장음표시 사용
221쪽
AENEIDOS LIB. VII. 209 Instituuntque dapes, ct adorea liba per herbam Subiiciunt opulis, sic Iuppiter illo monebat- 110Et Corcule solum pomis agrestibus augent. Consumptis hic sorte aliis, ut Vertere morSUS Exiguam in Cererem penuria adegit edendi Et violare manu malisque audacibus Orbem Fatalis crusti patulis nec parcere quadriS, 115 Heus, etiam menSas consumimust inquit Iulus; Nec Plura adludetis. Ea vox audita laborum Prima tulit sinem, primamque loquentis ab ore Eripuit pater, ac stupefactus numine preSSit.
Continuo, Salvo satis mihi dubita Tollus, 120 Vosque, ait, o fidi Troiae salvete Penates: Hic domus, haec patria est. Genitor mihi talia namque,
Nunc repeto, Anchises satorum arcana reliquit: Cum te, nate, fames ignota ad litora voetum Accisis coget dapibus consumere menSaS, 125 Tum Aperare domos defessus ibique memento Prima locare manu molirique aggere tecta. Haec erat illa sanies; haec nos Suprema manebat, Exitiis positura modum. Quare agite et primo laeti cum lumine Solis, 130 Quae loca, quivo habeant homines, ubi moenia gentis, Vestigemus, et a portu diVerSa petamuS. Nunc pateras libate Iovi, precibusque Vocato Anchisen genitorem, et Vina reponite menSi S. Sic deinde effatus frondenti tempora ramo 135
Inplicat, et Geniumque loci primamque deorum Tellurem Numphasque et adhuc ignota precatur Flumina, tum Noctem Noctisque orientia Signa
Idaeumque Iovem Phrygiamque ex ordino Matrem Invocat, et duplicis Caeloque Ereboque parenteS. 140llic pater omnipotens ter caelo clarus ab alto Intonuit, radiisque ardentem lucis et auro Ipse manu quatiens Ostendit ab aethere nubem. Diditur hic subito Troiana per agmina rumor, A dvenisse diem, quo debita moenia condunt. 145 Certatim instaurant epulas, atque Omine magno Crateras laeti statuunt et vina coronant. Posterii cum prima lustrabat lampade terras
222쪽
210 P. VERGILI MARONIS Orta dies, urbem ot finis ot litora gentis Diversi explorant; haec fontis stagna Numici, Hunc Thybrim fluvium, hic fortis habituro Latinos.
Tum satus Anchisa dolectos ordino ab omni Centum Oratores augusta ad moenia regis Ire iubet, ramis volatos Palladis omnis
Donaque ferro viro, pacemque eXPOSeere TeueriS.
Haud mora, festinant iussi rapidisque seruntur Passibus. Ipso humili designat Inoonia so8su, Moliturque locum, primasque in litore sodes
Castrorum in morem pinnis atque aggere cingit. Inniquo iter omensi turris ac tecta Latinorum Ardua cernebant iuvenes, muroque Subibant. Ante urbem pueri et primaevo flore iuventus Exercentur equis, domitantque in pulVero currus, Aut acris tendunt arcus, aut lenta lacertis Spicula contorquent, cursuque ictuque laceSSunt: Cum Praevectus equo longaevi regis ad auris Nuntius ingentis ignota in veste reportat Advenisso viros. Illo intra tecta vocari Inperat, et solio medius consedit avito. lectum augu8tum, ingens, centum Sublime columniS, Urbe fuit summa, Laurentis regia Pici, Horrendum silvis et religione Parentum. Hic sceptra accipere et primos attollero fasces Regibus Omen. erat; hoc illis curia templum, Hae Sacris sedes epulis; hic ariete cae8o Perpetuis soliti patres conSidere menSiS. Quin otipui veterum offigies ex ordine avorum Antiqua e cedro, Italusque paterque Sabinus Vitisator, curvam Servans sub imagine falcem, Saturnusque Senex Ianique bifrontis imago, Vestibulo adstabant, aliique ab Origine regeS, Martiaque ob patriam pugnando Volnera paSSi. Multaque praeterea SacriS in postibus arma, Captivi pendent curru8, curVnequo SecureS, Et cristae capitum, et portarum ingentia clauStra, Spiculaque clipeique ereptaque rostra CariniS.
