장음표시 사용
611쪽
De ei u ita te dei lib. XXI. cap. 24. 561
supplissi0, 110n 00ntineat Deus in hac ira Sua miserati0nes suas et sadiat 00s 110n tanta quanta digni sunt p00narum atr0- citate crueiari; n011 ut 098 p0enas uel numquam sub0ant uel aliquand0 finiant, sed ut eas miti0res qHam merita sunt e0rum 5 leui0resqu0 patiantur. Sic enim et ira Dei manebit, et in ipsa ira sua miserati0nes suas n0n c0ntinebit. Qu0d quidem 110uid00 00nfirm0, quoniam n0n re8iSt0. Ceterum 608, qui putant minaciter p0tius quam ueraeiter dictum: Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum,16 sit: Ibunt isti in supplicium aeternum, et: Cruciabuntur in saecula saecul0rum, et: Vermi 8 00rum n0nm0rietur et ignis 110n exstinguetur, et cetera huius m0di, n0n tam eg0, quam ip8a Scriptura diuina planissimo ad iudplenissime redarguit ad refellit. Nineuitae quipp0 in hac uita 15 egerunt paenitentiam et ide0 fruetu08am, uelut in h0e agi 0 seminantes, in qu0 Deu8 U0luit cum lacrimis seminari, qu0dp0stea eum laetitia meteretur; et tamen quis negabit, qu0dD0minus praedixit in eis sui880 00npletum, nisi parum aduertat, quem ad m0dUm peccat0re8 DeUS 110n 80lum iratus, 20 ustrum etiam miSeratus euertat 3 Euertuntur enim peccat0res du0bus 1110 dis, aut sicut 80d0mitae, ut pr0 peccatis suis ipsi h0mines puniantur, aut sicut Nineuitae, ut ipsa h0minum peccata paenitendo de Struantur. Factum e Si erg0 qu0d praedixit D0us; eversa est Nineve quae mala erat, et b0na aedi-25 seata est quae n0n erat. Stantibus enim m0enibus adque d0mibus euersa est ciuitas in perditis 1110ribu8. Ac sic, quamuis pr0pheta fuerit c0ntristatus, quia n0n est factum qu0d illi h0mines timu0runt ill0 pr0phetante uenturum, factum eSttamen qu0d fuerat D00 prae8eiente praedictum, qu0niam 110- ad uerat qui praedixit, qu0 m0d0 in melius esset inplendum.
1 sua om. α 2 e0S Om. e 12 1110rietur m88. . moritur Domb. ignis eorum 9 eXtinguetur codd. praeter μ; extinguitur ρ Domb. 13 adque plenissime om. p 20 euertentur e 21 sicut ut p
NXLX Aug. opera Sectio V pars II.
612쪽
Ut autem nouerint isti in peruersum mi Seric01 deS qu0 pertineat qu0d Scriptum est: Quam multa multitud0 dulce dinis tuae, D0mine, quam absc0 disti tim0ntibus tellegant qu0d sequitur: Perfecisti autem sperantibus in te. Quid sest absc0ndisti timentibus, perfecisti sperantibus, nisi quia illis, qui tim0r0 p00narum suam iustitiamu0lunt c0nstituere quae in lege est, n0n est iustitia Dei dulcis, quia nesciunt eam 3 N0n enim gustaverunt eam. In Se namque Sperant, n0n in ips0, et id00 eis abse0nditur multitud0 dule0dinis Dei; qu0niam timent quidem Deum, sed ill0 tim0reseruili, qui n0n est in caritate, quia perfecta daritas 1 0ras mittit tim0rem. Id 00 sperantibus in quin p0rscit dulcedinem
