장음표시 사용
251쪽
AENEIDOS LIB. VIII. Rex prior haec:
Maxume Teucrorum ductor, quo Sospite numquam 470Hos oquidem Troiae victas aut regna latebor, Nobis ad belli auxilium pro nomine tanto Exiguae vires: liinc Tusco claudimur amni, Hinc Rutulus promit, ut murum circum80nat armis, Sod tibi ego ingentis populos opulentaque regnis 475 Iungere caStra Paro, quam fors in0Ρina salutoni Ostentat. Fatis huc te poscentibus adfers. Haud procul hinc saxo incolitur fundata vetusto
Urbis Agyllinae sonus, ubi Lydia quondam ' cns, bello praeclara, iugis inSedit Etruscis. 480Hanc multos florentem anno8 rex deinde superbo Inporio ot saevis tenuit Megentius armis.
Quid memorom infandas caedes, quid facta tyranni Esserat di capiti ipsius generique reserventi Mortua quin etiam iungebat corpora Vivis, 485
Conponens manibusque manuS utque Oribus ora,
Tormenti genus, et sanie taboquo fluentis Conplexu in misero longa Sie morte necabat. At lassi tandem cives insanda furentem Armati circumsistunt ipSumque domumque, dae obtruncant socios, ignem ad fastigia iactant. Illo inter caedom Rutulorum ela Sus in agros Confugere, et Turni stolandier hospitis armis. Ergo omnis furiis surrexit Etruria iustis; Regem ad supplicium praeSenti Marte reposeunt. 495His ego te, Aenea, ductorem milibus addam. Toto namque fremunt condensae litore puppe8, Signaque ferro iubent; rotinet longaevuS haruSPex Fata canens: O Maeonino delecta iuventus, Flos veterum Virtusque Virum, quos iustus in hostem 500Fort dolor et merita accondit Mogontius ira, Nulli fas Italo tantum Subiungore gentem
Externos optato duces. Tum Etrusca resedit Hoc acies campo, monitis exterrita divom. ΙΡse Oratores ad me regnique coronam 505 Cum sceptro misit mandatque insignia Tarchon, Succedam castris, Tyrrhenaque regna CI POSSI m.
Sod mihi tarda gelu sustulisquo ossetn SonestiuA
252쪽
Invidet inperium Suraeque ad sortia Vires. Natum exhortarer, ni mixtus matro Sabolla 510 Hinc partem patriae traheret. Tu, cuius ot annis Et generi fata indulgent, quom numina P0Serint, Ingredere, O Teucrum atque Italum sortissimo ductor. Hunc tibi praeterea, spes et Solatia nostri, Pallanta adiungam; sub te toleraro magistro 515 Militiam ct grave Martis opus, tua cernere sueta Adsuescat, primis ot to miretur ab annis. Arcadas huic oquites bis centum, robora pubis Lucta, dabo, totidemque suo tibi nomine Pallas. Vix ea fatus erat: defixique ora tonobant 520 Auncas Anchisiades et fidus Achates; Multaque dura suo tristi cum cordo putabant, Ni signum caelo Cytherea dedisset aperio. Namque inproviso vibratus ab aethero fulgor
Cum sonitu venit, et ruere Omnia Visa repente, 525 Tyrrhenusque tubae mugire per aethera clangor. Suspiciunt; iterum atquc iterum fragor increpat ingens. Arma tutor nubem caeli in regione Serena Per sudum rutilare vidoni et pulsa tonare. Obstipuero animis alii; sed Troius heroa 530 Adgn0vit sonitum et divae promisSa ParentiS. Tum memorat: Ne Vero, hOSpeS, ne quaere Profecto, Quem caSum Portenta ferant: ego poSeor Olb mPO. Hoc signum cecinit missuram diva creatrix, Si bellum ingrueret, Volcaniaque arma Per auraS 535 Laturam auxilio. Heu quantae miseris enodos Laurentibus instanti
