Idea medici: cum tractatu de symptomatibus crudelissimis, quae scarificatione et cucurbitularum usui Brunae incolis in Marchionatu Moraviae supervenerunt: et de febre epidemia anni ... 1580 ... / [Johann Sporisch]

발행: 1582년

분량: 173페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

91쪽

sciunt humores subtiliores aestiuo tempore promptius ad cucurbitulae tractum asti iere. Hyeme vero adhibent scalpium latum aliqualiter longo acumine instruca um quale est

illud, quo venae aperiuntur, ut cutis sol tiore digitorum ad scalpru adactorum impulsu transcuerberetur, scalprum profundius penetret latiora vulnii scula in summa cute tiaras, perqtie cucurbitula sanguinis massam crassam propterque pituitς dominium frigidiusculam commodius educat. Plerique itaque huius rei ignari, non modo minus exercitati, sed etiam agilitate manuum destituti, quando tremore manuum laborant&sitae laudi seruir ut decebat, nequeunt, forti digitorum impulsu cuti scalprum latum imprimunt ita, ut supremam non modo cute, quae DBδε ώς dicitur, sed tarnem substratam cotingat: vulneret, qui ctus certissima inflammationi exulcerationique obnoxij sunt Tenerrimus enim est sensus cutis neruos e que sicut rete quoddam non sine miraculo totius corporis cuti substrata carnem regit sensum tactus externis membris praestat. Haec vulnerata, nimio calore aut dolore correpta vel flamma cucurbitulae supercalefacta inflammari, humores attrahere, exulcerationem putredinemque excitare facili meso. let. Iterata praeterea scarificatio haec cutis pluribus nerui co spicuae mala mirum in modum

auget. Accedit illud,quod balneatores, G

. . .

92쪽

8 DE SCARIFICITIONI s

uibus brumae diebus multitudine lauantium obruti, neque tam necessaria diligentia cutem scarificant, neque in ablutione Mappositione

cucurbitularu tam attenti ac curiosi sunt, qua ij. qui pauco, hospites abluere coguntiir. Loca

itaque carnosa, quibus cucurbitu e iugi debent, non inodo profundius ac crebrius scarificant,ut sanguis percucurbitulam educendus copiosus citiusq, evacuetur sed ita eius exitu quandoq; studio impediunt&vultui lcula pinguedinem ungunt, qua flamma nutriunt ad cacurbitula uni appositu,ut ut illa aliquando impuravi qualitatibus noxij praedita sit Permadent vero imperitis hominibus,quod cuti, si a-rificata ex hac inunctione citius coalcscat ac sanetur, cum contrariu fiat: humiditas ibidem relicta suppuratione exulcerario ne excitare prompta sit Pra staret tamen, si hominc lanis consilijs medicoruOptimoria adquies erepcissentvino suo fato in interitu pr cipite, rus et, hyeme neq; ven sectione neque cuculbi subscum scarificatione uti, nisi summa in pleris quo morbis id ipsum fieri iuberet neces as,cul Ο-mnia iura,cosuetudines ac rationcs ed ut avenae sectione 4rcbro cucurbitulati cus carificatione usu adimitur optimus ac familiarissimus corpori humano succus, qui thesaurus est Vitae humanae,cum spiritus vitales in eo contineantur in refrigerantur me in bra naturalia ita, ut deinceps pituitosorum humorum geD ratio

93쪽

rationi illo anni tempore minus resistere valeant, sicuti resisterent, si non calor naturalis&spirituum copia percrcbram nimiamque san guinis euacuationem corpori humano subtraheretur. Ex his manifestum fit omnibus scalprum neutiquam toxico infectum fuisse, sed aut iteratam aut profundam scarificationem inflammationis causam extitisse,quae dolorem, affluxione humorum, putredinem Malia ma- lain affecta parte excitauit. Quae enim,DEUM immortalem, rabies tantam hominum cordibus auaritia ingerereri excitare posset, ut multorum hominum periculo ditescere& tam ancipitem temerariamque emergendi viam excogitare atque adgredi auderentὶ Si tamen hoc ipsum usu veniret, ut magna hoc peruersissimo

seculo est perditorum quorundam hominum impietas,malitia,impostura&inexplebilis habendi cupido balneatores odio quodam inhumanum genus dementati vel insatiabili auaritiae malo stimulati tale facinus committere auderent: quomodo malus ille dolus, in humanum execrandumque facinus lateret, cum

etia homicidia occulta mirando iustissimi D si iudicio scpenumero per homicidi autores revelentur, conscientia ipsos accusante, ut mala puniri tax tranquillitasque in humana societate conseruari possint. Mucurbitulis tamen aliquibus&nequaqtram omnibus vitium

quoddam accellisse ex adhaerentibus sordibu malis.