Ipse Quirinali lituo, parva quo Sedebat
Succinctus trahea. laeva quo unctio gerebat
223쪽
AENEIDOS LIL. VII. 211 Picus, equum domitor; quem capta cupidine coniunX
Tali intus templo divom patriaque Latinus Sede sedens Teucros ad Seso in tecta vocavit; Atque haec ingressis placido prior odidit oro:
Dicite, Dardanidae, neque enim noscimus et urbem 195 Et genus, auditiquo advertitis nequore CurSum, Quid petitist quae caussa rates, aut cuiuS egentis Litus ad Ausonium tot per vada caerula vexillSive errore Viae, Seu tempeStatibus acti,
Qualia multa mari nautae patiuntur in alto, 200 Fluminis intrastis ripas portuque SedetiS, Ne fugito hospitium, nove ignorato Latinos Saturni gentem, haud vinclo nec legibus aequam,
Sponte sua votorisque dei Se more tenentem. Atque equidem memini ama est obscurior anniS- 205 Auruncos ita ferre senes, his ortus ut agriSDardanus Idaeas Phrygiae penetrarit ad urbes Threiciamque Samon, quae nune Samothracia sertur. Hinc illum Corythi Tyrrhena ab sede profectum Aurea nunc Solio stellantis regia caeli . 2ὶ0 Accipit et numerum divorum altaribus addit. Dixerat; et dicta Ilioneus sic voce secutuS: I UX, genuS egregium Fauni, nec fluctibus actos Atra subegit hiemps vestris Succedere terris, Nec sidus regione viae litusve sesellit; 215 Consilio lianc omnes animisque volentibus urbem Adferimur, pulSi regnis, quae maXUma quondam Extremo veniens Sol aspiciebat Olympo. Ab Iove principium generis; Iove Dardana pubeSGaudet avo; rex ipso Iovis de gente Suprema, 220 Troius Aeneas, tua nos ad limina misit. Quanta per Idaeos saevis effusa Mycenis Tempestas ierit campos, quibus actus uterquo Europae atque Asiae fatis concurrerit Orbis, Audiit, et si quem tellus extrema resuSO 225 Submovet oceano, et si quom eXtenta plagarum
Quattuor in medio dirimit plaga Solis iniqui. Diluvio ox illo tot vaAta per aequora Vectilet
224쪽
212 P. VERGILI MARONIS Dis sodem Oxiguam patriis litusque rogamus
Innocuum et cuncti8 undamque auramque patentem. 230Non erimus regno indecores, nec Vestra feretur
Fama levis, tantive abolescet gratia facti, Nec Troiam Ausonios gremio excepi88o pigebit. Fata per Aeneae iuro dextramque potentem, Sivo fido seu quis bello est expertus ot armis: 235Multi nos populi, multae-no temno, quod ultro
Praeserimus manibus Vittas ac Verba precantia-
Et potiero sibi et voluere adiungere gentes; Sod nos sata deum vestras oxquirere terras Inperiis egere Suis. Hinc DardanuS Ortus; MoHuc repetit iussisque ingentibus urguet Apollo Tyrrhenum ad Thybrim et fontis vada sacra Numici. Dat tibi praeterea Fortunae parva prioris Munera, reliquias Troia ex ardente recePtas. Hoc pater Anchises auro libabat ad aras; 245Hoc Priami gestamen erat, cum iura Voeatis Μοre daret populis, Sceptrumque Sacerque tiaras Iliadumque labor VeSteS.
Talibus Ilionoi dictis defixa Latinus obtutu tenet ora, soloque inmobilis haeret, 250Ιntentos volvens Oculos. Nec purpura regem Picta movet, nec Sceptra movent Priameia tantum, Quantum in connubio natae thalamoque moratur;
Et votoris Fauni volvit sub pectore Sortem: Hunc illum satis externa ab Sede profectum 255 Portendi generum, paribusque in regna Vocari Auspiciis; hinc progeniem virtute futuram Egregiam, et totum quae Viribus Occupet orbem. Tandem laetus ait: Di nostra incepta secundent Auguriumque Suvmi Dabitur, Troiane, quod ΟΡtas. 260 Munera nec Sperno. Non VObi8, rege Latino, Divitis uber agri Troiaeve opulentia deerit. Ipse modo Aeneas, nostri Si tanta cupido est, Si iungi hospitio properat sociuSque Vocari,
Adveniat, voltus neve exhorrescat amicos. 265
Pars mihi pacis erit dextram tetigisse tyranni.
