Publi Vergili Maronis opera

발행: 1873년

분량: 350페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

131쪽

AENEIDOS LIB. II. Arma, viri, serto arma; vocat lux ultima victos. Reddito mo Danais; sinito instaurata revisam

Proclia. Numquam omnes hodie moriemur inulti. 670Hinc ferro accingor rursus clipeoque Sinistram Insertabam aptans meque extra tecta serebam. Ecce autem conplexa Ρqdos in limine coniunx

Llacrobat, parvumquo patri tondebat Iulum: Si periturus abis, et nos rape in Omnia tecum; 675 Sin aliquam expertus Sumptis Spem P0niS in armi S, Hanc primum tutare domum. Cui parvus Iulus,

Cui pater et coniunx quondam tua dicta relinquori 'Talia vociferans gemitu tectum omne replebat, Cum subitum dictuque oritur mirabile monStrum. 680Namque manus inter maeStorumque Ora parentum Ecce levis summo de vertice visus Iuli Fundore lumen apex, tactuque innoxia mollis Lambere flamma coma8 et circum tempora pnSci.

Nos pavidi trepidare metu, crinemque flagrantem 685 Excutere et Sanctos re8tinguere fontibus ignis. At pater Anchises oculos ad sidera laetus Extulit, et caelo palmas cum voco tetendit: Iuppiter Omnipotens, precibus si flectoris ullis, Aspice nos; hoc tantum; et, Si pietate meremur, 690 Da deinde auxilium, pater, atque haec omina firma. Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore, Intonuit laevum. et de caelo lapSa per umbras

Stella lacum ducens multa cum luce cucurrit. Illam, Summa super labentem culmina tecti, 695 Cernimus Idaea claram se condere Silva

Signantemquo vias; tum longo limite sulcus Dat lucem, et lato circum loca Sullare fumant. Hic vero victus genitor se tollit ad auras, Adfaturque deos ot sanctum Sidus adorat. 700 Iam iam nulla mora est; Sequor, et, qua ducitiS, adSum. Di patrii, servate domum, SerVate nePotem. VeStrum hoc augurium, vestroque in numine Troia eSt. Cedo equidem, nec, nate, tibi comeA ire re HSO. Dixerat ille; et iam per moenia clarior igniS 705 Auditur, propiusque aestus incendia VolVunt. Erg0 age, caro Pater, cervici inponere n08trae;

132쪽

Quo re8 eumque cadent, unum et c0mmune Periclum,

Una salus ambobus erit. Mihi parvus Iulus 710Sit comes, et longe Servet Vestigia coniunX. Vos, famuli, quae dicam, animis advertite Vestris. Est urbe egressis tumulus bomplumque VetuStum Desertae Cereris, iuxtaque antiqua cupreSSUS Religione patrum multO8 Servata Per annOS. 715Hanc ex diverso sedem veniemus in Unam. Tu, genitor, cape Sacra manu patriosque Penatis; Me, bello e tanto digressum et caede recenti, Mirectare nefas, donec me flumine Vivo Abluero. 720 Haec satus, latos humeros subiectaque colla Veste super fulvique insternor pelle leonis, Succedoque Oneri; dextrae se parvus Iulus Inplicuit sequiturque patrem non passibus aequis; ne Subit coniunx. Ferimur per opaca locorum; 725 Et me, quem duduni non ulla iniecta movebant Tela neque advorso glomerati ex agmine Graii, Nunc Omnes terrent aurae, SOnus excitat Omnis Suspensum et pariter comitique onerique timentem. Iamque propinquabam portis, Omnemque Videbar 730 Evasi8se Viam, Subito cum creber ad auris Visus adesse pedum 80nitus, genitorque Per umbram Pro8piciens, Nate, exclamat, fuge, nate; Propinquant. Ardentis clipeos atque aera micantia cerno. Hic mihi nescio quod trepido male numen amicum 735

Confusam eripuit mentem. Namque avia curSuDum Sequor ot nota excedo regione Viarum,Heul misero coniunx fatone erepta Creusa Substitit, erravitne via, Seu la88a reSedit, Incertum; nee post oculis est reddita nostris. 7GNec prius ami8Sam respexi animumque refleXi, Quam tumulum antiquae Cereris Sedemque Sacratam Venimus; hio demum collectis Omnibus una Defuit, et comites natumque virumque fefellit. Quem non incusavi amens hominumque deorumque, 7GAut quid in eversa vidi crudelius urbe lΛ8canium Anctiisenque patrem Teucrosque Penatis

133쪽

AENEIDOS LIB. II. 121

Comat udo Sociis et curva Valle recondo; Ipso urbem repeto et cingor sulgentibus armis. Stat casus renovare omni8, Omnem Iue reverti 750Pur Troiam, et rursus caput obiectare periclis.

