessi fuerint,

communionem eis non negamus. In absoluendo a

tem magna debet esse sacerdotum discretis,ut non ficile quemquam absoluant, ns illμm peccati μα- .reat, O animi dolorem aliquo exteriori explicet segno. quiasolui ab homine non poten, quiprimus a , . t . . Deo suscitatus non est. tunc enim cut inquit Greg ri τὰ uera est absiolutio sacerdotis cumsuperni arbitriumsequitur iudicis. Chrinus Mariam Magd lenam, ni scelerum genere irretitaminon absoluit nisi pin lacrymas, O animi c tritionem: O D uid audire non potuit a propieta P athan, Dominus transtulit peccatum tuum, nisi postquam ipsie , ingenti cum dolare confessκs es sepeccasse. ligandus en itaque primu peccatoν, O paenitentiae legibus subiiciendus, ponremo apeccatorum uinculis absol uendus .facit hoc quotidie Deus , qui filios suos ideo

punit, O cruciat,ut recipiat, O misereatur .fecit hoc Paulus apostolus, dum psimum illum homi- r . r.3. nem incenuo , qui cum nouerca patris uxore

i 3 apud ε

142쪽

I3Φ DE SACRAMENTO apud Corinthios nefando contuberinio iungebatur , extra caelum ecclesia eo quod inuustatum e silet crimen,projciendo, tradidit Samanue in interitum carnis. at quare tradidit ζ ipsum ainiamus apostolum: ut spiritus , inquit, saluus sit in die domini nomiIesu Christi: ergo carnem uerberat, ut salvet an mam ; morificat, ut uiuificet; deducit ad moros , ut reducat; liga utpostremo absiluat: clauis enim ligamimis, M si tenet locum, Christi uero ea quae est solutionis: propterea M si percutit, oe peccatum ostendit, ut quis ad Christumprofolutione r currat. Vis sicire quod Paulus qui Moysi primum uices ligando tenuit, risi postea absoluendo tenuerit . di quid ipse erga huismodi fecerit incestu sem fuscit , inquit, illi qui eis odi est, obting tio haec quae sit aptaribus: ita ut econtrario magis donetis, O consolemini, ne forte abundantiori tri stitia absorbeatur, qui eiustmodi est .propter quod obsecro uos, ut consi etis in illum caritatem: ideo enim cripsi uobis ut cognosiam experimentum uestram , an in omnibus obessientes sitis: cui autem aliquid donastis , oe ego nam in ego quod donaui, si quid donaui,propter uos in persona Christi, ut

non cincumueniamur a Satharia: non enim ignoramus cogitationes eius. Audis quod donauit , O remisit peccatum: at quanam au toritate donauit eruper, ona, inquit, Christi, hoc estpotestate a Clinisto sibi collua, non autem a sic usurpat menti enim tenebat apostolus uerba illa Christi. Accipite v

143쪽

ritum sanctum , quorum remiserius peccata, remi . . tuntur eis: sed quando donauit, O quare donauit cdonauit utique postpaenitentiam i donauitone abundantiori tristitia absorberetur is qui ab eo ligatus fuerat: sed quare non absoluit 'menaeum, et Alexandrum aerarium , quos militer ligauerat,et Sathanae tradiderat ἰ utique quia non resipuerant, O paenitentiam de bl hemia non egerant . qui Ogo peccatum non desierit, ct de peccato p it litissm rhom . , . p. non agit, absolui nulla modopotest: in fontes itaque in addit. Φ1 8. damnare , O fontes non paenitentes absoluere ecci De clauis non ualet. blandum edim est miscribit c1Em.h, Epist. Clemens martyr9 quod oportet ligari,etsoluendum 1 ad te is quod ededit solui. Apostoli , ut ex icena altera Synodo apparet, damnarit presbIterum , qui cose cano apost. uersum, O mitentempeccatorem non recipit oe syn. i. actione absoluit. ita enim sirisunt. Si quis pres ter eum qui a peccato conuertitur, non receperit, sed re cit,

