장음표시 사용
621쪽
De ei uitate dei l l b. XXI. cap. 26.
perpetua damnati0 ne mittentur, iste autem dextr0s pr0bat. Sed ali 0s 00rum sie pr0bat, ut aedifidium, qu0d super Christum fundam0ntum ab eis inuenerit esse c0nstructum, n0nexurat adque c0nsumat; ali08 autem aliter, id est, ut qu0d 5 superaedificauerunt ardeat damnumque inde patiantur, salui fiant autem, qu0niam Christum in fundament0 stabiliter p0situm praedellenti caritate tenuerunt. Si autem salui fient, pr0 et0 0t ad dexteram stabunt et cum ceteris audient: Venite, bono die ti patris mei, p088idete paratum u0bis 10 regnum, n0n ad SiniStram, ubi illi erunt, qui salui n0norunt et id00 audient: Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum. Nem0 quippe ab ill0 igne saluabitur, quia in supplietum aeternum ibunt illi 0mnes, ubi uermis
Ρ0st istius sane c0rp0ris m0rtem, d0Π0e ad illum ueniatur, qui p0st resurrecti0nem c0rp0rum futurus est damnati0nis sit remun0rati0nis ultimus dies, si h00 temp0ris interuali 0 spiritus d0funet0rum eius m0di ignem dicuntur perpeti, quem 20 110n sentiant illi, qui n0n habuerunt tales m0res et am0res in huius e0rp0ris uita, ut e0rum ligna, fenum, Stipula c0nsumatur; alii uer0 80ntiant, qui eius m0di secum aedis ei ap0rtauerunt, siue ibi tantum . siue et hie et ibi, siue id00 hie ut n0n ibi saecularia, quamuis a damnati0ne uenialia. 00nere-25 mantem ign0m transit0riae tribulationis inueniant: n0n redargu0, quia Drsitan uorum est. P0test quipp0 ad istam tribu lati0nem pertinere etiam m0rs ipsa carnis, quae de primipedeati perpetrati0ne 00ncepta e St, ut secundum cuiusque aedis etiam t0mpus qu0d eam Sequitur ab un0qu0que sentiatur. 30 Persecuti0nes qu0que, quibus martyres c0r0nati sunt et quas 13 Mr. 9, 45 15 Αp00. 20, 10
guttur st; m0rietur . . . extinguetur a b v
622쪽
patiuntur quieumque Christiani, pr0bant utraque aedificiauselut ignis et alia c0nsumunt cum ipsis aediscat0ribus, si Christum in eis n0n iuueniunt fundamentum; alia sine ipsi8. si inueniunt, quia licet cum damn0 salui erunt ipsi; alia
uero n0B 00n Sumunt, quia talia reperiunt quae maneant in aeternum. Erit 0tiam in sue saeduli tribulati0 temp0re Anti chri8ti, qualis numquam antea fuit. Quam multa erunt tunc aedificia; siue aurea Siue fenea, super optimum fundamentum,
qu0d est Christus Iesus, ut ignis ill0 pr0bet utraque et de
aliis gaudium, de aliis inferat damnum, neutro S tamen perdat, in quibus haed inueniet, pr0pter stabile fundamentum lQuicumque autem, n0n dic0 HX0rem, cuius etiam c0mmixti 0110 carnis ad earnalem utitur u0luptatem, sed ipsa quae ab eius m0di del0etati0hibus aliena sunt n0mina pietatis human0m0re carnaliter diligend0 Christ0 antep0nit, n0n eum habet in fundam sent0 et id00 n0n per ignem saluus erit, Sed Salud SB0n erit, quia esse cum Saluat0re n0n p0terit, qui de haere apertissim0 l0quens ait: Qui amat patrem aut matrem plu8 quam me, n0n est me dignus; et qui amat filium aut filiam super me, n0n e Si me dignus. Verum qui has n000ssitudines Sie amat carnaliter ut tamqn eas Christ0 D0min0 n0n praep0nat, malitque ipsis, carere quam Christ0, si ad hunc sustrit articulum t0tituti0nis adductus, per ignem erit Saluus, quia et earum amissi0ne tantum necesse est urat d0l0r, quantum haeserat am0r. Ρ0rr0 qui patrem matrem, fili0s filius 80 eundum Christum dilexerit ut ad eius regnum 0btinendum eique c0haerendum illis c0usulat, uel h0e in eis diligat, qu0d in umbra sunt Christi: absit ut ista dilectio rep0riatur in lignis, sen0, Stipula 00Π-18 Mi. 10, 37
1 pr0bantur e β 2 et erusum o 4 si om. p 7 antea numquam psuit om. e 13 eius m0di yp; huius modi v 17 qui de hae pr0 hae e 19 et qui usque ad dignus om. by 21 sit ex 23 ad huc e articulus e* 24 saluus erit v et besp; ex η Domi. 25 aeserat st26 filiasque e
623쪽
De ei uitate dei lib. XXI. cap. 26. 27.
