장음표시 사용
581쪽
De civitate dei lib. XXI. cap. 8. 531
tantus auet0r p0rtentum n0n appellaret, nisi ess0 00ntra naturam uideretur. Omnia quippe p0rtenta e0ntra naturam dicimus esse; sed n0n sunt. Qu0 m0do est enim c0ntra naturam; qu0d Dei sit u0luntate, cum u0luntas tanti utique c0 10 dit0ris e0nditae rei cuiusque natura sit 3 Ρ0rt0 tum sergo stn0n c0ntra naturam, Sed c0ntra quam est n0ta natura. Quis autem p 0rtent0rum numerat multitudinem, quae hist0ria gentium c0 tinetur 3 Sed nune in h00 uno adtendamus; qu0dad rem, de qua agimus, pertinet. Quid ita disp0situm ost ab
15 auct0re naturae caeli et terrae, quem ad m0dum cursus ordinatissimus siderum 3 Quid tam ratis legibus fixisque firmatum 3 Et tamen, quand0 ille u0luit, qui Summ0 regit imperi0 ad p0testate qu0d 00ndidit; stella prae ceteris magnitudine
ac Splend0re 110tissima c0l0rem, magnitudinem, si guram et 26 squ0d est mirabilius) sui cursus 0rdinem legemque mutauit. Turbauit pr0sect0 tune; si ulli iam fuerunt, can0nes a Str0J0g0rum, qu08 uelut inerrabili c0nputati0ue de praeteritis adfuturis astr0rum m0tibus conseript08 habent, qu08 can0B0880 quend0 ausi Sunt dicere, h00, qu0d de Lucifer0 00ntigit, 25 nec antea nec postea c0ntigisse. Ν0s autem in diuinis libris legimus etiam 80lem ipsum et stetisse, cum h00 a D0mi 01 Amphitr. I, 1, 119 Il. XXII, 318 26 Ios. 10, 13
inenarrabili b e g*; itinerabili sty 23 quod b 26 et om. b
582쪽
D00 petiuisset uir sanctus Iesus Naue, d0n00 000ptum pr00-lium uidi0ria terminaret, et retr0rsum redisse, ut regi EZechiae quind0cim anni ad uiuendum additi h0c etiam pr0 digi0pr0missi0ni Dei significarentur adiunct0. Sed ista qu0que
dunt isti facta, magistis artibus tribuunt. Unde illud est, qu0d Superius c0mmem0raui dixisse Vergilium:
Nam et fluvium stetisse superius inseriusque fluxisse, cum p 0pulus Dei duct0re supra mem0rat0 Ie8u Naue uiam carperet, et Helia pr0pheta transeunte ac p0stea discipul0 eius Helisae0 id esse factum in sacris litteris legimus, et retro uersum fuisse maximum sidus regnante Egechia m0do c0mmem0rauimus. Qu0d uer0 de Lucifer0 Varr0 scripsit, n0n est illic dietum aliqui petenti h0mini id fuisse c0ncessum. N0n erg0 de n0titia naturarum caliginem sibi laetant infideles, quasi n0n p088it in aliqua re diuinitus seri aliud
quamdiu eius natura per humanam Suam experientiam c0gn0uerunt; quamui8 et ip8a, quae in rerum natura omnibus n0ta Sunt, B0n minuS mira Sint, es Sentque Stupenda c0nsiderantibus eunetis, si 80lerent h0mines mirari mira nisi rara. Quis enim c0nsulta rati0ne n0n uideat in h0minum innumerabili numer0sitate et tanta naturae similitudine ualde mirabiliter sic habere singul0s singulas facies, ut nisi inter se Similes essent, n0n dis sterneretur species 00rum ab animalibus ceteris; et rursus nisi inter se dissimiles essent, n0n discernerentur singuli ab h0minibus ceteris 3 Qu0s erg0 similesc0nfitemur, e0sdem dissimiles inuenimus. Sed mirabili0r est 2 Esai. 38, 8 8 Aen. IIII, 489 10 I0s. 4, 18 11 Reg. IIII, 2, 8; 142 Ezechiae om. b 3 addidit b 4 promissi0nis p 9 inferius, omissoque, e li Helia alio b 12 idem b 15 homini petenti s 16 Nonom. b faciant sibi s 17 alias b 18 naturam b c0gn0ueruntoni. b 20 sint esse b 2l cuncti solerent b 25 discernerentur g26 et rursus tisque ad ceteris om. 9 rursus b ep υ; rursum DOmb.
