장음표시 사용
141쪽
M CV. V. De Medicamentis Veneni
eentiis ma tunc eri iurgantia, emetica . Truculenta circa instans mensitim sempus ab emeticis etiam non adeo validis exhibitis symptomata vidimus. In haemorrhoidariis validior vomitus metenterii abscessus cum lenta febre excitavit . Ubi sanguini congestio inclinat ad pectus, periculosa a validior vomitorio nasci solet haemoptysic celo Tib. a. ea II si morbus acutus est , si febris est, inter rigores asperiora ejusmodi medicamenta damnat . Tutissimum vero est, ubi naturam morbus urgent vomitum , clementia propinare iis minus periculi est is in minori&refracta , ita pleniori domorserantur Deinde antimonialia nunquam in sorma
solida fulvere, sed soluta cum sus-ficiente liquore adhibenda sunt, si nimiae dejectione Aequuntur , medicamentum theriacale cum analeptico , ut aquacinamomi , mixtum , ito confortat, spasmos coercet wab interioribus ad ex. teriora sanguinem propellit, omne punctum absolvit. Caeterum nisi lirgeat necesistas , sani ac valentes homines ab ejusmodi meticis abstineant Perbelle enim monet celso Zib a ap. 3. quod omne e.
jusmodi medicamentum non semper aegris prost, semper vero sanis noceat. S. IX. Medicamentis, quae veneni quidpiam , quo operantur, habent Mob id atque ob malam administrationem gravium malorum, mortis subinde causa fiunt, non immerito validiora purgantia annumeranda esse eensemus Purgantia , quae aeri, pcnetranti stimulo salino sulphureo agunt, non modo uni eas in restinorum pasti. ce comprimendo motum petist alti eum augent, ex eorum glandulis lympham eliciunt, sed Muniversum membranarum nerve musculosarum genus pasmo quodam eonvellunt.
Adeoque purgantia validiora adicimus, quae vehementer, id est , cum spa Gmis, torminibus venerem movent&subii numero sunt ex simplicibus utem helleborus, colocynthis, gummi guttae, scammonium, elaterium, elata , laureola , res nos gia lappa species maxime'; semina catapultae que sortiora haec aliquanto majori quantitate recipiunt,compositiones f. X.
Sicut venenis praesertim austi eis commune eli, sale acerrimo, valde tenui volatili perari, eoque Omnes per univei sum corpus nervosas
partes, maxime omnium vero ventri-
euli, intestino tum tunicas irritare atque arrodere ibique violentos pasmos, quos saepius inflammatoria sanis guinis talis & spha celationes sequuntur, brevi tempore non adeo migna dosi efficere ita cum purgantia aeriora easdem notasis proprietates habeant , jure in venenorum causti corum nil merum recipienda esse eotica1-dimus.
S. I. Manifesto salis acerrimi in pu 3antibus testimonio est, quod maucata
fauces laviter adurantis horuἡDleraque cuti admota vestea ex e ne,
naribusque attracta chementiaster. nutamenta moveant, ac deniqi
provido usu ventriculi intesti ierosionem post se te linquant.
Ut elementum illud, quo enena in eorpus agunt, maxime volitilis
penetrantissimae indolis est , rodierunt versum eorpus solida rura maxime ae membranacearum partim intim Osrecessus penetrat ita etia illud,
quod purgantia custodiunt, virus subintilissime naturae atque indolis est plura sunt, quae hujus praelatata mola intis abundeque ostendunt.
Primo compertissimum est , alid loratu copiosas deiectiones ficiunt. Horum purgantia , quo diutius in lautissimu
142쪽
pulvere serventur , eo plus virtutis suae, qua suprari subter humores educunt , Imiter , utpote cum holatile illud sensim paulatimque exspiret inque auras subducatur. Secundo , nihil tam potenter vir. tutem purgativam destruit, quam diuturnior ut oninium venenorum , ita maxime purgantium cum aqua instituta coctilo. Neque tantum validiora , ut helleborus uterque , colocynthis , elaterium .esules, sed de leniora , ut soli a se nnae , rhabar arum , aloes agaricus virtutem suam purgativam hac ratione perdunt , ita , ut si sertior si coctio, prope ex toto eam amittant Tertio non ve tenuissimi in purgantibus principii argumentum est , quod potentiora, ut sunt colocynthiaca , item elleborata exterius ventri vel pedibus adpli. cata alvum commoveant. Ita veteres e des decocto ellebori lavantes per alvum Purgatos esse certam auctores faciunt fi-uem . neque unguento Arthanite ventria plicato infantes purgari plane novumus. Id vero non omnibus notum . Onse
et linem Hamech cum unguento dialtheae plantis pedum impositam ad alvi im pertinacie adstrictam reserandam vix habere sui sinite . Neque laria aliunde , uam a te nitate , quod purgat, principii peten erit causa , cur infans a lacte nutrici sinciae modo purgans adsumst , promte punctur item quod reserente reala in mea ad medendi paσ. a. elleborus sisti culis a mundificationem impositus, per vomtum de secessum subinde purget. Quoeti an illud pertinet, quod adsimia purgant saepius stimulent vehementer advenerem . di quod magis mirum videtur, cum emine vis purgans in seminam trans
fundata , ut Sini υaldaea Lib. I. Geneans hyopia Tras. i. cap. I. asseverat Spectat
huc quoque ex antiquitate illud , quod
lampodem observasse capras elleboro pastas pur ariae lae eorum adhibuisse ad filias Pteti regi furore percita percurandas.
