장음표시 사용
351쪽
ptraante . Inflammatio Circa variolas matres vix non Omnis evanuit; puStulae conlapsae. 15. Variolae matres & reliqui corporis siccescere. 1 8. Pustulae exsiccatae: vulnusculis ambobus imstitiis eschara innata. EO. Ex integro crustae ' variolarum deciderunt. Exhibitum inoculatae eccoproticum. 21. Puella optime valuit. J epius Stoli, tres annos natus, puer delicatae valde corporis conpagis; elapsa hyeme vexatus tussi convulsiva violenta ; alias sanus. 25. Maji inoculatuS. A I. ad usque 3. diem post insitionem in utroque vulnusculo nil mutatum. 5. In loco insitionis brachii de Xtri variola parva, limbo belle inflammato cincta. In brachio Iaevo tactu solum distingui poterat exigua pustula, cuti adhucdum inmersa. Locus insitionis ipse inflammatus, tensus. 6. Variola utraque mater jam magis instaminata ;in medio subpurationis exordia. i7. Inflammatio illas ambiens latior; locus ni agistensus; vivide ruber '): Variolae matres pure tenui
8. A meridie febris ingruebat variolosa sat valida; pulsus celer, plenus; delassatio magna; kephalaea; s0M- nolentia continua; noX inquieta.
'J Sphalmate hie in prototypo pro her roth, rotb legitur. De IV.
352쪽
' Febris mitior ; odor variolosus , peculiaris, oris fortis. II. & Ι2. Nox utraque inquieta, febris validior: pustulae innumerae , inprimis in facie, erumpentes; febris per totam dihm valida: puellus summae debilis,
continub somnolentus, tormina querebatur. Vesperam versus febris denuo insurgens , noctu violenta; ma Xima inquietudo. Pustulae faciei & corporis reliqui, quibus fere obsitus, prominentes, in subpurationem tendentes. Inflammatio vulnuscula insitionis utraque Cingens , minor et Variolae matres pus recludebant spissum;
nonnihil conlapsae. 17. & 18. Pustulae faciei, corporis & matrω
19. & 2Ο. Crustae variolarum decidebant. 2I. Optime valuit Anna Stoli, II. annorum tenerae pariter, uti fratet , conpagis ; habitus corporis spongiosi , elapsa hyeme diu adflicta tussi valida convulsilva, febri quidem notabili non stipata , a qua etiam abs remedio ullo convaluit. Caetera semper sana. a 5. Μ i inoculata. I. & 2. ab insitione die nil observatum praete naturalium phaenomenorum in utroque brachio. 3. Ambae variolae matres erupturae exiguae tactu distinguebantur. A 3. ad diem vulnuscula magis magisque inflammabantur; incubabat singulis variola parva , sphaeroidea, pure jam aliquantum gravida. 7. & 8. In utroque loco insitionis pustulae duae parVae pure diluto scalontes, margine vivide - rubro Cin diae. Per totam noctem aegra valde inquieta febri leviori adfecta gestanda erat.
353쪽
9. Circa tertiam pomeridianam febris insurgere; pulsus multo celerior; aestus major; puella soninolenta plurimum ; oculi obscuri. ΝOX Pacatior. 1 O. Febris moderata; Plure3, exiguae quidem, in facie & reliquo corpore prodeuntes. II. & 12. Nox utraque denuo plurimum inquieta, ast febris remissa. Pustulae faciei & corporis insurgere, subpurare. Inflammatio in utroque loco in sitionis minui: variolae matres paucum nonnisi spissuntque pus continebant. I3. & 14. Somnus noctu inquietus; febris vix percipiunda; pustulae belle subpurantes. Vari ola matres ex integro fere conlapsae. Ρustulae faciei ac matres siccescere. I 6. & 17. Exsiccatio multUm promota. I 8. Prorsum exsiccatae variolae OmneS. 2C. Decidebant.