suam inspirand0 eis caritatem Suam, ut tim0re ca8t0, n0n quem caritas Dras mittit. Sed permanente in Saeculum Saeculi, cum gl0riantur, in D 0min0 gl0rientur. Iustitia quippe Dei Christus est, qui faetus est n0bis, sicut dicit ap0stolus, Sapientia a De0 et iustitia et sanctificati 0 et redemti 0, ut, quem ad m0dum 80riptum est, qui gl0riatur, in D 0 min0 gl0rietur. Hand Dei iustitiam, quam d0nat gratia Sine meritis, nesciunt illi, qui suam iustitiamu0lunt e0nstituere, et id00 iustitiae Dei, qu0d est Christus,n0 sunt subieeti. In qua iustitia est multa multitud0 dule0dinis Dei; pr0pter quam dicitur in psalm0: Gustate et uidete quam dulcis est D 0 minus. Et hane quidem in hae
uidebimus eum, sicuti est, et inplebitur qu0d Scriptum est: Saturab0r, cum manife8tabitur gl0ria tua. Ita perficit
2 Ps. 30, 20 6 Rom. 10, 3 11 1. I0. 4, 18 16 1. C0r. 1, 30 sq. 21 R0m. 10, 3 23 Ps. 33, 9 27 1. I0. 3, 2 28 Ps. 16. 152 magna b e; in mary. multa, e 5 metuentibus α 6 illis om. 9uolunt iustitiam η 10 in illo b 11 foras om. et 15 in Domino
om. 9 21 Christus est v 22 magna b 26 8atem, ci m. 2, e 28 manifestabitur mihi gl0ria α perfecit a
613쪽
De civitate dei lib. XXL cap. 24.
Christus multam multitudinem dulcedinis suae sperantibus in eum. P01 1 0 autem si eam, quam illi putant, dulcedinem suum Deus abse0ndit timentibus eum, qua n0n est inpi08 damnaturus, ut h00 1108stientes et damnari timent08 reete uiuant ad 5 sic p088int esse qui 0rent pr0 n0u recte uiuentibus: qu0m0d0 eam perficit sperantibus in eum, quand0 quidem, sicuts0mniant, per hane dulcedinem n0n damnaturus est e0s, quin0n sperant in eum 3 Illa igitur eiu8 duleed0 quaeratur, quam perfidit sperantibus in eum, B0n quam perficere putatur con- 10 temnentibus et blasphemantibus eum. Frustra itaque h0m0p0st h00 00rpus inquirit, qu0d in h00 00rp0re sibi conparare
Illud qu0que ap08t0licum: C0nclusit enim Deus omnes in infidelitate, ut 0mnium mi Sereatur, n0 id00 dictum 15 est, qu0d Sit neminem damnaturu8, Sed superius apparet und0 sit dietum. Nam cum de Iudaeis p08tea eredituris apost0lus l0queretur ad gente8, ad qua8 Utique iam credentes c0 seri-bobat 0pistulas: Sicut enim u08, inquit, aliquand0 110ncredidistis D00, nunc autem miseric0rdiam consecutiuo estis ill0rum incredulitate: sic et hi nune 11011 crediderunt in uestram miseric0rdiam, ut et ipsi miseri-c0rdiam e0n Sequantur. Deinde subiecit, undo isti sibi errand0 blandiuntur, adque ait: C0nclusit enim Deus omnes in infidelitate, ut 0mnium mi Sereatur. Qu0S 0mne S,s5 nisi de quibus J0quebatur, tamquam dicens: Et u0s et ill0s 3 Deus erg0 et gentiles et Iudae08, qu08 prae8 diuit et praedestinauit e0ularines imaginis filii sui, 0mnes in infidelitat000 elusit, ut de amaritudine infidelitatis suae paenitend0 c0nfusi et ad dialesidinem miseric0rdiae Dei credend0 00nuersi
18 R0m. 11, 30 sqq. 26 R0m. 8, 29
dulitate ρ Dorub. 26 praesciunt s
614쪽
clamarent illud in psalmo: Quam multa multitud0 dulcedinis tua0, D0mine, quam abse0 disti timentibus t 0 perfecisti autem sperantibus, n0n in se, sed in telomnium itaque miseretur ita 80rum mi80rie0rdiae. Quid est 0mnium 3 Et 00rum scilicet qu08 ex gentibu8, et eorum qu0S bex Iudaeis praedestinauit u0eauit, iustis cauit gl0rifieauit, n0nh0minum 0mnitim, sed ist0rum omnium neminem damnaturus.