S. XIII. Neque diverse, sed ejusdem indolis sunt mala mugin drasticis purgantibus improvide datis 'u a venenis
3. XIV. Malae drasticis purgantibus importunius datis eum aliis venenis eo munia sunt, atrocia cum crebris dejectionibus tormenta, subversiones ventriculi, enormes vomitiones, singultus, acerbi cardialgici dolores, precordiorum incendia, strangulationes faucium, anxietates de inquietudines,
animi desectio, pulsus ad tactum durus&contractus ex capite vero convulsiones, epilepsia de mentis turbationes prodeunt. Pre te hete habitus corporis constringitur , partes extreme frigent de inhorrescunt eum sudore frigido, que euncta facies cadavetosa tandem mors excipit. S. v. Ut in dissectis ex veneno ea ustico,
v. g arsenico , mortuorum corporibus ventriculiis intestinorum partes maxime inflammatae sphacelos deprehenduntur , intestinis simul mirum modum inflatis atque distentis t
ita idem etiam me deprehendiis ita iis, qui purgantibus vel emeticis inisterempti fuerunt, bona fide citari Arpluribus observationibus omnino confirmare possem. I. XVI. Quemadmodum non eritus 3 se eurius adversus omnis ea usti ei veneni mortalem noxam praesidium, auxilium, quam inpinguibus mucilaginosis, lacte est, si ingenti in eo pialia, uriantur ita etiam nihil inveniri potest, quod tam prompte de tam secure ex purgantium ab usu et hilariso eientibus malis occurrat, quam c. et oleum in copia datum.
Res Qvulgo non is nota est, gyrtas
sine noxa fere ex venenis pessima , ut arsenicum album , item sublimatum mercurium ferre, si prius pinguibus de lacte
143쪽
ventriculum cum annexis intestinis probenuini verint tost horum usum etiam copiose adhuc illa assumserant. Ego ad ex emplum experimenti hujus idem tentavi cum aliquando illustris persona ex
Quum omnium fere venenorum ex natura ae indoles sic, ut taeter exi-ialem , quam corpori animantium inserunt vim, cri odvis ex iis propriam
em possideat ita etiam illud ipsum
o antium satis sortium sumsisset, eum eticissimo cum successu suasi ingentem a cite validiora purginti animadvertet elicet.
ciunt e vasa aperiendo sanguineae sue per alvum sive etiam per alias vias praeiertim scimportunius data suerint, ilii dunt. Elleborus , praesertim albus, id habet vitii, ut pecul ari ratione lautibus insensus strangulationem, suffocationis metum cum summa anxietate insera alaterium vim suam maxime in tunicas atteriarum nerveo musculosas vibrat, hinc pulsus fit celer, febrili non dissimilis qui etiam in digitorum apicibus percipi potest. Unde non mirum est, huius rur gantis beneficio hydropicorum in habitu corporis stagnantes aquas ad alvu meeduci posses Aloe utut ex mitioribus si anivenas maxime irritat atque per si anto uinem ejicit Scammonium ommi
vaccini quod ad manum erat, copiam e bibere , citra ullam noxam vel atrocia vormina quatuor tantum sedes sequebantur. Nam quod veneni acrioris ferociae potenter resilit, id etiam vim mitioris evincere posse , quid rationi magis cousentaneum videtur Igitur non fine causa antiqui medici maxime noeν Mea ante post usum purgantium lactis potum commendarunt; quod praecipue ex insigni ibio loco , qui extat Lib. de in ιιν ni assectio