Principi. muli 0s ob uraque limina portae,

Qua greSSum extuleram, repeto, et Vestigia retro

Obso vata se a0r perfnoctem oti impino lustro.

Horror ubique animos, Simul ipsa Silentiai terrent.

Inde domum, si forte pedem; fi lacte tulisset

Mo refero. Inruerant Danai, eiaeetqui omne tenebant. dicet ignis edax Summa ad fastigia vento Volvitur; exsuperant flammae, furit aeStus ad auras. Procodo hi Priami sedes arcemquo ev18α 760Et iam porticibus vacuis Iunonis asylo Custodes lecti Phoenix et dirus L lixes

Praedam adservabant. Huc undique Troia gaga Incensis erepta adytiS, menSaeque deorum, CratereSque auro Solidi, captivaque vestis 765 Congeritur. Pueri et pavidae longo ordine matres Stant circum. Ausus quin etiam voces iactare Dor umbram Inplevi clamore Via S, maeStUS 1 IO CreuSam Nequiquam ingeminanS iterumque iterumque Vocavi. 770Quaerenti et tectis urbis sine suo furenti Infelix simulacrum atque, ipSius Umbra Creusae Visa mihi ante octilos et nota maior imago. Obstipui, steteruntque comae et VOX saucibus haesit. Tum sic adfari et curas his demero dictis: et 5 Quid tantum insano iuvat. indulgero dolori, O dulcis coniunx i non haec Sine numine divom Eveniunt; nee to hinc comitem asportare CreuSum Fas aut illo sinit superi regnator Olympi. Longa tibi Oxsilia, et Vastum maris aequor arandum, 780 Et terram Hesperiam venies, ubi Lydius arva Inter opima virum leni fluit agmino Thybris: Illic res laetae rognumque et regia coniuΠXParta tibi. Lucrimas dilectae pelle Creusae: Non ego Myrmidonum sedes Dolopumve superbas 785 Aspiciam, aut GraiiA servitum matribus ibo, Dudanis, et divae VeneriS LUPUS ;

134쪽

122 AENEIDOS LIB. II. Sed me magna deum Genetrix his dotinet oris.

Iamque Vale, et nati Serva Communi8 umorem.

Haud ubi dicta dodit, lacrimantem et multa volentem 7 Dicero deseruit, tenuiSque receSSit in nurnS. Tor conatus ibi collo dare bracchia circum: Ter frustra Imptandata manus effugit imago, Par levibus Ventis Voluerique Simillima Somno.

Sic domum socios c0nsumpta nocte reViSO. 795 Atque hic ingentum comitum adstuXiSSe BOVOrum Invenio admirans numerum, matreSque, VirOS Me,

Colluctam exsilio pubem, miserabile VOl S. Undique convenero, animiS OpibuSque Parati, In quascumque Velim pelago deducere terras. 800 Iamque iugis Summae surgebat Lucifer Idae Ducebatque diem, Danaique obsessa tenebant Limina portarum, nec spes Opis ulla dabatur; Cossi Et sublato montis genitore petiVi.

135쪽

P. VERGILI MARONIS

LIBER TERTIUS.