deponitor. Siquidem Christumoffendit,qui gaudium

in caelo super peccatorem resipiscentini oboriri dixit : O beatus Hiero mus reprehendit Nisiopos, Ilier. supero presbieros,qui uel damnant,uel absiluunt im- Μ Atth. c. meritos: ait enim dum uerba illa Christi exponit: Est tibi dabo claues regni caelorum, quodcunque ligaueris super terram erit ligatura ct in caelis,et quodcunque solueris super terram erit Hlutum ct in calis: istum locum episcopi, oe presbyteri non inteli gentes, aliquid sibi de Pharisiorum assumunt seupe

cilio , ut uel damnent innocentes , velfoluerest non

144쪽

I 36 DE sACRAMENTOxios arbitrentur: cum apud Deum non siententias cerdotum, sed reorum uita quaeraturIegimus in Le

remiseriti; pee uel inimicitiarum causa ligant innoxios,ues gratiae, id ἰό, Rμ-beneuolentiae comparandae studio noxios sine ulla criminum satisfactione absoluunt: uerum etiam il- . Ios indignos fieri, qui amplius acerdotalem ligandi, soluendique potestatem exerceant, a seuerat, ait enim. Et plerumque contingit, ut bis iudicis locum tenea cui ad locum uita minime concordat: ac proin de sepe agitur ut uel damnet immeritos, uel alios

e ligatus soluat sepe in soluendis ac ligandis seu

ditis , suae uoluntatis motur, non autem ausarum merita sequitur: unde sit ut ipsa hac ligandi, σμMuendipotestate se priuet, qui hanc prosiuis uolunt tibus,no pro subiectorum meritis exercet. sepe sit, ut erga quemlibetproximum odio,vestraria moueatur pastor iudicare aut e desubditis digne nequeant,

145쪽

qui insubditorum causissua uel odia, vel ratiam sequuntur: unde recte per propheta dicitur , mortia L- ficabant animas, quae non moriuntur , O uiuifica bant animas,quae non uiuunt. n0n morientem qui pe mortificat, qui iustum damnat, non ut turum uiuificare nititur,qui reum asupplicio absoluere conatur : cause ergo pensandae uni , O tunc ligandi, atque soluendi potestas exercenda. At quamuis iniustapastorum sententia sit,ct a rarionis tramite re cedat,timenda nihil inus es, quia bonarum mentium est timere culpam,ubi culpa non inuenitur.ualde , inquit Vrbanus martyr, timenda est 1icntenti vin hu, p,ν, episcopi,licet iniuste liget aliquem, quod tam sum marty r epist. τmopere praeuidere debet. O beatus Gregorius. Sed Greg.hom. 16. utrum iuste,an iniuste obligetpastor, pastoris i me m. 4-- sententia gregi timenda est: ne is qui subest, et cum ni iseritis Me iniusteforsitan ligatur , ipsam obligationissuas tentiam ex alia culpa mereatur.Pastor ergo uel ab . soluere indistrate timeat, uel ligare. is aut , qtii

sub manu pastoris est, ligari timeat uel iniuste, nec pastoris sui iudicium temere reprehendat: ne, et si iniuste ligatus est,ex ipsa tumidae reprehensi iis r . .

perbia,culpa, quae non erat, Lat. . ne uero quam ad absolutionem rueniretur,presbyter aliquas ad Deum deuote, magna cum is trita tepraemitte bat orationes. earum autem non una ubique terra rum erat fuma, quamuis una e set precantium omnium intentio. Extat apud Asse sum abbatem Ansegisus lib. Unodus quaedasub Carolo magno celebrata, in qua 'ς 'F 'de a

