장음표시 사용
221쪽
tationis fitKnim in ea transiliis ab unoro in aliud. Veluti si quis ita argumentare tur: δει pertrabit ad resimpoena mortis s. multiundus. sedpertinet ad Iudicem Ecclesia' sicum iudicare an quu pertrabat σου haeresis, ergo ad Iudicem Eccle anicum spectui iudicare, an sit morte mul DMdus; Cum tamen ferre sententiam mortis ad forum tantum Seculare pertineat. Similiter Incendiarui cap Pςm' secundum legem Canonicam in .sunt exco- municandi,&secundum ius ciuile in sunteeod. leg qui igne cremadi, aut bestijs subijciendi: Quare aperte fallax esset huiusmodi ratiocina tio. Eui ades, aus etes incendunt, siunt emcommunicandi , sthertinet ad ma mutum politicum iussiscare, an quis ades, vel siegetes incenderit, ergo ad magistrat- politicum pertinet iudicare, ansit excommunicandus.' et 26 Iudicare igitur an quis pertrahat ad Dresim, spectat adytrumq; sorum;ad Ecclesiasticum quidem, non ut iudicetur extremo mortis supplicio puniatur, sed poenis tantum foro Ecclesiastico proprijs; ad forum autem Seculare, non ut iudic
rur,& puniatur poenis Ecclesiasticis, sed poena mortis, aut alijs huic foro peculia
222쪽
227 Quapropter ad praedictam ae mentationem Cardinalis Bellarmini R
ere terminos , cum in ea fiat transitus de uno foro in aliud. Nam quamuis pertineat ad Pontificem iudicare, an Rex pertrahat ad haeresim, quatenus illud resem tur ad Censiuras Ecclesiasticas infligendas, quatenus tamen iudiciu illud respicit Principis depositionem,quae non est poena spiritualis, seu Ecclesiastica, sed temporalis, seu politica,non pertinet ad Pontificem imdicare an Rexpertrahat ad haeresim,nec ne. Itaque verbum illud iudicara est aequivocu,& aliter semitur in premissis,quam in con- elusione. 218 Simili argumentatione omnia omnino negotia non selum publica &p litica, sed etiam priuata,& domestica ad trubunal Pontificis reuocari possunt. Quoniam nulla est prorsius actio externa siue ad politicum ipsius Reipublicae regimen, siue ad domestica Patrumfamilias negotia spectans, quae ratione unius, aut alterius ci cumstantiae non possit esse peccatum, At sine dubitatione pertinet ad Sumum Pomtificem seu censura de peccatis,
223쪽
quam in quemlibet exercere potea, ebet, ut ait Innocentius tertius in cap. iv it de Iudicijs, ergo iussicium, seu censiura de qualibet actione tam priuata quam publica, tam domestica quam ciuili,pertinet ad tribbunal Summi Pontificis. 229 Sed tota vis huius argumentationis ex dietis facile perspicitur.Nam in soromundano peccata, quatenus sunt contra bonum pacis publicae, subijciuntur pol
Oati politicae, per quam iudicari, & poenis temporalibus puniri debent:& in foro E clesiastico, quatenus sunt offense Dei, &saluti spirituali nocent, subsunt potestati Ecclesiasticae, adeo ut ad Pontificem quidem pertineat, uti diximus, tum iudicare, atque ex Cathedra definire, an actio aliqua generatim sumpta, a quocunque fiat, sit peccatum, Deoque displiceat, &si grauest crimen, illud etiam sub poenis spiritualiabus prohibere, tum in soro poenitentiae delinquentes, si debite confiteantur, a peccatis absbluere, tum denique in foro extemno peccatores notos atque manifestos, si post debitam admonitionem contumaces
existant, poenis Ecclesiasticis castigare. At vero vel poena mortis peccatores punire, vel
224쪽
vel eos temporalibus dominijs priuare,hoc Pontificis potestatem iure diuino sibi traditam transcendit, neque in Scripturis sacris,aut veterum Patrum monumentis scriptum legimus sanctos Apostolos, aut Patres primitiuae Ecclesiae talem auctoritatem sibi arrogasse. 'Vides igitur quam debile sit praedictum argumentum a Cardinale Bellarmino confectum ad rem tanti ponderis comprobam
23o Nunc expendamus paululum quam valida sint illa tria argumenta , quibus probare conatus est propositionem illam antecedentem suae tertiae rationis: nimirum, Non licet Christianu tolerareta Magem insidelem, aut haereticum j si ille conatur pertraheresebditos ad seam haeresim velis
In primis tamen non est hoc loco prae tereundum,quam facilem errandi occasionem praebere possit minus peritis propositio illa ita generaliter pronunciata, propter multiplicem illius sensium,& ambiguas significationes singulorum serme vocabu- lorum, quae in ea continentur.
