장음표시 사용
241쪽
,ekores, quae non inopiam indicant, sed orationi splenis doris aliquid arcessunt Parum ego, quid vobis aut inveniendi rationem, aut genera ponam λXXXIX. Similitudinis est ad verbum unum eonistracta brevitas, quod vectum in alieno loco, tamquam in suo, positum si agnoscitur, delectat; si simne u hil habet, repudiatur. Sed ea transferri oportet, quae . aut clariorem Laeliaut Tem, ut illa omnia:
omnia fere, quo essent lariora, translatus per similiis tudinem verbis dicta snnt aut quo significetur magis es tota, sive facti alicuius, sive consilii, ut ille, Moecultantem cousulio, ne id, quod ageretur, intelligi posset, duobus translatis verbis imilitudiue ipsa in. dicata
Nonnumquam etiam brevitas translatione conficitur, uti Iud Si telum munia fugit. Imprudentia teli emissi brevius x xiis 'rbis ex ui non potuit, quam eriuno significata tuanslato. Atque hoc. in genoe Persa -- mihi adintrandum videtur, quid sit, quod omnea
translatis et alienis magis delactemur verbis, quam Hopriis et suta. XXXX. Nam, res suum nomen et Pruriam omeabulum non habet, ut pes in navi, ut nexum, quod per Ithram agitur, ut in uxore diνOrtium s necessitas cogit, quod non habeas, aliunde sumere sed in au rum Verborum maxima copia ampn homines aliena multo magis, si sunt ratione translata diaeetunt. Iaaeci re credo, vel quod ingenii specimen est quoddam, ansilire ante pedes posita, e alia IonSe repetita sua
242쪽
Iner et vel quod is, qui audit, alio ducit 'ogitatione,
neque tamen aberrat; tiae maxima est desectatior vel quod singulis verbis res ac totum simile conficitur vel quod omnis translatio, quae quidem sumta ratione est, avi sensus . os admovetur, maxime oculorum, qui est sensus acerrimus. iam et Odor urbanitatis, et moviistud Eumanitatis, et murmur maris, et diacedo oriationis, sunt dueta a ceteris sensibus illa vero oeularum Muto acriora , quae ponunt paene in conspectu animi, quae cernere et videre non posminus. Nihil est enim in Perim natura, cuius nos nonan aliis rebus Posin
simus uti vocabulo et nomine. Unde enim simile d ei potest, potest autem ex omnibus, indidem verbum imum, quod imilitudinem coutinet, translatum, Itis me asser orationi. Quo in genere primum sugienda est dissimilitudo : Coeli ingonios fornices. Quamvis sphaeram in scenam ut dicitui attulerit unius Oamen in sphaera sornicis similitudo non potest inesse.
non dixit, cape nota, Pietes haberet enim moram sperantis diutius esse sese victurum sed rape. Hoc verishum est ad id aptatum, quod ante dixerat, dum L e. Deinde videndum est, ne longe simile sit actum. XXXXI. Sy/rtim patrimonii, scopulum libenti dixerim Chary bdim bonorum, Momyinem Potius. Facilius enim ad ea, qua visa, quam ad illa, quaen dita sunt, cutis oculi seruntur. Et moniam haec vel sinum laus est verbis transferendis, ut sensinu μα riat id, quod translatum sit fugienda est omnia urinpitudo earum rerum, ad quaa eorum animos, qui Rudiunt, trahet similitudo. Nolo morie dici Asricani castr tam esse rempublicam nolo stercu curiae dici GInuelamo quamvis it simila, tamen est in utroque formis cogitatio similitudinis. Nolo Ose aut maius, quam res Postulet, me Nerea comi alism aut
243쪽
miniis, Comiamtro empestatis. Nola me verbinnaugustiua id, quod translatum sit, quam fuisset illud proprium ac suum: Quidnam est, obsecro quid toadiri abnutas metiris esset, Metast, prohibes abctte rea: qubinam illa dixerat, luco istic, ne sinagis mea bonis, ramis με obsit. Atque etiarn, si verearo ne paulI durior translatio esse videatuu mollio aest, praeposito saepe Mrbo ut si olim, M. Catone mortuo, minum senatum quis relict- dic et, paullo durium; sin, ut ita dicam, pupillum, aliquanto nillius. Etenim verecunda denet esse πω SIatio, ut deducta in alienum lacum, non irruisse, atque ut PreCario, non vi, Vmsisse videatur. Modus autem n
jus est florentior an singuba verbi , siec qui plus kiimi. nis asserat Oxationi. . ' Nomi illud, quod ex ho' genere pxosuit, κωM est in urio. verbo Eanslato, sed ex Pharatius onti talis connectitur, ut inu vicatur, a. liud intelligendum. Sit . .
