장음표시 사용
71쪽
possidere. Serpentes quidem innocue tractabant, sed callide primo venenum ex gingivis anterioribus eXemerant , ut fieri Posse, rediandi experimenta docent.
Quae hic sequuntur omnia HAENI Us posterioribus curis in margine codicis adnotavit. Francisoris , nobilis Aretinus, in Tractatu, cui nomen ob feritationes de Viperis, observaverat, pullos gallinaceos, & columbinos , a vipera morsos, ab hominibus coctos fuisse &inculpate ComeStOS. Observaverat, canem, & civetiam, quibus viperinas carnes comedendas dederat, innocuos
Certo quodam die Eruditorum congregatio habebatur, in qua de venenis , & maxime ViperarUm , agebant, & argumenta multa incerta Proferebant. Interea, inquit Ru Di, auscultandi gratia stabat in angulo quodam Jacobus SOZZI, Viperarum captor, homo conparandus antiquis
Marsis & PDllis , qui risum vix tenens sub
ridendo prehendit fel viperae in quo Venenum situm suspicabantur mistumque dimidio cyatho frigidae, illud gulae infudit, vultu intrepido. REDI dein, suspicatus, hominem illum Antidoton praesumsiste, dedit fel istud pullis canibusque, nulla insequente noxae fel istud crudo animalium vulneri instillarunt ; nil inde mali.
72쪽
Apud STRABONΕΜ tales homines & inter Indos describuntur: immo KAEΜPFERUS, fascic. 3. O . 9.arnsentiat. exotica ., tales adhuc in India orientali reperire este, ait. Viperam maXime noxiam circumdu
instillata , & hoc experimentum ceperunt Vide TUntque, nullius usus esse. Tunc iacobus ille SozZI rem totam deteXit. In fundo duarum illarum vaginarum , seu CaVitatum , intra quas repositos dentes su os viperae habent, humor quidam stagnat, colore & sapore simillimus oleo amygdalarum dulcium. Viperae morsurae evaginant dentes & exprimunt hunc liquorem. Hoc liquore venenum lethale continetur sed est venenum non omni modo. Id ut demonstraret, bibit hunc humorem totum , Una ctim spuma, quam animal virgulis irritatum cir una rictum fundebat, miStum cum aqua. Dederunt aliam ejus portionem haedo, aliam anati; sed neque Iacobo, neque animali
narrat, Unum eX Caementariis a serpente, lapidibus obruto , adeoque dentibus illum laedere non Valente, tamen ejus spuma & v
nono inmisso in faciem & oculos, per 3,ς. dies caecum stricte, sed deinceps iterum egregie vidisse.
73쪽
cunt, quae saltat ad instrumenta & Voces illorum exacta mensurae vidit KAEMPFER Us coram, quod docerent viperam, & quod morsi a Vipera nil mali haberent, quum Venenum eX gingivi S expresserint, antequam
Sed vulnerarunt gallos , gallinas & plus quam
Centum animalia parva, vasta, & indiderunt vel millesimam partem guttae, saltem paucum; intra 4 horas pleraque moriebantur, ipse que taurus: Unde credidit, Uio ΝΕΜ Ckssi ubi) Historicum caeter S melius descripsisse mortem CLEOPATRAE, ut se Victori Aucius aeo eriperet, nempe illam se vulnerasse, & venenum vulneri instillasse: Unde putat RBoi , Iacobi arcanum olim aliquos V. V. non latuisse. Eodem modo se habent serpentes in Indiis :in Tom. IV. Itinerarii P. LABAT Uidemus serpentem, cujus morsus Iethales, novem pedes longum , captum , occisum , & carnes ejus magno gaudio ab Americanis suille coctas, astas, elixas,
rat ; gustavit inde, sed non inveniebat adeo deliciosas , ut Americani illi aiebant.