146쪽

de hum odi precibus metis his uerbis habetum ut nemo sacerdotum populi bipeccata confitentiamne auctoritate canonum iudicare praesumat: O ut

quarido unicuique qui uare sacerdos bisiceler uae menti iuxta praedictum canonicum modum p nitentiam tribuit, si is comam dimiserit, aut habitu

mutaverit, manus ei secundum canonic- auctori tatem imponat, cum orationibus, quaesacramentario ad dandam paenitetiam connentur .s uero occulte, σθonte confessus fuerit, O occulte fiat. si publice, aut manifeste covictus, aut.confessus fuerit, . publice, ac manifeste fiat , O publice coram α clesia iuxta connicos paeniteat gradus. post peractam uero fecundum canonicam institutionem paenitentiam, culte,aut manifeste canonice reconcili tur, et manus ei cum orationibus, quae in sacramentario ad recyciliandum paenitentem contincntur ,

imponatur, ut diuinis precibus, ct misierationibus absolutus a uis facinoribus esse mereatur. Burchardas Ormatiensis in Germavia eps opus,uir docitus et pius,s orthodoxae fidei propugnator acerrimus,c utinam tales hodie Germania nobis praeiqnσet Inormam quanda orandi hac in re praefixit. es autehulumodi. Tunc prostemat, inquit Jepaenitens in terram , O cum lacrymis dicat. Et in his , et aliis uitiis , quibuscunque humana fragilitas cara Deuo creatorem suum, aut cogitando , aut sequendo, aut operando , aut delectando , aut concupiscendo peccarepotes, in omnibus me peccasse , em reum

147쪽

in tostem Dei super omnes homines esse cognosco,

et confiteor: humiliter etia te sacerdos Dei exposco, ut intercedas pro me, oe pro peccatis meis ad Dominum o creatorem, quatenus de his, O omnibus sceleribus meis ueniam, O indulgentiam confiequi merear. Deinde sacerdos cum paenitente prosternat si in terram,et decantet hosfequentes psalmos. Imprimis dicat almum trigesimum eptimum t

tum,Domine ne in furore tuo: Opostea dicat, or mus : O cantet psalmum centesimi undecimum,

Benedic anima mea Domino. et iterum dicat, or

mus . O cantet Psalmum quinquagesimum,Misi rere mei Deus . Post haec cantet psalmum quinqua gesimum tertium, Deus in nomine tuo, et dicat, oremus, O cantet psalmum quinquagesimum primum, Puid gloriaris in malitia. tunc dicat has

subsequentes orationes is Deus, cuius indulgentia nemo non indiges, m

mento famuli tui P . qui lubrica terreni corporis fragilitate nudatus es: quae simus, da ueniam consitenti ,parcesiupplici, ut qui fuis meritis accusatur,

tuam eratione aluetur. Per Dominisi nostru c. Domine sanate Pater omnipotens aeterne Deus , qui per Iesum Christum filium tuu ,dominum no serum, uulnera nostra curare dignatus es ,supplices 'lrogamus , O petimus ut precibus nostris aure tuae pietatis inclinare digneris: qui etia remittis omnia crimina, O peccata uniuersa condonas, da quaes-mus huic famulo tuo Domine pro suppliciis uenia, . pro

148쪽

. I O DE; SACRAMENTO pro maerore laetitiam, pro morte uitam: ut de tua misericordia considens peruenire mereatur ad uita aeternam. Per eundem Dominum nostrum Oc. Omnipotens ἔθ' misericors Deus, qui peccatorum indulgentiam in confisone celeriposuisti ,su curre lapsis, miseerere confessis, ut quos delictorum catena constringit, magnitudo tuae pietatis abso uat. Per eundem Dominum nostrum oec. Precor Domine clementiae, O misericordiae tuae ' maiestatem, ut famulo tuo P . peccata O facim rasua confitenti, debita relaxare, et ueniam prassa re digneris, oe praeteritorum criminum culpas indulgere. qui humeris tuis ouem perditam reduxisti, qui publicani precibus, O confessione placatus es: tu etiam Domine huic famulo tuo placatus esse dii gneris: tu huius precibus benignus ab ira, ut in confessione placabilis permaneat. Fletus eius, O p titio perpetuam clementiam tuam celeriter exoret. sinotisque altaribus restitua yaei rursum Hemae, ac caelesti gloriae mancipatum. Qui uiuis, or , Inas O c. . Deus omnipotens sit adiutor, O protector tuus, Anci in oep UVt in 'st tiam de peccatis tuis praeteritis,