agi Et primo vocabulum illud chria
225쪽
accipi potest vel pro Christianis se maliter, ut Christiani sunt, quasi prohibitum sit Christianis lege tantum Euanges,ca tolerare huiusmodi Regem, vel tantum pro Christianis materialiter, id est, pro h minibus illis, qui Christiani sunt, ut sensus sit, Nemini licitum est tolerare Regem. hqreticum,aut infidelem,&c.& propterea, seu potius a fortiori non est licitum illis hominibus , qui legem Christi susceperunt,
Iaa Deinde idem vocabulum Chrisianu vel sumi potest oro Christianis quia bustunque etiam Regiliaeretico, aut infideli non subditis, vel solum pro Christi nis, qui Principi illi haeretico, aut infidelisubijciuntur. Denique idem vocabulum Chrissianis vel supponit distribute, ut dicunt Usici, id est, pro uniuersis Christi nis seorsini,&sigillatim sumptis, vel copulate,ut loquuntur, id est, pro ipsa Christianorum congregatione,adeo ut praeceptum illud de tolerando Rege haeretico ut infide vel obliget omnes. & singulos Christianos siue subiectos Regi haeretico, aut infideli, siue non subiecto vel Bl o liget ipsis Christianorum comunitatem.
226쪽
a3i Secundo verbum illud Qtorurare est etiam ambiguum et vel enim idem significat, quod resinere, seu impedire vi,& armis corporalibus, non solummouem do bellum contra Principem haereticum,
aut infidelem, sed ipsum etiam clanculum occidendo, si vi, & armis deponi non possit, vel significat impedire, di resistere, non quidem armis corporalibus, sed spirituat,bus, qua propria sum t militum Chrim, nempe non consentiendo, arguendo, increpando, obsecrando in omni patientia , dedoethina, atque, si opus est, poenas Eccle- fastitas irrogando. 23 Tertio in illo voeabulo Regem multiplex latet ambiguitas; Quidam enim Reges regno potiti sunt iure belli iussi, ali eleAione, alij donatione, alij haereditaris successione. Inssipet aliqui Reges possunt esse haeretici, aut infideles, antequam re num adepti sunt, alij postquam insignia Regia susceperunt,de quibusomnibus non videtur esse eadem ratione Philosopham
a3s Quarto demum verbum illud 'duplicem etiam habet seissum, vel enim intelligi potest de tractione violenta
227쪽
per vim, aut metum facta, iuxta illud tae. 2I. trahentes ad Reges & Praesides. vel de. tractione voluntaria, precibus nempe e iemplo, lucri, aut volyptatis desiderio, Sc. iuxta illud Poetae, trahit Da quemqν Crastri
luptas:&Apoc.Ia. dici in Draco cau sua traxisse tertiam partem 'Drum caeli. , , ,
Vides itaque quam lubrica sit ista propositio Cardinalis Bellarmini, ex vocibus adeo ambiguis conflata, ex qua deinde ipse magis lubrice deducit Pontificem habueauctoritatem Reges haereticos, aut infide, Iesiuridice deponendi . . 236 Verum deductionem. iam sepra examinavimus, modo propositionςm ipsam consideremus. Non licet Chimanis, inquit, tolerare Re
gem i delem aut haeretieram, si ille cosetur pertrahere subditos adsuam haere aut inst..delitatem. Quid igitur An quilibet Chrbstianus,etiam non subditus,tenetur vi & armis elusinodi Regem inuadere, & ipsium oecidere, si bellum illi indicere non valeat, an hoc spe stat tantum ad quonibet Christianos non subditos, vel potius ad ipsam Christianorum communitatem Et quids Respublica elegerit Principem,quem an
228쪽
