Idea medici: cum tractatu de symptomatibus crudelissimis, quae scarificatione et cucurbitularum usui Brunae incolis in Marchionatu Moraviae supervenerunt: et de febre epidemia anni ... 1580 ... / [Johann Sporisch]

발행: 1582년

분량: 173페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

71쪽

tioni nus, doloribus inflammationibus' partium nullo vulnere laesarum frequentissim Eattractio filuxioq; humorum accidat. Quando enim corpora impura superfluitatibus abundant, humores ad fluxionem praeparantur atque irritantur facilius humorum motio fluxio ad membra luxatione, dolore, calo- reve nimio, sicut solutione continui, pressura frictione aut forti ligatura vexata promouetur' etiam linulla scarificatio,nuli usque cucurbitulae siccat usus accedat. Solutio itaque conti --nui,qua scalpro latiore longioreque inmem -- ρ' bris limitaribus&carnosis intempestiuξ&in 'εmqr fouenien Ier facta est,extitit cum doloii, tum μῆρ φε -- inflamationis causa efiiciens,quae morbi principalis nomine mihi in hoc negotio censetur Dedit enim occasionemi causam affluxioni pituitosorum humorum. Et licet hi fluxio

num materia iam erant tam e latendo quiesce-hant in internis corporis humani membris, in

quibus hyemis tempore potissimum collisti,ngi secundum naturam aut etiam praeter naturam solent neq; ante effrenes de parte ad pamtem motu mo ferebantur, quam a solutione continuitatis inflammatione doloreq; eius membri, quod scarificatum fuit, admotum irinritarentur atque attraherentur. Cum autem

magna illorum humorum copia fuerit intra aegrorum hominum corpora collecta ratione inordinati victus, temporis anni, coeli consti

72쪽

c DE SCARIFICATIONI s

tutionis quam toto veris atque aestatis sequentis tempore intemperatam irregularem fortasse fecit vis Mesticacia Cometae, qui vicinum Saturni in propria domo constituti sydus dominum habuit,4 Lunam, ob vicinitatem, adiutricem suam ostendit facili me fieri potuit,ut tot ciam valida causae in agendo conspirantes solutioni continuitatis, quae leuis& hi me susticiens non nullis videretur, si non cum dolor exin flammatione coniuncta fuisset tot tam horrenda adderent accidentia, quae in- conuenientibus curationibus aucta atq: exacerbata videntur. Haec enim solutio continuistatis, quae primari morbi rationem habet,etiamsi leuis iudicetur aliquando ab imperitis balneatoribus pinguedine non admodum pura inungatur,ut citius consolidariri sanari pol- sit, quandocucurbitulae appositae membra scarificata non exiccant, sed aquososvi pituitae tenui non absimiles humores attrahunt, ut tum sit, quando natura siue anima de domicili sui conseruatione facultatum incolumitates licitatio amplius sanguineam massam ad membra scarificata fluere sinit tamen particul pro

fundius crebriusque scarificat vel alias debiles

in mori se tum adfluxiones recipiendas idoneae, tum μυρ ρ vicinae membris,in quibus tanqua instrumon

tis idoneis aut alias dcbilitate affectuque cor

reptis humores superfluitatetque m corpore humano redundantes hyeme figi ac delitesce

73쪽

consueuerunt Iluxione crudarum ac tenuia

iam tu; e fluitatu iurecipiunt ou scalpro fortius ampul: cutis neruosa cum carnibus subiectis

lata inflammari atque exulcerari incipit. Huic ubi erationi crusta superinducta est, Linflamato dolorqile cum putrefactione, tanquam symptomata, quae solutioni continuitatis accellerunt, cinanterunt, per qua malum Issu Xio-

'is auctum est quotidie, quod materia multa

m continuo motu constitueretur. Humores

'm paulatim fluentes habituri, T

Hasura prauo motu voluerit perparticulam nedumone

putres entem' exulceratam omnes super δε- Πuitates a se repellere. Quae si quippiamus

neni contagiosi, quodem cacem quanda vim exercere potuisset, recepissentrita procul dubio humorum carnosarum particularum substantiam corrupissensi ut membra similaria cum vni uetia humorti massa putredinem sen-

stant sicut postea factum est ex perniciosissi Misti is

intempestiuo illegitimoque usu. Balneator v 'o' tunensis, medica rei imperitus,omissa humorum fluentium coctione, diuersionei euacuatione, putridi exulceratique membri curationi primo totis viribus4 operis institit tortasse itaque applicatis medicinis mundificantibus,detergentibus,exiccantibus, carnem generantibus licatricem inducentibus,quee

74쪽

Vlcere cura

s remansipse sine exitu

bitorum esse

ctus.

