Idea medici: cum tractatu de symptomatibus crudelissimis, quae scarificatione et cucurbitularum usui Brunae incolis in Marchionatu Moraviae supervenerunt: et de febre epidemia anni ... 1580 ... / [Johann Sporisch]

발행: 1582년

분량: 173페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

sYMPTOMATIBUS. s s

neque usquam ita praeparati,ut gustui grata sit. Quam ob remolitores etiam multum operaed laboris cultura illius impendunUac per totum annum Znoymam, Rhegium,atq; in alia loca exportant. Hinc fit, ut Bruti ense solum neque multa armenta, neque greges ovium

alat sed aliunde expectare cogatur omnia,quAc eiusmodi pecudibus in usum vitae humanae sumuntur. Nihil tamen aeque ad voluptuaria cώ gulae inlatiabilis voracitatem ac necessarium nos multa fragilis sum deest earum rerum, quae iud elici j s&victu quotidiano haberi conlueuerunt .Hungaria enim pinguedineri carne succulenta crastas boues orauia in abundanti copia mittit. Ipsa vero regio intra suos fines omnis generis pecudes uberrime suis pascuis alit. Quam ob rem plebs suis contenta fortu Incolas ionisnsi admodum assi igitur cupiditate quaeren 'ρ' ςΠ si is di colligendi diuitias, sicut faciunt hi, qui auaritiae pernicioso mortalibus affectu effascinati excaecati sunt aded, ut nihil illis dulce gratumque accidat, quod noscenus de lucrum spirat In diem enim vivit maxima incolarum

pars,&,quidquid haereditate nundinatione laboribusque adquirit, aut vinearum cultui aut luxu impendit Etsi vero liberaliter propter victualium uberem copiam viuit: tamen fere nullum conuiuium illi celebratur, quod non solenni urbis more brassicam capitatam,in numeroserculorum coctam,reciniat. Estate qui-

j iiij

62쪽

DE SCARIFICATIONI s

dem Mautumno dulcem hyeme autem iere sale, cumino aceto muriaVe maceratam coquunt ac mensis apponunt. In secundis etiam mensis pyra, poma, pruna, persica, uuae&aliaecius generis delicia crebri iis locum habent apud ciues illius urbis, quam alibi in uniuersa

Mora uia fieri consueuit.Taceo iam de inferioris sortis hominibus, quorum prandia cce nae brassicam capitatam olent. Pleriq: insuper incolarii, foeminae tamen maxime aestatis tempore deliciantur e suendi uiae domesticae,cuius folia lata&teneros caules Cereri acetose immergunt&cum nimia auiditate vorant Imbplerasque eius regionis foeminas inuenias, que

inexplebilem auiditatem edendi frigidas

c udas illas materias,in quarum numero etiam sunt pepones cucumeres parui reprimere nequeunt, dum ventriculum abundanter repleuerint. πιουῖική βίος πυρε ν υμ φλεχα -Etiamsi enim aestatis tempore talium alimentorum moderatus usus non improbetur prudentibus viris eam ob rem, qud 'prohibeant generationem bilis flauae tumorum nimia ruadustionem alterando etiam infringant feruorem bilis, ne quidpiam incommodi corporibus gignere possit: tamen nimius eorum eduliorum usus maxime nocet in eo, quod auget in corporibus humores eos,qui a temperamento anni sunt alienissim ii morbos periculosos dissicilis' curationis inducere frequenter con

63쪽

sueuertit,qui sit diaeta simili foueantur,plane in- citrabiles atque lethales fiunt. Conuiuia ve Mores ro nuptiali, cariera diurno tempore inst, o tuuntur crebrius ac protrahuntur in profundam noctem , praesertim autumniin hyemis

tempore,ut illud tempus, cui requiem suadenti, propter animalium virium recreationem, parere decorum erat, tribuatur comessationibus ac compotationibus cum sit: Contra vero matutinae dierum horae, qua

negotijs laboribus diuinitus praefinitae, rebus agendis commodissimae sunt, omno danis tur. Qua in parte bruta animantia eiusmodi hominibus longe pra cellere, prudentia anteire censentur, qua cum Sole occidente cubitum se recipiunt, eodem oriente,cubitu surgunt Temporum enimi ordinis diuinitus instituti atque cursu Solis definiti rationem

tenacius obseruant&rectius tenet, quam plerique hominum, qui mente intelligenti rationeque a D Eo rerum condito te donati sunt, ut carieris creaturis hoc dono praestent, Creatorem mundi agnoscant, pia gratiarum actione donis D Es fruantur cla corporum animorumq;

suorum sanitatem recto vivendi modo diutissime tueantur. Conuiuijs ad hunc modum decliti intempestiuis vigil ijs coctiones alimenti humorum in naturalibus iustrumentis, fi-