Quas Ρ0enas mihi, Turno, dabist quam multa sub undas
Scuta virum galeasque et sortia corpora VolVDS,
Thybri patori P08cant acies, et foedera rumpanti 510 Hacu ubi dicta cludit, solio su tollit ab alto; Et primum Herculeis Sopitas ignibus aras Excitat, heSternumque Larem parvosque Penatis Laetus adit; mactant lectas de moro bidontis
Euandrus Paritor, pariter Troiana iuVentUS. 515
Post hinc ad navis graditur, foetosque reViSit; Quorum de numero, qui Soso in bella Sequantur, Praestantis virtute legit; Pars cetera Pronu
253쪽
Fertur aqua, Segnisque secundo defluit amni, mitia ventura Ascanio rerumque PatriSque. Dantur equi Teucris Tyrrhena petentibuS nrVR; Ducunt exsortem Aeneae, quem fulva leonis Pellis obit totum, praesulgenS unguibuS RUTOiS. Fama volat parvam Subito Volgata Per Urbem,
Ocius ire equitus Tyrrheni ad litora regis oo5Vota metu duplicant matres, Propiusque Periclo It timor, et maior Martis iam adparet imago. Tum pater Euandrus dextram conplexus euntis Haeret, inexpletus lacrimans, ne talia satur: O mihi practeritos referat si Iuppiter annOS,
uali8 oram, cum primam aciem Praeneste Sub ipsa Stravi scutorumque incendi Victor acerVOS, Et regem hac Erulum dextra sub Tartara misi, Nascenti cui tris animas Feronia mater- Horrendum dictu doderat, terna arma moVenda; 565 Ter leto sternendus erat; cui tum tamen omni AAbstulit haec animas dextra, et totidem exuit armis: Non ogo nunc dulci amplexu diVCllerer uSquam, Nate, tuo; neque finitimo Mogontius umquam Huic capiti insultans tot ferro saeva dedisset Funera, tam multis viduasset civibus urbem. At vos, O superi, et divom tu maXume rector Iuppiter, Arcadii, quaeso, miSereScite regiS, Et patrias audite preces: Si numina VeStra Incolumem Pallanta mihi, Si fata reSerVant,
Si visurus eum vivo et Venturia S in unum: Vitam oro; patior quemviS durare laborem. Sin aliquem infandum ca8um, Fortuna, minaris: Nunc, nunc O liceat crudelem abrumpere Vitam, Dum curae ambiguae, dum Spes incerta futuri, Dum te, care puer, mea Sola et Sera Voluptus, Conplexu teneo; gravior neu nuntius auris
Volneret. Haec genitor digressu dicta Supremo Fundebat; famuli conlapsum in tecta ferebant. Iamque udeo exierat portis equitatus aperti S, Aeneas inter primos et fidus Achates, Inde alii Τroiae proceres; ipso agmine Pallas In medio, chlamyde et pictis conspectus in armis:
254쪽
242 P. VERGILI MARONIS Qualis ubi Oceani perfusus Lucifer unda, Quem Venus ante alios astrorum diligit ignis, 5V
Extulit os sacrum caelo tenebrasque reSOlVit. Stant pavidae in muris matres, oculi8que Sequuntur Pulveream nubem et fulgenti8 aere cuterVnS.