P0 QUAM res Asiae Priamique evertero gentem Inmeritam visum Superis, ceciditque superbum Ilium et omnis humo fumat Neptunia Troia, Diversa exsilia et deSertas quaerere terras Auguriis agimur divom, claSSemque sub ipsa Antandro et Phrygiae molimur montibus Idae, Incerti, quo sata ferant, ubi Sistere detur, Contra limusquo viros. ViX prima inceperat aestas, Et pater Anchisos dare satis vela iubebat; Litora cum patriae lacrimanS portu8que relinquo Et camp0s, ubi Troia fuit. Foror exsul in altum Cum sociis natoque Penatibus et magnis dis. Terra procul vastis dolitur Mavortiae campis, Thraces arant, aeri quondam regnata I Scurgo, Hospitium antiquum Troiae Sociique PeuateS, Dum Fortuna fuit. Foror huc, et litore curvo Moenia prima loco, satis ingressus iniquiS,

Aeneadasque meo nomen de nomine fingo.

Sacra Dionaeae matri divisque ferebam AuspicibuS coeptorum Operum, Suporoque nitentem Caelicolum regi mactabam in litore taeurum. Forte suit iuxta tumulus, quo cornea Summo Virgulta et densis hastilibus horrida myrtuS. Aecessi, Viridemque ab humo convellere silvam Conatus, ramis tegerem ut frondentibus aras, Horrendum ut dictu video mirabile monstrum. Nam, quae Prima Solo ruptis radicibus ari,

Vellitur, huic atro liquuntur sanguine guttiues

1015 20 25

136쪽

12. P. VERGILI MARONIS Et torram tabo maculant. Mihi frigidus horror Membra quatit, gelidusque coit formidine Sanguis. 30

Rursus ut alteriuA lentum convellere Vimen Insequor et cau88as penitus temptare latentis: Ater et alterius Aequitur de cortice Sanguis. Multa movens animo Nymphas Venerabar agrestis

Gradivumque patrem, Geticis qui praesidet arvis, 35

Rite secundarent visus omenque levarent.

Tertia sed postquam maiore hastilia nisu Adgredior genibusque adversae obhictor arenae Eloquar, an sileami emitus lacrimabilis imo Auditur tumulo, et vox reddita sertur ad auris: UQuid miserum, Aenea, lacerasi iam parce Sepulto; Parce pias scelerare manus. Non me tibi Troia Externum tulit, aut cruor hic de stipite manat. Heul fuge crudelis terras, fuge lituS RVarum. Nam Polydorus ego. Hic confixum serrea texit MTelorum seges et iaculis increvit acutis. Tum vero ancipiti mentum sormidine pressus Obstipui, steteruntque comae et vox faucibus haesit. Hunc Polydorum auri quondam cum pondere magno Infelix Priamus furtim mandarat alendum 50 Threicio regi, cum iam dissideret armis Dardaniae cingique urbem obsidione Videret. Ille, ut opes fractae Teucrum, et Fortuna receSSit,

Ros Agamemnonias victriciaque arma SecutuS,

Fas omne abrumpit; Polydorum obtruncat, et auro 55Vi potitur. Quid non mortalia pectora cogiS, Auri sacra famest Postquam pavor ossa reliquit, Delectos populi ad proceres primumque Parentem

MonStra deum refero, et, quae Sit Sententia, POSCO. Omnibus idem animus, scelerata eXcedere terra, f0

Linqui pollutum hospitium, et dare claS8ibUS RUStrOS. Ergo instauramus Polydoro funus: et ingens Aggeritur tumulo tellus; stant Μanibus arae, Caeruleis maestae vittis atraque cupreSSO, Et circum Iliades crinem de more solutae; so Inserimus tepido spumantia cymbia lacte sanguinis et sacri pateras, animamque sePulchro Condimus, et magna Supremum Voce ciem .

137쪽

125 AENEIDOS LIB. III. Inde, ubi prima fides pelago, placataque Venti

Dant maria et lenis crepitans Vocat auster in altum, 70Deducunt socii navis et litora conplent. Provehimur portu, terraeque urbeSque recedunt. Sacra mari colitur medio gratissima tellus Nereidum matri et Neptuno Aegaeo, Quam pius Arcitenens Oras et litora circum 75 Errantem Mycono e cel8a Gyaroque revinxit, Inm0tamque coli dedit et contemnere ventos.