Vos contra regi mea nunc mandata referte.
Est mihi nata, viro gentis quam iungere nOStrae
225쪽
Non patrio ex adyto Sortes, non plurima caelo Monstra sinunt; generos externis adfore ab oris, 270 Hoc Latio restare canunt, qui Sanguine nOStrum Nomen in astra ferant. Hunc illum poscere sata Et reor, et, Si quid Veri menS augurat, OPto: Haec ossatus equos numero Pater eligit omni.
Stabant ter centum nitidi in praesepibus altis. 275 Omnibus extemplo Teucris iubet ordino duci Instratos ostro ulipedes pictisque tapetis; Aurea pectoribus demissa monilia pendent; Tecti auro, fulvum mandunt sub dentibus aurum; Absenti Aeneae currum geminosque iugalis 280 Semine ab aetherio, spirantis naribus ignem, Illorum de gente, patri quos daedala Circo Supposita de matro nothos furata creaVit.
Talibus Aeneadae donis dictisque Latini
Sublimes in equis redeunt, pacemque rePortant. 285 Ecce autem Inachiis sese referebat ab Argis Saeva IOVis coniunx, aurasque inVecta tenebat, Et laetum Aenean classemque ex aethere longo
Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno. Moliri iam tecta videt, iam fidere terrae, 290 Deseruisse rates. Stetit acri fixa dolore. Tum quassans caput haec condit pectoro dicta: Heu stirpem invisam, et satis contraria nostris Fata Phryguml num Sigeis occumbere campis, Num capti potuero capi l num incensa cremavit 295 Troia virosi medias acies mediosque per ignis
InVenere Viam. At, credo, mea numina tandem Fessa iacent, Odiis aut exsaturata quievi-Quin etiam patria excussos infesta per undas Ausa sequi, et profugis toto me opponere Ponto. 3 0Absumptae in Teucros vire8 caelique mariSquo
Quid Syrtes, aut Scylla mihi, quid vasta Charybdis
Profuiti optato conduntur Thybridis alveo, Securi pelagi atque mei. Mars perdere gentem Inmanem Lapithum valuit; concessit in iras 305ΙΡse deum antiquam genitor Calydona Dianae; Quod scelus aut Lapithas tantum, aut Calydona merentem l
226쪽
Ast ego, magna Iovis coniunx, nil linquere inausum duae potui Infelix, quae naemet in omnia vorti Vincor ab Aenea. Quod Si mea numina non sunt 310
Magna satis, dubitem haud equidem inploraro quod
Flectero si nequeo Superos, Acheronta movebo Non dabitur regnis, esto, prohibere Latinis, Atque inmota manet fatis Lavinia coniunx:Λt trahoro, atque moras tantis licet addere rebus; 315 At licet amborum populos eXSeiudere regum.
Hae gener atque Socer coeant mercede Suorum.
Sanguino Troiano et Rutulo dotabere, Virgo, Et Bellona manet tu pronuba. Nec laco 'tantum Cisseis praegnans ignis enixa iugalis; 320Quin idem Veneri partus suus et Paris alter, Funestaeque iterum recidiva in Pergama taedae. Haec ubi dicta dedit, terras horrenda potivit: Luctificam Allecto dirarum ab sodo dearum Infernisque ciet tenebris, cui tristia bella 325 Iraeque insidiaeque et crimina DOXia cordi. Odit ot ipse pater Pluton, Odere SororeS
sartareae monstrum: tot Sese Vertit in ora,
Tam saevae facies, tot pullulat atra colubris. Quam Iuno his acuit verbis, ac talsa satur: radHunc mihi da proprium, Virgo Sata Nocte, laborem,
Hanc operam, ne noster honos infractavo cedat Fama loco, neu connubiis ambire Latinum Aeneadae possint, Italosve obsidero finis. Tu potes unanimos armare in proelia fratres 833 Atque odiis versare domos, tu Verbera tectis Funereasque inferre laces, tibi nomina mille, Millo nocendi artes. Fecundum concute PectuS, Disiice conpositam pacem, sero crimina belli; Arma velit poscatque Simul, rapiatque iuventus. 3wExin Gorgonois Allecto insecta venenis Principio Latium ot Laurentis tecta tyranni Celsa petit, tacitumque obsedit limen Amatae,
Quam Super adventu Teucrum Turnique hymenaeis Femineae ardentem curaeque iraeque coquebant. 345 Huic dea cacruleis unum de crinibu8 anguem