Videmus ergo, tota illa animalia non . esse venenata , sed tantum liquorem illum circum dentes, quem inter mordendum eXprimunt. Ut autem fel vulneri ii apositum non curabat demorsos; ita experimenta rediana evincunt de Carne inposita. Videmus hinc inanitatemr4eriacae, in qua ANDROMACHUS CarneS viperarum, veluti summum antidoton, Vanu pom' Pa
74쪽
illam publice proferrent - Fuerunt, teste ANDREA LAURENTIO, & tales suo tempore in Italia,
pli admiscuit: sit ergo quid valeat theriaca, id est ratione opii ad vires domandas veneni ; vel, si sudandum post venenum ; quod rarius necesse
Et cur hoc miraremur magis in his, quam in vegetabilibus 8 Tabacum in infuso sanat, & aliquando nimis cito, scabiem hominum, animalium, pruritum cutis. Folia cocta dant deco- .ctum pro enemate in morbis soporolis, & melius in anum injectus fumus. In hominibus , qui ejus usui adsuescunt, fumus tabaci est inter praecipua vitae delectamentat pulvis ejus ita nares recreat, ut nollemus quovis pretio eodem vel per diem carere quanta copia nicOtianae, tum pulveris tum fumi forma abliguriatur, vel ex hoc conjici valet, quod anno 178O. ex Hungaria per Tergestum eductae fuerint in extraneas torras
liorum.) Scirrhosiis tumoribus folia inponunt: attamen experimentis redianis Constitit, quod tantilla particula hujus tabaci olei, destillando parati, vulnerato animali cuicunque in vulnere adplieata mortam praesentaneam excitet. Immo REDI Viperam vulneravit , eique hoc oleum in vulnus levissime instillabat. Vipera aeque, atque alia animalia, cito interibat. , Ante 6O annos
75쪽
CEt sus autem dixit, i. 5. G 27. S. 3. - Νe quc, Hercule, scientiam praecipuam habent hi. quii 1γlli nominantur; sed audaciam usu ipso confirmatam. Nam Venenum serpentis, ut quaedam etiam ve-
nos Theod. Sciroos, Medicus Belga, idem d monstraυit in sua Tabacologia , p. 4OO. Simile venenum habent tela Bantat Delassium, populi asiatici, quibus Europaeos , hostes suos, certissime occidunt veneno celerrimo. REDI per Magnum Hetruriae Ducem a Batavis, qui ex his mortuis illa tela extraxerant, ea sibi conparavit: vulnerata animalia omnia per illa certo citoque moriebantur. Sed tela haec per multum tempus vino infudit dedit infusum animalibus , quae nil inde mali pactJ. Legenda hic inprimis egregia dissertatio circa usum telorum venenatorum in
Verum advertit REDr, non mori nonnulla animalia, quibus esset in vulnus venenum instil-Jatum, quando vulnus ingentem prosundebat famguinis copiam; unde suadet, semper per cucurbitas, per hirudines, per suetionem multum lamguinis eduCere. Ait FREIND, HVt. med. p. 28 s. agens de libro dicto solosa sale nitana , circa annum It Oo. Conposito , ac a tota societate falernitanorum Medicorum inscripto nomini ROBERTI Normanniae Ducis, a sacro contra Saracenos bello reducis, qui idem ab illa schola consilium petebat in vulnere brachii venenata sagitta inflicto,
76쪽
a ' ΡΑΤ ΗΟLOGIA.natoria venena, quibus Galli praecipue utuntur, non gustu, sed in Vulnere, nocent. Ideoque colubra ipsa tuto estur , ictus ejus occidit, & si stupente ea, quod per quaedam medicamenta circulatores faciunt in os digitum quis indidit, neque percussus est, nulla in ejus saliva noxa est. Ergo quisquis eXemPl UmPi lii sequutus , id vulnus eYsuxerit , & ipse tutus erit, & tutum hominem praestabit. Illud interea ante debebit adtendere, ne quod in gingivis, PalatOVe,
aliave parte oris, ulcus habeat. GALE Nus in eadem sententia est, eratque CA-1oN1 jam notum, serpentes non coinquinare aquaS, sed nocere tantum morsu unde ipso bibendo primus exemplo suo animavit milites suos, ut biberent eodem ex fonte, in quo serpentes copiosi. Μοrsu virus habent & fatum dente minantur ;
& jam in ulcus converso ; - ex historia pariter discimus, Medicos in ea fuisse opinione, ut vulnus eo modo factum , haud aliter quam suctione curari posse censerent: quod in se tentari Dux ipse recusavit, ne is, qui id faceret, Veneno periret. UXor autem ejus occasione noctu adrepta dormientis vulnus laxit, quoad illud ad sanitatem pervenerit. Femina haec Sun ILLA nomine erat, silia GALFR1Dr , comitis ConUer- sanae , eo tempore forma ac virtute perinlustris; digna certe feliciori fato, quam ut veneno haudita multo post interirct ipsa, quae maritum, eo insectum, tam memorabili eXemplo eripuerat.