583쪽
De ei uitate dei lib. XXI. c a p. 8.
e0nsiderati0 dissimilitudinis, qu0 iam similitudin0m iustius
uidetur exp0seere natura c0mmunis. Et tamen qu0niam quae sunt rara ipsa Sunt mira, mult0 amplius admiramur quand0du0s ita similes reperimus, ut in eis discernendis aut semper
ricus idemque d0etissimus, Drtasse uere factum eSSe B0ncredunt; aut quia n0n diu mansit alius eiusdem Sideris cursus, sed reditum est ad 80litum, minus ist0 m0uentur exempl0. 10 Habent erg0 aliud, qu0d etiam nunc p0ssit 0stendi eisque put0 debere Sufficere, qu0 00mm0neantur, cum aliquid aduerterint in aliqua instituti0110 naturae eamque sibi n0tissimam fecerint, n011 Se inde De0 debere praescribere, qua Si eam n0np0ssit in l0nge aliud, quam eis cognita e8t, uertere adque 15 mutare. Terra S0d0m0rum n011 fuit utique ut nunc est, sed iacebat simili ceteris facie eademque uel etiam uberi0re secunditate p0llebat; nam Dei paradis0 in diuinis el0quiis c0nparata est. Haec p08tea quam tacta de cael0 est, siqui ill0rum qu0que adt0statur hist0ria et nunc ab eis qui u0niunt ad l0 ea 20 illa c0nspicitur, pr0 digi0sa fuligine h0rr0ri est set p0ma eius
inistri0rem savillam uisenda ei sup0rseie maturitatis includunt. Ecc0 n0n erat talis, et talis est. Ecce a c0ndit0re naturarum natura eius in hane f00dissimam diuersitatem mirabili mutati0ne c0nuersa est; et qu0d post tam l0ngum adcidit tempus, 25 tam J0ng0 temp0re perSeuerat.
Sicut erg0 110n fuit inp0ssibil0 D00, quas u0luit instituere, sic ei n0n est inpossibile; in quidquid u0luerit, quas instituit,
mutare naturas. Unde ill0rum qu0que miracul0rum multitud08iluescit, quae m0nstra 08tenta, p0rtenta pr0digia nuncupan-
584쪽
S. Aurelii Augustinitur; quae re00lere et c0mmem0rare Si uelim, huius 0peris
uiderint e0rum c0niect0res, qu0 m0d0 ex eis siue fallantur siue instinctu spirituum, quibus cura est tali p00na dign0s anim08 h0minum 110xiae curi0sitatis retibus inplicare, etiam uera praedistant, siue multa dicend0 aliquand0 in aliquid ueri tatis incurrant. Ν0bis tamen ista, quae uelut c0ntra naturam sunt et c0ntra naturam seri diduntur qu0 m0re h0minum l0cutus est et ap08t0lus dicend0 c0ntra naturam in 0lea iusitum 0leastrum faetum esse participem pinguedinis 0leae) et 100n Stra 08tenta, p0rtenta pr0 digia nunctipantur, h0c m0nstrare debent, h00 08tendere uel prae08tendere, h00 praedicere, qu0d facturus sit Deus, quae de c0rp0ribu 8 h0minum se praenuntiauit esse facturum, nulla inp0diente difficultate, nulla praescribente lege naturae. Qu0 1110d0 autem praenuntiauerit, Satis in libr0 superi0re d0euisse me existim0, decerpend0 de Scripturis sanetis et n0uis et uoteribus 110n quidem 0mnia adb00 pertinentia, sed quae sufficere huic 0peri iudicaui.
13 Rom. 11. 12 sqq. 25 Esai. 66, 24 2 perhibentur b 3 demonstrentur b 5 praedicent b 9 praedicunt b 10 est ista b 11 sunt et c0ntra naturam Om. b qu0m0d0re 9 13 pinguidinis sty 15 praedicare p 16 quae om. bse om. 9 19 de serpente b 21 iudieauit b 25 dicit b 26 extintinguetur abegp; extinguitur 9 γ
585쪽
Do ei uitate dei lib. XXI. cap. 8. 9.