Sumta re simili, verba eius rei propria deinceps in xem aliam ut dixi feruntum. XXXXII. Mi hoc magnum ornameutima oratio nis, M. quo obscuri a fugienda ει. Etenim ex hoe genere in ea, quae itiduntur aeuigmata Non est a tem in verbo modus hio, sed in oratione, id est, in Continuatione verborum. . Ne illa quidem inaductio atque immutatio in verbo quamdam fabricatione hambet, sed io oratione:
Asriea erribili remis horrida terra tumuDM.
Pro Afris est sumta Africa neque sacvum Verbum est, ut, Mare axifrugis undia: neque translatum,
ut Mollitur mare: exora usi :ε 1sa proprium Pro
244쪽
prio Ommntatum. Desine Roma tuo Mares et 2 estea tint campi magni. Gmvis est modus in o natu oratioris et aaepe sumendus ex quo genere haec sunt, Martem heia isse communem, Cererem Prohvs ms Liberum appellavo pro viso N Ferenum pro mari curiam paeo benatu - - Pro comitiis 3 singam pro 'Paee o ma a tela pro bello quo item in genere et virtutes, o vi a Pro ipsis, in testius 1la sunt, appe Iauto Luxuri a quam in domum irrupit, et, Quo emam a penetravit aut Ades Huit, Matiati conseistit. Videlia profecto geuus hoc totum, Cum
inflexo ommutatoque ver o res eadem enuutiatur oris
natius : eui sunt finitima tua minus ornata, sed tamen non ignoranda, eum inteIligi volunHis aliquid, aut ex Parte totum, ut 'o aedificiis iam 'ristes, aut tecto dic inrita aut ex toto partem, ut e m unam urinam tutum popuia Romam dieimus: que ex uno Prures,
ant eum ex pluribus intelligitur inna,
aut quocumque modo, non ut dictum est, in eo genere intelligitair, sed ut sensum est. XXXXIlI. Abutimne in se etiam verbo non inmMegauthr, quam ha transsexendo ' sed etiamsi licentius,
tamen interdum non impudenter ut eum gr- morationem pro magna, Mut imum Pro Parvo dicimus. Verum illa videtisne esse non verbi, sed omintionis, quae ex pluribus, ut exposui, trans attonibus connexa sunt Z nec autem, qua aut immutata ease dixi, aut aliter intelligenda, c dicerentur, sunt traris. lata quodam modo. Ita fit, ut omnis singulorem verin horum virtus atque laus tribus exsistat ex rebus: si aut vetustum Verbum sit; quod tamen consuetudo servea in aut factum e coniunctione, vel novita.
245쪽
te in quo item est auribiis evirauetudiniane parten. virin: aut translatum quod mamuis tanquam Messiaqniis dan notat et illuminat orationem. Sequitur continuatio verborum, quae duas res maxime, collocationem primum deinde modum quendam formamque desiderat. couocasionis ea componere et strum verba, sic, ut neve asper ortum--
cursus, neve Meseus sit, sed quodammodo coagmen. tatus et laevis. In quo lepi in soceri mei persona lusit is, qui elegantissime id facere potuit, Lucasi
Qua cum dixisset in bucium illudeua, ne a me qui dem abMinuit,
Crassum habeo generiam, a Metorico ero ι aia.
