De Cathedra seu primatu singulari S. Petri in ecclesia catholica apostolica et romana libri duo Isaaci Haberti..

121쪽

in Derrimam pere singulari. Lia II.

de Ancinem Sacerdotio coniunctos & parca fuisse, i are neutiquam potest. Si enim Aaron Moysi conferatur ante Lasceptam sacerdoti, consecrationem , Moysi sane neque conjunctus Sacerdotio, neque par aut idem esse potem L P-- rat, ut ostendunt ea quae habet Vigilius Papatis Epist. ad Episcopos Galliarum, ubi se Moysi M. M . Episeopos vero alios Vicarios suo , Aaroni, qui Levita tantum erat: idque genere potius quam ossicio noc dum instituto: unde &Gregorio T heologo cum dicitur ἡ -τω - Si vero post inaugurationem: Iam soluscdm sit in Sacerdotis omcio constitutus, MO sem neque parem neque secundum habet. Conclusio quoque altera Eranistae ex Mosis& Aaronis comparatione ducta, repente conci dat , necesse e th. Petrus igitur σ maeus o ciορ- mi S icerdotiio uncti, m unum idemque Pontifex exstiterunt. Ιmo vero contrarium omnino conso.

quitur. Solus Aaron Pontifex Maximus: ergo solus Petrus. Ex loco S. Macarij, quid colligat Eranista, prorsus ignorat. Habet ille, inquit, λημν Γ

ἀωθιν- Τιμανlis , denique Petro ad es. succeskν, nouam Ecclesiam σ verum Sacerdotium iereditum gerens. Confert enim ibi Macarius Pe- trum Mosi, non quoad dignitatem, sed quoad si litudinem tribulationam : praecedentia

122쪽

Dissertatio de emarat. Petri eum Mose. Cap. I. uverba recolenda sunt: Moses inquit & Aaron quum Sacerdotium obtinerent multa passi sunt, Caiphas quum eorumCathedram tenerete contrario Iesum persecutus est: viri successit Petrus 3 Moysi persecutionem passo, non Vero

Caiphae persequenti. Si de Sacerdoti j & Cath

drae successione ageretur, aeque Petrus Caipbae ac Mosi successisset, aut potius inlue uni ac alle' ri non esiisset, si proprie loqueremur. Nec Sacerdotium enim, nec Cathedra Morsis aut Aaronis amplius est, sed Christi. Vnum est, quod tamen caussae suae immemor omiserat Eranista, nempe quod Moses dc Aa

thedram sedisse: verum id facillime de Mose ut

extraordinario primum, & de Aarone ut ordi c., A. nario postea summo Pontificet ves quod Mo- - .ses eam Cathedram fundarit, non ut Pontilax, sed ut institutor, Legissatorque Sacerdotij : Aaron vero Primus ut Sacerdos ea a Mose sus ceperit. In Mose siquide permansit eminens illa Potestas spiritalis simul & temporalis, Insti- . tutoris & Legissatoris summi utriusque Iudaeo tum Politiae, Ciuilis & Ecclesiasticae : qua Aarone ipso superior semper permania r secum dum quam Moses idem βαMλως in νο- ἐ--α

flulo Hebraeus. Elin ea ratine Moses Aarone

123쪽

In artio Luther.

semper maior exstitit, quia Christum repraesentabat, Aaron vero Petrum, ut libro primo diximus ex doctissimo Episcopo & Martyre Roffensi. Aaron igitur nunquam ut par, sed ut maior vel ut minor sub alia ratione Mosi comparatus, idem de Christi ut maioris de de Pauli ut minoris erga Petrum collatione iudicium relinquit.

DILUITUR ARGU MENTIAE M

alteram Antonij de Dominis ac Danista Art. IV. Ex titulo es oti Doctoris

Gentium Petitum.

