장음표시 사용
161쪽
AENEI DOS LIB. IV. 149 ipso li: iue ferro iubet coleris mandata per auras: 270 Quid struis' aut qua spo Libycis toris otia terris'
Si tu nulla movet tantarum gloria rerum IIcc super ipso tua moliris laude laborem, ΛSennium Surgentem et spes herodis Iuli Respice, cui regnum Italiae Romanaque tollus 275 Dcbuntur. Tali Cyllenius Ore locutus Mortalis visus medio Sermone reliquit, Et procul in tonuem ex oculiS eVnnuit auram. At vero Aeneas asppetu Obmutuit amens, Arrectaeque ho rore comae, et vox faucibus haesit. 280 Ardet abiro fuga dulcisque relinquere terraS, Attonitus tanto monitu inperioque deorum. Heu quid agati quo nunc reginam ambire furentem Audeat adlatui quae prima exordia sumati Atque animum nunc huc celerem, nune dividit illuc, 285 In partisque rapit Varias perque Omnia VerSat. Haec alternanti potior sententia Visa est Mnesthoa Sergestumque voeat sortemque Sere8tum, Classum aptent taciti sociosque ad litora cogant, Arma Parent, et, quae rebus Sit cau8Sa DOVandis, 290 Dissimulent; Sese interea, quando optuma Dido Nesciat ut tantos rumpi non Speret amoreS, Temptaturum aditus, et quae mollissima sandi Tempora, qui S rebu8 deSter modus. OeiuS Omnes Inperio lacti parent ac iu8Sa sneeSSunt. 29. At regina dolos-quis fallore possit amantem Τ- PraesenSit, motu8que eXcepit Prima futuros, omnia tuta timons. Eadem impia Fama furenti Detulit armari clasSem curSUmqHO sarari. Saevit inops animio totamque incensa per urbem 300 Bacchatur, qualis commotis eXcita Sacris Thyias, ubi audito stimulant trieterica Baccho orgia nocturnu8que vocat clamore Cithaeron. Tandum his Aenean compellat vocibus ultro Dissimulare etiam Sperasti, perfide, tantum 305 POSSe nefa8, tacitusque mea decedere terrai Nee te noster amor, nee te data doXtera quondam, Nec moritura tenet crudeli funero Dido iQuin etiam hiberno moliris Sidero elaSSem,
162쪽
150 P. VERGILI MARONIS Et modiis properas aquilonibus ire Per altum, 310 Crudolist Quid i si n0n arva aliena domosque
Ign0tas peteres, et Troia antiqua maneret, Troia per undo8um peteretur classibus aequori Mono fugis Τ Por ogo has laerimas dextramque tuam t uuando aliud mihi iam miserae nihil ipsa reliqui- 8;5Jer connubia nostra, per incept08 hymenaeOS,
Si bono quid do te merui, fuit aut tibi quicquam
Dulce meum, miserero domus Iabentis et istam. OOio, si quis adhue precibuS IOCUS, QXIIo mentOm.
Tu propter Libycae gentes Nomadumque tyranni 3 0Odero, infensi Tyrii; te propter eundem Exstinctus pudor et, qua Sola Sidera adibam, Fama prior. Cui me moribundam deseris, hospes lHoc solum nomen quoniam de coniuge reStat.
