장음표시 사용
171쪽
biti, in ore, labiis, cum intolerabili ignasti fungos , qui omnes, singuli non
dolore , tiandoque curn summi frigoris , expertes sunt acrimoniae, adeo ut quaedam causticam virulentiam habeant. Deinde ipsa symptomata , ut spasm , Contracturae, convulsionesvi immanes dolores , vellicationem nervosarum partium valde penetrantem indicant, quae a salino princia pio commodissime derivanda est. Quibus accedit, quod haec grana ab animantibus, dissiculiatem , membra manent rigida, adlut gallinis, anseribus, suibus, devorata interdum etiam incendii liodam sensu subsequuntiir, quae symptomata per certas repetiint periodos quandoque per aliquot ultra septimanas perdurant. Quiescentibus doloribus incidunt in sopo- remi torporem plenarium mentisque sepius alienationem , vertiginem, auditus inolit Inepta . In partibus membrorum extremis saepe vesicae magnae aqua replete, vel etiam tumores , qui in sphacetum abierunt, derelicti sunt , motu valde tardo procedente , ut ipsa olla frustillatim delapsa suerint, quod maxilne annotatum
Quosdam superveniens epileps e medio
tollit necat enim maxime in intus.
S. XVII. Grana hujus corrupti lecalis venenato ali subtili causti eo , sulphvii eius viscolo inhaerenti, deberi videntur, quod peculiari plane ratione in
nervo fas partes grassatur saevitiamque
LI tu ad scopum directe medicum non pertineat scire, cujus generis sit illi id venenum , quomodo agat , cum sitfficiatnae , quos producat effectus, quom do illis. sit occurrendum tamen haud alienum videtur , quantum fieri potest, et
mentum , quo venenum hoc aeat, scru
tari, quo invento postea facisus remedium adversus it Iud accommodum inveniri potest . Quod autem, praeter Vaporosum peregrinum sulphur, sal quoddam volatile causticum reconditum, habeat, ex eo id dijudicamus, quod omnes, quae in humidis, paludosis locis crescunt Plaiata, ob sal, quod aiunt, causticum virulentae sint; sub nimia enim humiditate oritur quaedam corruptio, nunquam salisin sulphuris peregrini expers. Et sicut haec grana ab exuperante quodam nutricio succo, dilaceratas quatiam fibras, cre Hon plane hune morbum eum origa
re adustus alienam plane indolem induit, R ip incognitum. non secus ac videmus, eadem ratione prini
rraves imo lethales induxerunt contracturas, muscae quoque a Licte cum illis decocto , non secus ac a fungis venenatis, interierunt vid. a.ddaena ι.ε. pag. 3. Vo utilem vero , ut omne venenum , naturam hoc corruptum habere frumentum , id indicio esse potest, quod grana illa diu in
aere detenta&exsiccata innoxia observata sint finiane vero adhuc eatente comesta noxam intulerunt. Denique mihi relatum suit, adversus hunc morbum hau Sulla in re praesentius fuisse auxilium repertum , quam in vomitu , in aceto ,
quod vim rigendi habet, cinpinguibus. copiose adsumtis , exterius quoque adpli
Ad praeservationem hujus saevissimi endemii mali, non possumus, qui αsapiens Galeni monitum commende lariis, quod reperitur Lib. I. de aliment facultat. Cap. VI. ubi prodidit , quod semina alienigena, praesertim Iolium, durum rotundumque aracum , quae non seu lenta sunt item nigrum triticum, extritici mutatione generatum , quod lolio adtahue peius ell, deprehendantur, uepecimest arae capitis dolorem, ulcera prava in ut inducant . in suadet, ut omnes pistores qui populo publice inserviunt , frumentum probe cribris expurgent ira vademina seligant. Ex quo insigni loco rectius colligitur , etiam veteribust
172쪽
I68 Cap. IX. De Rebus Vmmatis in seres. XIX.
