장음표시 사용
411쪽
.orruptibilia in quo sensu loquebantur Academici Dieeti divi ad hoc,de singularibus non dari scientiam.yt sunt in fluxu continuo, sed ut habent esse conueniens subim uniuerμφὶ natura, 'uidditate, sic habetur scientiae, citiuscumque
certitudo, ut bene Hent art. a. q. a. ad primum . Naturalia
ticulari. Ad tertiam cum dicitur . Imetoctus nosse en μοι ora Hvespertilioli, O incertus. Dicendum, In nobis esse quodam,
modo veritatem obicuram, quia ut inquit Psenr art. a. q. r. aditannuunt, Veritas in nobissi impura,quando es phanta β-His obumbrasa. Sed adis obscuritas non est omnimoda in totalis Concediturantellectui nostro circi iubstantias abstractas, circa ea, quae sunt mainfestissimciniatura iii alis obscuritas, sed cum obscuritate huiusmodi stat cognitici certa, non persecta, qualis erit in contemplatione exemplaris increati, sed quatenus solum est sine erroris formidine, aspiciendo ad creatum exemplar Cognitio huiusmodi obumbrata, sed suam habens certitudinem habetur ab Henrico art B. q. a.ad tertium Homo pro eo tantillo, quod notiιiam babe de eis iden sub anti/s separatis bene polen habere notitiam ce sam ne omni Arupulo erroris, non enim en solum urtiιudo notitiae, quia clara, sed quia ab errore libe P. Unde Vespertilis
certa pote Liae desole, quia tacet, licet M tiar --- p i. Ad formam itaque arsumentiriegatur maior
412쪽
utrum contingat hominem ab alio addiscere..
R O parte negativa Arguitur primo Cogni-tio intellectualis fit per speciem intelligibi lem , sed lium nequit in alio homine speciem latelligibilem producere ergo nequit illum docere. Maior est certa nam potentia intellectiva debet per speciem informari S determinari ad tale obieeium intelligendum , ut assirmat Henr- quodl. . q. . Verum HI, quod potentiam mulleo us oportet δε-urminari ad intelligibi is d hoc Linum melligat, o quod ιρ si semper per peciem intelligibi Miriar um uleiiectum .imor velo patet, nam homo non potest attingere nisis sibilia, ex eodem Henr art. r.q 6.ad primum, signa,is eo particulam quo pro nuntur 4 Doctore non excedunt en ecundo arguitur Homo docens deberet peruientiam
assimilare stibi addiscentem sed scientia non est qualitas acii-ua, per quam possit hoc lacere ergo nullo pacto Homo potest
hominem docere. Maior est euidens, namoni ne agens sibi. cstectum suum assimilare studet ex Henr ait. I. quaest. Omne agens quantumcumque contrarium agit in sinem , in quantum simile agens autem in quantum simile non producitui simile. Vinor etiam conceditur ab Henr.eodem arto q. 6. ad septimum Aec intendimus , quod Dccto per modum agεntis naturalis per scientiam suam genere frientiam tu disi-
413쪽
Terili arguitur Sigila. Nae a Doctore proDnimitur, vellani scita prius , vel ignorata, sed neutro modoad docendum conserunt: ergo non potest homo hominem docere mas' 'suffcienti diuisione esteuidens minor vero probatur, ἡ, si iam sunt scita ea, quiper talia signa demonstrantur, non di, citur Discipulus scientiam acquirere, cum omnis acqui' Mappetitus praesupponat priuationem eius , quod a lituit ex Hentiquodl. 9. q. io Amua prisatisne olim omnis one-bius materia, O minis aptitudo elui ad aliam fra πιπι- tua, qua in informata. Si vero sunt ignora iam sumin thias, nam appetitus sciendi oritur ex essem cogniti, ut iis eiu