ιειων. Et ι.ει idem gravissimus Auctor suadet, ante purgationem cum scammonio adhibendum mentum e nost clysterem laesas nium coctum in potu dandum a tua elaterium cum lactis mulcti hemina porrigendum praecipies Pluia. d. i. α -
lacte caprino in emulsione redigati r, multum mitescit, ita ut non sine emolumento in hydropicis ad educendas ex habitu corporis aquas adhibitam eam fuisse me m n-rim . Ob vim , quae lacti inest, acri-nroniam causticam mitigantem , accidit quoque, ut insantes lactantes, si modo lat
Quemadmodum venenorum naturam maxime in eo positam esse, ut majori doli hominem perimant , naturae eoni ultorum judicium est pari
ratione eum a citora purgantia, prae citione data, celeriter interficiant, non inj iiii et, se ipsa venenorum catalogum subire dican
Lethalium purgantium effectum jam o lim ipse Hipnerares Lib. V. pia capnon corruptum&cor suum in Ventriculilsettire sub ma;oi potionec avitate Uabuletur , ne minori tibinde molestia acria etiam purgantia ferre que ant, quam aetate prosectiores. Ex quo conficitur clariu N; elucet ad castigandam nimiam, virulentam illam in dra Ilicis purgantibus vim eorum coctionem cum a. cte cetera alia tantopere ab auctoribus erillebrata purgantiu correctiVa,quorum ingesu. a. annotavit his verbisci iam etdducit numerus, longissime superare . in Eubo ρει Ophar me deorsum purgan e
144쪽
l .uintam dieἰtur textu craeo νεν restrestituendam eorum usum vel plane
potest, qua in multa Mir vita cimo deploranda in praxi medica occurrant exempla eorum, qui ab improvide adsumtis pharmacis vel necti ves minimum in pessimum vix eluctabilem valetudinis a-etum conjecii fuerint modo quis paulo majori cum inductria norum pessimorum experimentornm investigationi, oblam vationi velit invigilare , aut cur: inus , ab agyrtio, ab imperitiscnii tirgis .ci aliis etiam plebe in in dies fere hac in re flatu conioere . Nam profecto ita est , quod impune multi a medicastris occidantur Atque ideo non sine ratione ejusmodi drastica a magni etiam nominis inedicis Germanice Mον Mit ι et vocatur fuerunt. Im-Lnst profecto optandum foret, ut magi- rates de physici civitatum omnibus , qui cum aliis medicamentis purgantia divendunt, severius interciderent , ne promi sche omnibus, non secus ac cum venenisiit , ea petentibus darent venderentque Apud nos hie loci sitim in usu pilulae aloet caecum extracto ellebori Miromiscis al-handat acuatae, Germ.vocantur Sescharsie Naupssilien , quae a vulgo etiam ad usum Commndantur ecpromii cu ex pharmacopo is dantur , complures tristes eosque laneto non semel, sed saepius ab hisce
pilum, praesertim in debilioribu ubi
.venticulus maxime in Inflammationem
procliis sui , tractus non sine dolore apud illi stres etiam personas observavi Inter essima vero PQ a quibus maxime cavendim esse suadeo propter nocentemi inflammationi interimentem esse actam album elleborum , colocynthidem et tilli orana sive semina catapultae et quae ex illis pra parata extant , reserenda esse censeo
Cum acrioribus, rasti eis purgantibus tam nocens o naturae sive
ut rectias di eam , motibus , qui vitam eonservant, tam infensa insitio. testas, sapientissime optimo consilio saniores tum ex veteribus , tum ex recentioribus ad tonservandam inte- te formidarum vel summa eum cautione admiserunt.
