장음표시 사용
101쪽
s s Psim paraspeculi coniseram.
Meti L s. si non sunt virgines,sed ante contraNerunt.Et idem tenet pacis i tu . Archie.& Panor.Si licet ergo columnia re illis,qui ante fudi Pram' et runt coniugati quare non licebit scillis,qui nunquam fuerunt'. V. t i conlucti Re vera ego non intelligo discrimemquia vel hoc est ratione sacrameli,quod in istisPraecessit,ues quia iam sunt coirupti.N on ratione sacram enti quod praecessit. Quia istud secudum non dependet a primo.N ec propter primam habet ma ius ius in sponsam suam,quam si non praecessisset. Cum ergo si
primum esset,non liceret, ergo nec si secundum,vel si secudviti licet secundum eos,ergo & primum. Item nec propter corruisptionem eis licebit. Quia sequeretur,st si alias illicite corrupti ede nouo modo contraherent r isto tempore intcrdicto possent consum in arm& si ipsi possent,quare non Sc quae virgines sunticum hoc,* est esse virginem,Vel corruptam,uo aggravet mottaliteri Et sic quicqv id dicant isti,& Sylvester videtur mihi
non esse mortale ratione praecepti ecclesiae,imo videtur ex AS. Tho. - .etis.S.Thodaeoc elici,qui idem affirmat no esset prohibitum .d.32. his diebus debitum exiuere.Sequaturergo,q, si non est prolii hilum cum ista iam clauai debitum sibi petens non pecta
bit mortaliter: siue primo fuerint coiuchi, siue modo de nouo s.concla. 6.conclusio In nullo tempore, ante benedictiones nuptia. 1rum fieri consuetas,consummare matrimonium,est peccatum 1. Ratio. mortale. Probatur. Quia si esset mortale, vel esset ex natura
rei,de se,vel ratione prohibitionis,vel ratione iniuriae, quae sit benedictionibus,sed nullo istorum modorum est mortale.Neeκ natura rei. Qaia cu sint viri uxorati, per legitimu utriusmconsensum,habent potestatem corporum adinvicem, & pot- sunt petere,& reddere pro libito: sicut quilibet dese posset re sua: ubi,& quando voluerit. Nec est mortale ratione P i. bitionis. Quia nec ipsas benedictioncs omitrero,seclusos cada lo,& contemptu, est peccatu mortale, ut supra dein imis, ergo a fortiori nec ante ipsas consumare matrimoniumathim Quia nulli bi reperitur prohibitum, ii talis matrimoisij cosummatio,non fiat ante receptam benedictronem a sacerdote sed prohibitum est,ne aliquis sibi sole nitet ducat aliquamsae he an edietione sacerdotali, te consummatione vero vitia .si i l . 3 Nec erit ratione iniuriae benedictio amni. lanulla fit i iuria.
102쪽
concaemationem , qaasa erent,sii fieret tante, quia in aptis nulla fit mentio se virginitate,ntilla fit mentio,quod ante nosuerint copulati, ergo sequitur Q non erit mortale peccatum
Nec erit moriale ratione colasuetudinis. auia non ubiq; ta- lis , an te dictionem,opcte praecedenti consummant aiotrimoniunt. Et . in nouo 'rbe etiam est javsu. UEL qivident hanc nostrair, sei tentiam sancta synodus Tridenti a demostrat.nam in sessione.et .vbi de mptrimon agitur in. c. I. cum non nulla ponati ab praecepto,per modum consilij in hec verba ait, prit et eaea-B dem sancta synodus hortatur, ut coiuges ante benedictionem
i icoh bitent, L eccecohabitationem denegat ante bmedIhio- nem,ut consum mationem tollat Ad tamen hortando,de quo in sine in appendice pagina.' . . Catenis Sed tamen a veniali peccato, tam eri parte petentIS, quam reddentis non excusantur. Quia prohibitum est, ergo contra S.IDO. miscere, peccatum incarrimi . Quod si nyn est 'ortale , necesse A. est sex vini leManciententiamaenet licta.Et S.I ho.vad ea mioce'. imo 't. ct Anto. de,ssuto. Butrio ca de sponsa. ' N eq; quo ad veniale obstat Concilium Tu entinum , ex hortando loquutum, quia quo ad illa quae . ibinon sunt, mutata inanex ius. antiquum in Iua firmitate, &ad obseruantiam hortari, non est vim canonum tollere, & in non sit mortale, ante benedictionem susceptam consumma
Te,toto in .d.E8.q.I. arti .&consuetudinem Germanorum
C adducit iplicio ante b pnediction e consum m ent,& hqc Vera repure,etiam si plura a nonnullis adducantur iura, qualia sunt D mae de ii iij estinis supra,&Thomas uualdqn.in suo de sacramentis. c. n mortes esse dicalis multi ex iuris peritos quos Sylvest in verta dehitum coniugale., .p.refert. S. l .in.