Olli per dumos, qua proxuma meta Viarum, Armati tendunt; it clamor, et agmine laeto 595 Quadrupedanto putrem sonitu quatit ungula eamPum. Est ingens gelidum lucus prope Caeriti8 9mnem, Religione patrum latu sacer; undique colleSInclusere cavi et nigra nemus ubiote cingit. Silvano fama est veteris SacrasSe PelaSgOS, 600 Arvorum pecoriSque deo, lucumque diemque,
Qui primi finis aliquando habuere Latinos. Haud procul hinc Tarcho ot Tyrrheni tuta tenebant Castra locis, celsoque Omnis de collo videri Iam poterat logio, et latis tondebat in arvis. 605 Huc pater Aeneas ot bello loeta iuventus
Succedunt, fe88ique et equos et corpora curant. At Venus asetherios inter dea candida nimbos Dona ferens aderat; natumque in Valle reducta
Ut procul et gelido secretum flumine Vidit, 610 Talibus adfata ost dictis, seque obtulit ultro: En persecta mei promissa coniugis arte
Munera; ne mOX aut Laurentis, nate SuperbOS,
Aut acrem dubites in proelia poSeere Turnum. Dixit ot amplexus nati Cytherea Petivit; si 5Λrma sub adversa posuit radiantia quercu. Illo, duae donis et tanto laetus honore, Expleri nequit atque oculos per singula VolVit,
Miraturque interque manus et bracelita versat Terribilem cristis galeam flamma Sque Vomentem, G20 Fatiferumque ensem, loricam oX aere rigentem, Sanguineam, ingentem, quali8 cum caerula nubeS
Solis inardescit radiis longeque refulget;
Tum levis ocreas electro auroque recocto,
Ha8tamque, et clipei non onarrabile teXtum. 625 illic ros Italas B 01nanorumque triumphos, aud vatum ignarus venturique insciuS neVi, Fecerat ignipotoris; illie genus omne suturae
255쪽
AENEIDOS LIB. VIII. Stirpis ab Ascanio, pugnataque in ordine bella. Fecerat et viridi latam Mavortis in antro 63,
Procubuisse lupum; geminos huic ubera circum Ludere Pendenti8 puerOS, et lambere matrem inpavidos; illum tureti cervice reflexum Mulcero ulternos, et corpora fingere lingua. Noe procul hinc I 0mam et raptas sine more Subium 635ConSe8su caveae, magni S Circensibus actis, Addiderat, subitoque novum consurgere bellum Ilomulidis Tatioque soni CuribuSque SeveriS. Post idom inter So. posito certamine regeAArmati Iovis ante aram pateraSque tenentes s HStabant ot caesa iungebant foedera Porea.
Haud procul inde citae Mettum in diversa quadriguo
Distulorant ut tu dictis, Albane, manereA l Raptabatque viri mendacis viscera Tullus Per silvam, et sparsi rorabant Sanguine VOPreS. Nec non Tarquinium eiectum Porsenna iubebat Accipere, ingentique urbem obsidione premebat; Aeneadao in ferrum pro libertate ruebant. Illum indignanti similem, similemque minanti ASPiceres, pontem auderet quia Vellere Cocles, Et fluvium vinclis innaret Cloelia ruptiS. In summo custos Tarpeiae ManliuA arcis
Stabat pro templo et Capitolia celsa tenebat,
Romuleoque recens horrebat regia Culmo .. Atquo hic auratis volitans urgenteus aBSer
Porticibus Gallos in limine adesse canebat; Galli per dumos aderant, arcemque tenebant, D sensi tenebris et dono noctiS OΡneae; Aurea caesaries ollis, atque aurea VeStiS; Virgatis lucent sagulis; tum lactea colla Auro innectuntur; duo quisque Alpina coruScant GaeSa manu, Seutis Protecti corpora longi8. Hic exsultantis Salios, nudosque LusereOS, Laniger OSque apices, et lapsa ancilia caelo Extuderat; casino ducebant Sacra Per Urbem . Pilentis matros iri mollibus. Hinc procul addit Tartareas etlum Sedos, ulta ostia Ditis, Et Scelerum Pocu A, et to. Cutilina, minaei
256쪽
1 endentem scopulo, Furiarumque Ora trementem;
Soeretosque pios; his dantem iura Catonom. ' 670Haec inter tumidi lato maris ibat imago,
Aurea, sed suctu Spumabant caerula cano; Et circum argento clari delphines in orbum Aequora Verrebant caudi8 aeStumque Secabant. In modio classis aeratas, Actia bella, 675 Cornere erat; totumque instructo Mario videros Fervere Leucaten, auroque effulgere fluctus.
Hinc Augustus agens Italos in proelia Caesar Cum Patribus Populoque, Penatibus et magnis Dis, Stan8 celsa in puppi; geminaS cui tempora flammas
Laeta vomunt, patriumque aperitur Vortice SiduS.
Parte alia ventis et dis Agrippa secundis Arduus agmen agens; cui, belli inSigne Superbum, Tempora navali fulgent 1 OStrata corona. Hinc ope barbarica variisque Antonius armis, Victor ab Aurorae populi8 et litore rubro, Aegyptum virisque Orientis et ultima sucum Bactra vehit; Sequiturque, nefaSi Aegyptia coniunx.