Ex venenis, inter esculenta quae reperiuntur, non infimum locum tenent
fungi, qui identidem ob copiosas plu
vias&ex mucoso S pituitos superfluo lignorum succo solis calore progerminant , quorum fere omnes alienam naturae adversam facultatem S. XXI. Ut ut quaedam ungorum speetes inter edulia concedi possint, tamen non plane experies sunt maligne cujusdam acrimoniae, praeieitim , si non bene
Meretur sane hanc in rem egregius lo- species, dorma de colorum diversitate edqualitate inter se distinctae, de quo Botanici maxime clusius, Baubinis in μα--μι ριaniarnm HsονIa , asin reabee ei. .
qui ex professo de ipssstri est, consuli
possunt. Qui coloris nigri miniati sunt is aetatem , nullam corporis constitutio-
punctuli diversisque coloribus notati, omnes pro malignis habentur. S. XX. symptomata gravi lIima, imo letha lia, quae a deleteriis fungis excitantur, sunt maxime vomitus, praecordiorum oppressio, ventris tormina,
cardialgia , di arrhae , animi deliquium, frigidus sudor dysenteria ungultus, tremor putium
Io interdum odore eos comitialis similisq; cerebri morbi, imo subitae mortis caulam extitisse scribit, mulierem ex ela sungorum in morbum gravissimum incidisse, eQ ab eo insanam permansisse resert Plura exempla eorum qui e esu Ningorum perierunt, id apud Oh Sehent viam.In obs
morat, symptomata pessima cuidam, qui manibus tantum fungos versabat, accidi Dse . E Plinius in Hist. Ur tib a a. a 3. quasdam familias inde periisse commemo
nem , in qua non plus plerumque incommodi, quam commodi ex usu tuberum langorum Proveniat.
S. XXV. Symplomata, quae celeriter in ventrieuli de intestinorum tunicis, ceteris corporis membranaceis ac nervias partibus fungi concitant, ab acri-nia subtili austi ea provenire, vel largumento esse potest, quod exsicca tela bene cum ac ua ea lida eloti non is noceant , o lecundum Galenum a tum, desse eundum celsum Lib. I. Cap.rI. oleum, si eum hoc inferbeant, eos pune omni noxa vaeuos faciant.
Patet jam ratio , quare rei culinar et periti cum butyri, oleo , aceto rubra sungos bene rixare, vel etiam euae cremore lactis praeparare seleant, ut usui apti fiant , sine qua pmparatione nitiqua inutile erit , hos intus adsumere . Si quis vero sorsan venenatos uosdam comederit, ego nullum praesen tuis possem Made re auxilii genus, quam ut emeticuri cum copiolb lacte tu oleo bibat, quod 3 temperandae acrimoniae te expellendae ex ven triculi regione venenatae materiae erit ac commodatissimum
173쪽
Interque Esculenta O Potulenta Reperiundus I6ρS XXIII.
Corruptis alimentis cla quae virulen
ti adeoque valde noxii quidpiam ad
destrue ados vitales corporis nostri
motus aptum continent, annumerandae sunt anomalium aegrotantium Per morbo mortuorum carnes , quae putredinem ipsis inhaerescentem in eor- potis nostri succos propagant de morbida corpo ia reddunt.
Sicut quivis peculiaris rei effectus primo per experientiam adstruendus, postea non est, hominibus multum noxae fleperieuli a comestis carnibus animantium morbidorum impendere.
Scholion Et homines Manimantia , quae ex morbo quodam , multo magis conta olos , tereunt, ob intus latentem putridam corruptionem vitam amittunt , cons. PMhε-ug. generalia ars. l. v. a. f. I . s. s.
Haec vero putredo multum dictit ab ea quae ex intemperie aeris calidain humida in sanum mactatum animal incidit. Nam illa perniciosior est, ilia contagio laedita
haec vero minus noxia, utut ecundum
per rationem stabiliendus est rata Oporte nostram sententiam ab omnibus laetore inprimum circumspiceres, num carnes ani sectis carnibus aliisque putridis alimentis malium aegrotantium noxam quamdam tantum non penitus abstinendum si, quia corpori humano esu adfricent. Communishes scietidae numquam utiles, sed fluid est haec opinio, neque prorsus nihili facienda. Observatio legitur in uri c. Dee. I. A. 7. Obser .it quod quis morbidam ad collum iii mefactam luem mactaverit aculus carne indurata Si salita comesta natatus cum uxore, filiolo , praecedentibus cavatis doloribus , vertigine , iaciei intumescentia & crebra lipothymia, mortuus est, adeo ut statim in omnes, quot- itot morbida hac carne in victu usi erant, hoc malum grassatum uerit . Athanasius
seit, anno Istr diuturnis pluviarum diluviis camporum pascua coeno oblita nonnisi virides comas protulisse , quas armen ta boum carpentia , repentina putrilagine in nucibus concepta , suffocata interierunt,in horum boum carnes qui comederun , Ospar calamitas adorta est . Vid.
refertur iunesta strages duodecim studiosorum , qui anno 3677. in convictorio Lipfiensi lilpa oeconomi Propter pessimum victum interierunt, quidem ille carnes ex vaccis macris .intus copiosa postemata habentibus comedendas dedit.
