Johannis Saresberiensis entheticus de dogmate philosophorum : nunc primum editus et commentariis instructus

61쪽

sunt.

Desectuque suo sic tactus tangit inane, Insipidum gustus nil sapiendo probat, Et nihil olfaciens procul esse revincit OdoreS, Qui prius argutus censor odoris erat.

9bb. Est Deus aeternus, mundus cum tempore coepit, De Deo. euius po-Hic manet, at tempus caetera cuncta moVet. ...is

Per numeros elementa sibi contraria nectens Vincit et aeterna pace vigere facit. Subdita primorum generum sibi symmetra non Sunt ouod numerus. 960. Nec simili antigena sub ratione cadunt. Temporis atque loci non est proportio nota, i Mensurae ratio ponderis esse nequit. Praedictis numerus asymeter est, et in lalis 0uinque suum munus philosophia gerit,965. Additur his series causarum vel rationum, Quas intellectus cernere solus habet. Multiplicando modum nescit virtus numerorum, Et sitiem magnis sectio nulla lacit. Crescit in immensum numerus, sine sine resolvit 970. Continuum quodvis, sed ratione poteSt. Desicit ingenium, cum tendit ad ultima; solus, Qvω-hο-

minia circa prima

Qui facit atque regit, prima Videre poteSt, Multima desesi

Cognitus illo sibi plene solisque beatis Spiritibus, quantum gratia cuique favet. 975. Nec de principiis recte censero licebit

Praeter eum, qui dat omnibus mse suum. Mens hominis, numerus SimpIeX aptusque movere De anima homi- Sese, conformis dicitur esse Deo.

62쪽

980.

De motu rationa- 985. hili et irrationabili. De immortaIitale

aitimae et eurpor Muresurreetione. De magno anno.

De rediis solis et lunae et ossietis eorum et signifieatione.

1000. 1005. NamDeus ut mundum totum regit, implet et ambit,

Sic animae corpus subditur onme Suae. Hateries animae diversa subest; eademque Ex individuo est dividuoque Simul, Moleque corporea premitur virtus animarum, Hinc magis, itide minus, ut caro juncta sinit. Suntque duo motus erroneus et rationis, Hic viget in summis, alter ad ima trahit. Sunt immortales animae, corpusque caducum Interit, et tandem pristina vita redit. Pristina vita redit, cum magni terminus anni

.. ., Ad primum revocat Sidera cuncta locum. Annus tunc renovat novus omnia, corpora miraus

Accipiunt animae, tempora lege fluunt. Si renovant mundum solis Iunaeque recurSUS, Fortius hoc facient sidera cuncta simul. Praesi dot humori vaga Cynthia, solque cal0ri, IIumor ab adjuncto. cuncta calore parit. Lunares radii carnes mictusque perurunt Et vitiant, radius solis utrisque favet. Sic mundana perit sapientia, veraque prodest Naturamque fovet, plena calore Dei. Sed calor immensus vermes parit, ut tibi c0nstet, Scrutandi quid habet immoderatus amor. Sol fovet et reprimit visum, quia sobrius eme Debet, qui satagit mystica scire Dei. Subdita solo vides, libi luce creata patescunt Divina, plene nullus utrumque videt.

63쪽

Est coelesto bonum solemque Deumque videre, Solaque mortales inferiora vident. Lux immensa tegit solem, divinaque Semper 10 10. Majestas sic est lumine tecta suo. Est in solari sons Iuminis atque caloris Corpore, spiritibus sons utriusque Deus.

Nulla perire potest substantia, formaque formae euud nulla sub

sistitia perii.

Succedens prohibet, quod movet, esse nihil. 1015. Molibus his recreata manent elementa vigentque, Dum vetus abscedit et nova sorma datur. Portio sessa statu grata novitate resumit Robur et a formis accipit esse nOVum. Alterat haec species, aliud facit illa, genusque 1020. Dicitur et confert cuilibet esse rei.

Informis Deus est, formarum sorma vigorque, dilodiusorinis Deus

In quo res omnis perpetuata manet.

Semper enim vivit ratio divina, perenne Res omnes vivunt in ratione Dei, 102S. Immolaeque manent ideae, constat in illis, Quicquid ad occasum temporis unda rapit.

