장음표시 사용
31쪽
probauimus, pueris scilicet morbo salte acu to laborantibus si non integra,parcam tamen ac moderatam venς sectionem couenire. An putat is, essiorescetias illas ipsum esse morbuφErrat plane, si hoc credit, tat sim enim habent rationem symptomatis, sicut in pestilente febre superuenientes macule. Sed interim morbi proprijs nominibus carentes, sympto matuappellationes usurpant, ut clare quidem Galenus docet . a. Methodi. cap. a. ubi de diuersitate nominum, quae autores gritudinibus imposuerunr gens: Subinde, inquit, a laesia particula sunt indita, ut Pleuritis, Peripneumonia, Ischias, podagra. Subinde ab ipso sympto mate, ut Tenesmus,Spalmus,d remor, Paralysis, Dyspnoea. Quid ergo timet is in hac affectione huiusmodi auxilium, cum febris a sanguinis rcdundantia pendens ipse morbus sit, dc non eXanthemata Dicat pr terea, cur post febrisi tractationem, de curadis V ariolis sermo ne instituunt autores in Est ne alia causa, quam quod de illis tractatio ad febres etiam pertineat, quod etiam censendum est clim de mor q/V bo pulticulari agunt Sed veniamus ia ad suns μ* mi quibus noster autor innitens, illi ad hqrere
32쪽
In Variolis puerorum. ITh rere opinioni voluit. Ob eam causam hu iusmodi vene sectionis auxilium in PueroruVariolis neutiquam conuenire astruit, quoniam in principio , hoc est , antequam appa
reant, naturam, cuius semper duetum me di
cus sequi debet, contrario modo opera do impedit. Siquidem quod tunc ea ad cutem tru
dere conatur, Saguinis missio reuocat. In alio Vero tepore, hoc est, cum apparere incipiunt, pr ter hoc quod motum illum natur impedit, morbificam causam, quam cutis iam excipit, ad interiora retrudit. Vnde is veluti plebe crudelitatis nostr atq; insciti admonens, sic ait: Guarden se de san grarse en est e mal, porquebo luera ameteren las venas lo que ellas van expellendo al cuero . De lo quat te segui-ra a buen librar, salirie at muchacho muchasmas Viruelas , o no poder la naturaleeta sustiria contradiction q et medico hage, y dar co eI. enla sepultura .Quapropter sic ipse qu stione decernit. In principio, hoc est, ante eruptionem, ne huiusmodi impedimentum naturae moliamur, haudquaquam est sanguis mitten.dus, sed scarificationibus dumtaxat uti expe
' dit. Vnde sic ipse ait: Hasta a qui emos pro ua
33쪽
De utilitate Venae sectio his d6que iam an erade sacar san great Mucha cho, qleande salir Viruelas, deue serjassa dole, y no porsan gria . Ceteru in alio tempore,
hoc est, post eruption e , ob dictas causas non sic omnino iudicat, sed scarificationes Sanguinis missioni quam maxime prefert. Admittit ergo hanc, sed illas &utilitate,&securitate illi anteponit. Quare sic inquit: Yassi pores-ῖο, como porque imite mos a naturalega, yas seguremos las partes interiores,y que no buelua a meterse ad entro, lo q ue via a ver salio fuera delas venas mayores, es sin copa racio et remedio dela jasiaen et Muchachoen et caso qtratata mos de mayor utilidad c 5 mayor se gu-ridadq la Sagria. Itaq; ante eruptionem , nequaqua Pueris Sanguine mitti vult, pcst illa
vero, etsi Venae sectio conueniens esse possit, uarificationibus tame, ut praecellentiori auxinio uti imperat. Sed ante qtiam de veritate, ac reuocatione eiusmodi in nos prohati; sciat etiae . disseramus ad fundam etait ei se opinionis lugnos couertamus. Nec positam illi primisim nograuiter successere, quod de hs, cit ea quide ad eius dogma suadendii acie cellent necessari , ni bit dii putauerit, neq; penitus verbii protin
34쪽