Quum omnis putredo , praesertim quae fit a morbo , sit multipli eativa elahumores animantium ad putredinem valde proclives facile assiciat, mirum
rum in animantibus mixtioni admodum adversae sunt. Nam ex putridarum car- nilim, iii in Indiam orientalem navigant , facile incidunt in v senteriam quibus allium comestum praesentaneum est
Non tantum morbidae carnes animantium , sed etiam pisces morbo laborantes vel mortali perniciem cor
Ad marinorum genus referri etiam debent mytuli,qui macilenti, morbidi adsumti graves subinde noxas creasI observati sunt. Multoties de in me teso animadverti, a mytulis ingrati sapori si nullius frugis in coena sumtis noti maximas an xietates, inquietud mes, vigilias secutas; altero die totum corpus macillis, tuberctilis ardentibus , ala men man mi Dr rimnset Iebaven , obsessum fuit in meretur hoc loco attendi historia ab Ammanno mIνen Ie tradita , ubi vir primarius ex my- tulis c na adsumtis paulo post male habuit, eiusque etiam uxor de ancilla , qui-biis omnibus vomitus obtigit, vir vero tota nocte parum quievit , postea semper penitus se habuit ac frequenter vomuit ebrevi post mortuus est . Iurima viscera putredine corrupta visa sunt , ven
174쪽
triculus valde corrosus , ex parte orami- . solis intensissimus servor, qualis est circambus pisorum de lenticularum magnitudi- olstitium , e)usmodi subi liores pluvia cnem superantibus, ex parte vesiculis re fertus crat. Plures suspicati sunt, venenum fuisse adsumptum,i rudicia a pluribus Collegiis Medicis de hoc casu equis: ta suerunt , quorum tamen potioribus
iuspicio veneni coriosi vi remota sui . f. XXVI. Ad esculenta veneno infecta merito e sciendam esse existimo brassit cum ii spam vulgi Braun L οί , livore crmiculo io, vulgo Mehi Thau, infecta fuit, quam i homines comedunt racile incidunt in dyle meriammo ibosque malignos.
git,intiam pestilens de frugibus, dum ad G sescunt, Manimantibus, quae iis frugibus utuntur, sit materia , quae sub soliis inhς-
reicere solet , ex cumulo vermiculorum minutissimorum conflata , vulgus exprimit M hl. ιhan , de existimat cum pluviis dei liter e; ut modi rorem sarinaceum , qui tras formetur in vermiculos . Enim vero nobis rectius de paulo accuratius haec considerantibus res videtur plane alia lavulgi opinione aliena . Veri enim mile est , cum vermiculi illi sub soliis degente
magnitudine de figura castorii vermiculos aequent , qui acari, Germ. Mul benode Mullem, dicuntur, originalem de veram vocem mileni hau ab usu in Meιbli hau transmutatam suisse , cum tamen cum sarina nihil iiicquam commune habeat Deinde salsa quoque est vulgi persuasio raro te sive humore coelitus delapso tantam Congeriem vermiculorum deducendam, sese . Quod si ita esset , non sub soliis, secsuper folia vermiculosa ista materia subsderet, nec certa saltim in aderet loca fruges ibi constas, sed latius se se dictunderet, e soliis etiam arborum inhaereret, quod tamen non accidit . Sed potius res ita se habet : observamus , maxime hoc Vermiculosum venenum generari in locis
humidi si foecundioribus post pluvias tenuiores cum solis aestu decidentes, vel si
mox excipiat. Ex pluvia itaqtie illa humectante terram valde stilphuream , inguem beneficio solis sub to putredinem nasci in terra in antinatam existimo, adeo ut e siluvia illa ex terra hac sub frugibus contenta organica sint, id est , animata, quae sub solii plantarum dum subsistunt, mox ex succo hortim soliorum nutrimen- uim capiunt de cito adolescutit, ut viridestianti visui pateant. Experientia enici compertum est , qtiam pluviosam , te. nuem , vasi conclusam solique expositaci mox in vermes animari illi vero omnian secta sal quoddam causticum habent, Quo tenues fibras de tubulos frugum de- ruendo impediunt, quo minus veniant ad maturitatem , ita si brast cam crispatam inficit, qua populus frequentissime utitur, neque hae sordes venenosae prius aqua
ab hii intur, sed potatis cum aqua incoquuntur, accidit Laepissime , ut dysenteriae vel venenis aut effectibus cnenorum similia symptomata producantur. Ejusmodi verminoso veneno si herbas insectas ves vel alia animantia eduiu , inter haec trages ingentes. ix pilis fiunt, de vermicui etiam , maxime in ovibus, in arvinaepate , copiose generantur reperiun
S. XXVII. Ex potulentis, quae veneni natu. iam induunt, urit aquae maxime sta et nantes, putridae , verminosae, clers animanti is P hominibus inhailssiimae iunt, P ad morbos maxine talltrcnses moibumqtie ungaric aigenerandum, mulium faciunt.
