장음표시 사용
371쪽
quod pes nimis diu aquae fuerit inpositus. Alia occasione Vobis narravi, quod saepius mihi contigerit, ubi ad certam horam me cum Chirurgo invitas ent ad V. sitque, ne exspectaremus, jam aquae insedissent ante nostrum adventum, ut jactus sanguinis ex aperto lumi ne vix ullus adesset. Ratio 1) erat haec: non modo , quae aquae inpo sita vena fuerat, a pliata erat, sed vapore adscendente aquae crus totum ac femur emollita eorumque vetiae di latatae ; ita ut iterum eX angusto in latius flueret san guis.
Ipsa arteria diuturna pedis . maceratione & debilitabatur , ct dilatabatur, unde ejus elasticitate inminuta inpetus sanguinis a Corde Venientis fractus erat, antequam ad venae aperturam pervenisset.
S 1233. I si plurimis caronieis, in
quibus plurima ob ructa, paucusque admodum sui ius cruor i a s rotat; ubi plura Viscera pertinaeiter obstructa sunt, ut saepe homines habent pleraque viscera abdominalia, a longa die in farsta, unde demum hydro,pes. In ipso hydrope, phthisii confirmata cum summa emaciatione; in retentis meΓssibus quando cacochymia inde nata, quae per totum Corpus obstructiones creavit: in his omnibuS Paucus sanguis, utcunque bonus , per pauca Vasa circumiens, si V. s. detrahatur, multis mortem acceleraVit.
4J A cognita natura ut SYDEN HAM notat, eosdem saepe morbos Una constitutione ferre v salia recusare : Dei endemici morbis endemicus morbus in multis regionibus scorbutus est, in aliis scrophulae, ti)γnus inmanem in zolem extensu et v. s. in hisco
372쪽
ut plurimum .plus nocet, quam prodest; nisi alia adsint, quae id indicent.
A eris jam fas a alibi; ut toties dictum.
6b A paucitate cruoris rubri, O debilibus sino viribus; virgo pallida debilis nunquam menses habuit,
dicunt Medici: uti iam menstruareti sana esset. Ad menses producendos v. s. &C. priorem reddunt, nee prodeunt menses, & ssivi quandoque per laxum uterum sanguis, eo prius. Oportuisset primum facere sanguinein rubrum, copiosum, & dein pellere per uterxim.
A recenti flatu puerperii; nisi aliud quid indicet
v. f., ut diXi agens de morbis mulierum, & haud ita pridem in Emmenagogis explicandis. Sed recens puerperium V. s. per se vetat. Hic nun exsurgxt illa quaestio, utrum feminae fluentibus lochiis , aut catamentis, morbo inflammatorio correptae , non sit Vena secanda 8 Res p. in abundanti lochiorum filiaeu minus conveniret, caeterum omnino. Sit v. g. femina in fluxu menstruo; corripiatur pleuritide. Vocatur Medicus r ille percula stando rescit, fluere adhucdum menses. Si d*ctus in arte sit, ille sic ratiocinatur: in tam 'gravi pleuritide non praevenio subpurationem Vel gangraenam , nisi spatio unius ant binorum dierum, librae duae, tres, quatuor sanguinis detraxerim. Haec faemina forte mensibus dimittit libram semis. Ergo si fluxui menstruo nunc fido, non curabo hanc pleuritidem: ergo necessario v. s. faciendae sunt. Quaeritur, ubinam vena secanda sit 8 An non in pede, ut mensium fluxus & pergeret & promoveretur gRes p. si omnis v. s. tantum est evacuans, oporteret sic agere; verum, quum pleraeque venae sectiones sint deriVantes & revellentes, debeo respicere ad naturam morbi, aeque ac si nulli menses aut nulla lochia fluerent. Iu peripneumonia videtur vix disterentia dari r
373쪽
unde ibi in pede secare possum. In phrenitide debeo
sanguinem detrahere ex pede et at vero in plerisque pleuritidibus , in inflammatione hepatis , ventriculi, intestinorum, uteri, renum , debeo ex brachio mittere, ne inflammationem augeam. V. hic P. FOREsaeum,
l. 6. obf. 47. ad finem scholii.