227쪽
AENEIDOS LIB. VII. 215Coniicit inquo sinum praecordia ad intima subdis,
Quo suribunda domum monStro permisceat omnem. Ille, inter vestes et levia pectora laPSUS, Volvitur attactu nullo, fallitquo furentem, . Vipeream inspirans animam; fit tortilo collo Aurum ingens coluber, fit longae taenia vittac, Innectitque conias, et membris lubricus errat. Ac dum prima lues udo Subi Sa Veneno Pertemptat sensus atque ossibus inplicat ignem, Necdum animus toto percepit pectore flammam, Mollius, et solito matrum do more, locuta eSt, Multa super nata lacrimans Phrygiisque hymenaeis: Exsulibuqno datur ducenda Lavinia Teucris, O genitori nec tu miseret gnataeque tuique' 360 Nec matriA miseret, quam primo aquilone relinquet Perfidus, alta petens abducta Virgine, Praedo ilit non sic Phrygius penetrat Lacedaemona pastor Ledaeamque Helenam Troianas VeXit ad urbes. Quid tua sancta fidest quid cura antiqua tuorum 365 Et consanguineo totiens data dextera Turno iSi gener externa petitur de gente Latinis, Idque sedet, Faunique premunt te iuSSa ParentiS, . Omnem equidem sceptris terram quae libera nostris Dissidet, eXternam reor, et sic dicere divos. Et Turno, si prima domus repetatur origo, Inachus Acrisiusque patres mediaeque Mycenae. His ubi nequiquam dictis experta Latinum Contra stare videt, penitusque in Viscera lapsum Serpentis furiale malum, totamque Pererrat, Tum vero infelix, ingentibus excita monStris, Inmensam Sine more furit lymphata per urbem: Ceu quondam torto V0litans Sub verbere turbo, Quem pueri magno in gyro Vacua atria cireum Intenti ludo exorcent; ille actus habena Curvatis fertur spatiis; stupet inscia Supra ΙΠPubesque manus, mirata volubile buxum; Dant animos plagae. Non cursu segnior illo Por medias urbes agitur populOSquo ferocis. . Quin etiam in silvas, Simulato numine Bacchi, Maius ad0rta nefas maioremque Orga furorem,
228쪽
Evolat, et natam fmnd08is montibus abdit Quo thalamum oripiat TeucriS taeda8quo moretur Eu00 Bacche, fremens, S0lum te virgine dignum 'Vociferans: etenim m0llis tibi Sumere thyrs0sio lustrare choro, Sacrum tibi Pascero crinem
fama v0lat, furiisque accensa S Pectore matres Idem omnis Simul ardor agit, nova quaerere tecta. Deseruere domos, ventis dant c0lla comasque Ast aliae tremulis ululatibus aethera conplent' Uampineasquo gerunt incinctae pellibus haStas. IPSa inter medias flagrantem fervida pinum Sustinet, ac natao Turniquo canit hymenae0S, NanguIneam t0rquens aciem, torvumque repente inamat: I0 matres, audite, ubi quaeque, Latinae di qua PHS animis manet infelicis Amatae Grat1a, Si iuris materni cura remordet Solvite crinalis vittas, capite Orgia mecum.1alem inter Silvas, inter deserta ferarum,1 eginam Allecto stimulis agit undique Bacchi. Vostquam Visa Satis primos acui8Se furores ConSit1umque omnemque domum Vertisse Latini 1 rotinus hinc fuscis tristis dea tollitur alis Audacis Ilutuli ad muros, quam dicitur urbem Acrisioneis Danao landasse colonis Praecipiti delata Noto. Locus Ardea quondam doletus avis; et nunc magnum tenet Ardea nomen Sed Fortuna fuit. Tectis hic Turnus in altis 1am mediam nigra carpebat nocte quietem Allecto torvam faciem ct furialia membra Exuit; in voltus seso transformat anilis Et frontem obscenam rugis arat; induit albos crinis; tum ramum innectit oliva o :it Ualybs Iunonis anus templique sacerdos 'iuveni ante oculos his se cum vocibua offert: turne, t0t incassum fusos patiere labores Et tua Dardaniis transcribi sceptra colonis ΤRex tibi coniugium et quaesitas Sanguine dotes ADnegat, externuSquo in regnum quaeritur heres. 1 nunc, Ingratis offer te, inrise, periclis; Tyrrhenas, i, Sterno acies; tege pace Latinos.