Quantum damni perpessa suerit La iae ccrevisa es plana quae ex aqua ii et nante putrida de verminosa cocta est nondum oblivioni datum , inquit An
ei iam die Decte Branc2heit, quo
175쪽
cap. X. De Frigido Potu, Mias sanit. Aominum sec. I i
S. III. Frigida potio vitam tollit, ni ae . plotius calefactum in corpus ingesta
C A P. X. De frigido mi , ita Otati hominum mimiissimo sanias LEX iis rebus, quae praesentissimam
humano corpori noxam inferunt,
vi quasi initar veneni illud eleriter afficiunt, quamvis in se omnis vir u lentiae sint expertes, eminet frigidus Potuo, incalescenti eorpori opiosius
immissus. sebolis. Nos equidem hic non ex toto rejicimus omnem aqua frigidae potionem , quin
i anguinis progressivum per vasa
Repetenda hoc loco erit veritas in physiologicis demonstrata , vitam hominis perenni sanguinis e fluidorum circuitu
conservari, adeo, ut, si is vel in tollim, vel ad certum tantummodo tem nus sistatur, omnis cogitatio, omnis caIor, tus, sensus, omnes denique vires repente adserantur. Cum vero nihil in rerum natura tam potenter celeriter humores,
in fluiditnei motu constitutos eoagulet, inspissetae immobiles reddat, quam frigidum liquidum in coepus admissum , non mirum est, a copioso rigidae potu, celeriter venis astuante sanguine spumantibus,concepto mox vitalem istum circulum sisti , ordisque systolen, diastolen Potius cum Galeno inter remedia conti-l non in totum, tamen ad tempus tolIi nentium febrium ad bilis flavae Impe quia virales hvmotiones perpetuo influxu sed tam coercendum eam reponimus damnamus saltim copiosum frigidissimum haustum in corpore aestuante, ab exercitatione calefacto.
S. II. Experientia certa constat, plures alti gido potu hausto mox interiisse ves in extremum animi ineidisse deIiquium
plures de lanesto frigidae potionis effectu historias ollectas vide in Mareello
da . cent. i. Obm s. Animi vero deIiquium ex frigidae aquae haustu eum acerbissimo ventriculi dolore juvenis expertus est, cujus mentionem facis Midanoscentur. . U. a. simi Iemque historiamicardialoia, colica iliaca passio, prove affert ebene α ιib. a. observar. p. a et Iniunt. Ita oti. AETI I. stris iis et . Quidam sub ardenti m sole pilae M'inea las a potu stigido, si quando a seidante insudans eum alitem frigidi mi ingurgitetur , iliacam passionem ortam
perpetuo Metandiu sanguinis in corde dependent.
S. IV.Frigidus potus maxime adversus est
que ideo gravissimas in iis passiones ob spasmosingignit.
Sicut enim omne frigus partibus nervosis , secundum Hippoeinem ρεν. s.