Notandum primo Duplicem esse causam assignabilem aequisitionis scientiae in discipulo Doctorem audiente; quarum prima est interior conceptuum coordinatio, & haec dicitur causa per se ipsius scientiae alia vero est ipse Doctor, qui exterius per signa Discipulum admonet, cista dicitur causa peraecidens Ita expresse habet H- artir Iue ordo conceptuum interio sic formatorum,ol per se eati ricthiis Poproxima potum autem ordinatio exterior non e ins signum admonitiuum, O directivum rationis in conceptus suos ordi nando, Ideo Doctor exterior nomen causa aequirendi scientiam
in Discipulo, nisi per accidens , ordinando scilicet Ana exteriora. Et affert exemplum de eo , qui cum astrum aliquod contempletur , nec ob luminis tenuitatem illud videat, eget
aliquo, qui digito extenso dilud sibi ostendat, in quo casu digitus ostendentis dicitur omnino signum,& causa per acciden visionis astri Sicut Apri essetintentus ad aspiciendum astra mIouis in Cais , O pisa mi uim est Uram illud,conferens oc tam cis inquaque,non posset aciem visus is ira A ere,
414쪽
situm immotum teneat, ut is visus flendo adquietem digitiis asνum dictum aciem aspectus silere admoneatur, Oso facto fiatim aurum videat, aduertat; se digitus aIirum
indere non facit perse, quia vi triuimbuin primito Hamuis hi foci in se videre. Notandum secundo Notitiam nostram bene posse motui comparari , quaremis a Magistro, docente tendit in addi sentem , non quidem ita ut scientia iiii, quae est in Magistro, eadem seciuidum numeruis ad Discipulum perueniat, sed uatenus aliquo modo scientia , quet in Magistro est, fit causistientiae similis in addiscente , hoc tangebat Hem an I .q.r Dicitur motos ille , οι est in Discipulo, is iplina, Ut iactius a Magi radisitur doctrina, Hoc est doctrina ita extrinsecEMaginro homini alliganda , ut dicatur huiusmodi Magister hii manus esse simpliciter necessarius Certum est enim posse ex natiirali propria lasdustriassic ins .mmo inges nil acumine praeditum, ut eat sola sua mentis acie, quae potest ab alio percipere, penetiare dicatur, ut expresse asserit,&iro. ha Henr. artis. q.s De ιati homine dita, quod per se , neomm Doctore exurior potest dicto modo sibi perfectam scientiam acquirere. Potest etiam homo ab Angelo edoceri, quatenus Angelus disponit phantasmata, vi ex ipsis species intelligibiles congrue reprςlcntentur intelles t tu possibiliquem modum , alijs relictis,ut probabiliorem amplectitur Henr art.
a. q. 8. Angelus dicitur doceredeminem, agendo circa imagines in ba italm a te a sensu receptas, Ut ordinate praesententur, propona uturinιellectui cum intenIus es ad insenuendum , ex hoc ordine, quo nata sunt mouere inteliectum , ad ordinate
recipiendum species intelligibiles, e qua formentur ordinatiron tu in inteuccti, secundum ordinatum distursum a ri
415쪽
de multo melius a Deo doceri, cum ab ipla , tanquam primo
exemplari omnis sincera veritas habeatur, ut ait Henr art. r. q. 7. Verrias gitur cuiuscumq.rei ιntelleclusionendi non oleo, nis ostendendo e conjormitatem ad suum exemplar primum,
quo et transformata inuare eum illud exempla primum principalissimum non m nise eritas prima solum ille με e
o maxime urii, qui inierum pusula ere os m rem rei ad suum exemplar primum; Hoc autem solus Deus is res; ct ideo absoluie concedendum es, quod solur Deus, ct --ximipotest docere,o Deus itaque i An eius mulio perse ctiori modo docere possunt hominem, quam faciat homo, qui solis utitur 'erbis, quosyn ibolum dicuntur eorum conceptuuat,quorum ordinatio in Discipuli percipientisolentes μruatur; ux concludit Henr.artii. Φο Dido dicis. Mosophus libro de RUM, Osensili; μα-um accidens adfrientiam auri in mulium confert; orneto enim ex Maudibilis causa emdia I sinamη μηδε δεφρ' accidens, ex nominibus enim com ii isum auum vn m quodqueombuum est..