sumenda, Sed pr0rsus aedifici0 aure0, argente0, gemme0 deputabitur. Qu0 m0d0 autem p 0test e08 plu8 amare quam Christum, qu08 amat utique pr0pter Christum Θ
Restat eis resp0ndere, qui distunt aetern0 ign0 ill0s tantum-m0d0 ar8 ut 08, qui pr0 peccatis Suis lacere dignas elem0synas 10 neglegunt, pr0pter illud qu0d ait ap0st0lus Iae0bus: Iudi cium autem sine miseri 0rdia illi, qui non f0cit miseri cur diam. Qui erg0 feeit, inquiunt, quamuis n0n00rrexerit perdit08 m0res, Sed nefarie ac nequiter inter ipsas suas elem0Synas uixerit; cum mis0rie0rdia illi futurum ost15 iudicium, ut aut n0n damnetur 0mnin0 aut p0st aliqu0d tempus a damnati0ne n0uissima liberetur. Ν00 0b aliud existi mant Christum d0 80l0 dile diu adque n0glectu elem0 Synarum discreti0nem inter dextr08 et Sinistros esse facturum, qu0rum ali0s in regnum, ali08 in supplicium mittat aeternum. Utun autem e0ttidiana 8ibi 0 pinentur, quae facere 0mnin0 n0n ceS- Sant, qualiacumque et quantacumque Sint, per elem08ynas
dimitti p08se peccata, 0rati0nem, quam d00uit ipse D0minus, et suffraga tridem sibi adhibere c0nantur et testem. Sicut enim nullus est, inquiunt, dies, qu0 a Christianis haec 0rati0 n0nus dicatur: ita nullum est c0ttidianum qualecumque peccatum, qu0d per illam n0n dimittatur, eum didimus: Dimitt0n0bis d0bita 1108tra, si qu0d sequitur sacere curemus: Sicut sit n0s dimittimus debit 0ribus 110stris. N0uenim ait D0minus, inquiunt: Si dimiseritis peceata h0minibus,
10 lac. 2, 13 26 Mi. 6, 127 permanserunt g f; perstiterunt petv 9 olim0s7nas et sic infra g17 delectu st'; delicto ep neglecto p uel elimos. 9 23 suffragra-
624쪽
dimittot u0bis Pater uester e0ttidiana parua peccata, Sed: Dimittet, inquit, u0bis peccata uestra. Qualicumque erg0 uel quantaeumque Sint, etiam8i 00ttidie perpetr0 tur nec ab dis uita dis dedat in melius commutata: per elem08ynam ueniae n0n negatae remitti sibi p0880 praesumunt. Sed bene; qu0d isti dignas pr0 peccatis elem08yna 8 00mm0n0nt osse saetendas; qu0niam Si dicerent qualescumque ele-m0synas pr0 peestatis et e0ttidianis et magnis et quantaeumqu0 scelerum c0nsuetudine miseric0rdiam p0880 inpetrare diuinam ut ea e0ttidiana remissi0 sequeretur, uiderent se rem dicere absurdam adque ridiculam. Sie enim e0g0rentur fateri serip 088e, ut 0pulentissimus h0m0 dessem nummulis diurnis in selem0synas inpensis h0micidia et adult0ria set nefaria quaeque laeta redimerset. Qu0d si absurdissimum adque insanissimum est dicere, pr0seet0 8i quaeratur, quae dignae Sint pr0 peccatis elem08ynae, de quibus etiam Christi praeeurs0r ill0 dicebat: Facite org0 fructus dign0s paenitentiae, pr00Uldubi0 n0n inuenientur eas sadere, qui uitam Suam HS que adm0rtem c0ttidian0rum criminum perpetrati0ne c0nladiunt; primum, quia in auferendis rebus ali0nis l0nge plura diri piunt, ex quibu8 perexigua pauperibus largiend0 Christum se ad h0c pascere existimant, ut lie0ntiam malefact0rum ab ill080 emisse uel q0ttidie p0tius emere credentes Securi damnabilia tanta c0mmittant. Qui si pr0 un0 8 delere 0mnia Sua distribuerent indigentibus membris Christi, nisi desister0 t a talibus saetis habend0 caritatem, quae n0n agit perperam, aliquid eis pr0desse Π0n p0te St. Qui erg0 dignas pr0 8uis peceatis elem08ynas sadit, prius eas facere indipit a se ips0.