d.2 .ar.I.dicit non esse mortale,
Dubium tamen posset hic esse an siciu Papa dispensat in
103쪽
L emanarunt:ob ici videtur gi non possit episcopus dispesare. veru si causa urgeat dispessendi videtur id per episcopum fieri posse,quia in illis in quibus ei no es interdictu a Potifice,videtur habere in sua dioecesi po testate qua Papa habet in toto ombe.Sic docet Soto ita. ae.32 q.I ard.Vt casu quo quis puella paupere dotare vellet hac conditione,ut statim, cum aliquo solent ter nubat. s. haec sunt Notanda piopter illa quae a nobis adducu-tur alibi circa beiic driationes co ferendas tempore interdicto, Deophytis in nouo orbe ob paucitatem ministro rurn.
De voto simplici, Vtrum impediati O T VM simplex continentiae, vel religionis, ea
impediens matrimonium contrahendum,sed noli 3 dirimens contractum. Votum si in plex intelligi mus, quod non est solennigatum .professione taei. ptione.Et quod tale impediat,habetur in decretis. dis .et'. pet multa capitula. Et glossispecialiter.ca. Quidam Lubentes. Et cai Si vir. omnes affirmant doctores,tam iurisconsulti,qua Threlooi.I nnocen. in . c. Rursus .Enc. Consuluit. Qui cle. vel voce:
Et Theologi in . q. dist 38. . 'i Et primo quaeritur, Vtrum quod votum simplex i inpediat' quod hoc prouenit ex natura iei. Et cum Scoto, et etiam pro-' uenit ex statuto ccclesiis. Ex natura rei siquidem, secluso iuri post tuo. Quia in simplici voto est quaedam promisio Deo fa- cta,in qua nondum interuenit traditio,seu datio res promis csed adhuc manet sena per in possessione promittentis. an vij Michael de Medina li de Celibatu,contrauersa.J.cd' probet in voto simplici ira ditione esic sicut in solent de qua infra. Et ideo sicut in alijs rebiis est verum,quod si Petro tuni
104쪽
. t ulus. M. Dethnplici voto. socam pronaitto,teneor ipsi met date, u post tradam de facto IoaA ni, esit vere Ioannis,&non Petri. Sic, si aliquis voto simplici vovit, promisit se Deo, sed nondum in possielSionem traditus est: contrahit matrimonium, non promittit solum , sed dat seipsum in potestatem alterius. Non manci amplius sui iuras ad hoc quod possit auferre quod contulit de facto. Etlaac de causa videtur is is doctoribus, quod votum simplex impediat contrahendum , quia talis peccat mortaliter sui post dicemus I eo quo d frangit si dem mec seruat promissum, sed amen datio tenet: quia ante fuerat promissio solum. Si militet etiam ex statuto ecclesiae hoc habet vim. ia eccles a non videtur a eptasse votum simplex, ut ille timet ad matrimonium: quod tamen in voto solenni fecit acceptan do , ct recipiendo traditionem voventis solenniter et ita Vt II non possit iam alteri dare per matrimonium , quod in potem state alterius est. Et placet hoc dictum, eo quod dato primum appareat probabile, stando solum in iure naturae, secluso humano praecepto : tam posset pati calumniam, quandoquidem per simplicem promissionem Deo factam, sic homo est: Obligatus,& ei dicatus, sicut est in voto solenni. Ob id ratio non concludit, sed apparentiam habet. Et ex hac parte videtur ex natura rei hoc esse, ut simplex votum matrimonium contractum non dissoluat Et sortius eu ecclesiae statuto,& ordinatione , qt illum qui vovit simpliciter, non fecit personam illegitimam ad contrahendum. tamen cum qui hicnni ter,illegitimauit, utraq; opinionum verum dicit. Nec cs : contra-C xietas quantum ad hoc inter doctores. Satis