2I. Belle valuit puella. Xaveria Comes a id jalath, quinque annos nata, habitus corporis multum pinguis, elapsa hyemetrimestris spatio violenta tussi convulsiva adfecta; quain& insultus epileptici saepius comitabantur. Annum unum agens ob dentitionem dissicilem epi-Iepsiam frequentius passa ; unde & laevum corporis latus adhuc paralyticum. Quum vero per annum antequam insererentur variolae) vi electrica continuata, frequentioribus Dictionibus aromaticis, frictionibus etiam tinctura cantharidum institutis, balneisque sulphureis artificialibus usa foret, effectum hisce remediis Dic, ut lentius incedere queat: pes tamen lateris adfecti nonnihil tenuior breviorque altero est. Manus autem vix
354쪽
. Ab insitione die observata pustula parva,
sphaeroidea, caput aciculae eXiguae referens, Vulnusculo utrique insidens. 6. In ambobus brachiis locus insitionis multum inflammatus pustulae matres legitime prominentes, in subpurationem 3bEUntes
occepit. Lassitudo magna; praeternaturalis rubor faciei totiusque corporis; somnolentia continua; kephalalgia levior; pulsus sat celer, stipabant febrim. Vulnuscula ambo cincta limbo latissimo, inflammato Innatae huic pustulae prominentiores , pure tenui scatentes. Nox valde inquieta. 1O. Febris validat in fiale & reliquo corpore
multae emergebant variolae. Nox denuo minime quieta. II. Febris adhuc magna: in facie & corpora magnus Variolarum numerus eX integro emersit. Versus diei exortum febris aliquantum remissior. 12. Febris lenissima, nox autom aliquantum inquietior: pustulae faciei & corporis optime prominentes, alis scentos. Instammatio limborum levior; Variolae matres muItum conlapsae, pus recludentes spissum. Nox hanc diem excipiens denuo inquieta, febris major. 13. Mane cernebantur copiosae pustulae eminem tes; plures eXiguae, nunc Primum Emergenteῖ.
Ι4. & 15. ΝοX utraque inquieta; febris nulla:
pustulae laete subpurantes. 16. Nox tranquilla; variolae siccescere; inflammatio limborum evanida; variolae matres multum exsiccari. 17. & 18. Variolae vix non omnes siccari; ma tres omnino siccae. 19. & eto. Ρleraeque decidebant. 2O. Adsumsit eccoproticum. a T. Bene valuit.
355쪽
Anna Libera Baro ae NOECOtiri , quatuor annos nata, fabricae nondum passa. Corporis tenellae ; sana , morbillos tauo. IIaji exhibitum illi eccoproticum. 25. Insertae variolae. 4. ab insitione die Vulnuscula utraque inflamma. prominentia, tensa, subdura.
brachii dextri tegebat pustula
pulcra, elata , limbo latiori, inflammato cincta, tenui pure repleta: in laevo brachio nonnisi pustula exigua, inflammata, in subpurationem tendens. 7. Vulnuscula ambo multum inflammata ' ambae matres tumidae , pus recludentes dilutius
8. Inflammatio circa vulnusculum brachii dextri minor; margo latus inflammatus multo pallidior variola mater paucum solum, idque spissius, continebat pus. In sinistro brachio locus insitionis vix amplius instaminatus ; pustula mater conlapsa. II. Evanuit inflammatio omnis circa vulnuscula: pustulae matres siccae, eschara obductae.15. Delapsa eschara et puella bene valens : per totum reliquum temporis spatium inter inoculatos mansit.
CVetana Libera Raro de Nolla uri , quinque
annos nata, conpagis tenerae, uti soror, morbillos nondum experta ; caeterum sana.
2O. Maji Rimsit eccoproticum. 25. Maji inoculatio facta. 3. ab insitione die vulnuscula inflammata. q. Inflammatio major, tensa; incumbens pus tuta extra , sphaeroidea; in oculata pruritum conquerebaturaa iocum insitionis in utroque brachio.