17 Mi. 3, 8 26 1. C0r. 13, 41 peccata m88.; peccata uestra v 4 discedat ab ep ρ α; descedat 9:
11 c0geretur fateri posse b 12 decim nummotis st diuturnis b13 expensis α 14 et O inanissimum a 20 primum bo; prim0
625쪽
De ciuitate dei lib. XXI. c a p. 27.
Indignum est enim, ut in se n0n saciat, qui faeit in pr0ximum, cum audiat dicentem Deum: Diliges pr0ximum tuum tamquam te ipsum: itemque audiat: Miserere animae tuae placens De0. Hanc elem08ynam, id e St, ut 5 D00 placeat, n0n faciens animae Suae qu0 m0d0 dignas pr0p00datis suis elem0synas facere dicendus est 3 Ad h0d enim sit illud scriptum est: Qui sibi malignus est, cui b0nus 0rit 3 Orati0nes quippe adiuuant elem0synae; et utique intue dum est qu0d legimus: Fili, peccasti, ne adicias iterum 10 et de praeteritis deprecare, ut tibi dimittantur.
Ρr0pter hoc erg0 elem08ynae faciendae sunt, ut, eum de praeteritis peccatis deprecamur, exaudiamur; n0n ut in eis p 0rseuerantes licentiam males adiendi nos per elem08ynas c0nparare credamus.15 Id 00 autem D0minus et dextris elem08ynas ab eis saetas et sinistris n0n saetas Se inputaturum esse praedixit, ut hinc 0stenderet quantum ualeant elem08yuae ad pri0ra delenda, n0n ad perpetua inpune e0mmittenda peccata. Tales autem elem0synas n0n dicendi sunt facere, qui uitam 110lunt a c01120 Suetudine seelerum in melius c0mmutare. Quia et in h0 equ0d ait: Quand0 uni ex minimis meis n0n fecistis, mihi n0n sedistis, 0stendit 008 110n facere etiam quandos0 facere existimant. Si enim Christian0 esurienti panem tamquam Christian0 darent, pr0laet0 sibi panem iustitiae, qu0d 25 ipse Christus est, n0n negarent; qu0niam Deu8, B0n cui detur, sed qu0 anim0 detur, adtendit. Qui erg0 Christum diligit in Christian0, h0e anim0 ei p0rrigit elem08ynam, qu0aecedit ad Christum, 11011 qu0 uult recedere inpunitus a Christ0. Tant0 enim magis quisque deserit Christum, quant0 magis
2 Mt. 22, 39 3 Eceli. 30, 24 T ib. 14, 5 9 ib. 21. 1 21 Mi. 25, 45
626쪽
diligit qu0d inpr0bat Christus. Nam quid cuiquam pr0 de St, qu0d baptigatur, si n0n iustis datur 3 N0 ne qui dixit: Nisi
quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu, n0n intrabit in regnum Dei, ipse etiam dixit: Nisi abundauserit iustitia uestra super Scribarum et Ρharisae0rum,n0n intrabitis in regnum casei 0rum 3 Quur illud timen-d0 multi currunt baptigari, et h00 n0n timend0 110n multi durant iustifidari 3 Stetit erg0 n0n fratri su0 dicit: Fatue, qui cum h0e didit n0n ipse fraternitati, sed