Huc soror; haec fossos tuto placidissima portu Accipit. Egressi veneramur Apollinis urbem. Rex Anius, rex idem hominum Phoebique sacerdos, 80 Vittis et saera redituitus itempora lauro, Occustit; veterem Anchisen adgnoscit amicum. Iungimus hospitio dextras, et tecta SubimuS. Templa dei saxo venerabyr Structa VetuSto: Da propriam, Thymbraee, domum; da moenia fessis 85 Et genus et mansuram urbem; serva altera Troiae Pergama, reliquias Danaum atque inmitis Achilli. Quem sequimur i quove ire iubest ubi ponere sedes lDa, Pater, augurium, atque animis inlabere nostris. Vix ea fatus eram: tremere Omnia Visa repente, 90

Liminaque laurusque des, totu8que moveri Mons circum, et mugire adytis cortina reclusis. Submissi petimus terram, et Vox fertur ad auris: Dardanidae duri, quae Vos a stirpe parentum Prima tulit tellus, eadem vos ubere laeto κAccipiet reduces. Antiquam exquirite matrem. Hic domus Aeneae cunctis dominabitur oris, Et nati natorum, et qui nascentur ab illis. Haec Phoebus; mixtoque ingens exorta tumultu Laetitia, et cuncti, quae sint ea moenia, quaerunt, 100 Quo Phoebus vocet errantis iubeatque revertit mTum genitor, Veterum volvens monumenta Virorum,

Audite, o Proceres, ait, et spes discite Vestra8: Creta Iovis magni medio iacet insula ponto; M0ns Idaeus ubi, et gentis cunabula nostrae. 105 Centum urbes habitant magnas, uberrima regna; Maxumus unde pater, si rite audita recordor, Teucrus Rhoeteas primum est advectus ad oras,

138쪽

126 P. VERGILI MARONIS

Optavitque locum regno. Nondum Ilium et arcus Pergameae steterant; habitabant vallibus imis. 110Hinc mater cultrix Cybelae Corybantiaque aera Idaeumque nemus; hinc fida silentia Sacris, Et iuncti currum dominae subiere leones. Ergo agite, et, divom ducunt qua iu88a, Sequamur;

Placemus ventos et Gn08ia regna Petamus. 115

Nec longo distant cursu; modo Iuppiter adsit, Tortia lux classem Cretaeis sistet in Oris. Sic fatus, meritos aris mactavit honores,

Taurum Neptuno, taurum tibi, pulcher Apollo, Nigram Hiemi pecudem, Zephyris felicibus albam. 120

Fama volat pulsum regni8 ce8Sisse paternis Idomenea ducem, deSertaque litora Cretae, HOSte Vacare domos, SedeSque udStare relictas. Linquimus Ortygiae portuS, Pelagoque VolamuS, Bacchatamque iugis Naxon viridemque Donysam, 125 Olearon, niveamque Paron SparSaSque per aequor Cycladas et crebris legimus freta consita terris, Nauticus exoritur Vario certamine clamor; Hortantur socii: Cretam ΡrORVOSque Petamus. Prosequitur Surgen8 a puppi Ventus eunti8, 130 Et tandem antiquis Curetum adlabimur oris. Ergo avidus muros optatae molior urbis, Pergameamque Voco, et laetam cognomine gentem Hortor amare Deos arcemque attollere tectis. Iamque sero sicco subductae litore puppes; 135 Connubiis arvisque novis Operata iuventus; Iura domosque dabam: subito cum tabida membris, Corrupto caeli tractu, miserandaque venit Arboribusque satisque lues et letifer annus. Linquebant dulcis animas, aut aegra trahebant 143C0rp0ra; lupi Sterilis exurere Sirius agi OR;

Arehant hegbaq, et victum seges laegra Iadgabat.

Rursus ad Gabium Ortygipe Phobbumque 'Telmen80

Quam lassis finem rebius ferat s unde lalborum 145 Temptare auxilium iubeat; quot Verteret curSUS. NOX erat, et terris animalia somnus habebat:

Esligios sacrae divum Phrygiique Penates,

139쪽

127 AENEIDOS LIB. III.

Quos mecum a Troia mediisquo ex ignibus urbis Extuleram, Viri ante oculos adstare iacentis 150 In somnis, multo manifeSti lumine, qua Se Plena per infortas fundebat luna sonostras; Tum sic adsuri et curas liis demoro dictis:

Quod tibi dolato Ortygiam dicturus Apollo est,

ic canit, et tua nos en ultro ad limina mittit. 155 Nos te, Dardania incensa, tuaque arma Seeuti, Nos tumidum sub te permensi cla88ibus aequor, Idem venturos tollemus in nStra nepotes, . Inperiumque urbi dabimus. Tu moenia magnis Magna para, longumque fugae ne linque laborem. 160 Mutandae sedes. Non haec tibi litora suasit Delius aut Cretae iussit considero Apollo. Est locus, Hesperiam Graii cognomino dicunt, Terra antiqua, potens armi8 atque ubere glaebae; ' Oenotri coluere viri; nunc fama minores 165 Italiam dixisse ducis de nomine gentem: Hae nobis propriae sedes; hinc Dardanu8 Ortus, Iasiusque Pater, genHS n quo princiΡΟ ΠOStrum. Surge age, et haec laetus longaevo dicta parenti Haud dubitanda reser: Corythum terrasque requirat 170 Ausonias. Dictaea negat tibi Iuppiter arva.

Talibus attonitus visis et voce deorum- Nec sopor illud erat, Sed coram adgnoscere voltus Velatasque comas praesentiaque Ora Videbar; Tum gelidus toto manabat corpore Sudor- 175 Corripio e Stratis corpu8, tendoque Supinas Ad caelum cum Voce manus, et munera libo Intemerata focis. Perfecto laetus honore Anchisen facio certum, remque ordine Pando. Adgnovit pr0lem ambiguam gemin0Sque parenteS, 180

Seque novo Veterum deceptum errore locorum.

Tum memorat: Nate, Iliacis exercito fatis, Sola mihi talis casus Cassandra canebat. Nunc repeto haeo generi portendere debita nostro, Et saepe Hesperiam, Saepe Itala regna VOeare. 185 Sed quis ad Hesperiae venturos litora Teucros Credereti aut quem tum vates Cassandra moveret 'Cedamus Phoebo, et moniti meliora Sequamur.

140쪽

128 P. VERGILI MARONIS

Sic ait; et cuncti dicto paremuS OvanteS. Hanc quoque deSerimuS Sedem, paucisque relictis amVola damus, Vastumque caVa trabe currimuS aequor. Postquam altum tenuere rates, nec iam amΡlius ullae Adparent terrae, caelum undique et undique pontus, Tum mihi caeruleus supra caput adstitit imber, Noctem hiememque serens, et inhorruit unda tenebris. Continuo Venti Volvunt mare magnaque Surgunt 190

Aequora; dispersi iactamur gurgite Vasto; Involvero diem nimbi, et nox humida caelum Abstulit; ingeminant abruptis nubibus ignes.

Excutimur cursu, et caecis erramuS in undis. 200

Ipse diem noctemque negat diSeernere caelo, Nec meminisse Viae media Palinurus in unda. Tris adeo incertos caeca caligine Soles Erramus pelago, totidem Sine Sidere noctes. Quarto terra die primum se attollere tandem 205Visa, aperire procul montis, ne VolVere fumum. Vela cadunt, remis insurgimuS; haud mora, nautaΟΑdnixi torquent spumas et eaerula Verrunt. Servatum ex undis Strophadum me litora primum

Accipiunt; Strophades Graio stant nomine dictae, 210 Insulae Ionio in magno, quas dira Celaeno Harpyiaeque colunt aliae, Phineia postquam

Clausa domus, mensasque metu liquere Priores. Tristius haud illis monstrum, nec SaeVior ulla Pestis et ira deum Stygiis sese extulit undis. 215Virginei volucrum voltus, foedissima ventriAPI Oluries, uncaeque manus, et pallida Semper ora fame. Huc ubi delati portus intravimu8, ecce Laeta boum passim campis armenta Videmus 220 Caprigenumque pecus nullo custode per herbas. Inruimus ferro, et divos ipsumque Vocamus In partem praedamque Iovem; tum litore curvo Exstruimusque toros dapibusque epulamur Opimis.

At subitae horrifico lapsu de montibus adsunt 225 Harpyiae et magnis quatiunt clangoribus alas, Diripiuntque dapes contactuque omnia foedant

SEARCH

MENU NAVIGATION