64쪽

s DE SCARIFICATIONI s

milaribus particulis non modo impediunt, sed etiam plus quam leuibus iucurrilibus saltationibus exercitijsque, quibus voluptatis irritanda causa homines utuntur, dum genio indulgent suo, crudam alimentum ad epar

milares particulas pervenarum me saraicatum

ductus eventriculo procedere cogunt, undet cruditates in illorum corporibus coaceruantur,que morbis foecundum fomitem praebent, vi verillimum esse cognoscatur id,quod dicunt Philosophi nimirum voluptatum pedissequaselme morbos, moerore, dolorem & paupzriem. Praeter haec nullis laboribus, neque tempestiuis exercit ijs hoc hominum genus indulget, si recesseris a vinearum cultoribus, qui agrestes sunt & dura corpora habent nihilo tamen minus illa morbis obnoxia reddunt inordinata vita, dum festiuis diebus comessationibus poculis adeo frequenter indulgent, ut prius id absumant, quod merces laboris esse debet,qua laborem perficiunt. Hac vivendi ratione corpora pituitosis humoribus .excrementi iij ssuper stultatibus repleri tam manifestum est, ut mente rationeque destitutus iure optimo censeri possit,qui contradicere velit. Eiusmodi autem humores vitta modum humana naturae competentem coaceruati intra corpora fragi-

φρ fi lia multis aegritudinibus foecundam materi mrρομ praebent Vrbis itaque eius inco DOD DcilQ biliosis morbis tentantur. sed pituito ii pidis

65쪽

gidis malis saepissime infestantur, ut sunt colica,paraly lis,a poplexia, arthritis,podagra, alia, quae a fluxione pituitosorum humorum originem habent atq voluptuariam inordinatamque vitam non aliter, atque pedisse quae dominas suas, sequuntur. Accedit illud, quod Optimorum medicorum con alia ibi negliguntur. Neque enim annuis utuntur purgationi bus,neque eruditos iei medice peritos viros de ratione vivendi consulunt. Sed plerique suetlibidini obtemperantes agunt, quod volunt, S patiuntur, quod possunt Plurimi etiam eo de mentiae procedunt, ut hodie gregie potantes

ad satietatem usque sese in farcientes cibis sine delectu&discrimine, constituant devemulactione sanguinis subtractione postero die instituenda: qua peracta, aliquot dies epulantur, potant, ludunt crinebriantur nihils licit de morbis qui tanquam poena eiusmodi Vitam sequuntur, ut verissimurn sit illud Alexidis:

Qui a crebras anguinis euacuatione per venarum incisionem abhorrent , cucurbituliscum scarificatu appossitis bis aut lemel singulis mensibus utuntur ingrediuntur vero eius rei gratia balneum benepoti ac cibis repleti. Atque pro largiore sanguinis sudorisque euacu tione promouenda, ua aereo balneo sedentes,

66쪽

co DE SCARIFICATIONI s

vel labris aqua calida plenis innatantes, immodico intempestiuoque vini usu egregie se sua lnaturae vires Obruunt, ut aliquando domum redire nequeant, nisi manu ministrorum ducantur. Luxu Linueterata vivendi consuetudine si suis corporibus morbos accersiverunt, ad Anabapti ita um agrestium speluncas curritur:&consulitur de morbi curatione imperitus barbar usque homo qui fortassis ad hoc ho-xivinum genus rude in ciuile aliunde confugit balneatorum chirurgorumque munere ibidem funguur. Haec de incolarum illiusvrbis vulgari diaeta premonuisse susticit cum non omnes ciues hanc uiuendi ratione in amplectantur. Plurimi enim optimo ruciuium hanc detestantur &, ut homines pios prudentesque decet, temperanter, sobrie modesteq; vivunt:

quae ratio est , quod eiusmodi malis Malijs

morbis raro aut nunqua obnoxiissint, sed matura aetate ex vitae fugacis statione decedant noaliter,atq, poma matura ab arboribus sua sponte cadunt gemosque renascentibus locum M monere, dant. Diligenter autem haec recensui, non vim;crim na viderer conuiciari incolarum mores, quod vi tium ab homine ingenuo candido alienis simum esse debet sed ut homines, qui inordinate vivere in more habent his commoniti saperenti meliore vivendi rationem institue-N rent Iam occasionem&causas externas cru

delissimorum symptomatu relaturus longior

67쪽

ero, quod quaedam meae sententi aduersantia diluentur ante, quam curam istis malis conuenientem ostendam Bruma itaque tempore, quando ob aeris externa qualitate in omnibus hominum corporibus secundum naturam humores pituito si abundant, ob multitudinem assumptorum alimentorum, quae non tam copia,quam substantia&qualitate suantur imuiri pituitae generant,&in quotidiano usu incolarum illius urbis esse dixi, necessario in tali vitae ratione coaceruari r udorum lituitosorum humorum copia solet,quae substantia,qualitate quantitate interim totum corpus adgrauat, interim locum affectium, in quo toto hyemis tempore, nisi irritetur, sedem suam figit,

frigidis falsisque occasionem praebet, ni luem-peitiue concoquatur evacuetur. Nam cutis corporis ab ambientis aeris frigidis qualitati. bus hyemis tempore constringitur, pori clauduntur,perspiratio prohibetur, euentatio fuliginosiorum vaporum liberior, qualis est aestate impeditur caloris naturalis vis intra corpus collecta continetur atque coarctatur. Ventres eam ob rem,ut ait Hi p. lib. I. Aph. pari. I s calidiores multu cibi appetunt, ut externis membris largius calidum nutrimentum apponatur&ingenitus calor in illis commodius foueatur. Ita farciuntur vero membra naturalibus

animalibus facultatibus destinata, ne poss

geri.