1234. Unde patet quanto Oc.ς nescio sere,
uter horum plus mali intulerit mortalibus ; tamen crederem, HELMONT1 Μ : debacchando in v. s. & per sua, tum chemica, tum specifica , curare adnitendo , ipse poenas tulit dignas, dum in sese neglecta inflammatione , phthisi periit, ct infinitos homines, acutis decumbentes , aut occidit , aut in longas easdemque Passim tandem lethales, conjecit aerumnas. BOTALLUS, HELMONTIo anterior liberalitate venaesectionis multos chronicos occidit, multos reddidit priores. Habuere suOS utrique numerosos ad secias ; BO PALLUs Gallos fere omnes , quorum multi aliquot centenas venaesectiones sustinetit , antequam mori liceat ; HELΜONTIUS plurimos in Belgio & Germania. Quod BoTALLUs frequentissime venam secaret cardinali BORA Go, Gabliae Cancellario , isque interea aetatem provectam Consequeretur, infatuavit multos, ut manibus pedibusque irent in Boi ALLI sententiam. Igitur caveamus , ne in hominum perniciem ita quandoque rejiciamus sententiam aliquam, ut in obpositam , & forte aeque , aut magis, no- Centem , abeatuus. Dum vitant stulti vitia, in contraria
374쪽
raeter VENAEsECTIONΕΜ educendi alius modus est per HAEMORRHo1DΕs. Sunt in ano Vasa duplicis generis rarteriae & venae hypogastricae, ex iliaciS Oriundae, dictae hocmorrhoidales externo : sunt Venae haemorrhoidales, pertinentes ad systema Venae portarum, dictae iaeterna. Ex duplici hoc vasorum genere languis producitur ab ipsa natura statis saepe, saepe vagis temporibus. Apud B. Eo si Acas 1υΜ Ilib. 27. AMO. 2. & 4. Venas has haemorrhoidales intrare videmus aut in Venam me- sentericam , paullo antequam in sinum magnum venae portarum abeat , vel in Iienarem. Unde Videmus, quomodo in hypochondriacis cum . materie totus lien, hepar, mensenterium se queant probe expurgare, fluente vena haemorrhoidali in ano : unde saepe tam mire
Arteriae, aut venae hypogastricae si crepqnt, direct e levamen adferunt plethoricis r unde salutares maxime his haemorrhoides tales; hos enim , si nullam habeant hypochondriorum obstructionem , haemorrhoidos musmodi praeservant a morbis ; si, dum illi adhuc in vigore vitae sunt, hae cessent, Constituunt causam ποροbi pro egumenam; quae aliquando citra procat aristi Cam
375쪽
123 I. HAEMORRdo in Es. 37 Icausam potest morbum facere, ex sola plethora: saepe
a caula procata retica levissima in actum ducitur. Neglectus condonandus nulli Medico, si non examinet probe Circa hanc rem aegros, num soleant haemorrhoidibus laborare : cura tota morbi quandoque imde potest infelix esse. Indicatur I) a temperie atrabiliaria ς ut mox jam vidimus , quam salutare hoc ipsit sit. Est saepaevacuatio ex ipsa sede mali. et) A morbis cum phantasia loesa; eX mota materie atrabiliaria: cura haec, imitando naturam, quae sic hosce ad sanam mentem reducit, est arte facienda. V. HIPPOCRATIS horism. 4-25., 6 II., 6-2Ι. Recellit quippe portio ejus sanguinis atrabiliarii, ita ut eo Versus magna pars derivata ultra sanguini misceri nequeat et tunc ars id , quod in sanguine es , faciis educit reliquum.
3b A consue o fluxu eorutin vasorum jam subpre1 Dyquum enim & chronica & acuta mala multa orta jam viderimus his subpressis, boni Medici est , prophylactice caulas morborum eVellere, tollere, antequam in morbos adoleScant.
Ab eruptione sanguinis per noνas jam vias,
qui olim felicitis per haemorrhoides evacuabatur; vel enim jam molestas saepes kophalalgias , hemicranias, experitur homo per aliquot dies, & tunc abundantem Cruorem per nares solvit, ubi olim sat commode peranum plethoram solverat: immo quibusdam per pulmones, aut aliunde, effluit ad anum inpeditus sanguis. Hinc cura semper habenda, ne unquam hic naturae exitus claudatur; nam per alias evacuationes artifciales naturam non emendabimus unquam e unda HIPP. Aph. 6-I2. - Haemorrhoidas curanti diuturnas , nisi una servata fuerit, periculum, nil hydrops A a et su-
376쪽
superveniat , aut phthisis. ' Dantur quippe casus.