Quid moror ' an mea Pygmalion dum moenia frater 225DeStruat, aut captam dueat Gaetulus Iarbasi Saltem si qua mihi de te suscepta missot Ante fugam subolos, si quis mihi parvulus aula
Luderet Aeneas, qui te tamen Ore roserret, Non equidem omnino capta ac deserta viderer. 300 Dixerat. Ille Iovis monitis inmota tenobat Lumina, et obniXus curam Sub corde premebat. Iandem pauea refert: Ego te, quae plurima fando Enumerare Vale8, nuru quam, Boona, negab0 Promeritam; nec me meminisse pigebit lissac, 3 5 Dum memor ipse mei, dum spiritus hos regit arti R. Ι'ro re pauca loquar. Nequo ego hane abscondore furto Nperavi, ne finge, fugam, nec coniugiS umquam J'1aotondi taedas aut haec in foedera Veni. Ille si fata meis paterentur ducere vitam 3 0 Auspiciis ot Sponte mea Consonore CUPIS, Urbem Troianam primum duleisque meorum I.eliquias colerem, Priemi tecta alta manerent,
Et recidiva mahu posuissem Pergama i vietis. Sed nune Italiam magnam Gryneus Apollo, 315
Italiam Lyciae iussere capeSSere SorteS; Hic amor, haec patria e8t. Si te Karthaginis arces, Phoenissam, Libycaeque aspectus detinet urbis, Quas tandem, Ausonia Teucros con8idere terra,
163쪽
A EN EIDOS LIB. IV. 151 Invidia osti Et n08 sas extera quaerere regna. 350Mo patris Anchisae, quotiens humentibus umbris Nox operit terras, quotien8 9 Stra ignea Surgunt, Admonui in somnis ot turbida terret imago; Mo puer Ascanius capitisque iniuria cari, Quom regno Hesperiae fraudo et fatalibus arvis. 355 Nunc otium interpres divom, Iove mi88us ab ipso
Detulit; ipse deum manifesto in lumino vidi
Intrantem murOS, VOeemque his nuribus hausi. Desine mequo tuis incendero teque quereli8; 360
Talia dicentum iamdudum nVersa tuetur, IIuc illuc volvens oculos, totumque pererrat Luminibus tacitis, of Sic ReeenSa profatur: Noe tibi diva parens, generi8 nee DardanuS auetor, 365 Perfido; sed duris genuit te cautibus horrens CaueaSuS, Hyrcanaeque admorunt ubera tigres. Nam quid dissimulol aut quae me ad maiora reservolNum fletu ingemuit nostrot num lumina flexit lNum lacrimas victus dedit, aut miseratus amantem est ΤQuae quibu8 anteferam ' Iam iam nec maxuma Iuno, 371Nec Saturnius haec oculis pater aspicit aequiS. Nusquam tuta fides. Eiectum litore, egentem
Excepi et regni demens in parte l0cavi;
Hou furiis inconsa sorori Nunc augur Apollo, Nune Lyciae Sortes, nune et Iove missus ab ipso Interpres divom fert horrida iussa Per nurnS. Scilicol is Superis labor est, ea cura quietOS Sollicitat. Neque te teneo, neque dicta refello; 380 I, sequere Italiam Ventis, pete regna per unda S. Spero equidem mediis, si quid Ρia numina pDSSunt, Supplicia hausurum Scopulis, et nomino Dido
Saepe VOeaturum. Sequar atris ignibus ab8en' Et, cum frigida mors anima seduxerit artuS, 386Omnibus umbra locis adero. Dabis, inprobe, PoenaS. Audiam, et haec Manis veniet mihi fama sub imos. His medium dictis Sermonum abrumpit, et nurn SAegra fugit, Seque ex oculis avertit et Rufert,
164쪽
Linquens multa metu cunctantem et multa parantem Dicere. Suscipiunt famulae, conlapSaque membra Marmoreo res uit thalamo Strati8que reponunt. At pius Aeti as, quamquam lenire dolentem Solando cupit et dictis avertere cura S, Multa gemens magnoque animum labefactuS amore, Iussa tamen divom OXSequitur, claSSemque reVisit. Tum vero Teucri incumbunt et litoro celsas Deducunt toto navis. Natat uncta carina, Frondentisque serunt remos et robora silvis Inlabricata, fugae Studio. Migrantis cernas, totaque ex urbe ruentiS. Ac velut ingentem formicae sarris acervum Cum populant, hiemi8 memoreS, tectoque reponunt It nigrum campi8 agmen, Praedamque per herbas Convectant calle angu8to; pars grandia trudunt obnixae frumenta humeri8; pars agmina cogunt Castigantque moras; opere OmniS Semita servet.