356쪽
5. In brachio dextro vulnusculum obsitum pustula pulcra, limbo amplo inflammato septa, subpurationem jam subiens : in brachio sinistro pustula parva , minus
6. & 7. Inflammatio in brachio dextro Iatior; Pustula magis prominens, pure tenui repleta; in laevo pustula adhucdum parva, aliquantum protuberans, in-
9. IO. II. Inflammatio Omnis evanuit. r pustula
mater dextra eschara obducta; sinistra praeternaturalis nil prorsum exhibuit. 12. Ρuella bene valuit; per reliquum etiam tem-Pus, donec omnes domu insitionis excederent, mansit inter inoculatOS. Franciscus Hasch a, septemdecim annos natus; ante octo annos morbillos passus; caetersim persecto sanus: habitus corporis nonnihil macrior; capilli dilu- te fusci; ante insitionem purgans non sumsit. 25. Maji inoculatuS. I. ab insitione die locus uterque jam ingammatus, subduruS. a. Instaminatio, & durities aliquantum remiserunt. 3. Symplomata nunc dicta denuo magis . aucta. 4. & 5. Inflammatio circa utrumque Vulnusculum vix percipienda 6. Inflammatio illa, in utroque brachio , evanuit. 8. In loco insitionis nil omnino praeternaturalis sese obserebat. La. Altera vice in utroque brachio instituta insitio; sed& nunc ne minimus sequutus effectus. Μan
sit nihilosecius inter reliquos inoculutos; nullo pacto infectus & optime valens.
357쪽
isto sanguinis intra terminum, quo Vires non miriuuntur , I) copiam minuit humorum arteri orum est enosorum ς requirit hoc primum AUCTOR, ut vires non minuantur; nam tunc it effectus ; qui mox enarrabuntur, a venaesectione non sequentur. Unicum cxemplum dabo; No. 4. hujus es dicitur: quod V. s. distentis nimium vasis reddat elasticitatis exercitium; si tamen V. s. vires multum demat, ita ut debita adpressio sanguinis ad cerebrum non fiat, cadst homo in animi deliquium, quia deerunt spiritus subsicientes. Vasa tunc nihil agent in liquida contenta, nisi quaternus frigore constringuntur. Idem de M. 9. verum. Ergo primo copiam minuit humorum arterio forum D venosorum; si ex vena fluat, arteria respondens huic venae debet locum deperditi subplere. Si ex arteria fuat, narium U. g. , aut haemorrhoidum, aut si in arteria temporali fiat v. s. , vena correspondens minus accipit & mittit tamen ad cor et ergo minus habet. ab Ergo resi lentiam movendorum reddit minorem; si cor ante v. s. habebat viginti libras sanguinis propellendas & una libra demta sit, cor inveniet resistentiam minutam. Si magna haemorrhagia dimidiam cruoris partem evacuavit, cor fere oblandit resistentiam nulIam.
1 Adisoque O plenitudinem vasorum; nam minus repleta sunt.vasa 19. , quam 20. , ut ii horum ad se
mutuo conpressionem ς sanguis ruber est in Vactis primi generis : si copia cruoris rubri haec tumeant, vasa laterar
358쪽
ipsisque nervi inde conprimuntur , ergo V. s. solvit hane
4b Hinc vasis inimis distentis, contractionis, ides, et oicitatis , exercitium reddit. Magnitudo arte, riae naturalis est in ratione reciproca vis distendentis& repellentis. Si vis distendens major est, Certe erit arteria magi S ampla, diStenta, quam naturaliter in determinato hoc Corpore esse debebat. Si vis repellens major sit resistente, erit arteria minoris diametri, quam
ratione illius corporis esse debebat: ergo si vasa nimis turger i a plethora, Vis distendens est major, quam repellens ablatum ess aequilibrium. Demia ea copia , quae abstulerat hoc aequilibrium, arteria ad justam di
metron reVertitur. . 'Hoc porro tunc verum, quando arteria non est