An hi, qui inter haeretic0s baptigati sunt et det 0ri 0res p0stea male uiuend0 sunt facti, uel hi, qui ui aput eat h0lie08 renati ad haereses aut se his mala transierunt, uel hi, qui a cath0licis aput qu08 renati Sunt non re dedentes crimin080 uiuere perstiterunt p088int priuilegi 0 sacrament 0rum remissi0nem aeterni sperare Supplicii. 15Sed iam resp0ndeamus etiam illis, qui n0n s0lum diab0l0 et angelis eiu8, sicut nec isti, sed ne ipsis quidem 0mnibush0minibus liberati0nem ab aetern0 igne pr0mittunt, uerum eis tantum, qui Christi baptismate abluti et e0rp0ris eius et sanguinis participes faeti sunt, qu0m0d0libet uixerint, in qua- 20 cumque haeresi uel inpietate fuerint. Sed c0ntradicit eis ap0st0lus distens: Manifesta autem sunt opera carni S, quae Sunt f 0rnicati0, inmunditia, luxuria, id0l0rum seruitus, ueneficia, inimicitiae, 00ntenti0nes, aemulati0nes, anim0sitate 8, dissensi0nes, haere Ses, inui- 251 Ps. 30, 20 22 Gal. 5, 19 sqq. 1 magna, in mury. multa, e 2 metuentibus eα 4 est om. b 5 ex et b et horum b 6 et uocauit b gl0rific. om. b 7 omnium h0minum abs 9 An i y f 10 sunt laeti g f; f. s. p qv li aputom. 9s scismata ys 14 aeterna f i5 supplicii superare p
615쪽
De ei uitate dei lib. XXI. cap. 24. 25.
diae, ebrietates. 00misati0nes et his similia; quae praedi00 u0bis, sicut praedixi qu0niam qui talia agunt regnum D0i n0n p0ssidebunt. Haec pr0fect0 ap08t0lica falsa 80utentia est, si tales p0st quantalibet temp0ras liberati regnum D0i p0ssidebunt. Sed qu0niam falsa n0n 08t, pr0secto regnum Dei n0n p0ssidebunt. Et si in regni Dei
p0SSeSSi 0 ne numquam erunt, aetern0 supplici 0 tenebuntur;
qu0niam 110n est medius l0stus, ubi n0n sit in supplici 0, qui ill0 n0n fuerit c0nstitutus in regno. 10 Quam 0b rem qu0d ait D0 minus Iesus: Hic est panis qui de cael0 descendit, ut, si quis ex ipso manducauerit, n0n 1110riatur. Ego sum panis uiuu8, qui de cael0 descendi; si quis manducauerit ex h00 pane, uiuet in aeternum, qu0 m0d0 sit ac stipiendum, merit015 quaeritur. Et ab istis quidem, quibu8 nunc re8p0ndemUS, hunc int0ll0etum ausurunt illi, quibus d0inde resp0udendum est; hi sunt aut0m, qui hane lib0rati0n0m nee 0mnibus habentibus saeramentum baptismatis et c0rp0ris Christi, sed s0lis cath0licis, quamuis male uiuentibus, p0llidentur, quia n0n20 80l0, inquiunt, Sacrament0, Sed r0 ipsa manducauerunt e0rpus Christi, in ips0 selli det eius c0rp0r0 00nstituti; de qu0 00rp0re ait ap08t0lus: Unus panis, unum c0rpu S multi Sum II S. Qui erg0 est in eius c0rp0ris unitate, id est in Christian0rum
10 I0. 6, 50 sq. 22 1. C0r. 10, 17
616쪽