DE SCARIFICATIONI s

omnia qualitate facultate calefaciendi atqi sic cadi instructa esse vel minimo medicorum, qui certa curandi methodo insistit, omnino

constat, inflammatione partis assectae auxit&causam dedit humorum fluxioni,ut in maiore copia partem affecta inuaderent: Aut insistens alterationi simitigationi dolorum, loco exulcerato, inflammato ac dolore correpto adhibuit nimis intempestiue inconuenienter trigefacientia vel ν- quae humores maligniores faciunt cutem liuore foedant. Et si itaque opera industriaque balneatoris aliorumq; imperitorum Chirurgorum ulcus in aegris corporibus consolidatum&inflammatio tandem una cum dolore sedata fuerit: tamen praeter liuidas: turpes maculas, quae cuti in loco I cto post consolidationem reliquae erant,fluxio agitatio humorum in motu constitutorum ab illis neque animaduerti, neque curari potuit. Sed admoniti de doloribus,quos aegri ex

humorum fluxu iniuncturis sentiebat,aut scabiem& liuore cutis oriri cernentes, falso autumauerunt luem Venerea in aegroru hominum corporib'dominari. Humores enim exitu destituti,quem ante per locum scarincatum, exulceratum ac putridum habuerut,coeperunt occupare neruos, iuncturas, musculos, sim laris membra cutemque ipsam:&aut acerbi ili mos

dolores,similes arthriticis, in iuncturi neruosiis partibus excitarunt,aut foedo liuore turpique

75쪽

sYMPTOM A TIBI S. clapique scabie, qualis frequenter pituita falsa

vel melancholicis humoribus, qui etiam autumni tempore collecti huic fluxioni misceri

potuerunt,generatur, partem affectam vel totam corporis aegri cutem foedarunt pro materiae peccantis multitudine, corporis totius habitu, tum diaete,tum medicamentorum prauo usu digri itaque, errore balneatorum, Error euranchirurgorum adducti, suspicati sunt fomitem semina luis Venereat in vulgus contagione o 'ς πρsparsa esse, aut veneficium commissum fultae, 'quod medicam manum respueret. Quae res miseris: de salute corporis viriumque incol mitate in magna animi angustia constitutis hominibus causam dedit, propter quam ad carnifices curas confugerent, unguentis ex argento vivo compositis uterentur, cinnabaris fumum ferrent, potione sudorificas iaporaria adhiberent Vita enim sanitatisque auidi quiduis sustinere, quam cum infamia mori aut tantis cruciatibus diutius affligi, maluerunt. Quorum illa membrorum sanorum temperiem &calorem naturalem oppugnarur,recipiendaeq;ffluxioni iuncturas praepararunt Argentum Argent, ει- enim vivum externis membris inunctum aut me caram

intra corpus in sufficienti quantitate sumptum sua nimia frigiditateri humiditate insitu cordi uniuerso corpori humidum corrumpit, ut glandes,gingiu palatum&partes vicin quς iecundum naturam humiditate abundant, pu-

76쪽

sedis si methodo curas

DE CARIFICATIONI s

tredine corrumpatur,uniuersus sanguis alteretur, saliua multa ex ore riuar, quidquid e rhumorum in corpore reliquum, in pituitos superfluitates resolui videatur. Haec vero humores attenuarunt magisque effrenesin adfluendum habiles reddiderunt,ut ferociore impetu de parte ad partem ferri possent. Ei ulmodi enim calorifica poros cutis laxant robur membrorum soluunt,&non modo humores quiescentes adfluxum magis irritant. verum etiam debilitatem membrorum augent ladfluxiones recipiendas praeparant. Sed dicero

vereor quid execranda curatio, per argentum vivum tentata,amplius esticiat. ne exilii merodio quodam in chirurgos qui illo extincto in

Unguetis tuntur, quoties morbo Gallico correptos in integram sanitatem restituere nituntur,commotus parum veritatis ac humanitatis

objeruans esse. Ipsi aegri dicant,quid commodi ex eiusmodi curationibus acceperint Plurimi enim illorum se magis laesos cognoueriit.&, de sua salute atque fama desperan tes, multum temporis in moerore ac pudore vitam ab hominum consortio remotam egerunt Verissimum enim est,quod inquit Thucydides E,-r . Quanquam autem Anab aptistarum Machaon subobscura cognitionem huius ma

li ex chirurgi alicuius Germani libro hausisse existimatur,ut quasi per somnium viderit pilulis

77쪽

lis ex Turpeto fomitem causamque materialem acerbissimorum symptomatum auferri S inde ulcus exquisitissime curari posse. tamen nulla instructus methodo,qua periti medici in curatione morborum utuntur, dum ratione experientiaque duce multorum hominum vitam de sanitatem ab interit immaturo atque longis aegritudinibus vindicant potius malum suxionis exacerbasses temerario acti vires a grorum hominu oppugnasse iudicatur, dum citra crudorum humorum coctionem ost viarum, per quas materia peccans educenda erat, praeparationem quotidie pitulas purgatorias de Turpeto exhibuit Commouit enim reliquum,quidquid erat,b umorum pituitosorum, ut flueret ob lentorem suum acerbissimos' cruciatus in aegrorum hominum corporibus

excitaret. Ita, DEUM immortalem,bonae rei in se se se 1alutarem vitae humana usum diuinitus con rum ab scessa muentae multiplex ac perniciolissimus abusus ab impostoribus introduci potest, ut

medicamenta tum non medicamenta ,sed presentissima venena fiant. Non itaque iniuria Pseudome- ei uimodi homines, qui illotis manibus sacra Mos odio Gmysteria artis medicae tractantis cum detri a M'mento hominum medicinam faciunt,male audiunt acodijs bonorum premuntur, cum Isocrates, homo gentilis,reuerentia quadam erga