inimicum ex ita maxime ventriculus &intestina , inter nervosas praecipue partes, pernicialem a Frigido pom proxime .prirnario vim experiuntur, dii non modo a frigore sanguinis, lymphae ne vorum per has partes liber transitu im peditur , sed et tonii et motus earum peristallicus o rigiditatem , quain Ebrii insere, labefactatur, unge inflammatio,
176쪽
i Cap. X. De Frigido Totu , ita, sanitia i
ncitavit. --aseent. 3. U. a. memoraturepertis. Et profecto polyporum genera- puellas delicii gratia deglutientes glactiones , uiri magnos ciere insanabiles ciem torminibus, imo dysenteriis petiisse. In labri biliosa cum juvenis potaret frigidam , cardialgia oborta est , teste rhodi centis r. a. abs t. In puella ann rum quinque post mulsionem gelidissimam iliacam passionem productam vide in Miseeli. c. r. an obf. s. Et nihi certe frequentius in praxi occurrit, quam quod a stigida potione mox homines in singultum, alii in colicam, cum alvi adstrictione , incidant . Quae omnes graves passiones testantur, naturalem harum partium tonum ingentem quandam vim passum fuisse. Ego plures novi sanos antea&valentes , juvenes aeque ac semellas, ura solo frigidae potu , postquam ab exercItatione praecedente valde incaluerant
hausto molestissimum illud , quod hyp
chondriacum dicitur, malum sibi contraxerunt, a quo nulla arte poterant liberari. Siquidem hoc malum praecipuam suam causam atque originem in destructo ven triculii intestinorum tono ac motu natu
radi postam habet S. V. Neque tantum ventriculus &intestina, sed&alia, praeseitim sanguinea viscera noxam a frigido hausto percipiunt.
mia frigidum fluido&calefacto sanguini immἱssum illum densae atque in spissitudinem cogit, facile patet, In vi
sceribus, quae tantum non penitus vasculosa sunt , ut lien , hepar , pulmo , a sanguine tardius progrediente stagnationes', in farctus, oppilationes fieri, unde et aves, diuturnae passiones incunabula sua trahunt. Nihil sane in praxi requentius occurrit, quam quod tempore messis aegrotent homines , dum phthis , tabe vel hydrope laborant. Causam&originem horum malorum si paulo ex- ac ius inquiram , unice eam rejicere solent in copiosum tigidae haustum, quam se tunc temporis siti vehementi pressos ansatim accepisse dicunt. Qui morbi plerumque Moventur, vires accipiunt apolyposis concretionibus , hinc inde in chionicos morbos etsciunt, meo quidem iudicio , vix ab alia causa rectius, quam a stigido potu, celerius in corpus sudans ac calefactum admisso , deduci possunt Dissecui aliquot abhinc annis generosum juvenem , palpitatione cordis multos annos afflictum, tandem peripneumonia et- tinctiim , ex cuius arteria pulmonalici gentis magnitudinis polypus extrahebatur . Hic palpitationis tam contumacis causam non aliam , quam potum cere visae frigidum, post vehementem saltationem haustum , allegare poterat. Neque desti
dat erebrum ae fluxiones inde eoncitat, ven- ιν te istum imbecillem reddit, ne νυο --
Neque vero tantum frigidus hau .stus orporibus sanis, a caussa externa , moti exercitatione calefactis
nocet , sed, febrili aestu eorrepti exitium infert gravia oncitan bsymptomata. Siholἰan Ita reserente Forens lib. r. U. I. st tus aquae frigidae copiosus in quodam o mite, sebre continua laborante , grases pectoris convulsiones induxit. Et noatu quoque diona historia est, quam Im a nus en . 3. Obs 48. proponit, cum 'Vdam febre ardente laborans , aquile frigida imo letum sbi a domesticis actendum mandasset, ad haustum maxinnm, Wquantum anhelitus ferre potuit 'i' bisset, qui eadem die extinctus est. Uintermittentibus etiam cautissime st:gi dus haustus admitti debet. Plures propter
nimiam humidi rigidi ingurgitatiost m
basis viscerum majoribus post sectione inin cach ex iam anasarcam tumore pς
177쪽
isum cede malosos morbo sitito incidunt alviis quoque dura, tensain constricta fit, Praeclarum circa hanc rem extat monitumi vasa uterina , quae sanguinem ploranuinando υiι Merca ιο lib. r. de νecta νοdDr. lanenstruum , arctiora evadunc quare nonus y s . Aq a frigida In ρον. a1m. in . mirum est , quae frigidae potu semellis termi Mentirem oppita hienem eumqtie olnihil esse nocentius, sistendo mensium magni ιudinem 3..ui , .dον emisi omουει profluvio aptius . Eandem ob causa misi