Quis tibi tum, Dido, cernenti talia SenSUS, Quosve dabas gemitus, cum litora fervorse Iato
Prospiceres arce eX Summa, totumque Videres
Misceri ante oculos tantis clamoribus aequori Inprobe amor, quid non mortalia pectora cogisl Ire iterum in lacrimas, iterum temptare precando C0gitur, et Supplex animos Submittere amori, De quid inexpertum frustra moritura relinquat. Anna, Vides toto properari litorol Circum
Undique donvenere; vocat iam carbaSUS auraS, Puppibus et laoti nautae inpOSuere CoronnS. Hunc ego si potui tantum Sperare dolorem, Et Perferre, Soror, potero. MiSerae hoc tamen unum EXSequere, Anna, mihi; solam nam perfidus illo Te colere, arcanos etiam tibi credere Sensus; Sola viri mollis aditus et tempora noraS I, Soror, atque hOStem Supplex adfare Superbum: Non ego cum Danais Troianam exscindere gentem Aulide iuravi, classemve ad Pergama miSi, Nec patris Anchisae cinerem Manisve revelli: Cur mea dicta negat duras demittere in aurist Quo ruit' extremum hoc miserae det munus amanti:
165쪽
AENEIDOS LIB. IV. . 1 53 Exspuetct tacitumque fugam ventosque serentis. 430Non iam coniugium antiquum, quod prodidit, oro, Nec pulchro ut Latio careat regnumque relinquat; Tempus inane peto, requiem Spatiumque furori,
Dum mea me Victam doceat fortuna dolore. Extremam hanc Oro Veniam iSerere SororiS-; 435
Quam mihi cum dederis, cumulatam morte remittam. Talibus orabat, talisque miserrima fetus Fertque refertque soror. Sed nullis ille movetur Fletibus, aut voces ullas tractabilis audit; Fata obstant, placidasque viri deus Obstruit auri
Ac velut annoso validam cum robore quercum
Alpini Boreae nunc hinc nunc satibus illinc Eruere inter se certant; it stridor, et altae Consternunt terram concusso stipite frondes; Ipsa haeret Scopulis, et, quantum Vertice ad auras 445 Aetherias, tantum radico in Tartara tendit: Haud secus adsiduis hinc atque hinc Vocibus heros Tunditur, et magno perSentit pectore curaS; Mens inmota manet; lacrimae Volvuntur inaneS. Tum vero infelix satis exterrita Dido Mortem orat; taedet caeli convexa tueri. Quo magis inceptum peragat lucemque relinquat, Vidit, turicremis cum dona inponeret ariS-
Horrendum dictu-latices nigreSeere Sacros Fusaque in Obscenum Se Vertere Vina eruorem.
Hoc visum nulli, non ipsi ossata sorori. Praeterea fuit in tectis de marmore templum Coniugis antiqui, miro quod honore colebat, Velioribus niveis et festa fronde revinctum: Hinc exaudiri voces et verba vocantis Visa Viri, nOX cum terras Obscura teneret; Solaque culminibus sorali carmine bubo Saepe queri et longas in fletum ducere Voces; Multaque praeterea vatum praedicta priorum Terribili monitu horrificant. Agit ipse furentem In Somnis feruS Aeneas; semperquo relinqui Sola sibi, semper longam incomitata videtur Ire viam et Tyrios deserta quaerere terra. Eumeninum veluti demens videt Umina Pentheus,
166쪽
151 si ' VERGILI MARONIS Et solum geminum ut duplicis se ostendero Thebas; mΛut Agamemnonius sua unis agitatus Orestos Armatam facibus matrem et serpuntibus atris Cum fugit, ultricesviro sedent in limino Diruo.
Ergo ubi concepit furias ovicta dolore Decrevitque mori, tempu8 Secum iΡ8a modumque δExigit, et, mae8tam dictis adgressa sororem, Consilium voltu tegit, ae 8hem hodie Serenat: IuVPi, gerfana, Vitim, a sitare S Ori-Qua o mihi reddat eum, Vel eo me' Solvat amantem. Occani sinem iuxta solemque cadentem Ultimus Aethiopum l0cus est, ubi maxumus Atlas Axem humero torquet stellis ardentibus aptum: ine mihi Massylae genti8 mon Strata Sacerdo, Hosperidum templi custos, epulasque draconi Quae dabat et sacros sorVabat in arbore ramos, Spargens humida mella Soporiferumque pari ver Haec se carminibus promittit solvere montes, Quas velit, ast aliis duras inmittere curas; Sistero aquam fluviis, et vertere Sidera retro;
Sub pedibus terram, et descendere montibuS Ornos. Testor, cura, deOS et te, germana, tuumque Dulce caput, magicas invitam accingier artis. Tu Secreta pyram tecto interiore sub auras Erige, et arma viri, thalamo quae fixa reliquit Impius, eXHViasque Omnis, lectumque iugalem, Qu0 Perii, Superinponant: abolere nefandi
Cuncta viri monumenta iuVat, Ino Stratque SACCP s. Haec ossata silet; pallor simul Oecupat ora. Non tamen Anna novis praetexere funere SueriS 5 0 Germanam credit, nee tantOA mente furores
Concipit, aut graviora timet, quam morte Sychaei. Ergo iusSa Parat. At regina, pyra penetrali in sede Sub auras Eructa ingonii taedis atque ilice Secta, 505 Intonditque locum sertis et fronde coronat.
Essigiemque toro locat, haud ignara futuri.