77쪽
P lli igitur, ex vulnere morsu inflicto cXsuge bant venenum, nec laednantur; quum virus hoc, Prae sunto RED1, ab homine innocue esset adsumtum, quumque nocere deprehendatur tantum, ubi, Vulneratis Ua- sis ,-cum tanguine conmunicatur. 2 Hodie per cucurb tas magnas, ν alidas, cum multa familia adplicatas, foepe reno ν aias; antiqua iterum methodus r CELsus denuo, l. 5. c. 27. S. 3. ait Igitur inprimis supra vulnus id membrum deligandum est, non tamen nimium vehementer; ne torpeat. Dein Venenum eXtrahendum est: id cucurbitula optime facit. Neque alienum est, ante scalpello circa vulnus incidere, quo plus vitiati jam sanguinis extrahatur. Si cucurbita non est, quod tamen vix incidere potest tum quodlidet simile vas, quod idem possit. Si ne id quidem est, homo adhibendus est, qui vulnus eXsugat. 3 ) fomenta tepida valde emollientia ς ut Ja Xentur omnia, quae aliter vi veneni CriSpantur. 4 'r 4irudines , scarifcationes; ut sanguis Om nis, quantum possibile, exsiliet, qui infectus est: VIRGILI Us, Georg. 3-- Non tamen ulla magis praesens fortuna laborum est, Quam si quis ferro potuit rescindere summUm Ulceris os : alitur vitium , vivitque tegendo. 'Frisiiones ; ut venenum ducatur cum sanguine versus aperturam Vulneris: ut venae evacuentur, ne ducant in sanguinem. Calores; ut eo magis omnia tumeant fota calore,& ut hominis pullus augeatur, quo transspiret, & siquid sorte jam intra sanguinent duci coepit, id possit
78쪽
psaltra ς satis acria immo cum cantharidibus ἔ.ut vidistis me egisse cum homine Venatore, a CZne demorso. 2 ABraelione in cetica, qua corpus Pi singulari tretheus νenenum regnum liberat; de hac re plus forte scribitur, quam verum est : immo ipse BOERΗΑΑ-vius fidem multam hisce adhibere non videtur, nam ait: ut de carne νenenati besto rediana experimenta
hoc irritum fecere 3 de lapide cerastis , calculo Jerpen- tum, ta smilibus narratur; talia ab Athanasio K1 CHERO, Credulorum omnium antosignano & multis aliis Μissionariis cin Historia naturali, re medica, saniorique Physica parum expertis ) scribuntur, adfirmantur. Magnus autem Hetruriae Dux, precibus REDIr . ab iisdem Missionariis tales lapides pretio sibi conparavit, & REDI experimenta fecit; sed nihil minus, quam vera sunt, quae depraedicarant Mi Tonarii: videte REDr,
librum experimentorum circa r es naturales, maxime in
dicas , ubi omnia illa experimenta decantata explosit. 3 b omni medicamento validissime diluente ta mo-νente ς qualia sunt, νomitoria cita; si opium , si na- pellus, si oenanthe, si mercurius sublimatus &C. in ventriculo sint; ut in casu antea ex SYDEN HAMo relato. Talia sunt, aqua copiosissima, calida, vel tepida; posterior potius, si velimus mox vomitum ciere : si opus sit illico vomitorio, damus gyllam THEOPHRASTI , Vel grana 25 - 3O. Vitrioli albi, gr. V. H. tartari emetici& ingenti copia tepidae aquae hunc vomitum promoVE-
Purgantia celeria; rae. reta. jalapae, scammon. , colocynthis; maxime si eorum actio mox Juvetur e matibus acrioribus. 'Forii ima sudorifera; quorum omnium est optimum acetum dilutum, calide epotum; & promte agit
79쪽
f. II 32 33. ANTIDOTA. 75 ct sortissime. Hic nunc dia ordium , Mithridatium, Theriaca, Phylonium, Orvietanum bona esse possunt , si indicatio sudores poscat; quia I) opio conpescunt nervos, & 2 sudorps eliciunt calidis adjunctis; sed
quo calida aqua Cum oxymolle copiosiori sociatur , eo certius tutiusque sudores Promovet.