Explicatur. Homo potest non solum a Deo, ab Angeio, immo ex a naturali suo ipsius acumine habere scientiam, sed etiam ab alio homine per verba, di signa conceptus ordinabi- lis expressiva. Est Henr art. v. q. Alio modo scientia aequisitu ab M mine a principio extra, via Didascala, O hoc contingit in eo, qui addiscendo Miscientiam acquiri ad monitus dii salo. Probatur ratione sic Perillum acquiritur alteri scientia
qui facit, alter sciat, quod prius ignorauit, sed hoc facie homo per cibos era homo est hominem doceas, in
416쪽
Ad primam obiectionem cum dicitur. Hominem no pGD
speciem intilligibilem in alio homine producererergo nequescien Dam. Dicendum ingensinii odcumque operationem suam exercere circa singularia, densibilia, ut bene in argumento
deducitur , sed ea, quae spectant immediate,nmuit natural agens attingere , cum talis attingentia sit opus solius agentis intellectus, phantasmata depurantii Negaritamen non potest operatio mediata Nam agens, siue docens, licci sensibi. Ita duntaxat attingat immediata operatione per signa deleuat tamen Discipulum ad enormandas intelligibiles species
ex huiusdividi sensibilibus& sie adest mediata docentis operatio circa species. ita obiectioni in terminis respondet Hens art. d. ad primimi . Dicendum, quodsignati eisubessema riculari, quo νώροπι -- 2 indire, sene cedan fiensum M sensu tamen mediant pes uimen a prauis asa una particula 'a solibilia sum etina intelligentia mouem Hiieiu-ctum, admonent iram' v --- signa Gm sic ducit adsientiam. Ad inam itaque argumenti distinguitur Minor, concedemta ipsam de productione immediata negandosemediata , quae habetur in proposito. od secundam eum dicitur inirem 1es nasius actori per ipsam non potes L, ibi Disipudum in uare. Die cendum, Nonponi assimilationem Discipuli ad insistim
tamquam prouenientem ab actione aliqua realis transmut aionis, tunc enim qualitas tamquam principium,quo requiritur ad operandum, ut patet de igne , qui medio calore, qui qualitas activa est, agit in lignum , t idque sibi tandem simile
, reddere conatur, sed solum ponitur alii milatio, secundum
quod scientia generatur in Discipulo ex sola signorum propo- sitione habita per Magistrum. Henr.ibidem inuolutione ad se. Stim*mara' mentum, Quod stlantia non sit qualitas activa
417쪽
V erum es, nec intendimus, quoa Doctor per modum agentis 'naturalis, per bientiam suam genere sientiam inissipulo, sicui Mycior sed quod ex Da doctrina νιponat na ordinara, ad qua ratio in Dijcipulo consimiles debet forma resuοι -- cepiu: O peris acquirere fientiam directus . Doctore admo. nisui, sed actione propria interiori,propter quod agens interior inius dicendus es Dinor, quam exterior. Et est modus iste:
per Doctorem acqiuretidiscientiam multis sicilioriquam, dus acquirendi tuam pereropriam inirentionem, ut satetur Hentiari. i.q. s. ad primum. Facilius, citius, O persectis ho-n siemiampo Magistra-- raris, ruam per se Admam itaque argumen distinguitur maior, qua concedi a assimilatione non ad modum naturalis agentis, sed ad mo dum meditata operationis, quae, causa per accidens dicitur
Ad tertiam cum dicitur. Signa neque visita,neque vi iv rata possunt, Mese addiscenti Dicendum, Optime cones udi, .. si ea, qua per signa Dilcipulo de moxistiantur, de fiunt mani se sta essent omnino ab ipso uno rata; strii nuncita debet intelli luiunt namque gna signi licatiua ait .uorun , quae partim L gnosti, di partim dicunt ii ignorari, cognoscuntur quidem inulta in potentia quae dem de ad cognitionis actum deueniunt, di multa habentur in cognitione consula astu ali , qtLE' per signa a Mag stro proposita hunt distincta. Hςnr ita hii iusmodi obtestionem resoluit ali I. q. ad Tuintum, sextum argumentum . Ille quia Mi signa, noui sciendo res ingenerali, nec ad aliud ordinantur nomιna, quam ad confusum ιntellectu rerum exprιmenaia. Noιιιιa enim ιHincta, ut in parti
culari exprimeda es per de ιιione,qua nominis est expositiva. . Ad formam itaque argumenti Negatur major,ut manca,nem enim est lassiciens diuisio assignata, cum dicitur velis scita, . vel sunt ignorata,cum desit aliud,scilicet vel sunt partim scita
418쪽
Ro parte negativa Arguitur primo. Si assensus praemissarum causaret effective assensu tria conclusionis,essent duo distincti realiter assensus, sed in intellectu non est diuersus assensus praemissarum ab assensu conclusioni sic ergo talis causalitas effectiva non est astruenda.Maior est certa, quia nihil potest se ipsum causare,in efficere, ut probar Henr. art. r. l.y. Idem ergo so. μιδα esse ducens, O docens ipsum Minor vero probatur a simili de voluntate quae fertur vilico actu in media, finem, ut de appetitu ipso in Brutis air IJenr. quodl. Canis leporarius, non appeἔ1 odoratum, Dei tufum , et auditum leporis , ns πιι per ratem sensum medium dirigatur ad ι sum capiemium, meum omedat, o ex hoe esse suum conserueris
Secundo arguitur. Imperso tum non se habet ut eausa emetiua ad perfectum,ad quod tendit, sed cognitio principiorum, o praemissarum est imperfecta respectu eognitionis conclusionum: m non potest ad hane concurrere esseetiue Maior patet de partibus,mus sint imperfectae secti uim se, di fiunt persectae in committo, vivuli Henr art. 39K.3. Semper par aliquid impersectam, Olmpamula es respectu totius,destamen non dicuntur essective torvin causare, unde ibidem subiuno Hem. ωι--, is p anni magem se, aliquid' sinum π.