S. Aurelii Augustiniquam uel tardius liberentur. N0n sunt quippe in e0 uindulopaeis; qu0d ill0 exprimitur Sacrament0. Sed rursus etiam isti, qui recte intellegunt, n0n dicendum esse manducare c0rpus Christi, qui in e0rp0re n0n est Christi,n0n recte pr0mittunt eis, qui uel in haeresim uel etiam ingentilium sup0rstiti0nem ex illius e01 p iris unitate labuntur, liberati0nem quand0que ab aeterni igne Supplicii; primum quia debent adtendere, quam sit int0lerabile adque a sanad0etrina nimis devium, ut multi ac paene 0mne8, qui haere-80s inpias c0ndiderunt 0X0untes d0 cath0lica edelesia et laeti sunt haeresia retiae, meli0res habeant cau8a8, quam hi, qui numquam fuerunt cath0lidi, cum in e0rum laque08 ineidiss0nt si ill0s h adrosiarchas h00 fudit liberari a supplici0 sempitern i qu0d in eath0lica est clesia baptigati sunt et sacramentum e0rp0ris Christi in uer0 Christi c0rp0re primitu8 aeceperunt; cum pei0r sit utique desert0r fidei et ex d080rt0r0 0bpugnat0reius es eius quam ille, qui n0n deseruit qu0d numquam tenuit; deinde quia et his 0ecurrit ap08t0lus eadem uerba pr0larens et enumeratis illis carnis 0peribus eadem ueritate praedidens: Qu0niam qui talia agunt, regnum Dei n0np088idebunt. Unde nee illi in perditis et damnabilibus ut 0ribus debente880 Securi, qui usque in finem quidum uelut in c0mmuni0ne ecclesiae cath0lidae perseuerant, intuentes qu0d dictum est: Qui perseuerauerit usque in finem, hic Saluus erit, et per uitae iniquitatem ipsam uitae iustitiam, qu0d eis Chri8tus est, deseruiit, siu0 1 0rnicando siue alias inmunditias
flagiti0rum, quas nec exprimere ap08t0lus Voluit, in Su0 c0r-p0re perpetrand0, siue turpitudine luxuriae diffluend0 siue 20 Gal. 5. 21 25 Mi. 10, 224 manducare m88.; eum manducare u 9 aereses 9 11 abeant st
quam α bessp p ας quod n0n py Domb.; quam numquam v 19 eadeueritate e 22 in perditis abegpv; in om. Domb. 24 intuenteS .... perseuerauerit om. e 28 ap0stolus exprimere v
617쪽
Do eiu ita te dei l l b. XXI. c a p. 25. 26.
aliquid aliud 00rum agend0, de quibus ait: Qu0niam qui
talia agunt, regnum Dei n0n p088idebunt; ad per h00, quicumque agunt talia, niSi in Sempitern0 supplici 0 110uerunt, quia in Dei regn0 0880 n0n p0terunt. In his enim perS05 uerand0 usque in huius uitae finem n0n utiqu0 dicendi sunt in Christ0 perseuera88e usque in finem, quia in Christ0 per squerare est in eius fide perseuerare; quae fides, ut eam desinit idem ap08t0lus, per dilecti0110m 0p0ratur; dilectio autem, sicut ipse alibi didit, malum 110n 0perat Hr. 16 Ν0e isti erg0 dicendi sunt mandueare c0rpus Christi, qu0niam nec in membris c0 putandi sunt Christi. Ut enim alia taceam, n0n p0ssunt simul esse et membra Christi et membra ut 0r0tridis . Deniqu0 ipse dicit: Qui manducat carnem meam et bibit sanguinem meum, in me manet, et eg0 in e0. i5 Ostendit quid sit n0n sacrament0 tenus, Sed re uera 001 pHS Christi manducare et eius sanguinem bibere; hoc est enim in Christ0 manere, ut in ill0 manseat et Christus. Sie enim h0e dixit, tamquam diceret: 'Qui non in me man0t, et in qu0 eg0 n0n mane0, n0n se dicat aut existimet manducare e01 20 pus meum aut bibere sanguinem meum.' N0n itaque manent in Christ0 qui n0n sunt membra eius. N0n Sunt autem membra Christi, qui se faciunt membra meretricis, nisi malum illud paenitend0 0880 destit0rint et ad h00 b0num rec0nciliati0ne redierint.
