Liber de munitionibus castrorum: Textum ex codicibus constituit, prolegomena, commentarium ...

31쪽

Laeli, quod emtam quandaret omasionem ostendere po sumus, propter quam Seriverius illud ainae existimandus sit. Miserat enim ramenta mathemattea, qua librem de munitionibus astrorum anteeedunt, et ipsum hune Iibmm ad Isaaeum Pontanum, qui ea legeret atque emendaret .7). Jam apparet ex notia emendationibusque Pontani, hune ipso eodie Ameriano usum me Fragmenta autem illa in ipso folio 125 aeodiei Meeeiani ineipiunt. Quid igitur probabilius

potest me, quam Seriverium soli 125 157. a reliquo odie separasse et ad Pontanum misisse Sine dubio Pontanus eum emendationibus auis quatemiones illos ad Seriserium remisit 3 3 anno em te 1663, quo anno eodex Amerianus emtus est in hibliotheeam Gaeuertisanam, omnes odiei partes oriunmtae fuerant M . In hiuliotheea Guelliebriana soli abieris numina Amaleis signata esse puto. Eo tempore ordine dispositi sunt quaterniones hoet

Partis prioris quaterniones I. 3. I0. II cuius folia tunc primum recte distributa sunt ordine hoc: I. I. 3. 4. 6. M. 12 partis posterioris quaterniones I-9.

Cum solium ligamento inserviena numerum 1 et folia duo mutua numeros o et M aeeiperent, factum est,

37 V. Ur P. 4.38 Fieri potuit, ut apud Serivorium eodex in has duas partes discissus maneret ita fortasse propter verba euch nianae editionis Frontini a Blumio p. I 8 allata cf. not. 33

statuendum est.

3s Libri appendiciarii bibliotheea Seriv. num Ias.

Blum P. Ivom. εο Huno rorem, tune primum commissum, notavit Blume . Is et in ex quo posteriore loco prodit, eum ignorasse, quo fere tempore error ille eommissus esset.

32쪽

ut numerorum horum series ad numerum usque 157. progrederetur.

Ex hibliotheea Gue1serhytana initio huius saeeulieodex raptus est Parisios et ante annum quidem 1807, quo anno redorius hibliothecam Parisiensem visit. Eo enim tentiporemas eodicem iam aeeuratius metaverat i). Restitutus est hiuliotheeae uel&Artanae anno 1814, ibique eum nuperrime denuo ligatum saesupra vidimus '. In codie Arereiano liber de munitionibus astro

rum legitur inde a soli 1264 colvmnae Ginea b

usque ad finem olumnae prioris soli 137 h. Antecedunt in foliis 125 126. fragmenta quaedam mathem ttea δ), quae ipse odieis Meeriani librarius ad Mygini libellum non pertinere non videtur animadvertisse. Leetiones odicis, quas ipse ceuratissime excerpsi, omnes in varietate Iectionis attuli, nisi quod compendia . pro bus, et pro que in pro m non notavi s).4I V. asii dialosus de libello seometrie Daphrodui ιπιιrvuli usi, qui legitur in epistolis Parisiensibus editis aBredovio p. 202 442. Errat agitur Blum pag. Iss. negans, codicem ante annum 80s vel I8I0. Parisios venisse. Errat et ipse Niebutir, Rom. Geaeli. 2, 55 ed. I. , qui odieem antea Vindobonae fuisse putat. - ceterum vix est, ut moneam, nequis de historia codicis falli a patiatur verbis Hasii l. e. P. 2IM: in variorum manua peruenit, ut ad Sirium voluit Mamnem Arereium e Petrum Seriserium inde nune Parisio a. 42 Pag. 7, not. γ. 43 Impressa sunt apud solum Seriverium in editione scriptorum de re militari ante ipsam castrametationem.