Duid ergo Z is . Crassus, quoniam eius abuteris uomi. De quid efficit idem illud scilicet, ut He voiuit, et ego vellem, melius aliquanto, quani Albuci . Verum in me quidem Iusit iue, ut solet sed est tamen baeocouocatio eonservanda verbomini, de qua loquor, quae iunctam orationem efficit, quae cohaeretatam, quaeae. nem, quae aequabiliter Meutem. Id assequemini, 1. tevba extrema cum consequentibus primis ita iunge. tis, ut ne aspere concurrant, neve a lius diducantur.
XXXXuII. ano dilige iam subsequitur momdus etiam et forma rerhorum, quod iam veroor, hvio Calvio videatur esse puerile. versustent veterellit liciti hae soluta Matione propemodum, hoc eat, numerost, quosdam, nobis esse adiabendos putavemini. Interam Tationi enim, non delatis nonis nostrae, neque Iibra viorum notis, sed verborum Et sententiarum modo m. terpunetas clausulas in orationibus esse voluerunt, M.'
que princeps nomates instituisse seriae; uviueonditam antiquorum dicendi consuetudinem, delectationis a que aurium causa' quemadmodum feeibit diseipuluse a Nauerat Laiumeris adstringeres. iamque vate
246쪽
nati ad Muptatem sunt, versum atque eantum, ut et verborum numero. et vocum modo, delectationeJ vi cerentinuae tam satietatem. Haec igitust duo, vocis diae moderationem, et ver rima conelusionem, quoad orationis severitas pati pos-t, a P tie ad eloquemeiam traducenda duxerunt. In quo ilIud est ve1 --ximum, quod versus in oratione Pesscitur eoniuncti
me exhorum, vitium est; et tamen eam coniuncti nam, iactura versum, numerose adero et inrare, et perfici vatamus. Neque est ex mutiis es uua, quae
magis oratorem ab imperito dicendi, ignaroque distimguat, quam quod ille retina in udite fundit, quantum Potest, et id, quod dicit, spiritu, non arte, determis
nat, orator autem sic illigat sententi vi orbis, ut eam numero quodam lectatur, et adstricto et soluto. I iam eum vin&it modis et Arma, relaxat et liberat imis ' inutatione ordinis, ut verba neque alligata tu quasi eerta aliqΠa lage versus, neque ita Soluta, ut agentur. X XV. Quonam igitur modo tantum munus inristemius, ut arbitremur nos hanc vim numerose diriaeendi consequi possed Non est res tam dimcitis, queturi neeessaria. Fihil mi enim tam tenerum, neqtie tam
nothne, neque quod tam facile sequatu . quocumque
ducas, quam otio. Ex hac versus, ex eadem diu .es numeri conficii utur ex hac hae etiam solata amriis molis, vivorumque generum oratio. Non enim aurit alia sermonis, alia contentionis verba neque ex alio genere ad Uin quotidianum, alio ad scenam Pomm Pamque au-Iutur sed ea nos cum iacentia sustulimus e medio, sicut molliasianam ceram ad nostrum arbia trium formamus et gimus. itaque tum graves sis. mus, tum subtiles, tum medium quio im tenemetis: si institutam nostram sententiam sequitur oratiotita genus, idque Moinuem rationem, et urnam volupta-
247쪽
nt in plerisque rebus incredibauer hoe narus est ipsas ricata: re in orasione, ut ea, quae maximam tu Iitatem in se eontinerent, eadem haberent plurimum vel dignitatis, ve saepe etiam Venustatis. Incolumiis
talis ac salutis omnium ausa videmus hunc statum esse huius totius mundi atque naturae, rotunctum, coelum, terraque ut media sit, eaque sua vi nutuque teneatur; soLut circumferatur, ut aecedat adarum I signum, et inde sensim ascendat in diversam pamtemri ut luna accessu et recessu suo nolis lumen acciapiat ut eadem spatia quinque stellae dispari motu