Dispensat rerum motus ratio Sine motu, Et stabilis virtus tempora cuncta moVet. Non sunt insormes Dii, quos natura creatrix 1030. Ex variis ortum rebus habere facit, 0uo circumscribit ratio, naturaque lacla Formaque concretis redditur atque genus. Insormis Deus est, quia Simplex, non aliunde Constans nec debens pluribus eSSe suum.

64쪽

1040.

duod terra in imo est, et quod singuli orbes Suo

Quod re3 vere sim-1035. Absolvit ratio rem verae simplicitatis

plex absoluta est.

Et quicquid nullo claudere sine potest.

Quod vero simplex, nullo motu Variatur, Non antiquatur tempore, semper idem. Alternat mundus facies nescitque manere, Et perimit tempus, quicquid ad esse Vocat. Omnia sic in se redeunt, sic lege perenni Numinis aeterni perpetuatur opus. Summa tenent superi, medio jacet insima tellus, Et medios orbes incola dignus habet. habent habita ores. 1045 Spiritus in cunctis elementis est et in astris Cuique . Sum, mundum Spiritus unus agit, Maximus hic, omnes alii sunt particulares,. Hic totum, reIiqui singula membra movent; omnis enim regio propriis est plena colonis, 1050. De quorum motu rebus origo venit. Aer corruptus Solo purgatur ab igne, Purgat et insectae crimina motuS Bquae. Diluit haec terrae sordes, res celsior omnis Subdita sic purgat cuncta Vigore SUO. 1055. Celsior interdum sordescit ab inferiori, Ast ignem purum nil maculare poteSt. Purius hoc nihil est, qui sordes decoquit omnes, Unde locum summum res Deisormis habet.

Res sublunares nasci motu superiorum C0nstat, et immotum cuncta movere Deum. Principium motus rerum natura Vocatur, Est in naturae nomine causa latens,

quod ignis omnia purgat. Quod sublunaria

riorum.

uuid natur .

V. 1059. superorum L, Superiorum Η. - Arg. Θοα deeStin Hii , aguntur motu Lm, motu Sup. aguntur Um.

65쪽

causa latens, proprium quae singula ducit adorium jΕt similes rivos sontibus esse facit. 1065. Contra naturam sunt plurima posteriorem, Sed contra primam, quid valet esse' nihili

Zodiaeus bis sex obliquat signa rotatu, D odiae. cireulo.

Aequalesque sibi non sinit esse dies. Arcticus est medii notum.nobis caput mis,l070. Sed reliquum prohibet terra videre polum. Septem terra vagis excentrica subjacet astris,

Quam tamen ut eentrum maximuS Orbis habet lis exeenirieua eat

Inserior paret semper globus exteri0ri, Terra subest cunctis orbibus apla pali. 1075. Haec immota manet, sed in orbem cetera currunt, In medium recidunt pondera cuncta locum. Faex etenim semper in fundo tarda quiescit Attactuque suo sordida quaeque facit. Omnia sordescunt, quae turpi saece replentur, 1080. 0uae, nisi purgentur, Vasa perire lacit. . i Sic insecta diu devictaque saecis acore, Vix caput attollit mens onerata luto. Nam prope tellurem sunt sumi, fiamina, nubes, Quae turbant oculos et rationis opus. I 085. Contra naturam facies humana resectit . Ad terram vultus, nata videre Deum. Sed tamen interdum terrena videntur ad usum,

Nec peceat, si sit tetra libido procul. Principis haec tradit sapientum dogma Platonis,l090. A quo posteritas dogmata Vera capit.

66쪽

Sio igitur docuit, quid mi sit scibile, quid non,

Ut teneant proprium cuncta creata modum. Res 'ut sunt, plene novit divina polestas, Angelus assistens plurima Nera i Videt.

Quod Deus solus omnia novit . et omnis rationalis

. i. . .. lG5. 'spiritus immundus natura pollet et usu,

0uod veritas lux

est animae. ratio oculus.

Quod in pluribus utilis doetrina Platonis.