Sebollan Ad confirmandum hoc salutare ad se tum non dubitabo auctoritate antiquissimorum medicorum uti , maximeque I ip-neralia qui inscriptis et phori imis suis omnes in genere evacuationes repentinas reiicit, ea ne tantummodo Iaudat, quae in corpore talia educunt, qualia ponte exeuntia iuvant . Idem quoque disertis verbis ea. a. aph. s. t 7 pronunciat
yaua habentea orpora , om medicamenti s
ram ibo luntti . Et Porro et is fanἐμη , eos grave est, medicamen Is purgare. Plata in Timaeo violentis medicamentis corpora nunquam temere esse movenda
admonet. Neque ex methodicis praeteriri debet cari. AMνelia una, qui in opere με cap. i. pag. de Purgantibus , quae Graece cathattica vocantur, sta statuit quod nempe ob acrimoniam stomachum tumescentem efficiant ato ite eius membra innas inflammem et periculosam ventris effusionem provocent. Et r. cap. t. decephalaea prodidit , quod purgativis medicamentis stomachus male adficiatur et omnis nervostas qua emas nervorum universum subintelli et Pinde datur . Referente celsa Lrb. I. cap. 3.pas. l. Asclepiades purgationes omnes ceu perniciosas ex tota medicina expulit, Atqtie idem cessω suam sententiam de purgantibus rib. a. cap. 3. pag. 3. his verbis profert enisquIa daturn e
in non semper aegris prodesse em quam In adve σε valetudine , nisi οἷ mονια asine febre da . . Haec sententia an
liquorum fuit de purgarnibus , quam postea superioris et nostri lioque seculi peritiores medici suo ea leuio adproba
cis substantiam et vim venenatam di seseti, verbis adscribit et maxime colocynthidi atque scammonio, quia, ut ait horum minima portio in putredinem vegram valet iidinem aut eam amissam laeno finitimam sacessit . Et nemo pro- Pe
145쪽
pe gravius in purgantia invehitur ipso sumto , maxime omnium vero satis diu
Helmomi , qui in Tras. οι est a medi decoquebant elleborum in aqua, addito eam num pag. 383 eorum operationes Ia melle, qua ratione usurpatus, teste ννορtenti veneno, quo vitales succos sermen- 'per Alpina de Medietna mei Mea Lib. tant ac putrefaciunt , adscribit . Ne- pag.,6 neque strangulationes, neque u que in eo carpendus est Boni οXae , quilum aliud damnum umquam adfert. Hae identidem purgantia propter virus oc- occasione non alienum nobis videtur, qui Cultum in totum sere ex soro medico eji-
Propter latens venenum magna cum
cautione iura non in quibus vis, sed in longis ae dissicilioribus morbis inque valentibus4 robustioribus eorporibus is axime in tempore veteres
usi fuerunt purgantibus potissimum elleboratis.
Mirum forsan videbitur, quo modo res infestissimae usum&auxilium difficilioribus aegrotantibus praebere possint . Sed suo genuina&pura venena in usum etiam humanum ad graves pellendos morbos cedere possint , argumento poterunt esse arsenicum album , argentum vivum vario modo praeparatum , antimonii vitrum, opium , optumi hyoscyamus, quaerite praeparata, extre etiam adhibita non modo periculo vacant, sed&subinde non sine emolumento exhibentur. Qua re non mirandum est, Hirmerarem etiam vehementioribus purgantibus, ut elleb ro , laterio , colocynthide , scammonio, ut ejus monumenta testantur, ii sum
sui jeci non tamen promiscue in diserimine, sed ubi morbus sine febre, in principio ibi penetrant eoque valido stimulo ex partibus solidis, vasis excretoriis nimium relaxatis & languidis subsistentes copiosi humores erant excutiendi ut in meIancholia, insania, morbo comitiali, quartana febre , hydrope me inceps ante horum usum aliquot ales praeparabant corpus, abstinentiam a vino&cibo commendabant, fluida, mobilia per balnea , per omenta, interna humectantia reddebant corpora. Et ut Punius I. c. auctor est elleborum album in Iacae aut puIte dabant: vel secundum Diose. νἐ-dem Lib. 4. cap. 4s cum tisanae succo aut entis cremore pauco antea cibo
circumspecte, nec temere cum Potin
tibus agere volunt , medicos serio admonere, ne umquam Ii ejusmodi purgantibus vel emeticis vel mercurialibus vel antimoniali sorte medicina opus est, sine omni praeparationei distinctione totis poris haec ipsa osserant, sed ut, sesuta rem utique effectum ab iis ex peetate velint, eodem modo, ut veteres, melleboro vel alio sorti pharmae iis fuerent praeparent prius, disponant corma Quod nostras temporibus eum valentoribus hymitis ex minerali regno altis remediis in vincendis contumacibus mor bis praestamus , id olim veteres alantipharmaco dextre adhibito praestiterunt.
