장음표시 사용
51쪽
deliterque fungatur: attenta mente videat de consideret,cui, quid, quantum, cur, quo loco, qua via, quandock quibus praesidijs agendunt aut etia quomodo intentiones operationum naedicamelorum facultates dirigendae sint. Ita enim fiet, ut singula suo tempore conuenientique ratione perficiantur: S felix consiliorum actionumque euentus, qui est expetita hominum aegrorum sanitas eu medici solertis
Agat deinde caute, prouide, mature expedite
recte, non alia fide & solicitudine, atque si
de sui corporis incolumitate ageretur. εἱώ m ut ait Menander. Quod fiet facili in si sincero fuerit animo&Omrinam suarum actionum inspec iam dii toremque Ev crediderit: praeterea etiamcnaritatis Christiana memor aegrum hominem suum fratrem, nobilissimam, secundum angelos sanctos, creaturam ad imaginem immortali D, i conditam, regni coelestis cohaeredem cognouerit atque statuerit. Ita enim uis
ammatus nihil cogitabit, nihil eousule .nisAI Itque molietur , nisi quod gloriam claudem
tinmortalis DEI, crementum Ecclesiae Chii stranar, emolumentum societatis humanae recuperandam a grorum hominum sanitatem atque ilium proprium honorem commodum-Que concessum spectare ac prouehere posse
52쪽
statuerit. Quamobrem etiam praesidium anctorum angelorum in tot vitae atque vocationis suae curriculo sibi adesse senties. munere suo cum laude feliciter fungi commendationem famamque celebrem felicibus succes.sibus mereri poterit. neque viuus egebit ullare, qua fragilis vitae visibus necessaria erit, neque mortuus calumni js hominum damnatio-mve ariernae obnoxius erit. Haec praecepta δίinstituta medico, qui primum medicinam facere incipit, a nobis ex sententia Hippocratis Maliorum medicorum conscripta sunt, ut homines eruditi ac praecipue iuuenes,qui medicae arti animum applicarunt, videant atque intel
ligant primo, quis smedicos inter Christianos
oporteat esse, qui gratia sanitatum spiritu accepta infirmitatibus hominum opitulari&mederi pollint: deinde, qu bd medici functio dissicilis laboriosai neutiquam ignaua sit, veluti imperitum vulgus aestimat tertio, quod illa profestio, cum sit pia,honesta humano generi adeo necessaria, ac Sol mundo ignis atque aqua hominum usibus, neutiquam
contemni debeat, quod sepissime a barbaris&imperitis Cyclopibus fit, qui importunis suggestionibus&calumni j improbis iuuenuanimos ab honesto hominibusque
prudentibus grato it genere deterrere atque auertere conantur:quarto,qubd ex his institutionibus mediocriter eruditi deprehendent, quanto
53쪽
quanto discriminis interuallo docti, diligentes, fideles ioni medici separentur ab improbis imposioribus, ineptis nugatoribus, indoctis empiricis scurrilibus circumforaneis, Halanis medicatricibus, aliis eius faecis hominibus, qui publicis principum ac magistratuum edictis ab urbibus bene constitutis arcendi&longes conuersiatione hominum ablega distant ad immanes feras, ne impunita occidendi aut violandi homines licentia amplius ut in rebus publicis possint: quin ib, quis dexhis cuivis legenti luce meridiana clarius pateat bonos, eruditos ac fideles medicos no tantum
principum magistratusque amore&plebeiorum ommu beneuolentia, sed etiam amplisinino honor. iustissimis praemij dignos iure, ut medicinam facturi videat qui quales esse debeant in uia professione si bonoru medicorii nomine digni censeri
cupiui. DEVsions omnis sapienti cui sit gloria in omne aeuum,artium utilissimaru semina cum florentissima politiarum Christianarum tranquillitate nobis in pollerti clemeter seruet atq; augeatriaeq; tantis bonis ob nostram ingratitudinci sicuti nimium meremur, posteros nostros priuet, ut vera agnitio verus' cultus D rcum bono ordine laudabili virtutis honesta-iitque omnis studio inhumana conuersatione longe lateq; propagetur ac multi aeternae beatitudinis haeredes fiant.
54쪽
Di CINAE DOCTORIS LIBER DES mptomati crudelissimi es O . animadue
si qua arsecationita cucurbitularum ui Bruna incolis in Marchionatu Mora-Mi peruenerunt.