Stant arae circum, et crinis offusa SacerdOS
167쪽
AENEIDOS 1 113. 1V. 155 Tor contum tonat ore deos, Erebumque Chaosque 510 Tergeminamque Hecaten, tria virginis ora Dianae. Sparserat et latices simulatos sontis Averni, Falcibus et messae ad Lunam quaeruntur aeniSPubentus herbae nigri eum laeto Veneni; Quaeritur et nascentis equi de fronte revolsus 515 Et matri praereptuS amor. Ipsa mola manibusque piis altaria iuxta, Unum exuta pedem Vinclis, in VeSte recineta, Testatur moritura deos et conscia sati Sidera; tum, si quod non aequo foedere amantiS 5so Curae numen habet iustumque memorque, Preentur. Nox erat, et placidum carpebant fessa soporem Corpora per terraS, Silvaeque et Saeva quierant Aequora, cum medio Volvuntur Sidera lapsu, Cum tacet omnis ager, DocudeS Pietaeque VoluereS, 525 Quaequo lacus late liquidos, quaeque aspera dumis Rura tenent, Somno positae sub nocte silenti Lenibant curas, et corda oblita laborum . At non infelix animi Phoenissa, nee umquam solvitur in somnos, oculisve aut pectore noctem 530 Accipit: ingeminant curae, rurSHSquo reSurgenSSaevit amor, magnoquo irarum suetuat aestu. Sic adeo insistit, secumque ita corde volutat: Eii, quid agol rurSusno Proe08 inriSa priores Experiar, Nomadumquo petam connubia SuppleX, 535 Quos ego sim totiens iam dedignata maritos lIliacas igitur classis atque ultima Teucrum Iussa sequari quiane auXilio iuvat anto levatos, i Et bene apud memores veteris stat gratia factit Quis me autem, lac Velle, sinet, ratibUSVe SuperbiS 510 Invisam accipieti nescis heu, perdita, necdum Laomedonteae sentis periuria gentis lQuid tumi sola fuga nautas comitabor ovantiSi An Tyriis omniquo manu Stipata meorum Inserar, et, quos Sidonia vix urbe revelli, 515RurSHS agam Pelago, et ventis dare vela ii obolQuin morere, ut merita es, ferroque aVerte dolorem. Tu lacrimis evicta meis, tu prima furentem Hi', germarin, malis oneras ni tuo obi icis hosti. 13
168쪽
156 P. VERGILI MARONI Non licuit thalami expertem sino crimino vitam 550
Degere, more serae, taliS nee tangere curast Non servata fides, cineri Ρromissa Sychaeol rantos illa suo rumpebat Pectore queStUS. Aonoas celsa in puppi, iam certuS eundi, Carvebat somnos, rebu8 iam rite paratiS. 555 Huic so forma dei voltu rodeuntis eodem obtulit in somnis, rursusque ita ViSa monere QS Omnia Mercurio similis, Vocemque colorem quo Et crinis flavos ot membra decora iuventa Nato dea, potes hoc sub casu dueere SomnOS, 560Nec, quae te circum Stent deinde Pericula, cerni S, Demens, nec Zephyros audis Spiraro Seeundosi Illa dolos dirumque nefas in pectore VerSat, Certa mori, varioque irarum fluctuat aestu.
Non fugis hinc praeceps, dum praestipitare p0teStral 565
Iam mare turbari trabibus, Saevasque Videbis Conlucere saces, iam servore litora flammis, Si to his attigerit terris Aurora morantem. Heia age, rumpe moras. Varium et mutabile Semper Femina. Sic fatus nocti se inmiscuit atrae. 670Tum Vero Aeneas, Subitis exterritus umbris, Corripit e somno corpus sociosque fatigat; Praecipites vigilate, Viri, et considite transtris; Eolvite vela citi. Deus aethero missus ab alto Festinaro fugam tortosque incidero funis 575 Ecce iterum stimulat. Sequimur te, Sanete deorum, Quisquis es, inperioque iterum ParemuS OVanteS. Adsis o placidusque i 's, es Sidera caelo Dextra feras. Dixit, vaginaque eripit en8em Fulmineum, strictoque fovit retinacula serro. 580 Idem Omnis simul ardor habet, rapiuntque ruuntque; Litora deseruere; latet sub classibus aequor; Adnixi torquent spumas et caerula Verrunt. Et iam prima novo spargebat lumino terras Tithoni croceum linquens Aurora cubile. 585 Regina e speculis ut primum albescere lucem Vidit ot aequatis classem procedere VeliS, Litoraque ot vacuos Sensit Aine remige PortUS, Terque quaterque manu Poetus roreu88 1 dccorum
169쪽
AENEIDOS LIB. IV. i57Flaventisquo abscissa comas, Pro Iuppitori ibit 590IIic, ait, et nostris inluserit advena regnis'
Non arma expedierit, totaque eX urbe Sequentur,
Doripient quo rates alii navalibus J Ite, Ferto citi flammas, dato tela, inpellite remos l- 'Quid loqu0ri aut ubi sumi Quae montem insania mutati Insolix Didol nunc to facta impia tangunti 590
Tum docuit, cum sceptra daba8.-En dextra fidesque, Quem Secum patrios aiunt portare Penatis, Quem subiisse humeris consectum aetate parentem -N0n potui abreptum divellere corpus et undis ' 600 Spargeret non socios, non ipsum absumere ferro Ascanium, patriisque epulandum ponere mensiSi Verum anceps pugnae fuerat fortuna.-Fuisset; Quem motui moriturat Faces in castra tulissem, Inplessemque foros flammis, natumque patremque 605 Cum genere exstinxem, memet Super ipsa dediSSOm.- .