cursuque eonficiant. Haec tantam habent vim, ut paullum immutata cohaerere nou Possint tantam puLeritudinem, ut nulla species ne excogitari quidem pos sit matior. ferte nunc animum ad hominum, pletiam eeterarum animantium formam et figuram. Nul Iam partem corporis sina aliquu necessitate affictam, totamque formam quasi perfectam repexietis arte;
XXXXH. Quid in arboribus, in quibus non
truncus, non rami, non folia sunt denique, nisi ad suinam retinendam conservandamque naturam misquam tamen est uua pars, nisi venusta. Linquamus natu-6In artesque videamus. Quid tam tu navigio nece sarium, quam Intera , -- ea emae, quam Prora, quam puppis, quam antemnae, tiam eis, quam misistit quas tamen hanc habent in specie venustatem, ut uota solum salutis, vi etiam voluptatis ausa, invenista esse videantur. Columnae et templa et porticus sustinent tamen habent non plus utilitaus, quam disgnittitis CapitoIA fastigium illud, et eierarum a
clium, hon onustas, sed neces,itas ipsa fabricata est. Nam eum esset habita ratio , queinadnaodum ex uis inque eoti parte aqua dolaberctur; uilitatem templi, fastigii dignitas consecum est ut, etiamsi in coelo statueretur, ubi imber esse non posset, nullam tueri
248쪽
Magio lignitatem habiturum e se videatur. Hoc in omnibus item partibus orationis evenit, ut utilitatem ae prope necessitatem minuitas quaedam et lepos conis sequatin'. Clauantas enim atque interpuneta verti ruri animae interclusio atque angustiae apiritus attulerunt. M inventum ita est suave, ut, si cua ait infiinnitus spiritus datus, tamen eum Perpetuare verba nolimus. Id enim auribus nostri gratim est inventum,
quod hominum Imeribus non tolerabile a Ium aedetiam facile esse posseti
XXX in Longissima est igitu complexio Ver
borum, quae vo- uno spiritu potest. Sed hic naturae
mydria est, artis alius. Nam cum sint numeri plures; iambum et trochaeum frequentem segregat ab orato. re AristoteIes , Catule, vester, qui natura tamen Ἀ- eurrunt ies in orationem sermonemque nostrum; sed auu insignes percussiones eorum numero , et mimnuti pedes. Quare primum ad heroum no damni, et anapaesti, et spondes pedem invitat in quo impune progredi lieet duo dantaxat pedes, aut Patauo plus, ne planEt in vinum, aut similitudinem versuum incidam . Atiae ni geminae, quibus hi tres heroi pede in principia continuareelorum verbortim satia dee re cadunt. Probatur autem ab eodem illa maxime Moon qui est duplex. Nam aut alonga oritur, quam tres breves onsm mntur, ut haec verba, deat iis, im Pieri cons rem te aut a brevibus deinceps tribus extrema producta atque Ionis, sicut illa sunt,
muerant, onipe a. Atqne illi philosopho ordiri se
iam a superiore paeone, posteriore finire Est autemPoeon hic posterio non VIIabamin numero, aedis num mensura, quod est aeris iudicium et certius,
par sere Cretico, qui est ex Ionsa, et brevi, et tam
249쪽
quo numero ex'rsus est Farinius, Si, inrites, ita aetas litus. Hiine ille elausulis aptiorem putat, quas ut longa pleriurique VIIaba terminari. XXVIII. Neme vero haec tam acrem curam diligentiamque desidemini, quam est illa Poεtarum:
quo necessatas cogit, et ipsi numeri ac modi, sic ver ba versu includere, ut nihil sit, ne spirat quidem munimo, brevius, aut Iongius, quam nee ae est Libe.rior est oratio, et plane, ut dicitur, si et est vere soluta, non ut sugiat tamen, aut erret, sed ut sine vane
lis sibi ipsa moderetur. Namque ego illud assentior' eophrasto, qui putat orationem, quaeram in si Ponta atque facta quodammodo, non adstricte, aedπ- Ssi is numerosam esse oportere. Etenim, Aut nis suspicatur, ex ibis nodis, quibus hie sitatus versus efficitur, post anapaestus, procerior quidam numeres,
emoriata, inde illedicentior et divitio fluxit dithyram-biis; vivamembra et pedes, ut ait idem, sunt in omni locupleta oratione diffusa. Et si numerosum eati tu omnibus sonia atque vocibus, quod habet quo dam impressionea, et quod metiri posvimus intervallia aequalisua Teete gentia hoc numerorum, dun odone continuum sit, in orationis Iaude ponetur dam aimdicer impolita putanda est in sine intervallis Ioquam euas peremia et promena, quid ea a iud causae, urrepumetiar, nisi quod hominum aures voce matura modulantur ipsam suod fieri, nisi ineat numerus in
oce, o Potest. Numema autem in eontinuationenvilua est distinctio, et aequatium, et saepe Vari intervanorem perenasio, numerum eonficit quem
ita cadentibus guttis, quod intervallia distinguuntur,
notare possumus in anani Praeelintanis non Polaumus. Quoda eontinuatio vectorum haec otina multo est
aptior atque iucundior, si est articulis membrisque di-atincta, quam a continitata ae produeta membra uis
modifieata eis de hunt imis si in extremo brevis.
250쪽
a sunt, Mimnsitur illa g- verborum ambariis: in
enim ha orationis conversiones Graeci nominant. Quare alit paria esse debent posteriora superioribus, extrema primis, aut, quod etiam est melius et iucundius, Iougiora.
XXXXIX. tque hae quidem ab iis philosophis,
quos tu maxime diligis, Catiae, dicta sunt quod eonaepius testificor, ut auctoribus laudandis ineptiarum erimen effugiam. Quarum tandem' inquit Calvius; aut quid disputatione ista afferri potest elegantius, aut omnino dici subtilis. At enim vereor, inquit vasissus, ne haec aut difficiliora istis ad persequendum esse ideantur, aut, quia non traduntur in vulgari ista dia eiplina, nos ea maiora ac difficiliora videri ven viis deamur. Tum CatuIus Erras, tuquit, Crasse, si arit
me, aut horum quemquam putas a te haec Pera quom
tidiana et Pervagata exspectare Isin, quae dicis, dici volumus . neque tam dici, quam isto vici modo : neque tibi hoc pro me solum, sed pro his omnibursiue uua dubitatione respondeo. Ego vero, inquit Ani nius, iuveni tandem, quem negaram in eo, quem scruPsi, libeno, me invenisse eloquentem Sed eo te ne laudanda quidem causa interpellavi, ne quid de hoc
tam ea guo sermonis tui tempore verbo uno meo dimiαnueretur. Hanc igitur, Crassus inquit, ad legem cum exercitationa, tum stilo, qui atia, et hoc maxime ornat resumat, sormanda vobis oratio eat. Neque inininen hoc tanti Iaboris est, quanti videtur nec sunt haec xhythmicorum ac musi :brum acerrima norma dirigem da : et efficiendum est tuu modo vobis, ne Gai Tatio, ne vagetur, ne insistat interius, ne excurrat Ionisgius ut membris distinguatur, ut conversionea habeat absoIutas. Neque semper utendum est Perpetuitate, et quaa conversione verborum, ae saepe amenda membiis minutioribus oratio est C quae tamen ipsa membra suu numeri vincienda. meque Paeon,