Et fortiseimo diure sica; ut sunt insedia plura, mil-lopedes, formicae, cochinellae; omnia parata ex junipero, additis sale volatili oleoso, tinctura Cochinellae, salibus neutris; acetum, Vina rhenana, mosellana, hora Vettistq; ea lege, ut corpus stragulis non sit tectum, sed ita dirigatur, ut sudor multus, aut magna perspiratio, non possit accedere; renibus interim intrinsecus & extrinsecus calide solis. Unde di eo dia Do. y prosimi, ut moX dixi. Quibus tamen minus tuto jides adhibetur ut tinia er salibus, i et therapeuticis, Delpropblacticis, antidotis hyc. ;duas ob causas , 1 quia calidis suis ingredientibus saepe
plus nocent, quam prosunt. maxime ubi corpUS veneno saepe jam exuritur; a) quia omnis medica scientia hic subsistit ita fidunt his consectionibus, ut despiciant omnia alia, quae tutius & fortius & citius venenum domassent: per generalia illa ad O. 1129. dicta passim plus proscitur. 4) Partem toxico adfectam quam O ffime auferendo Oo.; si nempe sit in loco non nimis tendinoso nervosoque; sed in molli, carnosior ut consilium est VIRGIL 113. Georgicor. antea jam adductum.
sit vomitus, regula data in PATHOLOGIA , repetenda in fine METuo D 1 ΜΕDENDI, jubet examinare, Utrum si vomitus vomitu curandus, an sopiendus et ita
80쪽
alvus, diuresis, s idor, harmorrhagia quaecunque, stupor, dolor, horror &c. f. II 34. Si quis esset in motu, ne sibi venenum daretur, iter V. g. faciens per Americam, aut si homo sit in loco pestilentia adfecto , vel si fossores debent laborare in fodinis, unde vis venenata nota est, corpus munitur contra νenena adplicanda, inprimis
1 vjurpando largiter generalia; si natura Veneni incognita ; aquam, aquam saponaceam , Olgum sagularia ς quoc modo tuta sunt Uc. ς ut prius patuit: si enim acidum esset Venenum, acetum nocCret tunc antidotum debet esse ex alkalicis &c. ; talia in occasionem omnem debent tunc esse parata. Sed tutiora semper sunt generatia; nam illa singularia saepe per se sunt venena: hinc, si quis vellet se inunire talibus,& non acciperet tale venenum, quale Cogitasset, necaret se suo praevio antidoto. Nota historia Circulatoris, probaturi bonitatem sui orvietani. Arsenicum sumturus corpus prius oleo probe repleverat, ut venenum in Oleum cadens vix nocer. ; tum sumsit suum orvietanum inlaesus. Alter, qui id viderat, volebatque imitari, sumsit venenum idem, eamdemque dosin ordictant, & moritur miserrime, ignarus secreti alterius, copiosum oleum primo bibentis. 2b Pu tem corporis Dc.; ut agyrta oleo suum Ventriculum & intestina muniebat. 3 omnes partes corporis Do. ς potu theae, COLfeae, calida aqua, calido sero lactis; ut in aequabili perspiratione magna, vel levi sudore partes sint.
Novem classes jam sequuntur VenenorUm, quorum explicatio in AIATARIA NEDic A traditur. Opus modo est, ut quaeratis in his novem capitulis boerha avianis singularem veneni dati classem; videbitis ex sym-