68쪽

c, DE SCARIFICATIONIS

sint copiam alimenti absumere excremenis oce ne ta, sicuti aestate fit, tempestiue depellere. Ha c MONMm morborum ac fluxionum materia in corpore humano copiose collecta solet balneis crebrioribus, in quibus multam moram homines trahunt meracioris vini potu aquis inmeralibus, inflammatione, dolore, solutio nec sit inui,cucurbitularum tractione, frictione compresiasione Malijs causiis, quae innumera peti sunt, ad motum impelli,ut liquata a parte, quam occuparunt, commode prompteque ad membra instrumentalia ac similaria totius corporis sua C. eam tamen praecipue particulam cum impetu invadit, que bimbecillitate apta est fluxione in superfluit a tum ad se reciperoeaut a natura

excrerinentis destinata est: aut denique affect a praeternaturali humorum excrementorumq;

sit per fluitatem ad se violenter allicit Dum autem cuctirbitulis cum crebrovi profundo scarificatu apposuis bonus ac tenuis sanguis is ammae, quae cucurbitulae includitur, similaribus particulis, quae scarificatae sunt, adimitur: necessum est alium iisdem ab e pate transmit- Quomodo ti. Rapiunt enim vicina a vicinis particulis, crudi humo cum sana existunti alimento destituuntur, O donec proxima pati membrae fonte humor ei iam id . . sin octum sitne laboratum

H, st, auferant Pituitosi,crudi in elaborat humores facile suis qualitatibus similiaria totius corporis membra aut affectas particulas, ad

quas

69쪽

suas tracti postea cum impetii feruntur imbuunt ab imo corpore ad circumferentiam ducticutem scabie liuoreque insciunt, sanguinem corriam pum impurum reddunt. iuncturas

inuadunt atque dolotes articulorum certis periodis recta cientes excitant neruorum principia obstruus vel illis infarcti spasmuconuulsionesqimductim. vel in membris instrum etalit, ni u

ac similaribus,ubi figuntur,obltructiones, ab V. scelus, inflamationes,exulcerationes,dolores Malia mala faciunt. Etiamsi enim nulla venenosam oualitate extrinsὴcus aduenientem ha-Deant a me tantam qualitatum mali nitatem

penumero ex prauo victu obtinent,ut supra

ilictis malis longe grauiora in cornoribus aegris excitare atque producere conspiciantur.

bit suuscarificatio illo anni tempore profundior crebrior, quam recta ratio fieri iubet Iterata est enim una diei hora semel aut hi, cum salpro aliore,quale hyemis temporibus iii si est, in maiore qualitate cucurbitulae,cum

aere calido siue dammeo '

scarincati sanguineum humorem, quem frigidiorem crassiorem anni tempus iraecedens dum fecerat, ex similaribus particulis a traherent&intra se colligerent. Is enim co-

pro nguis ad assectos scarificatu loco, fluat

prcucurbitulas affatim extrahatur impuri Hoti homines,quos puer sis opicus non aliter at

70쪽

ου DE SCARIFICATIONI s

que cochleas in suo interitu, dum coquuntur, stridorem mittentes ,ridere poterit; arbitrantur sanguinis euacuationem non succedere,&vel in ministrorum balnei oscitantiam, vel in nimiam festinationem, vel in Lunam causam conferunt. Praui itaque crudi Mindigesti humores tum aere balnei calidiore aquae tepidae affusione ab internis membris, in quibus latebant,ad externas & cuti substratas particulas prouocati, tum vi flammae, qua incucurbitula apposita concluditur, non modbattracti, sed etiam ad fluxionem copiosiore vini potu, aquae tepida crebra affusione,scarificatione&cucurbitula attractu irritati sese necessario particulis scarificatis ingesserunt. Sicuti enim cucurbitula cum flamma abs tu scarificatu appositae incantamenti instar humores aliunde ad partem,cui cucurbita astixa inhaeret trahere turbitu aducrtuntur. ita ex profundior scarificatu&flam flamma ardentiore cucurbitulae dolor calorq;

rohere sensibilis in membro scarificato excitatur, qui

lidos, elaboratos&subtiles . deinde etiam trigidos siue crudosvi semicoctos aliud e,etiam ii in profundo corpore sint, ad membrum scarificatumi cuti substratum trahendo allicere potest, praesertim quando tot causis humores tenuantur,colli quantur: funduntur. Quod probatione ampliori non eget, cum res plameam hanc sententia facile confirmet, luxa

SEARCH

MENU NAVIGATION