iiij

ra plausib

tis de his

94쪽

s DE SCARIFICATIONI s

& venenosis materijsit creditu facilimum Disteociita coniecturis uti subuereor,cumsuriacientes causae horam symptomatum secundum veterum medicoru praecepta ex humanorum corporum costitutione circumstantijs,quae

a rebus non naturalibus sumi solent inque, aca ijs, quae circa corpus humanum Somnes facultatu ac stioncs contingunt, peti nullo cum Biacturi negotio possint, Indecorum crod turpe ost', non de homini philosophori medico affectata curio- hqm sitate confuget ad supernaturaliavi coelestia, δὴ osv-ρέ- obiecturis tantum nituntur cum Oxiam

ad crebras obseruationes raro euentus similes sequi compertum sit sicut leuitatis est ad fallaces suspiciones δι vanas populi imperit opiniones,quae toties variant quoties noui quippiam citra omne rationis rectae iudicium asser- Opiniones tur ac spargitur a methodo inuestigandi rerum Z causas recedere, cum e medio naturae scrinio rerum,quin praeter naturam corporibus humanis accidunt, sutilicientes causae erui promipo uint. Reliquum est , ut tertiam instituti mei partem adgrediari curationem horum malorum tum ea certa methodo constituam ibi illud praemit- comm Nem censeo, regiam viam tenenti facilimum fore reiciam methoduinuenire,qua malis Oius

ωὸ Θ modi occurratur. Regiam autem viam centeo esse rationem curandi morbos, quae a Veteribus

95쪽

bus ratione inuenta iam communis est omnibus medicis, qui arte experientiaque nituntur. I eligio enim est , veterum vestigi j neglectis, ad neotericorum quorundam dcliramentaci supinam diligentiam minimcque securam curiositatem recentium chirurgorum quorundam simiorum oculos manusque conuertere, qui statim ad ligni Gua iaci vel Chime coctiones cofugiunt ac impost uris suis etiam docti . simis viris aliquando imponunt, sicuti in horusymptomatum inepta curatione factum est. aidam enim pharmacopoeoru Antidotum, Error Acm cuius usus frequens in Misnia esle perhibetur, rar ove com quando morbus Venereus abigendus est, prae rq parauit&co iugi suae exhibuit, quae qua ut SPana cara certior censetur. Sed decoctum illud a nullo artis medica perito compositum fuisse hinc apparet, quod citra regulas medicas fiat in conuenientem diuisionem in exhibitio

ne habeat. Cum enim tho an i

cum finem offerantur,ut similaria membra invadant in illis noxia resoluant, per poros cutis una secum in sudore aut per urinarios meatus educant subit mirari, qudd tanta copia foliorum senae una cum hermo dactylis de reliquis purgantibus addatur, quorum facultas est

noxios humores per aluum educere. Contrarios vero motus nature: conflictanti cum momborum materijs inducere prohibemur, quod materie in diuersis locis peccantes fere nun-

96쪽

so DE SCARIFICATIONI s

quam ferunt. Nam in similaribus membris, cuti substratis, materias constitutas intra corpus retrahere neque facile possumus,neque sine reprehensione illud tentare audemus.Dum vero natura purgationi per aluum intenta est, non valet vim cliciendi sudorem ad membra similaria distribuere, materias cuti substratas resoluere: per poros educere. Decoctum etiam quatuor vicibus exhibitum honestae ma- Reprebent tronae libellus indicat. Si itaqtie totum assum- μη υὴφ psit quod credere facilinium est, cum medicina in eum sum praeparentur, ut ab aegris assit mantur, quilibet haustus habuit in se j x si. gr. vij. si cum forte ligni Gua iaci decoctum ultra uncias sex loco syrupi in aurora raro aut nunquam virili persona detur. Sed omissis his,quet ad rem minime pertinent, cum non velim illa ostendere, quos errores alij in morbi huiusvisympto matu crudelissimorum curatione commiserint. sed potius id agere constituerim, trecta ratio curandi eiusmodi mala in hoc meo libello tradatur,reliquam instituti negoti par- ω, tem adgrediar. Fit itaque horum affectuum comodat artificialis curatio, quando decem hae intentiones curandi tempestiue ac dextrei obseruantur. Prima curandi intentio est niuersa si tothis corporis euacuatio,quae nequaquam fiat per sanguinis missione, etiamsi materia peccans sanguini mista videatur Sanguinis enim missione corpus humani humores';

97쪽

SYMPTOMATIBUS. st

refrigerariri pituitosos humores eo anni tempore augeri antea dictum est. Sed evacuaticitentetur aut medicam et purgante per aluum aut vomitum irritante Pituita enim in ventriculo primis venis contenta alias per aluum

facili us d iaci,a iis vomitu commodius reijci solet. Non tamen negligatur natura. h. b: tu friconsuetudo hominis, qui curandus est. Scd si vomere facile consueuit, digito pluae ave oleo dulci imbuta sibi palatum titillet, donec vomitus irritetur: aut de coetum aliquod vel aquam

tepidam, cui Oxymel simplex vel scilliticum,

deinde vehementiora immista sint, assumat. P. aecipiam etiam , ut circumstantes de rebus nauseam irritantibusvi vomitum prouocantibus loquantur. Sin aeger vomere dissiculter aut nunquam consueuerit, dabitur ei haustus purgatorius in hunc modum praeparatus, quando est virilis peisona artatem consistentem agit.