ροι est . In hujus afferti confirmationem meretur adduci observatio notata in c. De l. .ε. obf. a. Inveni re tiana labo-νa messis tempore annam Disidam opiose bibit, ἰηι betate Uriae raι incidit in υ-
S. VII. Frigidus potus excretiones sanitati
admodum salutares sistit, non tantum so 'ennes sanguis is aeuationes in
νitis Se 'minis , sed, liberam per
eu in spirationem impedit alvumque
Non una est causa , quare frigida potiola luberrimas corporis nostri excretiones smaro nam primo, dum fluxilitatem humoribus secernendis adimit, fit, ut ad venascat illare , ex quibus maxime excretoria constant, secernenda materia pertingere nequeat. Deinde frigoris ea est natura , t partes solidas constringat eas quem gidas etficiat. Quia vero totius corpora membranae, praesertim nerveae, mu- tuta inter se habent commercium , ita ut si una pals vehementi iis contrahatur,
caeter omnes de statu pristino pariter declinent, os mili plane modo a sciantur,uod dorpori us elasticis id perpeti iii in praesertim in facie, oborta , non aliam cer C tininc frigida potio in ventractilum ad te ob causam , quam ob perspirationem id potio eo tempore, quo in morbis materia peccans ad habitum corporis aman dari se cutis secerni cultim expelli debet, alienissima est . Ita testinus in Miseelι cnνIU. Dec. a. e. q. ιδενυ. y frix dum potum in pete chiis ani expulsis lethalem effectum habuisse. Idem metuen dum est , si quis in exanthematicis ebribus, eo tempore imprimis, quo variolae, morbilli, vel purpura ad cutem propelli debent, rigidum potum concedere velit, Ego aliquot sunestos enectus in febribus iam incsnatis Tere finitis vidi Laborabat ante aliquot annos Berolini vir illustris, jam senex , ex peripneumonia ,
post decimum quartum alem sere omnia remiserant symptomata , nis quod ob cc piosos sudores siti premeretur. Concessit mediciis tunc ibi notissimus potum acidularum Tennsteinensium liberaliorem , prolubitu sumendum . Ille intra trium horarum patituri duo vasa, quae duas fere mensuras continebant , ex nausit, brevi post ingens universum corpus languor tenebat elim summa virium dejectio te, de intra quatuor horas interiit . Vidiqitoque s minam, quae ex morbillis decumbibat iis iam evanescentibus haustum valde frigidum adsumserat, non modo in tullam se asthma , sed, contracturam pedum plures per anno durantem incidiis .
Siquidem post febris impetum , hisce in
morbis sedatum natura jam tota occupata est in exercendis per transpirationem e
piosis istis sordibus, quae ipsi in morbo
genitae suerunt et tiarum violenta retentio novis gravioribus subinde malis producendis occasionem submina strat vidi quoque aliquoties bis igidum p
tum , corpori exercitatione valde calesa elocopiosus immissum, macula e pumstulas, imo tubercula in universa cute imissa mox totum afficit corpiis , ut scontrahitur ejusque meatis stractiores red- d. ii perspir Hoz.em dissiciliorem eis ciunt,
178쪽
5. VIII. Est vero potio frigida pestifera , ubi
ventriculo imminet quaedam inflam mitio . Quare , qui pharmacum validius vel emeticum quoddam ad lumpserunt, aut vehementer ira commotitii erunt, ab haustu fiigido velut a veneno sibi caveant.
Res enim extra controversiam posita est, . Mirat a sortioribus pharmacis. ejus --odi ventriculum eique annexa intestinaspastica quadam strictura corripi , quae utique a frigido dum augetur , inflammatoria tan et uinis stas quam facile induci potest . plures hac ratione mortuos , et in miserrimum valetudinis statum conjectos fuisse notavimus.
S. IX Nulli vero aetati ut omne frigus, ita maxime st igida potio tam in se iis est, quam senili.
debent , siquidem nihil tam subitam inperturbanda motuum vitalium oeconomia mutationem praeter excessivum frigus, s vicum potu , sive extrinsecus corpora admisi uiri , inferre potest, sique medici morborum tam chronicorum , quam acutorum
primordia paulo curatius investigare vellent, certissime futurum esset , ut nihil magis, quam frigidum potum sanitatem ostendere deprehenderent. Senes a per
De rebus non menenatis XI sed illis sar meneni in corpus humanum agentibus. S. I.
Lures dantur in natura res, Om-s 'utilem venenosae qualitatis expcrlcs, tam inimicae vero ratione effectus humanae naturae , ut veneat vim tantum non aemulentur.