bis statu praesentibus, O futuris. Amen. Peractis or torum C roli tionibus imposita manu paenitens absioluebatur.ea

1culcet uerborum forma , quae infra sequenti capite' statim ad Fribetur.Neminem autem absque manus impositione absolui solitum esse , synodus quaedam, sub Carolo Magno celebrasa, his uerbis testatur.*

149쪽

ne manus, inquiens, impositione nemo absoluitur , ligatus , ct ideo Dominus et magister noster discipulis suis, ac successoribus eorum ligandi , ac soluendi dedit potestatem , ut peccatores ligandi habeant potestatem, O paenitentiam condigne agentes abso uendi , ut peccata cum diuisa inuocatione dimitti . . . queaut: nec mirum hoc. quod si homines feruis dant potestatem desubditis ligandi, atquesioluendi, O nocendi, et adiuuandi apud se, quanto magis Dominus omnium hominum hanc potestatem potest tum praepositis sancta Ecclesiue dedit,icens, accipite Spiritumsanctum , quorum rem eritis peccata I0- remittuntur eis, O quom retinueritis retenta sunt.

De Arma, & materia, & quod

confessio sacramentum es . . .

Cap. XIIII.

AENITENTIAE sacramentum a Chri D sto institutum esse superius enarrauimus: nam non solum Petro, O in Petro Ecclem M, thsae omni quae super ipsum aedificata est, claues regni Ioan.2 1. caelorum, O soluendi, ligandique is tradidit pol statem: uerum etiam ad apostolos omnes eruditis, O clarissimis uerbis loq4ens, dixit. Accipite vita λ' ritum an tum, quorum remisieritis peccata,remittuntur eis, oe quorum retinueritis,retenta sunt. his autem uerbis tam formam, quam etiam mat

ria acramenti confessionis significanterexpressit. 'forma

150쪽

forma est:Ego te absioluo in nomine patris,et silii, et Spiritus sanciti. haec autem forma elicitur ex illis uerbis, quaecunqκe solueritis, erunt soluta; sicut forma baptismi , qua dicitur; ego te baptiro in nomine patris , Osilii , ct Spiritus an ti,ducitur ex illis: BVt antes eos in nomine patris, Osilii, O Spiritus sandii. Materia autem duplex est, propi qua, ct remota: sicut in statuis constandis, propi

qua materia est metallum, aqua uero remota. r mota materia fiuntpaenitentispeccata,quatenus t

men detestanda, O reiicienda fiunt, non quatenus amplastenda. at quamuis ea paenitens detestetur, materiam tamen praebent confessonifaciendae. nam O mali, corruptique in corpore humores piam cis adhibendis materiam praebent, ut expellantur

tamen e corpore,non ut permaneant. Proxima cutem materia sunt actus ipsius paenitentis, cum de praeteritissiceleribus contritus firmo etiam propos to non solum a peccatis omnibus abstinendi, uerum etiam de illis satisfaciendi, ad confessionem accedit. Actio ergo paenitetis materiae loco hic est, quem modum in matrimonis quoque accidit sacra emis. In algs uero quinque sacramentis, substantiae quae tam exteriores sunt, quibus patitur, non autem agit ni per accidens, is qui in illis fandiscatur. Oh substantiae materiae locum obtinent. nam in baptiseno est aqua, in confirmatione chri a , ineu-cbaristia panis O uinum, in extrema unctione, in ordine olei unguentum s nec mirum,cum in medici