Una OmneS ruere, ne totum Spumare reductis Convolsum remis rostrisque tridentibu8 aequor. 6s
Alta petunt; pelago credas innare revolsa8 Cycladas, aut montis concurrere montibus altos: Tanta mole viri turritis puppibus instant. Stuppea flamma manu telisque volatile ferrum Spargitur: arva nova Neptunia caede rube8cunt. Rogina in mediis patrio Vocat agmina sistro: Noedum etiam gemin08 a tergo re8picit anguis. onmigenumque deum monStra et latrator Anubis Contra Neptunum et Venerem contra quo Minorvum sola tenent. Saevit medio in certamine Mavors Caelatus ferro, tristeSque OX aethero Dirae; Et scissa gaudens vadit Discordia palla, Quam eum Sanguineo Sequitur Bellona flagollo. Actius haec cernens arcum intendebat Apollo Desuper: Omnis eo terrore Aegyptus et Indi, omnis Arabs, omnes Vertebant terga Sabaei. Ipsa videbatur ventis regina Vocatis
Vela dare, et laxos iam iamque inmittere lanis.
257쪽
2 'NEI DOS LIB. VIII. Illam iutor caedes pallentem morte futura Fcuerat Ignipotens undis et Iapyge ferri;
Contra autem magno maerentem corpore Nilum, Pandentemque Sinus et tota VeSte Vocantem
Cacruleum in gremium latebrosaque sumina Victos. At Caesar, triplici invectus Romana triumpho Moenia, dis Italis votum inmortale Sacrabat, 7l5Maxuma ter centum totam delubra per Urbem. Laetitia ludisque viae plausuque fremebant; omnibus in templis matrum choruS, OmnibuS Rrae; Ante aras terram caesi stravere iuvenci. IPSO, Sedens niveo candentis limine Phoebi, τω Dona recogno8eit populorum aptatque Superbis Postibus; incedunt Victae longo ordine genteS, . Quam variae linguis, habitu tam VeStr8 et armis.
Hic Nomadum genus et discinctos Mulciber Afros, Hic Lelegas Carasque sagittiferosque Gelonos 725 Finxerat; Euphrates ibat iam mollior undis; Extremique hominum Morini, B lienusque bicornis; Indomitiquo Dahae, et pontem indignatus AraXeS. Talia per clipeum Volcani, dona Parentis, Miratur, rerumque ignaruS imagine gaudet, 730 Attollens humero famamque et sata nePotum.
258쪽
ATQUE ca diversa penitus dum parte geruntur, Irim do caelo misit Saturnia Iuno Audaeoni ad Turnum. Luco tum forte parentis Pilureni Turnus sacrata valle Sedebat. Ad quem sic roseo Thaumantias Ore locuta e8t: 5 Turne, quod optanti divom promittere nemo Λuderet, volvenda dies, en, attulit ultro. Aenea S, urbe et sociis et classe relicta,
Sceptra Palatini sedemque petit Euandri. Nec satis: extremas Corythi penetraVit ad urbes, 10
Lydorumque manum collectos armat agreStis. Quid dubitast nunc tompus equ08, nune PDSeere curruS. Rumpe moras Omnis et turbata arripe eu Stra.
Dixit, et in caelum paribus se sustulit alis, Ingentemque fuga secuit sub nubibua arcum. Adgnovit iuvenis, duplicisque ad sidera palmas Sustulit, ac tali fugientem est Voce Secutus Iri, decus caeli, quis te mihi nubibus actam Dotulit in torrasi unde haec tam clara repente Tempestas' medium video discedere caelum, NPalantisque polo stellas. Sequor omina tanta, Quisquis in arma vocas. Et sic effatus ad undam ProeeSsit, summoque hausit de gurgite lymphas,
Multa deos orans, Oneravitque aethera VotiS. Iamque omnis campis exercituS ibat apertis, 25 Dives equum, dives pictai vestis et auri; MeSSapus primas acies, ΡοStrema coercent Tyrrhiduo iuvenes; medio dux agmine Turnus
259쪽
Vortitur arma tenens, et toto Vertice Supra eSt . Ceu Septem Surgens sedatis amnibus altus Per tacitum Ganges, aut pingui sumino Nilus Cum refluit campis et iam so condidit alveo. Hic subitam nigro glomerari pulvere nubem Prospiciunt Teucri, ac tenebras inSurgere C P S. Primus ab advorsa conclamat mole Caicus: Quis globus, O cives, caligine Volvitur atral Ferto citi ferrum, dato tela, a Seendite murOS. Hostis adest, lietat Ingenti clamore per omn18 Condunt se Teucri portas, et moenia conplent. Namque ita discedens Praeceperat OptumVS armIS Aeneas: Si qua interea fortuna fuisset,
Neu struere auderent aciem, neu credere Campo; Castra modo et tutos SerVarent nggere muros Ergo, etsi conferre manum Pudor iraque monstrui,
Obiiciunt portas tamen et Praecepta saceSwnt, Armatique cavis eXspectant turribus hostem. Turnus, ut ante VolanS tardum praeceSSerat agmen, Vio inti lectis equitum comitatus et urbiIDDrOVisus adest; maculis quem Thracius albis fortat equus, cristaque tegit galea aurea rubra.