Hujus generis effectus sunt crudela illi dolores , qui a rebus plane ludicri intra vel etiam extra corpus admissilvii vermibus , calculis , dentibus , oculis . ictu vesparum , punctura parti ui
S. II. Uti venenorum actio est pure ecbani ea , dum caustiea spieulis acetii imis in nerveas partes grassant ut ai-que arrodendo e laticinando in m verso nervorum genere pro differcitia. partium atrocissima pathemata ferunt ita etiam ab arrosione eryearum partium a supra dictis aspera scindentibus rebus symptomata irine nis similia indoci, experientia Oce
Operatio certe venenorum non restius
clarius , quod si pure mechasi omiserunt omni cura observaret explicari potest, quam per Musmodi rς
iam per se ex omnium medic tum consensione calidi , ut i uuntur cinativi defectu laborant, Qvalde langui dum ad concoctionem habent ventri cur linia, idque eam ob causam, qui arctioribus meatibus redditis sanguis sui- dum nerveum uti in omnes partes , ita maxime in ventriculum, inrestina paxcidii copia influunt. Quare multo a citius curius sanguinis a frigido in his partibus sisti potest . adeo , ut spha celus mox eas partes corripiat. Quin etiam a sola restis eratione harum partium propter fructus noraeos refrigerantes , aestivo tempore magna in copia ingestos , aliquot decrepitae ἴtatis viros mortuos animadverti. Qitidam in stranguriam inde incidunt molestissi. main , quae aegerrime sanationem recipit. Alii dolorem colicum , rursus alii affectus soporosos inde bi contraxerunt. Atque hoc saluberrimum praeceptum circa noxam potionis rigidae non modo senes, sed BE alii infirmioris naturae homines & valetudinarii, qui ex praecedente morbo, vel immodicis evacuationibus vires. vasorem
179쪽
Sed instar Venen in rpus Humanum Agentibus. I s
sensui manifestas , quae cuspidibus est: seulis fibrillas nerveas pungendo, 'distin-dendo eadem quae venenis profici se un-tur , symptomata concitare 1olehi. Quo magis apparet , quam crassus eorum sterror . qui ad plane occultas qualitates Berationes agendi v. g. terrores archei ob damnum a veneno praesens horum operationes e eferri debere contendunt.
S. III. Vermes , in ventriculo vel etiam intestinis stabulantes, uniearum ner-
vearum rosione&vellicatione saepeto lis lio geri ere, in ius iniuide
rum nervosarum partium se stem frλ Lot subsequitur.
rutriusque insuper tum brachii, tum turis motum convulsisum uiue perpessam Perquam notatu digna etiam est observa ti,cι b.mur in Misceti curis. Dec. . A. de iuventula , horrendis epilepticis insultiboc correpta, cum apparitione simul spectrorum , quae omnia statim cinarunt, vermina progenie luperne, infernererem.
Graviora sunt Umptom hic, si ventriculi tunicas vermes arrodunt, quia hujiri ingens est eonsentio cum universiter eonvellunt, e vehementes pasatque convulsionesia ducunt.
Qui historias morborum , a verminosa Progenie natorum , paulo accuratius er-leSere cupit, quae hinc inde a probatissimis auctoribus memoris proditae sunt
is eruate in hu)ns theseos facile animadvertet. Ex compluriblis vero meretis ea
utendi, quae conscripta est a ci. Pechlias, id lib. D U. Se ubi puer septem annorum' magna urinae incontinentia dive- rari coepit, saepius velut fulmine ictus violentas corporis palpitatione , seu mavis conglobationes , intensissima ho-ticis elevationem animae desectione comitatas, expertus est , cum ingenti smul sim juncta , quae omnia dejectis vermibus binis longis de teretibus co quieverunt Aetius puer , vermibus vexatiis , de 'lumborum , ventris e peniε dolore conquerεbatur, ut suspicio calculi excitata suerit: tandem oborta epIlepsia est , quae cum coli doloribus cessavit. vermibus alvo emissis Legi quoque potest ἔ mseu R. c. abs S . Dec. I. A. 6. ubi vermibus filia octo annorum ita suit Vexat , ut caput .hrachia de crura in continuo essent motu Se caput a dextra infinistrum di contra brachia, crura sursum deorsum agitarentur. Greg.νiue No=stim in Unim Mediainal sta. . tradit
lo subito in horribiles artuum aetationes conjici akbrevi interire, res vulgo etiam est comperta . Nam sicut caustica indolis venenum sola rosione tunicarum ventriculi mox Iethales insere spasmos; simili ratione id posse fieri a vermibus .vero est congruu. 6. V. Vermes in omni biis nervosis partibus suas ludunt tragoedias P gravissima concitant symptomata, non secusae venena idem ciunt.