Doctus et 'a sanctis plura videre solet. Fallitur in multis i privatus luminis usu Et pater orroris sallere sempeρ amat. Corpora detrusas animas in carcere caeco ' . culpaque sublato lumine. scire vetant. culpa, caro tenebras inducunt, lumina pellunt. Nec miseras unimas cernere sera Sinunt. Lux oculos pascit, rationem vicio veri, V. Hi sumunt tenebras, haec quoque sulsu cavet 1105. Est oculus menti ratio, pro Iumine: Verum, Usum cernendi Iumina Sch e Vocant.' Ingenio, studiis verum quaeratur et arte, Praeter opinari non habet ullus homo. Non nocet errantem caulis audisse Platonem, 1110. ' Qui male pauca docet et bona plura malis. Docla manus cavet urticas herbasque salubres Tollit et u spinis intemerata TOSaS. Errores vitat 'ratiri sensusque pudicos 'Cantus ab insanis absque furore capit. 11 15. Fortius evitat audita pericula prudens, Nam provisa minus tela nocere Solent.' Hinc sapiens audire cupit, quaecunque nocere. Ο : ' f Possunt, ut caveat, quicquid bbesse potest

V. 1109. Arg. Quod in plur. etc. Lm, Doctrina Plat. . in

67쪽

cujuspumquo rei si etur opinio vera, Endymione et

dogmate ejus.

1120. Hoc vetus Endymion censuit esse fidem. ', Asserit errorem, si fiat opinio fallax, L. Falsaque nesciri dicit et arte probat. i Falsum nescitur, quia nulla scientia salsit, Nec permisceri Iux tenebraeque valent. 112,, Interdum veri specie saliuntur inanes, i Volivaeque rei duleis imago tenet. Sunt quos nec verum, nec vero mincet imagis Sed vitii species sessaque sola juvant. Est sol conformis vero, salsoque Selene, 1130. ' ouae lucem simulat et maculosa manet.

Quod veritas 2 similatur soli. Ueri,imilitudo lunae.

Nam quod sub luna vanum, mutabile nutat, . Sed cura Solem, fida quieta manent. i Regnat in excelsis verum, viget error in imis Et sallit populos, quos vaga luna premit. 113b. Clara super lunam superos veri tenet aula, Inserius mundum nubilus error agit.

Arcesilam sequitur Academia priSea docentem A..4. leo Et genus humanum luce carere facit.

eius.

Doelior Antisthenes Academicus, omnia S0lum De Avit,ihene is 40. Scire Deum dicit et ratione probat. 6 4' ς Asserit et superos quam plurima scire, nec omneSOmnia, mortales paucula Scire putat, . , 3 Haesitat in cunctis, nisi quae ratione probantur Viva, cui stupor est non habuisse sidem. li45. Vivit enim ratio, quae per se nota patescit Quid sit ratio viva. Aut per se nolis semper adesse solet.

V. Ill9. Arg. Dogm. ejus Lm, ejus dogm. IIm. V. 1129. Arg. Ouod deest iii uin, - assimulatur soli Lm, soli ass Ηm Selene II, silena L. V. 1131. Pro eum tortasse legendium: ultra. Seusum etiam praebet. si cura pro imperativo sumis et post solem interpungis. V. II 3T. Arg. totum deest in una.

68쪽

r mentum in ... 1160.

mone aereperint.

Quod Romani l 165.

Graeeos imitantur in verborum tem perament..

1170. Asserit haec sciri, dubitanter cetera tradit, In quibus ex usu major habenda fides.

Nam solitus rerum cursus facit esse probanda, Quae semper simili sub ratione rides. i Haec lamen interdum quoniam secus accidit esse Non sunt certa satis, nec tamen absque fide. Ergo quod affirmat verum, pntat eme nec se, In reliquis dicit: credo vel esse puto. Metisque modesta solet sic castigare loquelam, Ut salsi nullus arguat eme ream. Sic adjectivis sermonem temperat Omnem, Debeat ut merito semper habere fidem. i i' Hinc etiam placuit Graecis modus ille loquendi, Quem magni laudant a gravitate viri. conditione, die, causaque modoque c0ercent Verba, cavcnt nimia simplieitate loqui. Sed quandoque dolus obducitur arte Ioquendi, Vectaque pro rebus dat bona fictus am0r.