Brunae,que celebris ei in Marchionatu oraui urbs , noua ire-rquetia in nonnullorum hominum corporibus apparuerunt symptomata, qua solutioni continuitatis, per intempestiuam, in- conuenientem: immodicam partium carnosarum scari ricationem factae superuenerunt. In quibusdam enim particulis scalpro sauciatis, caro cucurbitula ambitu conclusa inflammari&exulcerari visa est dichores pituito si in magna copia fluxerunt per exulcerata membra totum corpus aut tantum membrum carificatum interim liuore foedo, interim scabie turpi horribiliter contaminatum fuit aliquibus denique hortendi cruciatus in iuncturis articulorum&neruoli partibus excitati murutum tempus duraruntvi certis periodis aegro- η' rum hominum corpora afflixerunt. Ea cum sa- 'V δε-- raci antehac minime visa essent, comouerunto' '' plurimos hominu,vt putarent nouum morbi
55쪽
Venerei genus, contagione propagatum, po
pulum illius urbis inuasitIe. Sic uti autem liber. rime fateor me plane dissentire ab opinione
qua debis symptomatibus sparsa habetur: Ita μηρὴ P, certis rationibus palam faciam lymotomata Grilla neque contagione in aereo balneo prona-gata essem eque uis Venere speciem dici posse neque scalpellum, quo cutis scari ricata fuit toxico infeci um, impurum aut tale fuilla,quo' bubones pestilentiales ante aperiri conlue uisialent. Demon lirare vero: palam facere nitar horrenda haec solutionis continuitatis synaptomata originem, occasionem siue causam ericientem atque irritantem habuiste intempestiuam, nimiam, minimeque congruam scarificationem materialemque siue internam eoru causam in humorum pituitosorum substantia
quantitate 'qualitate in aegris hominum cor' poribus abundanti constitisse. Etiamsi enim nobis Christianis dubium nullum est varios
cata aliquadorusto D Ei ter maximi iudicio ex ς - , citatam populo. tamen ijde causas suas natura- sui plurimum habere aduertuntur. Nam infinita summi DEi potestas raro citra causarum lecundarum Interuentu agere in mundo consueuit: sed ordinem sua sapientia imperuesti DEI SOMA aoilianstitutum firmiter obseruat, neque Vn-
qu m transgredi turmisi summa hoc ipsum to si C diuinae necessitas requirat. Hae autem iii 'T '
56쪽
' mor sex rerumno naturalium vario usu consistunt
lorum ex crin causarum externarum nomine comprehen- duntur: aut intra corpus humanum coacerua- tae latent, donec ab externis causis irritentur,ct
causarum internarii appellationem suscipiunt. Γti,4ὰu tubus ablatis per media, diuinitus in eos usus fisi ab issse productes sedulis rerum naturalium indagacium. inlibus ostensa mala eiusmodi longius gratia. i. robibentur:&homines a ijs liberantur, praesertim tum, quando ad vitae prioris emcn-DEPisis dationem accedunt piae preces, quibus iram Mene is miti iustissimam mitigare studemus .Remedia - - enim praestantissima tum demum usibus hu-rzanis salutaria sunt, quando illis benigna misericordis ti gratia accedit tempore legitimo eadem dextro turpantur. Nolo autem quenquam eruditorum medicorum aestimate me tumerario contradicendi conatu reclamare sententiae. quae noua de huiusmodi symptomatum genere pronunciatae si . aut malevolentia odiove inflammatu ab opinione incerta
recedere,queide his symptomatibus extat. Publici enim comodi causa, cui me de studia mea a multis annis consecro&ostero de hoc sympto matu genere quid sentiam, ingenue ostendere laboro eam ob rem, quod in praefatione epilogo libelli, qui primus de his sympto maribus in publicum venit, commonitio extat ad bonos rei medicae peritos viros grauissima, ut libere in medium consulant de his malis vi
57쪽
rationes non modo inuestigent sed etiam lubenter ostendant, quibus praesidiis eiusmodi
humano stilla corporum hostibus occurratur. Hi, ut commodius rectiusque a me sar
colis uis vi bis frequens es dicam. Secundum erit, ut agam de occasionem causis ternis quae ex cicarunt turpillimam fluxionem, liuo rem dolorem, tum crudelissimos cruciatus tum putredinem lociscarificati&exulceratio rem cutis, quae in aegrorum hominum corpori biis a loci assecti intempestiua inepta ue u- ratione remancre deprehensa fiunt. Inde via latior. facili me cuiuis legenti patebit hos ast cius humanorum corporum neutiquam no-
Unimmo ibi enerei speciem dici ilE, cum snt cantum lymptomata, quae ad solutionem
constra UItatis effrenem humo uri T Is tum motionem accesserunt Neu ', quod la in adreo balneo ab hori