Peritiores ex antiquis serecent t-bus medi eis omni tempore a ni consilio in morbis tam verendis quam sanandis ratissime uti furunt
fortioribus, sed id egerunt, ut pilus lenioribus , tutioribus, ventristo non inimicis excretionem intesina lem, si opus erat, promoverent
Laudandi hoc nomine maxim sunt Methodici , qui omnia vehemetria repudiantes solis lenientibus, ut stanna
cassia, aloe, rhabarbaro contenti alvum movebant, vel eam commodis insessa an tummodo ducebant, ut ex praeclaris celsi monumentis, νοθενο ρἰ , ut Methodicorum dogmata fidelitti tradidit, id dilue id apparet . Horum o stea vestigia ex Italis maxime Monta
datissime sequuti sunt. Quorum quidem egresiae pitularii compostiones hodie num in frequentissimo usu sunt stus per tinent etiam aloephanginae si dictae in
146쪽
susus, in Augustana Pharmacopoea non recte post pursantiumrusum respo
delcriptae . Atque ad harum sana dicta-deat. Atque id ipsum Iam olim tuo telorum imitationem Becherianae , quae insore ipse Galenus animadvertat, qui li-enncisa admodum dos aloen recipiunt iro G methodo πιdendi hac prodidit lata&extractat Non nulli in praesens Iaaedens , si cap - agis με-
εαι diebis adstringitur . Neque de hac reconcisa admodum aliaque temperatoria gummadmixta habent, concinnatae magno cum Fus elecerin , verum 'nis emolumento nostris temporibus turpanil umtur Nam ut evacuati , per i um quae
fit, praeter liberam perspirationem valetudinis tuendae apprime favet ita etiam, quae sine destructione ventriculi 3 usque toni salutariter id praestant remedia, ma-ono utique in pretio habenda esse existimo.
g. XXII. Nihil tam valide ventriculi atque iniistinorum tonum laedit atque per .
Salutaris illa Mecum alvinarum excretio, me qua nemo diu valere potest quin maxime a motu intestinorum naturali, qui Graecis perist alticus dicitur, neque minus a bylisi ivmphae elandula rudi intestinatium affluxu dependet ille e iis generis est , quo siccemve
reci oce intestinorum canales contra-hurti de ex Panduntur , ut eius bene fic'. contenta in intestini propellantur.
Cui negotio bili stimuli, L .mphae
intes natis lubricita multum servit Quadocumque igitur a vehementi perpur tia irritatione , stimulo nimis ci-iillo modo dubitandum , quia quotid rana confirmat experientia, crebriore a purgante secessus sequi postea per ahcs .esal, di incultatem
Aerebrio ti&perverso purgantium usu li ventriculi, in te limo ruin naturalis onus pervertitur, multa eaques ravia in hisce partibus mala na-
Praecipua certe integri status corporis nostri pars in motu ventriculi, me stinorum periit altico ver irri hoc quippe salvo biliosi est lymphatici humores
qui alimentorum digestioni , extractio meustimulo ad excretones servilint, rectuin fluunt, atque inutiles sordes ac sinciὲ- lentiae solas debit elicii intit . Quandocunque vero harum partium ἐυτονια non
recte sese habet, vel nimia has ipla si pastica constrictio aut relaxatio occupat, totum digestionis c excretionis negotium turbatur . Nam neque succi utile ex L solutis alimentis et landula set vasa in-tis trebris dejectionibus biliosi lym testinalia recte secernuntur meque ex re phalla humores magna in abundantia e mentiti per alvum secedunt. Unded. v iiciuntur 9 non miluin postea est , segnio tius stagnantes naturam suam mutant, cor rem alium sequi . onus vero intesti-irumpuktur, corrosivi evadunt . incti laeditur , quia spasmiru flatus contnorum a purgante validiotinuo urgent, dc mole id numquam sine spasmo sortiori opera sitissimum demit m ac longum illud , quod hypochondriaci nomine venit, malum tionem tuam in intestinorum tunicas ner-veas, in quas primuin, proxime lalva win tetra sua virtute agit , exercet Notum vero ex natura legis microcosmicae est Ionσiorem, validiorem partis spasmum tandem subsequi ejiis toniam sive magnam ad motum imbecillitatem Atque adeo turbata illa motuum alternorum , contractionis S ex pantionis, in intestinorum canalibus nerveo musculo- έ iii ccessione non potest aliter fieri quac ut excretio , per alvum quae fit. praesertim aliis smul rebus, quae has partes nerveas offendunt, accedentibus progignitur. Et quoniam communi, sed pessi fimo more hisce malis per purgantia medici succurrere eonantur , hinc fieri aliter
non potest, iram ut ea increscant, tantum abest, ut minuantur. Perpetuo enim inflationes ventrici ili et intestinorum cum alvo adstricta, anxietate, nautea internorum phlogo , tensione praecor Aenon
diorum capitis gravitate urget
147쪽