Hunc morem sequitur civis. Romanus, amici S. . Vecta dat, argentum sumit avara man .

Distrahit ad pensum iudex adverbia cautuS, Nam pretium majus utiliora dabit.,Alectiva suis pretiis aequata dabuntur,' Chistula vel calamus rarus inemptus erit. Captat opes Crassus, ut eas convertat in aurum, Et recoquit purum, possit ut esse pulum. Urbs vitiis corrupta suis corrupit et orbem, Et caput aegrotum languida membra facit.

69쪽

De Varro iis et doguinis et .

1175. Curia nam: mitteris Graecos imitatur, et urbis l. l: ESuriem' sensit Orbis, amator opum .l Inferior nullo Graecorum Varro suisse i. λ, i Scribitur, hunc patrem Roma vocare solet. Plura quidem nullus scripsit, nullus mesiora, 1180. :Nec potuit quisFam deleriora loquio iis Mystica naturae pandit ritusque Sara utim iiii ossiciumque Dei gestaque prisca pastum. t Numina virtutum, quae fingit, vanus aωrat, .liis Et quot sunt pestes,. tot putat esse Deos. 1185. . Plinius hunc sequitur in multis gratus utemue, νι--. Mi i Sed tamen in mullis pulsat utrumque sides.

l . iii , Musaeum veterem praeclaris laudibus tesseri Danais... qui U. ..i Graecia, sed Varro, quod docet ille, reseri. '' ' η' tu li go Varronem satis est Iegisse volenti

1 190. l , Seire,' id alteruter utilitatis, habet seltase putant dictum Musa ei nomine Morsen, i Qui leges hominum primus in orbe tulit. Esto, sed laelatum rasio manifesta repugnat, iii Vitaque dissimilis arguit . esse duos. 1195. Romanos Varro, Graecos Musaeus, Helis aeos l. iii, Instituit Moyses viveret .more suo. i Errat Musaeus nimium, Vareoque coerrat, od

.s Sed Moysonentem Spiritus innus agit. νiararum. . fui ti Plena sacramentis sic : quinque volamina scribit,

1200. is , Uti sit tm historia sensus ubique triplex. SI i iii in pariter doceat pueros num quessenesque;: i 0uantum quisque capit, ilittera cauta docet: Ubera dat natis, . infligit verbera serris, . i , . Et facit illorum colla subesso iugo,

70쪽

1205.i Et lices involist ardanis v a figuris, , i t i Scindit vela tamen, et vetus umbra perit. Intem philosophos vocat hund gentilis agrestem,

.l , I i 'i ,. Et tamen: ilis unis maximus hoc minor est

. : mi Ilio scripturarum ilans est origo lpiarunt, Θο do' principis pagina: sacrii venit, sirii ἰ. Fons aliis, aliis stagnum puteusve profundus; .su:rili , I i; thid' sium reprimas, prescit et inde sitis; .lim, Quod satis est, possunt omiam haurire, sta ipsumi East rit plane vel imniinuit. v. si is.. M 121βι , lovis nil hutruit majus: Cicerono Latinus, li niluin cujus adleso itum Graecia muta fuit; D., stilo abus hune Graecis opponit Roma vel offert, Sodiamen hic dubium dogma probare solo Transiit huc tandem; cum: seimstura debrum 1220. l :i oti tui desulet,l q*d putet esse Deum, .:s , 0 litoriarbitrii libertas consonali is . . . lυ i tu Exstet, n*m satum hi manet, illa perit; in isti 'eonveniant casusi salumque rhpugnans,

. :il: Nescii, Job hoc vales ora tencte monet.

1225. Nain genus humanum premittim ranuli veri

. os:Nec)siniti Bitolam ce dre vera die, l aoisi foris palan ii obscura nube xidhntur. i .ii Nec fessi, plene suspicione carent.. iiiii i Scim. Deum fiolum credi viventura, sed lipsum,1230 ,li il Θid statuat, nescit i od tameti esse probat.: isIlle, I corpus putat esse Deum, sed corpora majus,: I i , uti nilii; Quod ned homo sensu, noe: care bruta capit uuia res e...is.. Solis i eorporeis sensus: carnalis inhaereq

- ratione vero eomprehenduntur