peccat0 eius insensus est ali 0 quin reus erit gehennae ignis): ita e c0ntrari0, qui p0rrigit elem0synam Christian0 0n Christian0p0rrigit, qui n0n in 00 diligit Christum; n0n autem diligit Christum, qui iustificari recusat in Christ0. Et quem adm0dum 8i qui S prae0ccupatus fuerit h00 deli et0, ut fratri su0 dicat: Fatue, id est, n0n eius peccatum 110lens adferree0nuidietur iniuste, parum est illi ad h00 redimendum ele-m0synas facere, nisi etiam qu0d ibi sequitur remedium rec0nditiali 0 his adiungat sibi onim sequitur: Si erg0 0ffere8 munus tuum ad altare et ibi rec0rdatus fueris, quia frater tuus habet aliquid aduersum te, relinquo ibi munus tuum ad altare et vade priuS, rec0Beiliari fratri tu0 et tunc ueniens 0ssere S m HBUS tuum): ita parum est el0m0synas quantaslibet facere pr0 qu0cumque se elere et in c0nsuetudine Sceleriam psermanere. Orati0 110r0 00ttidiana, quam d0cuit ipse Iesus, unde etd0minica n0 minatur, delet quidem c0ttidiana peccata, cum 2 I0. 3, 5 4 Mi. 5, 20 8 ib. 22 18 ib. 233 spiritu α est Domb.; spiritu saneto bpυ 6 in regnum caelorum,
in mur'. dei, e T current βοῦ curiant, m. 2 eae currunt corr., e non
scari diligit xpm 9 15 sq. n0lens ferre conuinceretur b 16 inuicietur e 18 0sseres 9 α; offerres ρ; 0ffers ab epo 21 ante altare erec0nciliari egi; reconciliare o 22 offers e/ 23 partu, u uel cera8o, e 25 ipse iesus codd. praeter ας ipse Dominus τ; dns ipse d0cuit α
627쪽
De eluit a te dei lib. XXI. c a p. 27.
e0ttidi0 dicitur: Dimitte n0bis debita n08tra, adque id qu0d sequitur n0n 80lum dieitur, sed etiam st: Sicut 0t n0s dimittimus debit 0ribus n0stris; sed quia fiunt peccata, id00 dicitur, n0n ut id00 sant, quia dicitur.
t Per hane enim n0bis u0luit Saluat0r 0stendere, quantumlibet iuste in huius uita se caligine adque infirmitate uiuamus, n0nn0bis deesse pedestia, pr0 quibus dimittendis debeamus 0rare et eis, qui in 1108 pedeant, ut et n0bi8 ign08catur, ign0800re. Ν0n utique pr0pterea D0 minus ait: Si dimiseritis pedis ea tu h0minibus, dimittet u0bis et Pat0r uest serpeccata uestra; ut de had 0rati0 0 c0nfisi se duri e0tti diana scelera fa00r0mus, uel p0tentia qua 110n timeremus h0minum l0g08 u0l astutia qua ips08 h0mines falleremus; shd ut per illam disceremus n0n putare n0S e S Se Sine peccatis lis, etiamsi a criminibus ossemus inmunes; siqui etiam legis ueteris speerd0tes h0e ipsum Deus de sacrifieiis adm0nuit quae iu88it 608 primum pr0 Sui8, deinde pr0 p0puli 0sserre peccatis. Nam et ipsa