ubi haemorrhoides copiosae tument circa anum, tumentque enormiter, ac spongiosae factae & veluti carnosae, ultra in anum reduci nequeant: hine dolores ad alvum intolerabiles ; alvus vix ultra movenda ; profluvium sanguisis perpetuum, ut hydrops inde naScatur, aut continuae fere oriantur debilitates ac syncopes. Talem
casum vidi in virgine quadam; inito consilio & eradicatione conclusu , vidi dexterrimum veteranum Chirurgum DRINGBERG cauterio actuali magnitudinem auferentem pluSquam pomi aurantiorum , & parvum relinquentem tuberculum , quod bene sanguinem fundebat hinc semper ea via aperta servabatur.
S. I 236. Elicitur I) emolliendo hinc vasa fomento molli, calido, ex aqua , oleo , melle , emollien-ribus ς dum enim haemorrhoides naScuntur , novimus hoc sic seri. Vas sanguine tumet; quum nunc necessu perius haerentes Vas hoc Conprimant, & Versus anum passim aut pauca , aut nulla, resistentia sit, copia sanguinis vas in nodum aut globum efformatur. Etiam faeces durae siccae saepe in recto haerentes, facili opera non educendae, Conprimunt vas , unde sub faecibus eo magis turget. Si vas non nimis tenax, sponte finditur, & sanguis exsilit: si vas tenacius - dolet homo, nec sanguis exit. Omnis artis opera nunc collocanda in eo, Ut Vas hoc mollescat, extenuatur , inpetui prementis sanguinis cedat. Spongia aqua calida madida Potest tunc ano adplicari; homo potest in sella perforata supra aquae vaporem 1edere. Si emollientius vel, us, potest spongia oleo madida adplicari, aut oleum
adfricari , ac introtrudi. Si quid mellis, quod lenissime stimulat, adjuzgitur aquae, aut oleo; vas sorte eo citius findetur. Enemata similia prosunt; immo
377쪽
. Oleum, vel sebum candelarum fusum, & parvo syphunculo injectum, ut in principio recti maneat , egregii
haud raro usus. ab Aperiendo per frictum cum esseris ,' V. c.
cum foliis schis; ut in scholiis apud DODONAEυΜ eX
Aut per hirudines; quae circa hirudines notanda veniant, paullo post uberrime ex Cel. ScΗΜU, cΚER reseram. 3d Usu aloeticorum; massa pitu Iarum Ruspi sol , quotidie ad gr. vj. sumta, restitui quandoque intra paucos dies retardantes haemorrhoides. Subpositorium aloeticum idem facit. Debent Chirurgi cavere, ne ad Vulnera ani, aut principii recti intestini unquam adplicent elixirium proprictatis, ut in aliis Vulneribus depurandis faciunt. Practicum senem audivi dicentem , se enormes dolores haemorrhoidales inde vidisse natos. Si catalogus specificorum augeri deberet, i aloen ad irritandas haemorrhoides adjungere Possemus. Nec adplicatione sola inmediata id praestat, sed ore sumta integris viribus eo pervenit. Haemorrhoidum tumores molestissimos , nunquam apertos, multi patiuntur. Juvenis olim ex his doloribus saepe incepi animo linqui; fuit enim mihi malum frequontissimum. Sebum candelarum fusum & intrusum ano; sebum idem , parvo syphone injectum subpositoria ex lardo non salito,) ex optimis remediis sunt: semper levamen inde habui. Unguentum popu- leum cum oleo lini, quandoque cum Opio, etiam
consori; immo & adstringentia unguenta juvant; est pro eausae differentia. Vidi. quos juvit nihil, praeter A a 3 Plam Sed, quo infinitis in mea praxi profui, est oleum chalybeatum opificum, qui chalybeis in
378쪽
recentem, tenuisistime conscis in & ad
S. I a 37- . carificationes agunt simulando D evacuando; nempe ubi in parto quadam lanceola fiunt parvae incisiones. Adhibentur in gangraena usque ad initium par tis vivae : hinc vita irritatur subtus , quae tunc sensiliua sese separat gangraenosum. Sunt ibi inevitabilis necessitatis & egregii usus. Stimulus ingens excitatur ab instrumento vulnerante, dum eo viva caro tangitUr, OXque emuens sanguis docet, vivam partem laetaruesse; nam gangraenosa perscissa stinguinem non dat. Ad
strumentis conficiundis victum quaeritant, Habent hi A annosi dum sunt, idem oleum, quod ante IO. 3O. 4O. annos habuere ; cui de tempore in tempus aliquid novi olei addunt: in hoc oleo millies exstinctum serrum, aut chalybs est, & dat remedium inconparabile ad haemo rhoides caepas dolρ tes, ct tumidas percurand 8.