est iam nobis esse certum,votum simplex impedire contrahendum,sed non dirimere contractum. Et cum iam consstat de re ipsa, frustra discruciabimur contcndentes argumentis, an sit solum iure humano , Vel i urc naturali. Quia utroque modo videtur essse. De quo inferiuS.Circa hoc tamen est dubium, Utrum post votum simpleN contrahens possit exigere debitu uxori. Et si non possit, Vtruquotiens petit peccet mortaliter, vel solum quando primo petit. Pro cuius solutione sit.f.conclusio. r.condusio.Contrahens,post simplex volumi continentiae,
105쪽
ioo Prima pars speodi conrugae m. mortaliter peccat Admati iiDomum V crima cXistit quo stare, At tenetur petenti recidere debitu. Probatur P mortaliter pecvii 'co' cet. Qui agit contra votu sumam, peccassi mortaliter sed Nalis agit insiliq contra votum suum,quia dueendo MXorem,transfert potesta tein sui corporis in aliam/ovirtiraliter consenti t in copulami quod es h agere contra votum suum. Item. Si aliquis promisit V 's se daturum centum aureos Petro,&postmodum dat Ioanni, ' non seruans promissinn,mortalirer peccat,quia iniuriam nota bilem facit Petro: ergo a sertiori qui promisit se ipsum Deo,si ' . postea tradat se uxori,peccat mortaliter. Et hoc asserat omnes lieologi , & iurisconsulti. ' Quanuis Calderinus in. e. Rursui qui clerici,vel voventes dicat contrarium, de quo Vide Nauanin. c. 28. in additio ad Manuale in .c.I6.nu. 3O. Secundo. Qui sac1t contra iura in re graui,peccat mortali.
teri sed talis facit contra iura .dis .et . c. Si vir.Et. econsuluit.hi lica. Rursus.qui clerici,vel voven. Et sisniliter facit cotta fidem, decipiendo alterum. Sic Aresticpiscopus Florenti. S ecunti . Antoni. para conclusionis est manifesta ex capitulis allegatis,&rationiff. p. titnu. bustis pia adductis,t sit verum matrimoniumquia est ibi vh. c. a . . r. ra datio, sc Veraconumitatio. EX quo probatur tertia pus conclusi is, quod tenetur debitum reddere potenti. Quia sit. Cor. . tum est mattimonium, ia m Viri teste Paulo non est domissus sui corporis,sed uxor,& si c poterit uxor uti re sua quandoluerit.N ec poterit vir negare quod suum non es ergo redden
A cohe . et, coi clusio .Licet posti Votum sinapiere contraheng mori dili ter peccet matrimonium conlii in an do: exigendo debiti,non ira mesa post,quotienscunq; petat,mortaliter peccat. Is ire con- cliui o probatur. Primo, ii ii petat ad consultimationem manimo iiij peccet mortalites .Talis pos squam contrastit ante con-
ter pet elido. Quod iioiae possit post, est malaifestunt. Quia pin
106쪽
minus malum consulendo illis, qui parati crant maius sacere. A Item habes exemplum quando fratres Ioseph volebant eum interficere,& Iudas dixit,melius est ut venundetur Hismaelitis,& manus 1ic strae non polluantur.Certum est doctores omnes Iudam non damnarent,si ipse consulendo minus malum: ad venditionem non operatu S esset:.ergo non peccauit in consilio,sicut doctores fatetur,sed peccauit quia fuit criminis particeps vendendo. Item habes S. s. cAemplum ludicum, ubi quibusdam volentibus vii contra naturam, quidam P Iobatus senex dixit.Nolite fratres,nolite facere malum hoc,Cessate ab hac stultitia:habeo filiam virginem,& hic homo habet concubinam ducam eas ad vos,vt humilietis eas,&vestram libidinem compleatis,tatum obsecro ne scelus hoc contra naturam operamini in virum .Ecce quomodo iste confidebat minus malum ad maius vitandum,nec peccauit in illo,sed sancte fecit B Exemplum habes . ex Hieremia,quando quidam viri volebat intcrficere alios,& tales dixerat. Nolite interficere nos, quia habemuS thc savios in agro,frumenti,& oles,& hordei, dem citis,& non tuterfecerunt eoS.Certum est , T issi consuluerin