ai ctis sp: istam, anis hominibus oviant in nimi medic trum doctissimorum oris iti, 'ς φης' - Venere labe
ictatum ex inquinati aeris inspiratione. Necnimalum contagione propagatum esse in corpora humana, quod vi cucurbitularum ad loca Lariscata tractum inflammationem exulce
58쪽
nem, cutis livorem turpem scabiem excitauit: Neq; etiam scalprum venenosa aliqua materia corruptum imbuisse loca scarificata vitulentia lethali; sicuti infici solent venabula avenatoribus Hispanis quando ceruos leuiter auciare conantur, ut potius a virulento noxio succo perempti concidant, quam profundiore vulnere, nimirum ut pelles integriores maneant, quae plerumq, venatolibus cedunt, ut inde lucrum faciant, quod admodum exiguum illis accidit, qua dolatioribus aut pluribus icti-Pus transverberatae sunt. Sunt autem plerim medicorum in hac opinione, ut hoc obiter inseram,ex succo veratri albi aut na pelli pharma-
cui virulentu primo verea venatoribus praeparari' cornu taurino in eos usus seruari. Nutiquam tamen apud probatos autores me legere
memini, quod elleboro albo aut na pello nisi perpera cum aliquibus opinaci velimus quodna pellus sit toxicon Dioscoridis tam saeua nocendi vis in sit qualem Galenus in libro de hei .v7. p. riaca ad Pisonem heleni succo & Plinius herbae succo, quam a Gallis Limeum appellari dicit, assignat. Ostendendum itaque hoc loco erit symptomata illam abuisse naturales causas,
quae denumero externa rumin internarus ausarum sunt tantaque mala in humanis cor poribus excitare pollunt,quando interne: causae ita dispositae sunt, ut externatum caula sum quae irritantes dicuntur , actum recipere possint. Haec
59쪽
ubi peregero, tertio loco omina iuuante clemensia, certam ratiotaem curandi ei ulmo diastectus inuenireri indicare studebo. Principio itaque Brunam edito regionis Mius utim ubi Ocolliam, preter ventos ab occasu Solis, ensis. spirantes, omnibu caeterorum ventorum insultibus liberti aditum praebere videmus Ze zephris M i phyrus enim, Aphricus, Corus: collaterales με. sublimi monte, qui urbi ad occasum Solis est&arcem eminentem habet, dissiculter serius que admittutur, Vt aerem, terram&aquas suis qualitatibus in primo vere demulceant. Hinc 'ne so it, Vt aspera hyemem frigidiusque veris prin φώμη Opium terra illa fere quota nnis habeat. Quan w- qtiam autem solum urbi propinquum quod culturam experitur, vini&frumenti ferax est munensi . . ramum colae Cererem coctam siti restinguen- dae frequentius adhibent. Hac enim admodu tenui,aquosa ac frigida qualitate euideter prae p. -
dita, propter exiguam copiam lupuli, tritici μα quam coc parcius adhibent, quam in aliis
Germaniae locis fieri consueuit, utuntur tum lautioris fortunae homines, quando largiore vini potu illorum corpora incaluerunt, ob pridianam crapulam fumant, siti immodica a Lmguntur: tum ultioris status plebeculae opo- tu contenta viuere cogitur, cum non semper habeat, ut vinum suis mensis emat. Solum v n
uertate multa fertile colitur ab agricolis vini feris do Loribus olitoribus.E quibus illi necessarium
60쪽
vitae humanae frumentum, uuas, persca mala, poma, pyra, pruna cerea, Damascena& minora, quae domestica sunt dulcedine sua mire palatum assiciunt quando iis crudis in umbra siccatis coctisve eicimur, cerasa, cytonia Ἀ-lia usibus humanis in agris intra vineta crescentia colligunt hi cepas, allia,porrum, pepo nes, pastinacas domesticas, cucumereS, rapa, petroselinum, lactucas coronariasque herbas magno studio colunt,ut inde victiten: quaestum faciant. Brassicam etiam capitatam frequentius, quam alibi,in cultis io is circa hanc
urbem prouenire certur est, qua non tantum
cocta per autumauhyemisque tempus in laevesci solent, sed quoq; illam sale, cumino, aceto muriave ita condiunt, ut totum annum invasis amplis recondi in cellis subterraneis adseruari possit. Faciunt autem olitores illud, tum ut suis mensis brassica illa seruiat tum ut in vicina loca illam per totum anni tempus exportantes aliquid lucri venentur.Ea enim persuasio multos homines n finibus Austri ha bitates,inuasit ac tenet nulli bi meliorem bras- Rra cor sicam quae capitata est, hoc peculiari donoo pollet, ut biliolos ventriculos roboret, neruo rum resolutioni tremor ino exiguum commodum praestet,virtutibus vini resistat, ebrietatem sue temulentiam diutissime arceat cnoxam inhibeat, quae ex largiore vini potu alias humanis corporibus accideret, inueniri.'nequo