Sol, qui terrarum flammis opera Omnia lustras, b d Tuque harum interpres curarum et conscia Iuno, Nocturnisque Hecato triviis ululata per urbeS, Et Dirae ultricus, ct di morientis Elissae, ut 0Λccipito haec, meritumque malis adVertite numen, Et nostras audito preeos. Si tangere portus
Insandum caput ac terris adnare neceSSO OSt,
Et sic sata Iovis poscunt, hic terminus haeret: At bollo audacis populi vexatu8 et armis, sit 5 Finibus extorris, conpleXu avolsu8 Iuli, Auxilium inploret, videatque indigna suorum Funera; nec, cum Se Sub leges paeis iniquae Tradiderit, . ro no aut olmata luce fruatur; Sod eatat ante diem mediaque inhumatus arena. 620
Haec precor, hane Vocem eXtremam eum Sanguine lando.
Tum Vos, O Tyrii, Stirpem et genus omne suturum Exorcete odiis, cinerique haec mittito nostro Munera. Nullus amor populis, nee foedera Sunto. EXOriare aliquis noStris ex Ossibus ultor, 625 Qui fuco Dardanios surroque Sequare colonOS, Nunc, olim, quocumque dabunt se tempore Vires. Litora litoribus contraria, fluctibus undas Inprecor, arma armi8; Plignent ipAi trist Do si 'A'Mo.
170쪽
Haec ait, et partis animum Vel Sabat in Omnis, 630 Invisam quaerens quam Primum abrumpere lucem. Tum brevitur Barcon nutricem adfata Sychaui; Νumque Suam patria antiqua cinis utor habebat i Annam cara mihi nutrix huc Siste Sororem;
Dic corpus properet fluviali Spargere lympha, 635 Et pecudes Soeum et monStrata piacula ducat; Sic veniat; tuque ipsa pia tege tempora Vitta. Sacra Iovi Stygio, quae rite incepta Paravi,
Porsicuro est animuS, sinonaque inponere curis, Dardanii quo rogum capi sis permittere flammae. 610 Sic ait. Illa gradum Studio celerabat anili. At trepida, ct coeptis inmanibus os Dra Dido, Sanguineam volVenS aciem, maculisque trementis Interfusa genas, et pallida morte futura, Interiora domus inrumpit limina, et alt03 615 Conscendit furibunda rogos, ensemque recludit Dardanium, non hos quaeSitum munus in USUS. Hic, postquam IliacaS Vestes notumque cubilo Conspexit, paulum lacrimiS et mente morata, Incubuitque toro, dixitque noviSSima Verba: 650 Dulces exuviae, dum fata deu8que Sinebat, Accipite hanc animam, meque his eXSolvite curis. Vixi, et, quem dederat curSum fortuna, peregi; Et nunc magna mei sub terras ibit imago. Urbem praeclaram statui; mea m0enia vidi; 635 Ulta virum, Poenas inimico a fratre recepi; Felix, heu nimium felix, si litora tantum Numquam Dardaniae tetigissent nostra carinael Dixit, et, os inpressa toro, Moriemur inulta et Sed moriamur, nit. Sic, Sic iuvat ire sub umbras. Hauriat hunc oculis ignem crudolis ab alto
Dardanus, et nostrae secum ferat omina mortis.
Dixerat; atque illam media inter talia ferro
Conlapsam a Spiciunt comites, enSemque Cruore Spumantem, SparSaSque manus. It clamor ad alta ossa Atria; concussum bacchatur Fama per urbem.
Lamentis gemituque et semineo ululatu Tecta fremunt; resonat magnis plangoribuS aether. Non aliter, quam si inmissis ruat hostibus omnis