Propter ita,&similia,qviecdtingere possunt,mihi videtur dicendum: qi illis,qui votum continentiae non seruant:sanei e cosulitur ut uxorem ducant,& ad hoc maiuS maliam paratu, IIIoneo,& consulo minuS malum. Nec hoc contra Paulum dic entem .Non sunt facienda mala,ut inde cveniant bona Quia nec venialiter c si pecc an dum pro vita homi Dis , nec pro vita omnium hominum seruanda.Placet tamen c onsilium B Antonini,q, in his oportet prudenter nos habere,& cludere tales quaerentesint docet OrigeneS' habetur dist. 3.in .cIn mandatis.
Vult ibidem dicere Origenes, g talibus quaeretibus istbvel similia,no oportet nos tacere,ne desectu solutionis id esse suspi-C cetur,& audientibus noceat. Ob id prudenter respondendum. Dubitatur utrum possit episcopus dispensare in hoc,* est exigere debitum cum illis ,qui voto castitatis erat obnoRi. Tenendo opinionem communem qi post votum coniugatus , nosolla mortaliter peccat consum ado, sed pi orsus exigere no potest licet reddere teneatur,& videtur et nullo episcopus pos Sit,
107쪽
io 6 Prima par ecul murisii m. sed id ad Papam expectet,quia in Voto perpetuo ipse solus est
qui dispensat, varie loquutur doctores,sed Videtui tenendum Aq, etiam si vera sit communis opinio , t post Votum castitatis non possit exigere,tamen potest episcopus dispensare, ut licite exi at, Sc reddat. Sic S. Antoni. 3. p. tit. I. c.22.,. 2. Maio.iii .d.; r. idcm Soto in eadem dist. et .arti . Et est communis opinio qquidem,qi quando coniuges ab tempus certum vovent mutuo consensu seruare castitatem possit dispensare episcopus,Sylvester in verbo votum. q. , . . & Tabiena in verbo dispensimo , .s.&in casu quo uterq; emisit Votum ex mutuo colasensu.Imo ctiam si ante matrimonium c im nullus secundum communem opinionem posset petere,potest Papa dispesare,& in casu etiam si Sylvester in verbo matrimonium. p., dicat q= non posset etia rcddere alteri petenti, ia illicite petit. Est dicendum qi etiam ante dispensationem posset reddere exigenti,ctia si illicite petatur,qui a & si non iciactur reddere ratione Voti,ex obligatio. iustitiae tenetur, quia petit suum sicut siquis pecuniam apud me depositam peteret,etiam si sciavelle prodigo consumere,teneor dare,sic in proposito. Et si tandus est casus, quia saepe contingit, vel quando ambo simul voverunt, vcl quando alter& alius scit votum verum in qua-culiq; opinione tenendum est,e episcopus potest dispensare, de quo infra redibit sermo in appendice ad hunc articulum in fine. An minister teneatur copulare in matrimonio, eum qui voto simplici ligatus est,Vide in sine in appendice late .pa .iro.
ARTICVLVS XVI, Desiponsalibus.
P O N S A LIA sunt futurarum nuptiarum prommissio.Si ergo quis promi sit alicui nuptias de futu-
dro,asio consciatiente,non potest aliam ducere,sed temetur scrvare promissum ., i tamen de presenti contrahat,tenet matrimonium,& soluuntur s ponsalia, ut patet extra desponsalibus. c. Si inter virum .Et.c.I. desponsa. duorum, CQuaeritur circa hoc. Vtrum talis post sponsalia de suturo cualia contraliens de pra senti,peccet mortaliter. Respondetur.