In Variolis puerorum. 1 gl eri t. Irno vero illata qua Medicine intactor, veluti qu dapitisq; demo strata principia, certii sima, atq; euidelia nobis stibiecerit,uel eo soluquod a se friissent prolata. Querimus ergo sic: An in curatione Variolaru Saguinis missio ad interiora reuocet, d viniiq; naturae impediat'n Nsa dedit huic quaestioni Avicenna, quota uia dixit capi. luperitis citato: Sed qua doegredit intur Variolae, non oportet tunc ut administretur Platebotomia. Qia rentes igitur expolitores eius causam pr cepti huius ii huiusmodi ad interna reuocatione inciderunt. Inter quos primus omnium Iacobus a parti- I οἷπιbus super hunc Avicenne locum sic inquit: Phlebotomia in Vatiolis non est administranda, qua do ipsi prodeunt ab interioribus ad exteriora,&ia apparere foras incipiunt. Quia retraheret corruptum sanguinem ad interiora, quem natura redite &decenter operans, extra
pellit . blicolus Florentinus tractatu de febribus, agens de Variolis, sic inquit: Phlebotomia est mala, cum apparent Variole, propte rea quod conuertit & repellit, scilicet ad interiora illud quod procedit, scilicet ad eXteriora, oc sic operatur ad oppositu motus naturqC a per in-
35쪽
Matthe a Gradi. Gordonis Vallesias
per incontiententia loca. Valestus de Taran ta, alio nomine Philonius diei us,inquit: Propterea quod phlebotomia retrahat illud quod ex tertius expellitur ad intra, ideo post tres dies incoeptionis dimittenda. Mattheus a Gradi inquit: Cum igitur apparent, nullo modo phlebotometur, nec cucurbitulae applicentur, naphlebotomia traheret ad intra . Idem Gordoti ius, & innumeri alii huius Barbarorum ordinis, quos longum esset recensere. Sed credo omnes primum sequuti sunt assertorem, non aliterquam magnus quidam ouium grex, qui primam sequitur , cui appensum est tintinabulum. Ccterum nostris temporibus, quibus doctrina Arabum una cit enarratoribus eius explossa est, Grecorum autem velati ab orco, non sine magno humani generis beneficio est reuocata, opinio haec chi innumeris alijs, quas Barbari illi homines excogitarunt, per sapientissimos nosi raestatis medicos confutata esst. Illa refellit in primis Francisciis Valle sitis, qui comentario secund aph. Sedi. r s. incredibili ingenij acumine sic scribit: Errat quoq; vulgares medidi, qui cum exanthemata coeperunt erumpere, amissione Sanguinis suadent abstinere
36쪽
In Variolis puerorum. Iptinere, etsi excrementa multitudine aut caco chymia indicent. Quasi vero semper excernatur decretorie, aut quali decretorie &perfecte. Quod si cum coeperunt apparere exathemata, no euacuant, ne motu impediat, quem coepit natura, cur euacuabant paulo prius, de
si exanthemata velle erumpere, multis signis cognouissent Quasi vero minus cauendu sit,
ne impediamus motum, quem natura parat,
quam que ia est exorsa S itaq; omissis horum perditissimis sentet ijs, agendu est ut Hi pocrates hoc loco suadet. Haec ille. me locum pro se adducit noster autor, nescio qua adhibita inintelligibili expolitione, cum manifeste ingeniosus vir istud suum dogma breui quidem
sermone reijciat, rationemq; eius, a Barbaris prius excogitata irrideat. Nec mimis illa curadi ratione rela tet eoru , qui ante eruptionem sanguine mittebant intrepide, post eruptio ne vero resormidabant, cui si vera esset illoruratio, ante post eruptione huiusmodi auxilio minime utendum esset. Siquide utroq; tepore contrarius ille motus, si sic esset, motu ipsius natur ex aequo impediret. Sed hic autores omnes,etsi sibi clare aduersentur, in sua
37쪽
opinione trahere conatur, adeo illi sortissime ad hesit. Addidit vero leuem quanda comendatiuncula, qua minime egebat magnus ille vir, fortὸ ut blade sua illa ferret expolitione . Sed qtianquam h eo Risum etati viri autoritas ad reprobationem huius dogmatis fias ciens
erat, alios tamen afferam autores, qudi scin posterum tam deprauma opinio penitus sepulta iaceat. Ferdinandus Mena eandem re
fellit lib. de Med. sobribus, cap. 6 3. Vbi multis