Inventriculo vomitum , nauseam , samem . cardialgim eum summa virium de)ectione , in iritestinis tormina , flatu lentias , lienter iam , alvi virum , intorde syncopende febres tam acutas,quam lentas, quotidianis miles: in capite praeter convulsiones delirium , aphoniam, cephalalgiam , omnia entiam , omnium sensuum privitionem , ut instar a pople Elieorum velut morti vicini jaceario in salicibus strangulationem, salivae fluxum in ductibus iridariis urinae incontinen- , t iam , in facie colorem lividum , in na- filiam I . annorum a vermibus non tan tribus pruritum , in habitu corporis ex-m ingentem eolli constrictionem, qua tremotum frigus se frequentem mutatio- laque injecto fauces praecludente , cum imminente sui secationis periculo , sed ne frigoris in calorem 3 eontra , in , spera arteria tussim excitant . Neque
180쪽
cap. X. De Rebus non Venenatis ,
vero continuo haec producti ni pathema Siboliau ea , qua potius interdum conquiescunt Solet ordinario calculus , ureteri in . ouandoque certis periodis repetunt, ut haerens , vicinas primum partes, ut ven. fere emnium , cuae a rasmis oriuntur , triculum, intestina ipsamque vescam afflictionum mos est , quia immanes par cum ductibus urinosis, terveos erusetium a spasmo tractionesis motiones dem lateris crurales spasmo assicere, unpresso pede earundem summa sequitur im. becillitas, seu motuum debilitas.
S. I. Quum pasticis stricturis imis
robur nervosarum partium laeelsere soleant ei me , idque per paroxyimos, prudenter ii agunt medici, qui ab actioribus V expulsi vi , ne i pa Lmos augeant . abstinent, utpote quam a sui lentibus accessitonibus usui esset ossunt. Seholian Error hic medicorum vulgaris prope modum notandus est , quod sine distinctione temporum, individuorum plerumque statim, ad expellendos ingratos hospites, acria purgantia , vel etiam calidiora alia propinant , cum saepissime inde symptomatum fiat exasperati , an tu in abest , ut auspicatus esse aias inde sequatur . Fabula quoque est , quod circa novilunium anthelm intica tantum porrigi debeant ; sed potius delinientia de individui calculi comites nausea, cibi fastidium, vomitus vel conatus ad eum , frequens ructatio, intestina torquens e loes, alvus adstrictior, urinae stillicidium, aegra spinae flexio, ac torpor cruris esse solent. Α dolore vero acerbior ex toto fit urinae suppressio, pulsus labrilis , cd vulso, summa anxietas, jactatio Corporis, pilepsai convulsio sequitur , urviris plus quam seminis unesta esse se. let , interdum etiam a thalis ventriculi accedit inflammatio.
Neque tantii ealculus in ruet etibus, sed etiam in dictibus nervoso musculosis, qui bilem ad duodenum devehunt , inhaerens acutissimos eiu ei dolores vicinas pariter ela remotas partes in pasticos motus abripiens.
Si calculus , ex , si de felle Protrita sus , iliariis ductibus impactus est , crudeles in dextro hypochondrio oboriunt ut
alitispasmodica in impetu symptoma Molores , Cum summa anatietate iuncti
iuri II id Pos ea ii, tile se en-l intercipatur saepe usque ad suffocationem
tibiis mercurium dulcem mim nrtante, spiritus , noctes sunt insomnes, iactatur simu Io, quod remedium omnium alio corpus, alvus est dura constricta , pul-rum vires exsuperat , dare expedit semper tamen piae stat prius intestina probe emollire lacte , vel cum lacte etiam acriora dare, hinc vulgus etiam non mediocri cum e flectu allium ex lacte cocto exhibere solet.
Immanes etiam sunt illi dolores qui ex asperio libus vel grandioribus ealculis , in viis urinatiis haerentihus , ex ei tantur , qui si graviores sunt, ne ite etiam universum nervo sarum partium systema in eonsens
nem rapiunt. sus est contractus, extremae partes inal*e scunt, conatus est ad vomendum . Si crutius ibi moram trahit, sequitur tabes vel etiam hydrops, quae cuncta symptomatasacile necem inseriint . Protinus autem l cessant, calculo exireteribus in vescam, vel ex ducti cholodocho in duodenum de lapso . De calculo vesiculae sellis vid. Hist. ἰη Miseu curissi. r. A. 6. 7.
S. IX. Quum gravia illa saepiusque su
nesta a calculis orta symptomata non nisi pasticae licturae partium nervosarum imprimis imputanda sint facile patet , quam imprudenter ii