uerba tanti magistri et D 0mini n0stri uigilanter intuenda sunt. Ν0n enim ait: 'Si dimiseritis p0080 data h0minibus, et Pater uester dimitt0t n0bis qualiacumque peceata', sed ait: Ρ0ccata uestra. C0ttidianam quippe 0rati0nem d0debat et iustiseatis utique discipulis l0quebatur. Quid ost 0rg0: P0 edata uestra nisi 'pudeata Sine quibus nec 1108 0ritis, qui iustisdati et sanetisdati estis' γ Ubi Org084 illi, qui per hanc 0rati0 0m 00098i0nem perpetrand0rum c0ttidie Adelerum quaerunt, dicunt D0minum signifieasse etiam magna peccata, qu0niam n0n dixit: 'Dimittet u0bis parua Sed peccata uestra: ibi n0s 00 siderantes qualibus l0quebatur et audientes dictum peccata uestra nihil aliud debe-
δ' mu8 exi Stimare quam parua, qu0 iam talium iam n0n erant magna. Verum tamen nee ipsa magna, a quibus 0mniΠ0 mutatis in melius m0ribus recedendum est, dimittuntur 0ran
628쪽
tibus; nisi fiat qu0d ibi dicitur: Sicut et n0s dimittimus
do bit 0ribus n0stris. Si enim minima peccata, Sine quibus n0n est etiam uita iu8t0rum, aliter n0n remittuntur: quant0 magis multis et magnis criminibus inu0luti, etiamsi ea perpetrare iam de Sinant, nullam indiligentiam c0nsequuntur si ad remittendum aliis, qu0d in ei8 qui8que peccauerit, in-0x0rabiles fuerint, cum dieat D0minus: Si autem n0n dimiseritis h0minibus, neque Pater uester dimittetu0bis. Ad h0e enim ualet qu0d etiam Iac0bus ap08t0lus ait, iudicium futurum sine miseric0rdia illi, qui n0n sedit miseri- 0rdiam. Venire quippe debet in mentem etiam seruus ille cui debit0ri d0minus eius relaxauit decem milia talent0rum. quae p08tea iussit ut redderet, quia ip80 110n misertus este0nserui sui, qui ei debebat dentum denari08. In his sirg0, qui filii sunt pr0 missi0nis et ua8a mi8erie0rdiae, natet qu0d ait idem ap0st0lus c0nsequenter adiungens: Super exsultat autem miseric0rdia iudici0, qu0niam et illi iusti, qui tanta sanctitate uixerunt, ut ali 08 qu0que recipiant in tabernacula aeterna, a quibus amici facti sunt de mamm0na iniquitatis, ut tales essent, mi8eric0rdia liberati sunt ab 00, qui iustificat inpium, inputans mercedem Secundum gratiam, n0nse eundum debitum. In e0rum qilippe numer0 e8t ap08t0lus qui dicit: Miseric0rdiam c0nsecutus sum, ut fidelis
Illi autem, qui recipiuntur a talibus in tabernacula aeterna, fatendum est qu0d 110n sint his ut 0ribus praediti, ut eis liberandis sine suffragi 0 sanet 0rum Sua p0s8it uita sufficere, ae per h00 mult0 amplius in eis superexsultat miserie0rdia iudici0.