44 Ubi lectiones odiet Areariani a me allatae discrepant a lectionibus, quas exemplar Sehelianum fidelissime ad codicis Arceriani imaginem expressum p. I I 8 exhibet, id

33쪽

Etsi hune odieam pro fundamento eritaeo , quod di- eunt, habendum esse infra demonstravi, orthographiam tamen eius sequi nolui, quandoquidem ea librarii ingenio debetur ο). Breviores esse iam poterimus de eodicibus ex eo- die Areeriano duetis Sunt autem ri. Apographum Metelli Sequani si , quod inter

annos 1545. et 1549. scriptum est. Per ilium et Gentianum Hervetum Parisios venit; posterioris possessoris Memmii plenum nomen est ea Jaeque de Mea-ines nomine a Rigauio eodex Memmianua appellaba tur deinde in Cotherii bibliotheeam et ex ea in regiam Parisiensem pervenit, ubi nune numero rissignatum est ).2. Apographum Faticanum numero 3132 signatum Deseriptum est post annum 1504 in Italia 30.3 spographum denense saeeusi XVI. ea re insigne, quod ordinem Modies Ameriani promus neglexit ' .

quod raro admodum accidit, ibi errorem in exemplari Scheliano inesse persuasum sibi habeant leetores Plura vitia insunt in exemplari thesauri Graeviani et in editione Seriv. 45 Niebuhr, Rom. Geaeli. 2, 55I. edit. I. 46 V. supra pag. 0, not. 6).

castrorum, id quod Iume eas factum esse negat p. 2043. Putat nimirum apographum Jenens eo tempore esse scriptum, quo folia II - ε . a reliquo odie separata erant. Quod eum Serivarii demum tempore laetum esse demonstraverimus, sequitur, ut ordo apographi Jenensis ex solo describentis arbitrio explicandus sit.

34쪽

4. pographram Narisianum, saeeulo XVI. ipsa Franeisei Nansii manu aeriptum, Ileuhi nune latet βι).5. Excerpta Iosephi caligeri Parisiis fortasse deliteseunt a).6. Apographum Ioannis Arceri nune ubi sit,

ignoratur M)

7. Codo quidam saeculi XVI. quem eis inspexit commemoravitque 3 . Ad familiam odiei Meeriani pertinere videtve denique r8. Codex Leydensis membranaeeus saeeusi X. - ,

52 V. Blume p. 208. Num ex his excerptis est eodex chartaeeus S ligeranus, qui in catalogo bibliothecae Leyde sis I I 6 sol. p. 339, num 6 cf. Blume p. 377 Commemoratur caligeri curas in libro nostro positas et ipsas Parisiis delitaseer eonjicit .maas in ah Iahrb. XVII, p. 2I9. De euris auis Scaligeri locum quendam ex epistola Scaligeri, ut dicit, affert. Sed exstat locus ille in epistola Isaae Casau boni

ad Scriverium datae v. Casau b. Epp. d. Αlmeloveen. ITAE DI. ep. 575, p. 304): Sunt quidem in eo uua baeura, mutia deplorata et conclamata, nos tamen asidua illiva raetatione tantum profecto videmur, ut verae in eo Oritae minime noe poeniteat. Casauboni autem curae non dubito qui Parisiis

exstent.

fuerit, v supra pag. 3, not. 263.

35쪽

in quo tamen utrum Me de munitionibus astrorum insit neen neseimus βε). In reliquis eodieibus ex Ameriano ductis omnibus liber ille inesse aut eget insuisse videtur in me tamen ullius ollatio exstat. Sed ho minus dolendum est, quod ipsam matrem familiae novimus 3 qu propter 1eetionum odieum illorum ab Areeriani ipsius lectionibus diserepantium auctoritas nulla aut fere nulla

debet esse.

Prorsus alia onditio est tertiae familiae odieuin

agrimensorum, in qua Nare Iunii Nypsi plagiarii nomen Vera auetorum nomina maximam partem elimin

vi β' . Nam male huius familiae periit nunc ita ut eodieum singulorum originem ex sparsis tantummodo singulisque indieiis indagare possimus. Si codices hujus familiae perlustramus, videmus statim, nonnullos esse, qui non ipsius Neensionis 'psianae , sedeompilationis ex ea saetae imaginem exhibeant. Hue Pertinet codex Florentinus membranaeeus saeeuli XI. 'eum apographis codice regio Parisino 359, codice tisano 3894, codice Sangermanensi q). Codex autem Vaticanus 3895. et eo x Mutinensis , etsi morentino dueti non sunt, originem tamen ex similieompilatione eineetionis usianae dueunt. Ex lo-

56 Secundum ea, ita catalqgus affert, inesse sane Videtur. Nescio, quibus causis commotus dubitetmaas in Iahn

Arb. XVII, p. 218. 57 De eissi codice es. eis l. c. p. 878. 58 V. Blume p. i5 sqq. 59 Blume p. 2 8-22I. 60 Blume p. 222, ). 23 4 e . O .6I V. Blume p. 224 225.