78쪽

DE SCARIFICATIONI s

dica moni viri qui eius praeceptis instructi

suos tractant ridelitisus

mando na-νuram siqui possimus. cuando na- rura ductus neglgendu . rerum affectum non

denter

munere funguntur, principu virorum4 omnium hominum amore, honore praemioque digni sunt. Monet nos diuinus Hippocrates concocta medicinis purgantibus tentari: cruda non moueri debere: deinde quo natura motu suo vergit in humorum lupei fluorum aut alias peccantiu subtractione, eo duci humore peccantes oportere, ut nimiru illam ducem actionum nostrarum habeamus tum, quando per loca idonea & coferentia videtur eductionem superfluitatum noxiarum moliri. Contrariam veroi tamen idoneam viam ad eductionem humorum excrementorumque peccantium eligamus, quando illa prauum motum praesefert ac sup ei qua educere nititur per eas vias, quae eiusmodi superfluitatum excretioni minime competunt. Quae cautio tantum momenti habet, ut etiam per locum affectum humorum fluentium euacuatio nunqua tent ridebeat. Oportet enim humorum fluxiones membris assectis per reuulsionem diuerti &ad loca opportuna dirigi ita, ut citra noxam extra corpus aegri hominis propellantur. Quicunq; Vero humores extra venas sunt Min partibus

similaribus cuti substratis, haerent, ij ad interna me bra neutiqua reduci, sed in locis assectis concoqui per poros cutis educi tum debent, quando eorum fomes ex membris naturalii

79쪽

cultati seruientibus ablatus est nimirum postquam materia superfluae in instrumentis naturalibus animo &euacuante medita mesuto ablatae. Haec saluberrima praecepta principis medici sit nota fuissent mepto chiriugorpotuissetque ille recto rationis iudicio his parere:

citra carnificinam execrandos cruciatus facilinae morbum&eiusdem symptomata curas

set. Sed imperitum hominem uiuit tum sententia horum dogmatum, tum omnis ratiorecte curandi morbos, qui intra corpus humana oriuntur aut externis membris quandoq contingunt. Propterea caecae empiriae insistens infelicem non modo suarum curationum euentum expertus est, ted etiam cum suo Turpeto corporum aegrorum ferocientes humores tur.

bauit aegros ipsos ita excruciauit, ut impo-storis crudelis non chirurgi nomine dignus merito suo censeatur. His praemissis allerere

posse videor,neque reclamante veritate,neque contradicente ratione peritorum medicorum,

haec solutionis continuitatis symptomata rariora quidem, ob delictum in victuraritis solitum committi, nullum habuisse Venereae luis bis is contagium, nullumque ex aeris inspiratione μου -- Lm balneo aereo venenum haustu, quod post NCre m. ea cucurbita attraxistet. Si enim res ita selia με lo mboret, necessario cucurbitula quae primum em ' bro carnos cum scarificatu astixa erat,ad se venenum traxisset vi flammae, per quam cuti sca-

80쪽

DE SCARIFICATIONI s

rificatae adhaeret atque tractionis opus perficit: neque ali loco communicari potuisset venenosa illa virulentia,quet per acrem infectum, instar contagi pestiferi, in balneo hausta pu- scalprunon latur. Eadem ratio est de scalpro , quod auti toxico aut sordibus venenosis infici potuisse putatur. Nam locus,qui primo scarificatus cunoxio scalpro fuisset, malum primo recepisset. Atque ita omnibus hoc symptomatum malo

correptis hominibus femora obnoxia fuissent fluxioni, inflammationi, exulcerationi, livori, scabiei cruciatui quae solutioni continuisuperuenerunt: nisi quispiam dicere vellet fraudis occultandae causa scalpellum toties mutatum aut toxico corruptum, quoties alicui particulae virus immitti debuit. Ex consuetudine verbio m nibus balneatoribus vulgariter recepta Madhuc obseruari solita,paulo supra genuum flexuram viriq; femori primum cucurbitula una tresve simul apponuntur: deinde reliquis membris singulae aut ad summum binae

admouentur. Locus etiam cucurbitularum

ambitu circumscriptus in femoribus primum, profundius ac sepius scalpro vulneratur, propter carnis molem siue pulpam copiosiorem, quam in alijs corporis humani particulis, quae ex longo usu consueuerunt scarificari: deinde reliqua membra scarificantur,quibus cucurbitulae assiguntur Ad femora itaque omnium a grorum corpora venenum contagiosum,quod

aere

SEARCH

MENU NAVIGATION