nimis diu distenta, qua nimia distensione vis contractilis multum perit. In tunica adnata sit dilatata arteria v. s. saepe eodem die emcit, ut arteria illa ita se contrahat , ut non ultra admittat rubrum sanguinem, sed lympham , ut naturaliter admittere debet: verum haud raro videmus v. s. nihil effci, quantumvis magna, quia arteriola amisit distensione nimia suam contractilitatem. Qui tunc potest prudenter adhibere lenissima adstringentia , feliciter quandoque restituit contractilitatem : si res, non succedat, obnoxii hi homines sunt perpetuis lippitudinibus , & majoribus malis. . Rarefacit liquida: plethoricus 'Vim habebat conpressos humores plenitudiniS ergo. Jam bona evacuatio facta est; minus pressa liquida specie quasi elasticitatis se restituunt; hinc rareScunt. 6 Somit liquida ς conpremoue enim erant concreta quasi: demta copia conpressi globuli, figura glo' bulosa destituti denuo globosi sunt; admittunt ex alimentis nova liquida, quae a vasis haematopoeticorum
359쪽
viscerum in bonusta lac ac sanguinem . vertuntur. Salia sanguinis, quae inter destructos globulos inretita fue- rant, eXCutiuntur & loca inter globulos omnium surie
7 'R60ὶνit; ita ; ut sine ulla evacuatione sens, bili, aut insensibili, fiat humoris conpressi perfecta re solutio, in fanum statum. 8b Ob ructa expedit ; haerebant humores densati a
conpressione, ut pertranSire per multa minima vasa non
postenti Humor a tergo pulsus inpingebat magis in priorem obstructum obstruentem & augebat obstructionem. Jam bona copia detracta & vis a tergo minuitur , & reliquus sanguis habet majus spatiusti se ex-landendi & solida elasticiora facta agunt melius in hunc humorem; ita, ut Vel retropellant illum ex angustiis in latius spatium , vel perprimant in venam, ut ieeu-
ikeuhoeλianis experimentis conpertum est. Circuitum, secretionem, excretionem, pro moνet; circuitus erat inpeditus, quia multa va a mini ma erant inpervia r hinc ruber sanguis non poterat circuire per omnes arterias rubias in rubras Venas.
Deinde vasa minora & serosa atque lymphatica toti systemati rubro expanso adjacentia, non dabant circuitum liberum sero si lymphaticisque humoribus. Hinc nunc detracta subficiente quantitate costat conpressio haec ad vasa minorum serierum , cessat illa in minimis rubris remora; ergo circuitus sanguinis est iterum ExpeditUS. Secretionem; glandulae, caeteraque vasa minima secretoria conpretia vix quidquam secernebant: ablata Pressione fiunt perviae , & secernunt. Humores spissiores erant a conpreisone, quam ut in minima secretoria vasa intrareiat, vel per eorum Oscula transirent;
jam resoluti in statum fanum , possunt per vasa miniima
360쪽
eorumve oscula transire, ct parare suum destinatum
Excretionem ς quae steri non poterat, subsistente secretione.
Io) Revellit; id es, si debito loco instituatur, divertit sanguinem ab eo loco, in quo & nimius& obstructus haerebat. Fuere, qui hoc negarent, perindeque esse dicerent, quonam ex loco institueretur v. s. omnem U. s. modo eUBCUare. Verum, an non possum per unam arteriam sanguinem eVacuare fere omnem corpori S Perque eam educerQ3 Ergo possum pro parte revellere. Verum jam olim peculiari dissertatione egi, ut intelligeretis, Versus eum locum, Circa quem v. s. st, pluS sanguinis derivari, saltem velocius unde in obposita parte necessario fit major evacuatio , id est revulsio. Pulcre HaPPoc RATA s l. de natura hominis , 23O. - Ηae igitur mittendi sanguinis rationes sunt observandae: studendum est, ut quam longissimie a locis, in quibus dolores fieri, & sanguis conligi consuevit, venarum sectiones fiant. Sic enim mutatio mi nime magna de repente cosetinget, tum etiam consuetudinem tollendo esticies, ut non amplius eodem in loco conligatur. 11 ) Refrigerat , in febre a quacunque causa acceleratur motus sanguinis in vasa, vasorum in sanguinem e hinc adtritus major, adeoque & calor. Demia copia debita, motus hic inminuitur, minuitur adtritus, adeoque & calor. 12 29. Hinc morbos quamplurimos , eOSque Marios a s lum , tollit. Omnes morbos a nimia plenitudine, densitate, adtritu. Sed tollit obstructiones, tollit inctammationes : morbos iustaminatorios solvit