379쪽
'Adhibcri solet quoquo in cruribus hydropicis,
scroto hydropico: dudum nota exempla id suadentia. Hydropicus, ad ignem sedens urit sibi pedem inscius; sensus quippe subfocatus saepe a pressione aquarum: usto pede emuit Copiosissima aqua, ut cubiculi pavi mentum totum inundaretur, homoque restituitur. Ex his & similibus conclusere homines, posse scarificatione promoveri aquae hydropicae expulsionem. ΡRoςPER ALP1Nus egregio illo libro de Me dicina AEgyptiorum, quam per annos ipso in loco
didicerat, lib. 3. a cap. I. ad 13. hasce scarificationes commendat, quas apud AEgyptios viderat: verum fatetur, hydropicos vidisse se inde curatos quidem ab aquis adfatim ex scarificatis cruribus eo uentibus, at continuo stillicidio aquarum gangraenam crurum , mortemque hominum esse sequutam. Hagae - Batavorum , praXin inchoans , vidi apud plures Medicos & Chirurgos hanc methodum curandi hydropem , etiam asciten , commendari, laudari. Imitatus
aliquoties vidi id passim verum , quod de gangraena &morte meminit ALPINυs: unde posterioribus annis nun,
quam volui scarificationes in tali casu adhibere. Attamen scarificationum & hoc in casu & in pluribus aliis, patronus magnus exstitit HIPPOCRATES. Textum mirum habet lib. 6. epiri fess. 3. M. 22. , Quum adsunt laedmata dolores crurum , maXime ad COXas prae fluxionibus) venae in auribus posterioribus
scindendae sunt. GALENυs in Comment. ad hunc Io- cum ridet hoc, natelligens nempe, HIPPOCRATEn lo-ε qui hic de v. s. in aure posteriori; quia Venae in auribus vix conspicuae . Verum PRos PER ALPIN Us bene advertit, H1PPoc RAT is mentem hie esse, ut scarificetur auris , eamque a GALANO minime intellectam esse. VALEsius quoque ita , ut ALPINUs , HIPPOCRA'
380쪽
ΤΕΜ eXplicat, aitque, se hanc aurium scarificationem quoque in ulta vidisse apud Saracenos. Immo ipse GALEN Us comment. in 2-17. scarificationes magni fecit. - Evacuatio, inquit, Omnium humorum aequaliter, quae quidem exquisitissima est , sit per v. s.; proxima autem huic illa est, quae fit per malleolorum scarificationem. Confirmat idem longo sermone L 4. de fanitate tuenda & I. I 3. de methodo medendi. ORIBAs Ius, graecuS auctor, Medicus, quarto saeculo, sub JUL1ANO Imperatore, Quaestor Constantinopolitanus, fusus est in commodis scarificationum depraedicandis. In collectione septima propria experientia in mensium subpressione, oculorum destillationibus , in dolore capitis, in dyspnoea , etiam ubi aeger admodum senesceret, miros ejus effectus narrat. Immo in libro de cucurbitis c. IO. . Et sane, inquit, dum
pestilentia vehemens Asiam deprehendisset, multosque Perdidisset, meque etiam morbus adtigisset , secunda morbi dic, remissione febris facta, crus scarifcavi, duasque fere sanguinis libras detraxi, hacque de causa Poriculum vitavi. Plerique igitur etiam alii, hoc praestidio usi, superstites evasere: eranr enim Plenitudinis signa, illi quo praecipue solvebantur, qui sanguinem
copiosum exhauriebant. UHIPPoc RATEs in hydropicis videtur scarificationem laudare: nam ambiguum est, utrum ea, quae de secari'
dis & urendis hydropicis , atque phthisicis habet, intelligenda sint do paracentesi, ut nos illam intelligimus, an de scarificatione. Aph. 6-27. H Qui subpurati, aut hydropici, uruntur, aut secantur, hi pure aut aqua
acervatim effuente, omnino moriuntur. ULib. de locis in homine p. 417. - puero hydropem sic curator tumidas aqua plenas partes gla diolo Uanceola) aperito, crebroque ac parum, & 4