25 CAPUT XXVI. Quid sit in fundamento hab0r0 Christum et quibus
8p0ndeatur 8alus quasi per ignis usturam.
Sed habent. inquiunt, Christiani cath0lidi in fundament0
14 bibet g 15 tenus teneri, eri m. 2 in ras. e 17 sicut enim p18 tamquam hoc a qui n0n in me manet Om. b in eo 9 19 eg0Om. ab eg p ρ α aestimet e
618쪽
S. Aurelii Augustinidament0 superaedificauerunt quamlibet pessimam uitam, uelut ligna, senum, Stipulam; recta itaque side8, per quam Christus est fundamentum, quamui S cum damn0, qu0niam illa, quae superaedisssata sunt, exurentur, tamen p0terit e08 quand0que
ab illius ignis perpetuitate saluare. Resp0ndeat eis breuiter ap0st0lus Iae0bus: Si quis dicat se fidem habere. 0pera autem n0n habeat; numquid p0 terit fides saluare eum 3 Et quis est, inquiunt; de qu0 dicit ap0st0lus Paulus:
Ipse autem saluus erit, sic tamen quasi per ignem Simul quis iste sit, inquiramus; hune tamen n011 0SSe certis Simum est, ne du0rum ap0st0l0rum sententias mittamus in
rixam, si unus dicit: 'Etiamsi mala 090ra quis habuerit, salvabit eum p0r ign0m siles'; alius autem: Si opera n0n habeat, numquid p0t 0rit fides saluare eum γInueniemus erg0 quis p08sit saluari per ignem, si prius inuenerimus quid sit habet 0 in fundament0 Christum. Qu0d ut de ipsa similitudine qua t0 eius adu0rtamus: nihil in a0disci 0 praep0nitur fundament0; quisquis itaque sic habet inc0rde Christum, ut ei t0rrena set temp0ralia nec ea quae lidita Sunt ad que c0ncessa praep0nat, fundamentum habet Christum; si autem praep0nit, etsi uideatur hab0r0 sd0m Christi, n0n est tamen in 00 fundamentum Christus, cui talia praep0nuntur; quant0 magi8, si Salutaria praecepta e0ntemnens e0mmittat inlieita, n0n praep0suisse Chri8tum, Sed p08tp0Suis Se c0nuincitur, quem p0sthabuit imperantem siue c0ncedentem, dum c0ntra eius imperata siu0 00ncessa suam per flagitia delegit
explere libidinem l Si quis itaque Christianus diligit meretricem eique adhaerens unum e0rpus effieitur. iam in fundament0n0n hab0t Christum. Si quis aut0m diligit ux0rem suam, Si
13 sdes per ignem v 17 ut om. b de om. b o in edificati0pr0p0nitur b 19 ut ei n0n terrena b temporaria e 9 2b p0st haec habuit α 26 sua st per flagitia erasa sunt, e dilegit yyy; diligit e 28 eique, que m. 2 8up. lin p
619쪽
De ei uitate dei l l b. XXI. cap. 26.