nisi flatibus vel ructibus exeuntibus, neque minus pileps Iethales inde sit Aquodammodo mitescunt Profecto in trahunt incunabula . Quae omnia non sunt extimescenda , alvina xcretione recte succedente . Cum autem eam crebrius data purgantia mirisice laedant, tonum in-
praxi mea, quam 4 o fere annos sub divino favore exercui , innumeros praepinster, crebro purgantium usu , taeter-
nervorum patet, Conjiciantur atque
tim infirmos, in diuturnas aegritudines 'testinorum plane destruendou non mirum flatu lentias tympanitides, tumores mor est , si ante bene valens, sanus insans ab una coesiacum , τυφίαν , convulsivas temerario praesertim evacuantium uisu, si colicas conjectos observavi. Id etiam casse. . et mercurialia talia ex gia lappa acria Ηοἶν anno in silint. lib. s. e. s. confir frequenter offeruntur, in summas miserias mare videtur his verbis: a -- de expe- de epilepticas tandem convulsiones, qui-rien ιia O. annorum , qua homines apu/lbus maxime haec aetas ob imbecillitatem nos an ara aula νi , ab in rem1estiva vel venae sectiones vel ur arisnes. Atque in hac re eximium illud cratonis monitum attendi meretur , qui vid. Sebolvi consilia p. io 76 hanc de purgantibus
sententiam lavet et Furiansi valida σωIres dejitiunt , O sepe graves exulceras Iones , armina debilitatesque sequnnsur, e maligna a lita stomacho imprimis αν, Ma postea plura exeremensa coli gamur, quam eυacuati Iu Huleriι quod si ob id νασαι sepe ad purgandum redeundum est , Itovἰ- tam ιν eviolem reddun . Neque praeteriri
hoc ioco debet insignis locus , qui apud
Q ut tam infesta lint ventriculo intestinis acria purgantia , adeo ut etiam alvinas evacuationes valde perturbent easque segne cfficiant; non initum est, tenellos& lactentes insantes gra iter ab illis assumptis laedi.
Scholion Quam salutare S congruum naturae insantum alimcntum lac est, tam perniciosum illud fit, si in ventriculii intestinorum plicis diutius stagnans in corrosvum coagulum abeat , pejorem adhuc , acr diri ulphureai: te accedente, naturam induat . Hinc plurimo ium, qui insante si sti
Acriora purgantia , praeseitim sub majori doli, laepius laedunt de rodunt teneras Qvalde sensibiles illetinorum tunicas, ut hyperca triades lysenteriae tu longi ventiis fluxus cum torminibus sequantur. ιScholion. Evenit id maxime omnium in com i 3us impuris tempore autumni vi ex varietate coeli, ob transpiratione intro libitam , multae impurae , salso hu- reae sordes in venis colliguntur mulo in intestinis validiori praecedyaffatim ad vasa mederaica atquestinorum glandulac neque minurpatis viscus seruntur . Hisce aut ei valde laxatis i dilatatis humoresiosii salsi, per habitum alias ne vacuari soliti, ingenti copia ibi rantur . Ex quo si, ut intestinori rosione haec mala producantur
f. XXVI. Neque vero unquam gravis noxa purgantibus metuenda est, cium ubi ventriculi inflammatio immit
mni febri acuta , praesertim circa statum ubi etiam superveniens certissime morti sera est . 4 eandem quoqtie incana post gravem animi excandescentiam, item trigidissima potio corpori sudore diffluen exercent, morborii origo est . Tormi-lti ingesta sui aut , si retrocessio a'na quippe ventris subinde convulsiva , se triolarum morbillorum , aithritidis briles aestus, inqMetudines, asthmata at-l spe latis, purpurae rae aliorum synal to que intumescentiae abdominis statu lentae,imatum ex habitu corporis sui: infibu l e I
148쪽
ex mentibus casbiit, validam , sed non lesinet, item cutis inhorrescentiam, sudorisque suppressionem fieri. Et b hane caulam accidit ut e Xanthemata maxime purpura ad omnem alvi rritationem , rasertim torminosam Macile retrocedat, idque non sine pericii l . Si - uidem per stricturam meatuum cutiouarium res dens ibi prava materia intro- vergit, inque ventriculi vel intefl: n. rum membranas transmittitur. x quo eonficitur , quam periculosum sit in omni se . bri , praesertim exanthematica ubi materia peccans per eutis habitum eliminanda est , almuni brtiter simulare . diuod etiam jam suo tempore antiqui Me-iei prasertim Hippocrates lib. de nν- sanii burra item celsu a Iob annotarunt, qui nec unquam in febre tuta esse puro antia , memoriar prodiderunt. Ille minuib. de purgantib. . . inquit, Parsam dare
nique quia purgantia ob spasmum , quem
derivant inet unicas arteriarum , systolen hartim celeriorem reddunt, clarum fit cur intermittentium parox ita cortice Peruviano suppressi subinde laretiori u
b. XXVIII. Ubi dolores simi, sanguinis pro
fusiones metuendae, ibi purgantia nis-gnas calamitates afferunt.