36쪽

rentino praeterea eum Vaticano 3895. et fortasse etiam eum Mutinens collato deseriptus est codex Barberinus

haud ita multo ante ipsum odieem Florentinum laetaeat 3 , apparet, hine nos aeeuratiora de ipsa familiae tertiae origine diseere non posse. In ompilationes illas the de munitionibus astrorum rece tu non est . .

Ut igitur familiae tertiae originem indagemus, ad eodices deperditos et ad apographa recentissima on- fugiendum nobis est. Origini proximus erat sine dubio eodex Aleiati, quem anno 1519. aecipimus vix potuisse legi q). une odieem, qui quo pervenerit neget-mus, ad Nypsianam familiam pertinere inde elueet, quod epistola ad Celsum in eo, ut in morentino, Nypso, non Frontino aut Balbo, adseripta erat, et quod Agenni Urbie pars I. in eo pro ommentario libri euiusdam Iunii 'psi venditabatur 7 .

Exstabat praeterea codex Galesii Massae β), euiaingularem quandam necessitudinem eum codice Bas

Urbicua una eum Iunio Nipeo, mr Varrone de arithmeticae Buta de olantia Latini breui in publicum prodibit a modo per lium mihi leueri eoa emendare Iiber enim isae am αδ- rosis haraeteribu est, u uis usi poesit. 67 V. Blume p. 216 217. 68 GaIdsius Massa vixit saeculo XVI. medio v. Blume p. 23, not. 93 .

37쪽

ti Zanctii ' intemessisse eeesse est. Etenim in codice Barem in I546. hae verba leguntur Iste codex fuit Maeobi Meselli Sequani Florentino codicecore ex Cod Galassi Massae et ex Cod Z-chi ' . in apparet, Odiees Galesii Massae et Basilii Zanehi diversos fuisse a odie Florentino. Nec dubito, praesertim eum eodex ille Barherinus 1iucllum

de castrorum munitione aliaque nonnulla, quae in exemplaribus recentiorum ompilationum desunt, contineat quin codices Galesii Massa et Basilii Zanebit genuinam et antiquam recensionem 3psianam exhibuerint. Commemorantur praeterea hi codice una in codice me et bytano saeevI XVI. quem litera signavi, qui librum de munitionibus astrorum continet. In margine enim ejus adnotatum est Ex Anto- .nii Gahesii Massae eod. et Basilii Zanchi. Quod propter eoniunctam horum Odieum ommemorationem eo

ieeeramus, codicem Galesii Massae vetustum fuisse, ex eoque Basilium Zanehium apographum confecisse,

Id egregie a Seriveri eonfirmari vidimus, qui in solio 6 eodie Areeriano praefixo, ubi varias in Hygino ieetiones scribere inehoavit, haec perscripsit Incipi liber Hygini romatici Sic disertius nostrae membranae eodieem Areerianum dicit). Apographum ouveranum est eodex C ex recen Basilii Zanchii codice manu scripto, sed ex veteri Antonii

69 Basilius erat scriptor bibliothecae Vaticanae mortuus est anno 1558 Blume P. 18, not. I). 0 V. Blume p. 222 2). Metellus Sequanus ipse testatur, se codicem Florentinum deseripsisse in solio sub eodi- eis palatino- vaticani Blume p. 85.

38쪽

Galesii Massae errorum plenissim deau meo, transcriptum, hunc iturum praefert Hygini Gr maci libem de munitionibus castrorum 7ῖ . Ceterum apographum ouveranum et eodacem Baeberinum 1546. ex eodem fonte ducta esse vel id indicio est, quod