ret, qu08 ut Sua membra dextra quis diligit, eaque praeci-p0ret amputari: B0num est tibi, inquit, d0bilem intr0 ire in uitam quam duas manus habentem ire in gehennam, in ignem inexstinguibilem, ubi uermis eorum 5 11011 m0rietur et ignis 11011 exstinguetur. Similiter d0 pede: B0num est tibi; inquit, claudum intr0 ire in uitam aeternam quam du0s pedes habentem mitti in gehennam ignis inexstinguibilis, ubi uermis e0rum n0um0ritur et ignis 11011 exstinguitur. N0n aliter ait et de 10 0eul0: B0num est tibi luscum intr0 ire in regnum Dei quam du08 00 ut 0s habentem mitti in gehennam ignis,
ubi uermis e0rum n011 m0ritur et ignis 11011 exstinguitur. N0n eum piguit un0 l000 eadem uerba ter dicere. Quem n0n terreat ista repetiti0 et illius p00nae c0mm0niti0 tam 15 uehemen8 0re diuin03Utrumque autem h0rum, ignem scilicet adque Hermem, qui u0lunt ad animi p00nas, n0n ad 00rp0ris pertinere, dicunt etiam uri d0l0re animi ser0 adque infruetu0se paenitente Se08, qui fuerint a regn0 Dei separati, et ide0 ignem pr0 ist020 d0J0re urente n0n inc0ngrue p0ni p0tuisse c0ntendunt; unde illud ap0st0li est: Quis scandaligatur, et n0n ego uror γΕundem etiam uermem putant intellegendum e880. Nam Scriptum est, inquiunt: Sicut tinea uestimentum et vermis lignum, sic maer0r excruciat c0r uiri. Qui uer0 p0enas 25 et animi et e0rp0ris in ill0 supplici0 futuras esse n0n dubitant, igne uri c0rpus, animum autem r0di qu0dam m0d02 Mr. 9, 43 sqq. 21 2. C0r. 11, 29 23 Pr0u. 25, 202 inquit, tibi η 3 abentem y ire mitti b geennam 9 4 in om. b
586쪽
uerme maer0ris adfirmant. Qu0d etsi credibilius dieitur, quia utique absurdum est ibi d0l0rem aut 00rp0ris aut animi defuturum: 0g0 tamqn fastilius 0st ut ad 00rpus dicam utrumque pertinere quam neutrum, et ide0 tacitum in illis diuinadscripturae uerbis animi d0l0rem, qu0niam c0nsequens es Se intellegitur, etiamsi n0n dicatur, ut e0rp0re sic d0J0nte animus qu0que sterili paenitentia crucietur. Legitur quippe et in ueteribus scripturis: Vindicta carnis inpii, ignis et vermis. Ρ0tuit br0uius dici: Vindicta inpii. Quur erg0 dietum est: carnis inpii, nisi quia utrumqu0 id est et ignis stu0rmis, p0ena erit carnis 3 Aut si uindictam earnis pr0pterea dicere u0luit, quia h0c in h0mine uindistabitur, qu0d sequndum carnem uixerit spr0pter h0c enim ueniet in m0rtem Secundam, quam Signis gauit ap0st0lus dicens: Si enim Secundum carnem uixeritis, m0riemini), eligat quisque qu0d placet, aut ignem tribuere 00rp0ri, anim0 uermem, h00pr0prie, illud tr0pice, aut utrumque pr0prie c0rp0ri. Iam enim satis superius disputaui p0sso animalia etiam in ignibus uiuere, in usti0 ne sine c0nSumti0ne, in d0l0re sine m0rte, per miraculum 0mnip0tentissimi Creat0ris; cui h0e p0ssibile esse qui negat, a qu0 8it quidquid in naturis omnibus miratur ign0rat. Ipse est enim D0us, qui 0mnia in h0c mund0
magna et parua miracula, quae c0mmem0rauimus, et inc0nparabiliter plura, quae n0n 00mmem0rauimus, fecit eademque ips0 mund0 un0 adque 0mnium maxim0 miracul0 inclusit. Eligat erg0 unum e du0bus qui8que qu0d placet, utrum et Hermem ad 00rpus pr0prie an ad animum translat0 a c0rp0ralibus ad ine0rp0ralia u0cabulo existimet p0rtinere. Quid autemh0rum Herum sit, res ipsa expeditius indieabit, quand0 erit 8 Eeeli. 7, 19 14 Rom. 8, 13
587쪽
De ciuitate dei lib. XXI. cap. 9. 10.
scientia tanta sanet0rum, ut eis c0gn0scendarum illarum p0enarum nece 88aria n0n sit experientia, sed ea, quae tune erit plena adque perfecta, ad h00 qu0que selendum sapientia s0la sufficiat nunc enim ex parte scimus, d0nec ueniat qu0d 5 persectum e8q; dum tamen null0 m0d0 illa e0rp0ra talia futura esse credamus, ut nullis ab igne adficiantur d0l0ribus.