Hujus quidem assertionis ratio inventu non adeo difficilis est Nam nusquam λ- re dolor sine affecto genere nervos est , nusquam haemorrhagia sine spasmo partium musculosam imi sine ingenti piissus mutatione fit. Ideo nihil peius est , quam asinos per purgantia , quae tormina cient , augere et in omnibus quidem aspasmo morbu perpetuo utile est, alvum apertam servare , vel eam blande subdocere, minime vero omnium per pii antia, sed potius per emollientes clusseres clementia laxativa id eis etendum est
ple- adeo magna dosi datum purgans cito permit, ventriculo ' intestinis post mor. tem inflammatis vel sphace D tactis inventis. Siquidem inflammatio , quae est firmior siti ginnis in vasis stasis, quies non faciles, nisi vehementi spassica membranarum , per quas feruntur vasa , strictura o ignitur . Nam per venas compresias an tuis redire nescius firmiter uibs-stit, nisi fiat malui di scusso, in putredinem terminatur . Nunquam vero putredo gravi iis minatur periculum , acti eonsistit in partibus nerve is , cujus generis sunt ventriculiis eum intestinis membranae erebri , eo quod putrida illa eorruptio fluidum mox nerveum inquinat, citissime per omne membranarum&nervorum genus propagatur. Unde uti spasmus , ita etiam putredo, tantummodo in parte quadam ventriculi existat , mox in universi corporis partes nerveas derivatur atque tyrannidem suam exercet. Quamobrem non mirandum est, si ab exigua veneni vel purgantis acrioris dosi, brevi admodum interjecta mora mors sequatur, levi tantum spha celatione in ventriculo aut intestinis reperta Ex quo apparet , quam caute agendum sit diei ejusmodi In casibiis cum purgantibus, 'uam facile mortem , lira omnem opinionem, inferre queant.
Spasmus ex purgante non modo intestinis inhaeret, ed&altius in relia
quas nervoso - musculosas partes corporis penetrat ex quo fit, it ab ejus ut pulsus elerior, elevatio evadat, ut is summa eum strictitra quadam paululum inare se at , facies detumescat, parcius urina emittatur
saepiusque paresis vel convulsio se
Febris naturam in pastica liadam eaque universali systematis vasculosi membranosi strictura positam esse, supra jam tetigimus, infra latius deducemus . Qitare non mirum est, ad ventris dolores, tormina, spasmos subinde mutationem in pulsu, ut ad celeritatem in-l
149쪽
g. XXIX citra ullum virium vel appetitus deere-Plethoricis&more athletarum re-lmentum, moventur I cs potius prater tempore a validiori alba Vtic ingς0 si si si ibyantia purgantis,tamquam naturae
Nullum corpus tam lubitis afflictionibus obnoxium est, praeter illud, in quo languinis leti, praesertim impuri, copia redundat Equidem suamdiu hum rum etiam peccantium libera aequalis per vasa progressio est , tamdiu non facile quis morbo afficitur. Simul ac vero haec ipsa , quod maxime sit per spasmos, turbatur, protinus gravia imminent mala Intercepto enim sanguinis e stricturas libero motu, impetus copia ejus ad alia cia transfertur, ubi nimium congcsus, stast nans difficilia minatur mala quae hoc certius sequuntur , quo majori pars jam tum imbecillitate quadam laborat. Ab eiusmodi congestionibus in gravidis sacile fiunt abortus , in senibus lethargi a poplexi , peripneumonii, viscerum in farctu si ex hisce haemorrhoides, caecae vel nimiae, sebres lentae , marasmi , abdominis tumores . Igitur inplethorico&ca cochymico corpore ab omni valida medicina, maxime ab emeticam purgativa , maximopere cavendum esse , perpetua regula practica est
valde insensa&virium destructrix , culis panda venit. Est etiam in omni sere pur. gante nauseabundus quidam sapor,
do , de peregrini sulphuris, satis v
latilis misce latestimonium edenses atque adeo nihil dubii est, qui ex purganti bus vapor adversus volatilis, aum nera Vos partibus sese celeriter insanat fluidiim purissimum , quod solidis robur vires scaenerat , validissime coma minet, ejus rasin, motum destrueian unde virium fit dejectio . Ex quo clarius detestabilis purganti lim in maligni , in senibus omnibus infirmis cachothymicis, infantibus quoque is moibo praecedentes, vel a gravi aliquo animi affectu fractis abusus apparet.
De mirulenta mercurialium noxa ceu graTium malorum causa g. I.
Nunquam enim utile, corruptos numores fortiter commovere , sed blande eos meorum classem , quae magni fa- ducere oportet. Multum in re mihi ultate nocendi, ab usu acciden
ptoris , de Gubulo observatio, qua Di firmat , semper corbuticos purgantibus pellime se habuisse
te, instructa sunt, ex mineratim regno maxime, quae ex argento Vivo prodeunt, recensenda esse existimo.