108쪽
Articulus. x T. De spqnsalibus. io quod sic.Omnes doctores fatentur,quod sit potest pro millium Chli, A.
A adlinplere,&non adimplet,contrahe locum alia,peccat mortaliter Ratio est in manifesto. Quia sacit iniuriarn,& graue danum non damnando promissum illi, cui promisit, scd graue nitio. damnum , ct iniuria non est sine peccato mortali. Hoc tamen intelligendum est, dummodo non sit aliqua iusta causa eum excusans.De quo infra.
Oportet tamen notare, quod proprie sponsalia illa dicun- tur,quae sunt per verba de futuro. Et de istis intendi nitis loqui SIliona. dicit sponsalia proprie trahi a sponsione coniunctio- ό-2Z- ira nis matrimonialis per verba de futuro: quia sunt tales promi
siones velut quaedam sacramentalia matri mou1j, sicut exor-
' cisnaus baptismi. Large tamen capiendo sponsalia, dicuntur illorum,qui per verba de praesenti contrahunt. 'Et olim qui- B dem solum de futuro contractus erit, usq; dum publice in ec-clasia per verba depraesenti fiebat. . f .
Primo. Sponsalia possunt contrahi a primo septennio,& Detepo-
tem si non sint nimis propinqui ad eam,non contrahiatur spo- heudisposalia, etiam si parentes inter se fidem dederint pro flijs non va siti. lentinisi ipsi post septenniunt ratum habeant.I dem in.6. Et li- Vi Hieriuscet tales per verba de praesenti sponsenturiemper tenent vim citos. , . verborum defuturo,quia sunt sponsalia. Extra desponsa .im- et . . pub. cap. f. licet primum septennium sit requisitum ad sponsalia in foemina in Viro:tame ad matrimonium contrahendum,tamen non,aequaliter in Vtroq; aetas requisita,quia inviro.I .annus requiritUr ,& in foemina Ia.Vel prope. auia quod
parum distat,quasi nihil distare videtur. Huius rationem dat Arisio.SIho.Quia in sponsalibus requiritur usus rationis, qui simul S.Irio. i. incipit in utroq;,sed in contractu matrimoniali requiritur di- 2Zaretha. C spositio ex parte corporis, ut sit tempus generationi aptum, Aritit. q. quod in puella est in Iet. anno,&in masculo in fine.I .secundu de allima Aristo .Haec.S.Tho. libus. Dubitatur.Si ante istam aetatem perfectam, consumnient Hesiodus matrimonium,an sit iudicandum pro matrimonio.Dicedum Xenopho. et sic t bene.S. Tho.ibidem affirmat. Quia tunc malitia sup- Zimr s. Plet aetatem.De quo infra dicemus, Dubium
109쪽
io 8 Psima pars 'eculi coniugiorum.
r.Dubiu. Dubium cs secundum. Quot modis sponsalia cotrahi pos Solutio. suntlDico quod multis modis contrahi postunc. Per borba de Asuturo. Secudo depraesenti in Per impubere3,quae liabeant vini de futuro.Tertio cotingit per anuli subarri arione in .e .cbr.Si quis desponsauerit. Quarto per araeliarum datio, em,puta iocalium,aut pecuniarum. Tamen circa ista duo est notandum,utrahor. notat Panor.in.c.f. de sponti mpub.quod ista possent din matrimonium,sicut sponsalia,Vt in. c.Foeminae. 3O. q. s. Pro cuius clara intelligentia oportet notare,quae praecesserem runt verba.Nam si de praesenti,& post sequuta est labarrhatio: est matrimonium,sed si de futuro Diu sposilia. Et si nulla verba praecesserunt,tunc oportet stare consuetudini Nam si fuerit consuetudo, i, fine verbis praecedentibus huiusmodi donis , sponsalia solebant fieri, vel matrimonium depraesenti, sicut apud Moxicanos est: solitum fieri apud nomitos,subarrhatio deberet capi secundum consuetudinem: quia sic illi exprimere solebant huiusmodi sponsalia. Si vero non sit aliqua consuetudo,sola ipsa dona,non probant sponsalia,eo quod talia signa gnon sunt determinata ad unam rem solum significandanu sed
3. Dubiu. Dubitatur 3.SI solum unius verba praecesserunt, Vtrum in . . misi one anuli,& receptione arrharum denotetur consensus al latio. terius expressus licet taceat verbis,sed arrhas recipiat. Respo.