te electionem cognouit suisse infidelem, aut haeresi infectium , an eadem ratio ha-ibenda est illius,atque alterius, qui iure reditariae flaccessionis ad Regni solium est, euectus z3 Et quid si Rex infidelis aut haereticus iure belli iusti regnum alicuius Principis Christiani occupauerit, ratione cuius , ipsi etiam Christiani efficiuntur serui, &mancipia Principis victoriam reportantis, qui plures Theologi ' probabiliter existimat, nsylvest.vethnum inter hunc,& alios Principes nulla ra- qtio discriminis est assignandae Denique quid si Rex pertrahat subditos ad siuam hS- ana.Ludo. resim aut infidelitatem non minis, sed en MoliΠ- xom remplo duntaxat suo, iuxta illud a Cardin. Bellarmino relatum, ad exempti mus Salon de Do. componitur orbis, An pari ratione de isto est 'ibhesu. philoisphandum e Haec omnia in unica &Floe, alii propositione confunduntur; neque quid in singulis dicendum sit, satis declaratur, adeo ut Lector non admodum cautus ex
tali propositione haud recte intellecta plures conclusiones perniciosas facile deducore possit. 238 Sed pergamus ad huius propositionis probationes, videamus,an pericu
229쪽
134 APOLOGIA PROlosa haee Card.Bellar.doctrina,quq populo effi gnato sub fucoReligionis tuendς habenas laxat,viamq; ad seditiones ique eidia parat,vllo firmo nitatur fundamento. Prima probatio est huiusmodi. Eia in periculi, is damni est eligere
ις Regem non Christianum, o non deponere non ις Christianum, vixotum in sd prohibeoinrM Christiani eligere Regem non raristianum, M ergo tenentur Christiani non pati μνω AGMgem non Christianum, si illi conetur auertes; re populum a fide. Probatur huius argumenis ti minor propositio ex cap. II. Deuteron. ubi cς prohibetur populuου eligere Regem, M. Addo ις autem istam conditionalem propter eos Primες cipes infideles, o M a39 Respondesy negando maiorem. non enim illa propositio nota est, ut asserit
Card. Bellarm. siis eiusopposita potius est notissima. Vnde ipsemet protinus, dum subiungit illam conditionem, manifestam disparitatem assignat inter electionem, &depositionem Principis infidelis; quia iuvin eius doctrinam tenentur Christiani non omnino eligere Regem infidelem, at non tenentur deponere infides nisi in casu,quo
pertrahit lauditos ad insiduitatem. R in
230쪽
men exceptio frustra a Card Bella apponi videtur, cum semper contingat Principem infidelem sito saltem exemplo, subditos pertrahere ad infidelitate, iuxta illud: -- is est Rector ciuitatu ales is habitanus in ea;& Regis admem ruim componitur orbis.
de qua etiam tractione ipse disertis verbis loquitur, ut ex secunda eius probatione euidenter apparet. et o Dicimus itaque, cum totum ius,
quod unusquisque habes in regnum G se mo sit de ijs Regibus, qui per populi tam tum sufiagia eliguntur, & non iure haer ditario Principatum vendicant) ab Electi ne dependeat, ns ni fieri iniuriam, siue hie, siue ille in Principem eligatur , at pomquam Rex fuerit esectus, & Respublica
potestate sita se abdicauerit, eadue tota in RFem transsata suerit, magna RNi fieret iniuria, si inuitus a populo ubi iubiecto deponeretur , de maius damnum Respublicae immineret propter periculum scisitionis,& rebellionis, atque multa alia incommoda, quae inde nasci solentia I Nam, ut dixit Winetetus Abbas, ' Nunquam contingit , is a legitimo 'geqson avi improbo, o Urannice --