V Hiera picra simplicis 3 iiij.

Confectionis Hamech 3 iij. Decoctionis aperitiuae communis i iiij. Sytuc iacet os simplici j j.

Misce, nat haustus, qui tepidus detur in aurora cum ieiunio quatuor horarum totius dies custodia. Non enim tutum est aeri liberiori corpus exponere, quando purgante medicamento humores moti sunt. Secunda intentio curandi est conueniens victus ratio, quae con-

98쪽

ρα DE SCABIFICATIO Nis

sistit in legitim ad tempestiua sex rerum non naturalium administratione. Ege igitur vitabit aerem frigidum,cuius rei cauta vaporarium caesieri debebit non modo aridis signis, sed etiam aromata&alia,ut lignum aloes, cassiae, iuniperi, cinnamomum, iuniperi baccae, lauri foliavi baccae,sabina, macis flos maiorana, lauendula,spica, styrax, caryophyllivi quaecunque acrem calefacere atque exiccare sua iacuutate pollunt, carbonibus iniecta nidore in aere facere dc eundem lusti tu suo alterare necesse erit Plane enim ad calidam: siccam temperiem aer habitationis inclinare debet Cibis vero utetur calidis, incidetibus attenuantibus, facile penetrantibusvi sanguinem bonum generantibus, ut amplior pituitae generatio prohibeatur, id,quod iam generatum est,consui natur. Tales cibi sunt, qui bene nutriunt,aromatis conditi sunt non multu excrementorum in corpore coaceruat,ut ruscula caponum&carniu pinguium, in quibus piper integrum cum mace aut ringibere coquatur,oua sorbilia in sartagine subacta, carnes cap Onum, per dicum, phasianorum attagenum, avicularum montanarum, hoedorum, agnorum, vitulor hi, piscium saxatilium, cibi etiam ali non nihil aceti velli monum aceto sorum succi continentes. Et in die bis cibum assumere solitus a consuetudine hac non recedat. nimiam tamen repletionem, quae fastidium nausicam faceret,

99쪽

sYMPTOMATIBUS.

omnino vitet Potus sit vinum absilathi aut alias clarum 4lbu aon tamen forte,ne sua vi penetret tumores ad motum intempestiauum concitet. Vigilijs interdiu plus, quam somno indulgeat. Eum etiam, quia cibo innieri die assumpto aut stat macoenas talom nutanquam pestem fugiat. Nun cluam vero dotaniatvltra noue horas. Quod de cubitus rationern attinet, in contubernio calido, corpore bene aduersus frigus munito, ante mediam noctem

in dextro latere post medi noctis exactu tempus in sinistrum latus volutus iaceat Plurimo exercitio, si per virium imbecillitatem potest, matutino tempore indulgeat, quando excrementa alia reddita sunt. Nam exercitium tale calorem naturalem mirifice in corporibus humanis recreat auget i humores in impuris corporibus colliquat, attenuat, coquit,sidore euacua V absumit. Modicum vero exercitium eos tantum ad taxum idoneos facit, cum non facile resoluid expelli ob suam tenacitatem, cras item truditatem possint. In hoc unico praesidio tantummo in Et est curationi talium lympi Oma sum, V praeferendum sit omnibus medicinis, quae nihil vel parum admodum utilitatis humano corpori praestant, quando conueniens diaeta e praesertim legitimum tempestiuumque exercitium negligitur. Operam etiam de aeger, ut non modo corpus uniuersumst perspirabile,verum etiam consueto tempo-

100쪽

o, DE SCA FICATIONI s

re excrementa alui ac vesica quotidie reddat,

mucumque&sputum evacuet. Immodicam repletionem, qua cibo potuque interdum fit, robur ve iuriculi soluit&nauseam excitat, periticiosam sole putet&fugiat:quod liet, sit appetentia ac voluptuosa gula henum iniecerit, neque ad Iatietatem cibum potumque ingesIerit Perturbationem denique, moerorem, metum Malios animi affectus, qui calorem naturalem comprimunt, dissipant: debilitant, omni studio declinet. Gaudeat ver non nunquam in aliqualem leuemq excandescentiam consurgat nimiam tamen Ham fugiat. Quoniam illa caloris naturalis robur auget haec humores colliquat fluere facit, unde obstructi- III. Ones&infinita mala prodeunt. Tertia intentio curandi hos assectus est fluxionis a loco aD secto diuersio, quae praeter ligaturas dolorificas, frictiones, cucurbitulae siccae usum&alia quibus revulsione ac diuersionem humorum ic fare cogimur, fit partim vari j reprimentium edicamentorum formis quae fiunt ex frigidis adstringentibus medicinis. Haec circumiacentibus loco scarificato partibus admouentur. Ex illis vero sunt aqua simplex aut medicata, nimirum ex eiusmodi simplicibus destillata, a iit ex minerali fonte, cuius vena adstringendi

vim profert,sumpta atque frigide vel tepide ad-hio ita,decoctum glandium calycum,corticum

malorum granatorum, balaustiorum, florum

SEARCH

MENU NAVIGATION