419쪽
actu existens Minor vero probatur nam actus est potentiae persectilius, cognitio autem conclusionum est in acti, laci. gnitio principiorum solum in potentia conclusiones ipsas in . . cludent,ut docet Henr. art. i.q.I. V intelis Ius ea in anu Ioiar, parsiculari, quae in principiν sciui in potentia, ct in universali , C per hunc modiam generatur in anima cientia habitus perfectus , reponendo in habitu memoria, quod prius
lucebat in consederatione intelligentia. . iaTertio arguitur Media non concurrunt effectives, sed cognitio praemissarum est medium ad cognoscendam cocclusionem: ergo non concurrit ad illam producendam estective. Maior est euidens in medio motus localis, quod nemo dixerit esse talis motus cffectivum , cum ratione suae ordinabilitatis ad terminum, sit potius dicendum, esse in potentia passiua , ut de quocumque ordinabili ad aliud dicebat Henr art. 3I. Pa.
Illud est in potentia passiua au'dest susceptiuum alicuius
actus,ad quem se habet Ut perfectibile minor vero per iam dicta videtur esse clara , nam per cognitionem praemissarum, tamquam per medium ad conclusionem deuenimus ex Henr. art. r. q. 6 primi princi ν eiiceret conclusones proximas , O ex illis conclusonibus, qua iam sunt principia concivigonum posteriorum eliceret conclutanes viseriores, i usque ad cou- clusiones vltimas.
Notandum primo Dissicultatis huius enodationem maxi me dependere a cognitione modi, quo ad intelligendum habet intellectus noster, non solum quo ad rationem potentiae passiuae, secundum quam habet recipere species intelligibiles, si e per illas ab obiecto determinari, in quo sensu illum omnino passive se habere dicit Henr arti 36. q. 3. In quantum intellectussatin illa actione simplicis intelligentis, potentia pasi sua ea,Acur sensus intelligere pati quoddam,scut sentire. Sed etiam quatenus est potetia activa, postquam enim tales recepit species, habet deinde circa illas accivitate, componendo. Q cc di
420쪽
diuidendo intellicta, de discurrendo circa ipsa, ut bene sub-- iungit Henr. ibidem. Sed in hoc nonsa operatio intelis ius cut sensus, quoniam intellectus,postquam in ormatus en illuuigearia/mpliei obiecto, O per hoc actus es in actu latim coua erat se super suum obiectum, discurrendo per ea, qua pertine tornatisam eius, ct esen ιιam quocumque modo hoc fuerit. Et concludit ex huiusmodi operationibus , intellectum esse omnino iaci: ium,secundum quod. E ctenditis ulterius ηegotiando circa obiectam , non est pastuus sed simpliciu activus, ct es,mellinus potentia activa,non passiva. Et ideb affert Henr. Ethi mologia in verbi ait art. ἔ.q.r O. ad tertium.
sed etiam vi habitibus, ita ut intellectus re harum minureum principiorum dieatur ages cito dedu nem conetu mim, ut docet Hepr. quodi s q. 18 In ii iis u-n Mibur,
Mabitus non est nisi iuuinatio quaedam in inresectu monstrahis ei principium complaxum quod eri verum GodDBquam motum Deνιι ab intelligibili exiAeme in baaetasmate , firmat in se ipso pe actumsuum intelligendi collatiuum , O par hoc naturaliter unιeo actu intelligendi naturalite generat in se habitam principiorum, non ex aliqua rationis deductione sedi abito p incipio, rationis istactione actibus intellectuatibus ratioci. mo os .isti veν- - θος- που - . Vbi expresse.