Ecqui8 erit, mecum, HVene8, qHI PYImHS m hOStem - iEn ait. Et iaculum att0rquen8 emittit m auras, Principium pugnae, et campo SeM RrduHS mseli. Clamore excipiunt socii, fremituque sequuntur Horrisono ; Teucrum mirantur inertia coria: 55 Non aequo dare Se campo, non ObV1n 1erre Arma viros, Sed enStra χVere. Huc turbidus atque huc Lustrat equo muros, aditum Me PCr RVin quaerit.
Cum fremit ad caulas, VentOS PerpeSSUS et ImbrIS, Nocte super media; tuti sub matribus agni Balatum exercent; ille asper et mProbus 11 a Saovit in absentis; collecta fatigat e tenui Ex longo rabies, et Siccae Sanguine fauces lHaud aliter Rutulo muros et castra tuent1 Isinescunt irae ; duris dolor ossibus ardet, Oua temptet ratione aditus, et quae Vin claHSOS Excutiat Teucros vallo atque effundat in aequum.
260쪽
Classem, quae lateri castrorum adiuncta latebat, Aggeribus saeptam circum et surialibus undis, Invadit, sociosque incendia poscit Ovantis, Atque manum pinu flagranti fervidus inplui. Tum vero incumbunt; urguet praesentia Turni; Atquo omnis sacibus pubes accingitur atris. Diripuere focos; picuum fert fumida lumen Taeda et commixtam Volcanus ad astra savillam. Quis deus, o Mu8ae, tam saeva ineundia Teucris
Avertit ' tantos ratibus quis depulit ignis lDicite. Prisca fides facto, Sed fama PerenniS. Tempore quo primum Phrygia formabat in Ida Aeneas cla88em, et pelagi petere alta parabat, Ipsa deum fertur genetrix Berecyntia magnum Vocibus his adfata Iovem: Da, nate, Petenti, Quod tua cara parens domito te poscit OlymΡ0. I in ea silva mihi, multos dilecta per anno8;
Lucus in arce fuit summa, quo Sacra ferebant, Nigranti picea trabibusque ObSeuruS neerniS: Has ego Dardanio iuVeni, eum et SiS egeret, Laeta dedi; nunc sollicitum timor anxius angit. Solve motus, atque hoc precibuS Sine P08Se parentem, Neu curSu quassatae ullo neu turbine venti Vincantur; prosit nostris in montibus Ortas.
Filius huic contra, torquot qui sidera mundi O genetrix, quo sata vocasi aut quid petis istis'
Mortaline manu factae inmortale carina o Fas habeanti certusque incerta pericula lustrot Aeneas i cui tanta deo permissa potestas' Immo, ubi defunctae fi em portusque tenebunt AUSOniOS Olim, quaecumque evaserit undis Dardaniumque ducem Laurentia VeXerit urVM IMortalem eripiam formam, magniquo iubebo Aequoris e880 deas, qualis Nereia Doto Et Galatore secant spumantem pectore Pontum.
Dixerat, idque ratum Stygii per sumina fratris,
Per pice torrentis atraque Voragine ripas 1 Adnuit, et totum nutu tremefeeit olympum. Ergo aderat promissa dies, et tempora Parcae Debita conplorant: cum Turni iniuria Matrem