en urseratis exanthematum generibus, qu. ein febribus superuenire solent, v d pore carnnis extuberationibus, Variolis & Morbillis,vibicibus Hispanice rochas, pulticularibu&maculis, sit daminibus Hispanice sarpollido, vesicis scabiosisq; pussulis, nihil hunc natur cotrarium motum veritus, vel acute ad interiores partes retrocessum formidans,pro curatione febris, cuius hec symptomata sunt, San guinis missionem imperat. Quin imo com Hill ne quoddam tradit preceptum, inquiens: Non prohibet Sanguinis missionem , aut alia quamuis Varuatione exitus pii stularu, qua doin corpore adesb. copia. Ctatem preterea perquam constat excretionem suam coepisse iv uandam
38쪽
Uandam ait, euacuato ante corpore, aut San
guinis missione, aut purgatione mitiori. Donatus Antonius ab Alto mari de febribus pestilentibus cir efflorescent ijs agens, lib. de Med. febribus cap . 9 . eandem relucit opinionem, Neapolitanosq; medicos reprehendit, quod ob eoru m i mperi tiam, p u tan tes a Veuq sectione natilrς motum impediri, eam in ijs febribus omnino prohibent . Et propterea,inquit, egros hi veluti gladio quod a iugulant. Et paulo post addit: Nec propterea natura impedie-thir, sed citi iis ac promptius aggressam iam crisin perficiet a multa humorum copia eXone Tata , ob quam prius grauata, inc piam crisin perficere non poterat. Quς licet de pulticu lari morbo dicta sint, nihil refert, si quidem in omnibus cutis efflorescenti js hec omnino militat ratio. Alfonsus item Lupeius Cure leanusquilibrtam de Arte curativa apprime utile scripsit, capite proprio de Variolis, quas ad ElepEantiam refert, sententiam illam refutat, his verbis : Si incipiente Elephantia,
licet inter initia venam secare, non absur-d.um censierem venam secare in viro pletho
rico cui incipiunt pullulare exanthemata,
39쪽
qitando scilicet extruduntur segniter, & non pro multitudinis ratione. Quoniam si multa est plenitudo , non timor est quod venein ternae humores ad cutem transmissos reuocabunt. Lodo uicus Mercatus, primarius in Valle soletana Academia Medicine professor, lib. de malignarum febrium curatione, de huiusmodi retrocessu non miniis late, quam acute disputauit. Siquide pulchr asin cotrariurationes excogitauit, & tacitis contrariorum obiectionibus responsiones inti enit. Verba eius in medium afleram, quo res certior, ac dilucidior fiat. Iuxta prima dubitatione, inquit, non desunt qui refraetorio pervicaci animo nitantur defendere,maculis apparetibus, non licere amplitus sanguine detrahere, venascissa etiam si plenitudo subsit, ne retrocessus
sat materie illius venenose ad interna viscera et cor, credeteS semper quo natura vergit eo
esse ducendum. Sed proposita opinione , sic eam refellit: Tantum abest ut retrocessus fiat macularum, vena scissa, quod nullo auxilio promptiu, neq; securitus possent plures ad cutem trahi, quam de possita,quς naturam grauat, plenitudine. Nam deinceps, ut apud Ga
40쪽
In Variolis Puerorum. 2Ilenu sertur, potentior euadit supra residitum. Ratio in promptu est: Na si liti ius modi expulsio naturae est actio, quo quantitas fuerit in i nor, & natura robustior, eb felicius excernet. Quo fit, ut id quod irritata prae copia non Valuit pellere, deonerata promptissime e Xcernat. Retrocessus naq; tatilin fiet, interioribus partibus humore coveniente destitutis, & depauperatis. Sed plenitudine deposita, ac huc sufficiens quantitas supererit, ita ut Vasa neq; appetitia, neq; indigetia quod semel ta quam inutile transmisserunt, amplius trahere conetur. Preterquam quod plus mali esticiet plenitudo existens quam retrocessus macularum, nulla existente in corpore plenitudine. Ratio in promptu est: Quia maior venenositas sub hcietur, plenitudine existente, quam ea erit, qu cum maculis retrocedet. Cocludit lade
institutum vir ille doctus tribus propolitis validissimis rationibus, quibus manifestc pro bat, apparentibus maculis, si plenitudo subsit, sanguinem esse mittendu, quas apud eum legere quisque poterit. Sed ne adhu c pro teruies dicas, de maculis hic quς in maligna febre apparent, esse tantium di cta, cum clare etiam Va