Seholion Peritiores non sine ratione mercuria lia in heroicorum remediorum nume rum retulerunt, eo quod ejus indolis ac virtutis snt , ut eorum prov:dus usus
valde prodesse cibusu vero validissime nocere possit, ideoque in manu rape riti tamqtiam gladius in manu sinisti a sint. Medicamenta mercurialia sunt re-ilidiora, arte ex argento vi
pessig. XXX. Omnia drastica purgantia vires valde in si ingere , res haud dubiae experientiae est ideoque ubi vires iam fra-eiae Meo pora debilia in morbis sunt plurimum periculi habent.
Qtiare a purgantibu adeo debilitentur homines, si ratio investiganda erit, certe non copia dea ectionem sola ςς is da, . iii
poterit , utpote ab qui myης 'LVR 's , additione talium parata , UM
150쪽
liquebarum strictura lymphae motum promovent , orrosiva vero reddita propter spasmos, quos in partibus ner. vosis excitant, violentos, veneni vim re naturam induunt.
Argentum vivum nullam in eorpus humanum exerit operationem, nil i
mias fuerit solutum vividum reddi
Argentum vivum ingent copia cumusculis oleosis haustum, non raro in desperato affectu iliaco divinam , testantibus observationibus, praebuit opem, dum s Io pondere,,nvoluta inter se intestina vel cibus induratis obsessa expedit, idque sinetilla noxa . Nam quia pondere celer :ter intestina transit, nec diu ibi moram nectit, sed citius alvo elati it innoxium est. Deinde mercurius currens di Diculter admodum a latino quodam , nisi, valde corrosivus sies, liquore distatuitur, quilis primis in viis rarius continetur Quod vero metallica operationis in corpore numano expertia sint, nisi fuerint soluta, ratio videtur non longinquius quaerenἱ . Praecipua siquidem in corpore nostromutatio a motu partium solidarum insudata proficiscitur . Si quid igitur solido imis ;tum Rugere vel imminuere aut
xiiiratione mutare debet, necesse est , utim ne diato conta et ea assciat. Id vero fieri nequit, nisi in eorum poros altius sese ininuet. Quemadmodum vero id fieri possi s ne summa subtilitate exiguitate partihmi sine vehiculo fluidi ego qui-cem ea pio . Cum vero solutio corporis nihil aliud se, quam ejus in minimas Iartes per liquidiim quoddam redactio acile apparet, corpora firmioris compagis, ut ιunt metalla , non aliter , nisi in minimis partes redacta Toluta fuerint mutationem in corporibus animantium efficere posse.
I. IV. Omnis generis salia in argentum vivum agunt, idque tandem solvunt.
Menstruis corrosi vis m. II. salis concentratus , spiritus nitri , aqua sortis , promptissime bivi mercurium vel hymicorum vulgo est compertum Lixiviosa vero, solutum sal ammoniacum, item sal commune , aliaque cum mercurio cocta eum ex parte di sibi vere forsan non adeo notum est . Quin etiam sola aqua communis propter subtilissimum illud universales, in poris ejus res dens saltandem , coctione diutius instituta , ex argento vivo partes abradit, unde hoc decoctum ad uis mereae virus, item ad verminosam progeniem expellendam iopraxi non ignotum est.
Promptius adhuc solutio mercurii eum salibus perficitur, si is in pulverem prius attenuatus fuerit. Sehallan Currentem mercuri lim propter politam S globosam figuram paulo di inculter me strua aggrediuntur , facilius vero id fit si chymicis artificiis in pulverem , ut multas sit perficies adquirat, redactus fuerit. Quare s mercurius dulcis vel praecipitatus albus aut ruber, aut minerale turpe thum , cum sale ammoniaco vel late tartari mixtum ex aqua coquitur , protinus 1blutio valde corrosiva , sauces constringens, coloris risei evadit, quod tam libito non fit, si experimentum cum mercurio cur
Mere utius salium additione solutus
virulentam, corrosivam naturam plene atque exacte induit, adeo ut, quo urigis fuerit a salibus solutus eo n- centratus, eo potentius venenum fiat
Manifestum exemplum praebet mercii-rius ille vulgaris sublimatus , venenum valde infame , qui ad grana decem intus sumptus interimendi facultate pollet. Et quamvis non adeo plura in medicorum monumentis veneno hoc interfectorum Irostent exempla cum veneficio patran o propter corrosvum saporem plane in idoneum sit 'o tamen major numerus