secundum Christum, quis ei dubitet in fundament0 0sse Christum 3 si uer0 secundum h00 8 aequium, si carnaliter, si in morb0 00ncupiscentiarum, Sicut et gentes quae ign0rant Deum, etiam h00 secundum ueniam c0ncedit ap08t0lus, imm0 per 5 ap0st0lum Christus. P0test erg0 et iste in fundament0 hab0r0 Christum. Si enim nihil ei talis adflaeti0nis u0luptatisqu0 praep0nat, quamuis superaedificet ligna, fenum, stipulam, Christus est fundamentum, pr0pter h00 SaluUS erit per ignem. Delicias quippe huius m0 di am0re8que terren08, pr0pter e0n- 10 iugalem quidem e0pulam 110n damnabiles, tribulati0nis ignis exuret; ad quem pertinent ignem et 0rbitates et quaestumque calamitates quae aularunt haec. Ac per h00 ei, qui aedificauit, orit aedis dati 0 ista damn0sa, quia n0n habebit, qu0d SHper-a0disi eauit, 0t 00rum amissi0110 crueiabitur, quibus fruend015 utique laetabatur; sed per hune ignem saluus urit merit0 fundamenti, quia, qtsi utrum id habere mall0t an Christuma per800ut0re pr0p0neretur, illud Chri8t0 n0n praep0neretur. Vid0 in ap0st0li uerbis h0minem audis eantem super fundamentum aurum, argentum, lapides preti0808: Qui sine ux0re 20 08t, inquit, c0gitat quae sunt Dei, qu0 1110d0 placeat D00. Vide alium a0diseantem ligna, fenum, Stipulam: Qui autem matrim0ni 0 iunctus est, inquit, c0gitat quae sunt mundi, qu0 1110d0 placeat HX0ri. Unius qui usque
0pus manifestabitur; di0s senim d0elarabit dies uti quo 25 tribulati0nis), qu0niam in igne, inquit, reuelabitur. Ean-d0m tribulati0nem ignem u0eat; sicut alibi legitur: Vasa figuli pr0bat f0rnax set h0mines iust0s tentati 0 tribulati0nis. Et uniuscuiusque 0pus quale Sit,
1 Eph. 5, 25 3 1. Thess. 4, 5 19 1. C0r. 7, 32 sq. 23 ib. 3, 13 26 Eeeli. 27, 5 29 1. C0r. 3, 13 sqq.
uel u0luptatisque s 9 huius m0di e pρος eius modi b; huius mundi rest, in mury. e 10 damnabilis g 11 ignem pertinent v 13 16 abebit- ab ere o 16 uirum uerum e an Christum habere mallet v22 ea quae b 21 dies enim domini α 25 in igni e ρ; in ignem beandem abest pαv; eandemque γ D0mb.
620쪽
ignis pr0babit. Si cuius 0pus permanserit spermanet enim qu0d qui8que c0gitat quae sunt Dei, qu0 m0d0 placeat De0), qu0d super aedi si cauit mere e doni accipiet sidest, unde c0gitauit h00 Sumet); si cuius autem opus arserit, damnum patietur squ0niam qu0d dilexerat n0n habebit), ipse autem saluus erit quia nulla eum tribulatio ab illius fundam unti stabilitat0 sem0uiq; sic tamen quasi per ignem squ0d enim sine inlidiente am0re n0n
habuit, sine urente d0J0re n0u perdit . E000, quantum mihi uidetur, inuentus est ignis, qui nullum e0rum damnet, Sed unum ditet, alterum damnificet, amb08 pr0bet. Si autem ignem illum l000 ist0 u0luerimus accipere, de qu0 D0minus dicet sinistris: Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum; ut in eis etiam isti esse credantur, qui a0dis eant sup0r fundamentum ligna, fenum, StipHlam, e08que ex ill0 igne p0st tempus pr0 malis m0ritis inp0rtitum liberet b0hi meritum fundamenti: quid arbitrabimur dextr0squibus didetur: V0nite, b0nedieti patris mei, p088idete paratum 110bis regnum, nisi 00s, qui aedificauerunt Super fundamentum aurum, argentum, lapides preti08083 Sed in illum ignem, de qu0 dictum est: Sie tamen quasi per ignem, si h 00 m0d0 est intelleg0ndus, utrique mittendi sunt, et dextri scilicet et sinistri. Ill0 quippe igne utrique pr0bandi sunt, de qu0 dictum est: Dies enim declarabit, qu0niam in igne reuelabitur, et uniuscuiusque 0pUSquale sit, ignis pr0babit. Si erg0 utrumque pr0babit ignis, ut, Si cuiu8 0pus permanserit; id est n0n fuerit ignee0nSumtum, qu0d superaedifieauit m0rcedem accipiat; si cuius autem 0pu8 arserit, damnum patiatur: prosect0 n0n e St ip80 aeternus ille ignis. In illum enim s0li sinistri Π0uissima et