Gloso. qi si .Nam quando verba praecesserunt,&sub arrhatio,de receptio, habetur pro cosensu expresso.Sic norat. Glos. super.c pe- Ap. an s. nulti. de sponsalibus. Hoc oportet norare pro declaratione dubij supra positi: utrum uno exprimente oonsensum,alio non contradicente,sed consentiete in copulam,sit matrimonium. Ibi diximus, i, sic, si non sit a stus contrarius in animo. Sic contingebat apud incolas noui orbis,quod unus solus verba cosensus exprimeret,& alius taceret, & deinde limul manebant in unum tanquam coniuges Nam solitam erat apud eos,ut unus ediceret,Ego accipiam te in meam ,& tunc alter respondebat, Accipies me,&non ampliuS.
. dubita. Dubium . . Vtrum fieri possint per procaratore. Respon pSolario. possunt sponsalia cotrahi per procuratorem: sicut& matrimo
nium de praesenti,& p er literas, absentes possunt sponsari, vel
110쪽
Artaculus. M. Desimplici iusto. , IoiA adimplere,peccauit icut si frangeret Votum. Secuda parS, quoedissicultatem haber, quod non toties quoties exigit , sed quod istae peccato poterit deinceps exigere: sicut & reddere, probatur. Iste iani est liberii Voti execut1o11e,ergo non pectat t exlge do. Proba tui Post matrimonij consummationem, uiuete propria uxoremulio Ino do potes continentia m seruare,crgo iam est a voto liber,quantum ad hoc. Quia sit non est liber,ergo ad- huc tenetur.Si ergo adhuc tenetur,ipse no debet similiter reddere.Qaia sic videtur facere contra Votum reddendo, sicut pe
Votum continentiae non potest: eum aliter obligare, quam r. Ratio . iuxta intentionem voventis: sed illius qui vovit cotinentiam
haec est intentio,vt extra matrimonium continentiam seruet, erim in matrimonio coniunctus ad ipsam continentiam non tenetur.Quod si ad ipsam non tenetur,ergo non peccat exige-do.Nam vel continentiam vovit matrimonium ducendo, de B hoc votum non potest stare,quando in matrimonio non sic canitas seu continentia scruari potest. Uel uouit extra matrimonium,ut notum est hanc esse intentioncm omnium simplici
ter Vouento .dc non obligat eum extra matrimonium.
Si peccaret quoties eXigerer debitum, esset, quia ad illa par Stem voti,quam potest seruare saluo coniugio teneretur,sed notenetur ad partem,quando non obligatur ad totum,cuius crat pars. ia qui vovit religionem,in qua includuntur ista triai obedientia,paupertas, Sc continentia: si non recipiatur in reli- CasIV2.2.gione non tenetur ad alia duo,quae potest extra religione seruara. Quia no tenetur ad continetitiam.Sintiliter neq; ad paupertatem luppositio sui voti intentio fuit religiosum fieri solui ero o a similli,qui continentiam Vouit,s1 ipsam seruare non poterum,iam coniugatulcum teneatur reddere debitum,non tenebitur ad hoc quod ipse non exigat , tanquam iam liberatus ab obligatione voti. Et certe videtur consequentia bona,& antc-cedgis est mihi verisimile valde,sicut elegantissimc Caiet.in Caiet. vi commentariis probat. Et probatur ista opinio eu dictis iurisco supra.C sultorum.Hostiensis inae. Rursus.qui cle.vel voventes. Et sum H Iesesina Angelica idem dacit.Comuniter doctores ita tenent, ma- . gelus xime Cardinalis in.d.c.Rursus.dicens hac esse veriorem opi- Cardina.