Hic 0ecurrit quaerere: Si n0n erit ignis ine0rp0ralis, sicut est animi d0l0r, sed c0rp0ralis, taetu n0xius, ut e0 9088int corp0ra cruciari: qu0 m0d0 in e0 erit etiam p00na spirituum malign0rum 3 Idem quippe ignis erit, supplici0 scilicet h0mi-15 num adtributus et daem0num, dicente Christ0: Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum, qui paratu8 e8t diab0l0 et angelis eius. Nisi quia sunt quaedam Sua etiam daem0nibus c0rp0ra, sicut d0ctis h0minibus uisum e St, exist0 liere cras 80 adque umid0, cuius inpulsus uent0 ssante 20 sentitur. Qu0d genus elementi si nihil igne perpeti p088et,n0n ureret humefactus in balneis. Ut enim urat, pri0r uritur faeitque esim patitur. Si autum quisquam nulla habere c0rp0ra daem0nes ad8euerat, n0n est de hac re aut lab0randum 0pe-r0sa inquisiti0ne aut c0nt0nti0sa disputati0ne certandum. Quur 25 enim n0n dicamus, quamuis miris, tamen ueris m0dis etiam Spiritu8 in00rp0re08 p0sse p00 a c0rp0ralis ignis adfligi, si spiritus h0minum, etiam ipsi pr0Det0 inc0rp0rei, et nunc p0tuerunt includi c0rp0ralibus membris et tunc p0terunt c0r-
588쪽
p0rum 8u0rum uinculis ins0lubilit0r adligari 3 Adhaei obunt erg0, 8i eis nulla sunt c0rp0ra, spiritus daem0num, imm0 spiritus daem0nes, licet ine0rp0rei 00rp0reis ignibus cruciandi, n0n ut ignes ipsi. quibus adhaerebunt, e0rum iundtura in Spirentur et animalia salit, quae c0nstent Spiritu et 00rp0re, Sed, ut dixi, miris et ineffabilibus m0dis adhaerend0, accipientes ex ignibus p00nam, n0n dantes ignibus uitam; quia et iste aliHS 1110dus, qu0 c0rp0ribus adhaerent spiritus et animalia sunt, 0mniu0 mirus est nec c0nprehendi ab h0mine p0test, ot h0e ipse h0m0 eSt. Dicerem quidem sic arsur08 sine ull0 8110 c0rp0re Spiritus, siqui ardebat aput inser0s ille diues, quand0 dicebat: Cruci 0r in hac flamma, nisi c0 uenienter resp0nderi cernerem talem fuisse illam flammam, quales 0duli qu0s leuauit et Lagarum uidit, qualis lingua cui um0r0m exiguum desiderauit
infundi, qualis digitus Laetari de qu0 id sibi fieri p0stulauit;
ot illa flamma qua exarsit et illa guttula quam p0p08cit,
qualia sunt etiam uisa d0rmientium siue in est Stasi cernentium res ine0rp0rales, habentes tamen similitudinem c0rp0rum. Nam et ipse h01110 cum spiritu, n0n c0rp0re, sit in talibus uisis, ita se tamen tu ne similem su0 00rp0ri uidet, ut discernere omnin0 n011 908sit. At uer0 gehenna illa, qu0d etiam stagnum ignis et sulphuris dietum est, e0rp0reus ignis erit
3 c0rp0reis om. b cruciandi abegpρ ατ; cruciantibus py Domb. 6 diximus b 12 aput inferos om. e l3 conuenientem b cernere b15 desiderabit e I 16 quales o 19 etiam sunt v 21 qui cum bsit uitalibus b 22 corpore b 23 AtJ aut b 24 et sulph. . . . ignisom. b sulph0ris g; sulpuris ρ dictum est om. 9 25 et h0m J ex
589쪽
De ciuitate dei lib. XXI. cap. 10. 11.
e0rp0ralibus ignibus. Unus quippe utrisque ignis erit, sicut Voritas dixit.