9 Iac. 2. 13 12 Mi. 18, 23 sqq. 16 Iae. 2, 13 19 Le. 16, 9 24 1. C0r. 7, 255 iam Om. p consequentur α; consequantur α 6 in eis gF; eis,
qu0que recipiant b m. I corr. 19 a quibus ae sp Domb.; a Om. be vreamona et Sic 8emper e 9 25 alii α autem om. α 27 hae 928 superexaltat eb1015 20 25
629쪽
D0 ei uitate dei lib. XXI. cap. 27. 579Νee tamen ideo putandus est quisquam scelerati8Simu8, neqU3- quam uita uel b0na uel t0lerabili 0re mutatus, reeipi in tabernacula aeterna, qu0niam 0bsecutus est sanctis de mamm0na iniquitatis, id ust de pedunia uel diuitiis, quae male fuerant 5 adquisitae. aut etiamSi bene, n0n tamen ueris, Sed quas iniquitas putat esse diuitias, qu0niam nescit quae sint uerae diuitiae, quibus illi abundant, qui et alios recipiunt in tabernacula aeterna. Est itaque quidam uitae m0dus nee tam malae, ut his qui eam uiuunt nihil pr0 sit ad capessendum 10 regnum cael0rum largitas elem08ynarum, quibus etiam iust0rum sustentatur in0pia et sunt amici qui in tabernacula aeterna Suscipiant, nec tam b0nae, ut ad tantam beatitudinem adipis de dam eis ipsa sufficiat, nisi e0rum meritis, qu08 ami-008 fecerint, miseri00rdiam c01180 quantur. Mirari autem 80l0015 etiam aput Vergilium repseriri istam D0mini sententium, ubi ait: Facit se u0bis amic0s de mamm0na iniquitatis, ut et ipsi recipiant u0s in tabernacula aeterna;
eui est et illa simillima: Qui recipit pr0phetam inn0mine pr0phetae, mercedem pr0phetae accipiet; Es et qui recipit iustum in n0mine iusti, mercedem iusti accipiet. Nam eum Elysi0s camp0s p 00ta ille describeret ubi putant habitare animas b0at0rum, n0n s0lum ibi p08uit e08, qui pr0priis meritis ad illas sedes peruenire 90tu0runt, sed adiecit adque ait:
id e St, qui pr0meruerunt ali 08 00sque sui mem0res pr0merend0 fecerunt; pr0rsus tamquam eis dicerent, qu0d frequentatur ore Chri8tiali 0, cum se cuique sanet 0rum humilis quisque c0mmendat et dicit: 'Mem0r mei est0', ad quo id ut esse p08sit 16 Le. 16, 9 18 Mt. 10, 41 25 Aen. VI, 664
630쪽
ipsa pedeata, quae ita inpediunt peruenti0nem ad regnum Dei. ut tamen sanet0rum ami00rum m0ritis in putrent indulgentiam. difficillimum sest inuenire, perieul0sissimum definir0. Ego certe usque ad h00 tempus cum inde Satagerem ad 500rum indaginem peruenire n0n p0tui. Et Drtassis pr0pterealatsent, n0 studium pr0fidiendi ad 0mnia cauenda peceata pigrescat. Qu0niam si scirentur quae uel qualia sint delicta. pr0 quibu8 etiam permanentibus nec pr0ueetu uitae meli 0ris absumtis int0r0088i0 sit inquirenda et speranda iu8t0rum, eis i08 edura Se 0bu0lueret humana segnitia, nee 0u0lui talibus inplieamentis ullius uirtutis exp0ditione curaret. sed tantum-m0d0 quaereret ali 0rum meritis liberari, qu0s amic08 sibi de mamm0na iniquitatis elem08ynarum largitate sedisset. Nunc uer0 dum uenialis iniquitatis, etiamsi perseueret, ign0ratur 15m0dus, pr0Det0 et studium in meli0ra pr0sidiendi 0rand0 et instand0 uigilantius adhibetur et laetendi d0 mamm0na ini
Verum ista liberali 0, quae si siue suis quibusque 0rati0nibus siue intercedentibus sanctis, id agit ut in ignem quisque 20
140n mittatur aeternum, 11011 Ut, cum fuerit mi88U8, 908t qHantumcumque inde tempus eruatur. Nam et illi, qui putant sic intellegendum esse qu0d scriptum est, adferre terram b0nam uberem fructum, aliam tristentam, aliam 80Xagenum, aliam centenum, ut sancti pr0 8u0rum diuersitat0 m0rit0rum alii q524 Mt. 13. 83 amicorum superscripto m. 2 q; 9 7 peccata cauenda v 9 pr0uectu abestp ρ α; pr0fectu ο 10 adsumptis bes 11 se om. b segnities vu0lui ρ α 14 largitate nassiargiti0ne v 16 orando et instand0 aspDomb.; orand0 et stando b; 0rando et instadi0, in mary. et instando, e orati0ni instando ου 17 uigilantius, in mary. uigiliis, e 19 lab0rati0. in mar9. liberatio, e operationibus e 21 p08t, m. 2 8ufei cripto quam, b quant0 tum cumque eruatur, omissis inde tempus, b 22 tem