229쪽
AENEIDOS LIB. VII. Haec adoo tibi me, placida cum nocte inceres, Ipsa palam sari omnipotens Saturnia iussit. Quare age, et armari pubem Portisque moveri Laetus in arma Para, et Phrygios, qui flumino pulchro
Caelestum vis magna iubet. Rex ipse Latinus, Ni daro coniugium et dicto parere fatetur, Sontiat, et tandem Turnum experiatur in armis Hic iuvenis, vatem inridens, sic Orsa VieiSSimore refert: Classis invoctus Thybridis undam Non, ut rere, meas effugit nuntius auris; Ne tantos mihi finge metus. Nec regia Iuno
Inmemor est nostri; Sed te victa situ verique effeta Senectus, O mater, curis nequiquam eXereet, et arma
Regum inter salsa vatem formidine ludit. Cura tibi, divom effigies et templa tueri, Bella viri pacemque gerant, quis bella gerenda. Talibus Allocto dictis exarsit in iras. At iuveni oranti subitus tremor Occupat artuS; Deriguere oculi: tot Erinys sibilat hydris,
Tantaque se lacies aperit; tum flammea torquens Lumina cunctantem et quaerentem dicere plura Reppulit, et geminos erexit crinibus anguis, 450Verberaque insonuit, rabidoque haec addidit oro: En ego victa Situ, quam Veri esseta senectuAΑrma inter regum salsa formidino ludit; Respice ad haec: adsum dirarum ab sede Sororum; Bella manu letumque gero. 155 Sic effata sacem iuveni coniecit, et atro Lumine fumantis fixit sub pectore taedag. Olli somnum ingens rumpit paVOr, OSSaque et artuSPerfudit toto proruptu8 corpore Sudor. Arma amens fremit, arma toro tectisquo requirit; 460 Saevit amor ferri et scelerata insania belli, Ira Super: magno Veluti cum flamma Sonore Virgea suggeritur costis undantis aeni, Exsultantque aestu latices; furit intus aquai Fumidus atque alte spumis exuberat amnis; 465Nec iam so capit unda; volat vapor ater ad aurasi
230쪽
218 P. VERGILI MARONIS Ergo iter ad regem polluta pace Latinum
Indicit primis iuvenum, ut iubet arma Parari, Iutari Italiam, detrudero finibus hostem; So satis ambobus Teucrisque venire Latinisque. Haco ubi dicta dodit divosque in vota vocavit.
Cortatim sese Rutuli exhortantur in arma. Iunc decus egregium formae movet atque iuventae, Hune utavi reges, hunc claris dextera factis.
Dum Τurnus Rutul0s animis audacibus inplet,AIlecto in Teucros Stygiis se ooncitat alis. Arte nova Speculata loeum, quo litore pulcher 1nSIdais cursuque feras agitabat Iulus, Hic subitam canibus rabiem Cocytia virgo obiicit et noto naris contingit Odore, Ut cervum ardentes agerent; quae prima laborum Caussa fuit belloque animos accendit agre8tis. Cervus orat forma praestanti et cornibus ingens 1yrrhidae pueri quem matris ab ubere raptum Nutribant Tyrrheusque pater, cui regia Darent
inperiis soror omni Silvia cura intexens ornabat cornua SertiS,
Peutreatque ferum, puroque in fonte lavabat. Ille manum patiens mensaeque adsuetus herili Errabat silvis rursusque ad limina nota Ipse domum Sera quamVi8 Se nocte serebat. Hunc procul errantem rabidae venantis Iuli
Ommovere CaneS, fluvio cum forte secundo Deflueret, ripaque aestus viridante levaret. Ipse etiam, eximiae laudiS SueeenSUS amore, Ascanius curvo direxit spicula cornu;
cu dextrae erranti deus afuit, actaque multo Peique uterum Sonitu perque ilia Venit arundo. Saucius at quadrupes nota intra tecta refugit, Succe8Sitque gemenS Stabulis, questuque cruentus Atque inploranti similis tectum omne replebat. Silvia prima soror, palmis pereu88a lacertOS, Auxilium vocat et duros conclamat agre8tis. Oili, pestis Onim tacitis latet aspera silvis, Inprovisi adsunt, hic torre armatuS ObuSto,