An h0e rati0 iustitiae habeat, ut 110n sint extensi 0ra5 p0enarum temp0ra, quam fuerint peccat 0rum. Sic autem quidam e0rum, c0ntra qu08 defendimus ciuitatem Dei, iniustum putant, ut pr0 peccatis quamlibet magnis, paru0 scilicet temp0re perpetratis, p0ena quisque damnetur aeterna, quasi ullius id umquam iustitia legis adtendat, ut 10 tanta m0ra temp0riS qui8que puniatur, quanta m0ra temp0ris unde puniretur admisit. Oet0 genera p0enarum in legibus esse seribit Tullius, damnum, uincla, uerbera, tali 0nem, ign0miniam, exsilium, m0rtem, Seruitutem. Quid h0rum est qu0d in breue tempus pr0 cuiu8que pesteati celeritate coartetur, ut 15 tanta uindidetur m0rula, quanta deprehenditur perpetratum,
nisi Di id tali03 Id enim agit, ut h00 patiatur quisque qu0d Deit. Unde illud ost legis: Oculum pr0 00 ut 0, d 6ntem pr0 dente. Fieri enim p0test, ut tam breui temp0re qui8que
amittat oeulum seueritate uindictae, quam tulit ips0 alteri 20 inpr0bitate peceati. Ρ0rr0 autem si alienae feminae 080ulum infixum rati0nis sit uerbere uindicare, n0nne qui illud punct0 temp0ris Deerit, ine0nparabili h0rarum spati0 uerberatur et Suavitas u0luptatis exiguae diuturn0 d0J0re punitur 3 Quid, in uineulis numquid tamdiu quisque iudieandus est esse 25 debere, quam diu sedit unde meruit adligari; cum iustissime ann089 8 p0enas Seruus in c0npedibus pendat, qui uerb0 aut ictu celerrime trans0unte uel lacessivit d0minum uel plagauit γIam uer0 damnum, ign0minia, exsilium, Seruitu S cum plerumque sic infliguntur, ut nulla uenia rela Xentur, n0nne pr01 Mt. 25, 41 12 Legg. γ) irg. 4 17 Exod. 21, 241 utriusque e 6 si s ρ 16 idem agit g ait p 18 tempus g
20 feminae om. e; voci alienae m. 2 8uperscriptum est Sc. uxori 27 hi-
590쪽
huius uitae 1110d0 similia p00nis uidentur aeternis 3 Id00 quippe aeterna esse n0n p08Sunt, quia nec ipsa uita, quae his plectitur, p0rrigitur in aeternum; et tamen pedeata, quae uindieantur l0ngissimi temp0ris p0enis, breui 88im0 temp0re perpetrantur; nec quisquam exstitit qui dens0ret tam cit01100entium finienda osse t0rmenta, quam cit0 laetum est uel homicidium uel adulterium uel sacrilegium uel qu0dlibet aliud scelus n0n temp0ris l0ngitudine, sed iniquitatis et inpietatis magnitudine metiendum. Qui uer0 pr0 aliqu0 grandi crimine m0rte multatur, numquid 1110ra qua 0cciditur, quae perbrevis e8t, eius supplicium leges aestimant et n0n qu0 deum in sempiternum auferunt de s0dietate uiuentium 3 Qu0d est aut0m de ista ciuitato m0rtali h0mines supplici0 primae m0rtis, h00 est de illa ciuitate inm0rtali h0mines supplici 0
Secundae m0rtis auferre. Sicut enim n0n efficiunt leges huius ciuitatis, ut in eam quisque reu0cetur 0ccisus: Sic nec illiu8, ut in uitam reu0 detur aeternam Secunda morte damnatus. Qu0 m0d0 erg0 uerum est, inquiunt, qu0d ait Christus uester: In qua mensura mensi fueritis, in ea remetietur u0bis
si temp0rale peccatum supplici0 punitur aetern03 Nec adtendunt n0n pr0pter aequale temp0ris spatium, Sed pr0pter uicissitudinem mali, id es t ut qui mala fecerit mala patiatur, eandem dictam fuisse mensuram. Quamuis h00 in ea re pr0prie p088it accipi, de qua D 0minus cum h00 diceret l0quebatur, id est d0 iudieiis et c0ndemnati0nibus. Pr0 inde qui iudicat et c0ndemnat iniuste, si iudicatur et c0ndemnaturiuSte, in eadem mensura recipit, quamuis n0n h0c qu0d dedit. Iudici0 enim Deit, iudiei0 patitur; quamuis fecerit damnati0110 qu0d iniquum est, patiatur damnati0ne qu0d
pr0pter aequalitatem temp0ris p fortasse recte, cum 8ic congruat cum sequente pr0pter uicissitudinem mali 22 male male g 23 mens. fuisse p