Antonius Augustinus, qui ut Metelli Sequani ambeissimus 3 sine dubio odie Baeberino utebatur, et ipse Hyginum romaeium de constitutionibus limitum laudat γε). Quodsi verum est, eodicem Basilii Zanehi ap graphum fuisse odiei GaIesii Massae, iam huius originem accuratius indagemus. Ae primum quidem eontenderim, odicem Galesianum pro eodem atque eodieem Aleiati habendum esse. Quod enim eodex Galesianus semper una eum apographo Basilii Zanehit

eommemoratur, indicare videtur, codicem sine apo-

graphi auxilio legi non potuisse. Quod quam hene

in odicem metati quadret, euius literae tam abrosae erant, ut legi ix posset, nemo non videt. Eeat praeterea inter Seriverianos odices, euius origo ad Aleias eodieem referenda videtur, qui et ipse ex eo- die Basilii Zancti deseriptus esse narra ue β) ML

2 Hanc notam non novit Blume, qui propterea P. 25. has quaestiones nisi inventis omnibus apographis Seriverianis ex codie Basilii Zanehii duetis solvi posse negavit. Ceterum ex Basilii Zarichii odie descriptus erat sine dubio etiam is codex, qui in libris appendiciariis bibliothecae Scriverianae

num. II commemoratur.

3 V. Blume p. 89. 98. 4 V. Antonii Augustini de legibus e senatusconavitia liber Paris. 584 fol. cap. L p. s. 75 Libri appendiciarii bibl. Scriv. num. 05 Fragmenta

39쪽

eum de que profecto esset, si duo Maees antiquissimi ita ex hominum oeulis abissent, ut pro depellia, tis habendi essent. Statuo igitur, eundem odicem antea in Metati, postea in Galeat manibus suisse. Sed utut hoe esl, odicem ausianum non ex ipso Meefiano, sed ex eodem atque illum rebe poductum esse εὶ pro eris et explorato habeo. Quod Pin axius demonstrare possimus, ne ase est, duoaeodiees Gueuerritanoa, ex quibus solis de eodieis GaIesiani laetionibus rationem eoneladem potui γ),aeeuratius ontemplemur. Ambo eodem volumine eum odie AeeeHano ontinentur 'in Ae eodex C quidem, quem jam supra commemoravimus '), eontinet et folia hartaeea formae quadratae signata numeH 13-20. Seriptus est saeeulo XVI in Italia, id quod iterarum habitus demonstrat tenuia quodammodo et nitidus. Cum exeodie Basilii Zancti deseHptus sit, aliquanto post annum 151s seessus sit neeesse est. Eo enim anno Meiatus eum odicem possedit, ex quo, ad Galesium

40쪽

translato, eodex Basilii Zanehi deseriptus est. P sedit eodieemi postea M. Votiveritis, qui eum dono dedit Petro SerisArio me enim in imo soli 13 inamgine perseripsit Sum Petri Serivet ii ex dono M.

-υverit . q). Apographum ouveranum, quod Sehesio quoque notum erat ' una eum reliquis Sehe-dis Seriverianis in bibliotheeam Gueuerbrtanam videtur emtum esse Paginae odiet 24-28 Iineas ontinent. Custodes in duobus tantummodo foliis 15 Met16 inveniuntur. Interpunetiones absunt, nisi quod hi illi punetum exstat. Compendia seripturae om- plura exhibet, in eorumque usu seriptor odieis diligentissimus videtur fuisse, quandoquidem saepenumero Vocabulum plene et reete seriptum lineola delevibidemque per compendia seriptum apposuit. Quapropter non dubito, quin aeeuratissime odiet Basilii Zanehit imaginem exprimere studuerit Basilium autem eum maxime probabile sit eadem diligentia odieam Galesii eiusque eompendia imitatum esse, ex omP-diis odiet C eolligere possumus, odicem Galeati Massae M. demum vel M. saeculo seriptum fuissesn.

80 Cumis mortuum significet, videtur Scriverius odicem ex testamento Wouveri accepisse. 8I V. folium anter apographum Areeriani p. I-I8 et textum Schelianum medium interjectum sub literis P. S. 82 Cum in varietate ieetionis ompendia non adnotaveis rim, hoc Ioeo, ut suum cuique hac de re iudieium esse possit,

nonnulla eaque gravissima adscripsi. Invenimus Λου - homines, m - quoniam, nus, numerus, Onditur, Ostenditur,e - eausa, ' - habet, et, debet, valescentibus, Convalescentibus, apes, species, est, εὐ- esse, sedem secundum, re appellatur, sese dicitur, tribuno - triis