CAP. II.

t. Paulus utraque ad Timotheum Epistola D OCTO REM GENTIvM se nuncupat: -ι L Oua in re, inquit Eranista, aequalitatem illam' i , , perlictam sesipsius cum Petro, ipsemet ostendit, quum & scribit: Creditum est mihi Euan λοι gelium praeputij, sicut & Petro Circumcisio- , ivd . nis. Ex quo patet eum fuisse peculiariter Apo- - stolum Rotrue quae Metropolis Gentium erat: ' & habuisse in eam, potestatem & auctoritatem V singularem, similem ei quae S. Petro conuenie- - ' bat. JQuod ingeniosὰ & solerterin simili fere negotio dixit TERTvLLIAN vs,id usurpare merito

124쪽

De titulo Doctoris Gentium. Cap. II. II possum, Non mihi tam bene est, immo non mihi tam Tretuli. d. male est, ut e postolos committam. Vt igitur neque B. Petro Apostoloruin Corypharo, neque Paulo, neque caeteris Apostolis vlla fiat iniuria, victdendum in primis quid commune, quid priuatum atque singulare, quoad Gentium institutionem attinet, omnes singulis, singuli omnibus , singuli tandem singulis collati habue

runt.

Omnibus primum id commune ac aequale sitit, ut in omnem Terrarum Orbem Euange- iij promulgandi, Ecclesiae fundandae ac distundendae, quocumque vel omnes vel singuli commearent ac insisterent, potestas ijs a Christo data factaque sit. Atque hoc tam ad Iudaeos quam versu' gentes. TERTvLLIANus ibidem ex scripturis. Christus ex discipulis duodecim Ter 'li deprςcipuos lateri suo adlegerat destinatos nati nibus Magistros. Itaque uno eorum decusso,re- celiquos undecim regrediens ad Patrem post re- . surrectione,jussit ire & docere nationes in lin- 2 lib. 18.guendas in Patrem,& in Filium, & in Spiritum' Sanctum. Statim igitur Apostoli, quos haec appellatio interpretatur, assumpto per sortem duodecimo Matthia in locum Iudae, ex aucto- ritate Prophetiae quae est in Psalmo David,con- ςς secuti promissiam vim Spiritus-sancti ad Virtu res & eloquium, primo per Iudaeam contesta

125쪽

i. De singulari Petri Primam. Lib. u. tis, dehinc in orbem profecti, eamdem Doctrinam eiusdem fidei Nationibus promulga

uerunt: & proinde Ecclesias apud unamquam ne ciuitatem condiderunt,a quibus traducem dei & semina doctrinae, caeterς exinde Ecclesiae mutuatae sunt, & quotidie mutuantur ut Ecclesiae fiant. Ac per hoc & Apostolicae depuniantur, ut soboles Apostolicarum Ecclesi rum. JSINCvLI vel omnibus reliquis vel singulis collati aequalem etiam habuerunt Euangelii praedicandi potestatem & Iurisdictionis uniuersalis in omnes alios fideles: in Coapostolos

vero suos, solus Petrus supremam obtinuit a ctoritatem, tanquam supremum Ecclesue C, put : quod aduersus Eranistam libro superiori ex omnium feculorum consensu demonstra

II. Ad rem igitur. Paulum Petro vult aequalem Eranista eo quod ipsi duo uniuersum velut O bem inter se diuiderent, Paulus quidem Gei tes . Petrus vero commissos sibi Iudaeos habens : quas praeter hominum veluti partes. nulla in terris superest. Videndum ergo qualis illa diuisio est. At neque diuisio est : utrique enim licuit in partem oppositam migrare : nam de Petrus ante Gentibus praedicauit . Gentiles conuertit. Unxit, spiritu unxit ac firmauit,

126쪽

De tituli Doctoris Gentium. C.7. II. IF Iudaeis nequaquam disceptantibus: Postea veris quam Paulo dextram dedit, liberalius ctiam Gentium saluti operam nauauit: sicut de Paulus G. licet Gentibus acidietior, per SynagoSas ta imen obambulans Euangelij verba praeie e fe- i7. iri. 13cit: Romae quoque Iudaeis Apostolum se praebuit. Qualis crgo diuisio ξ discrimen igitur est, non diuisio. In quo discrimen λ quod speciali quodam Dei mandato & Spiritus instinctu,

praecipua praeter Gentiles Iudaeorum cura Petro ut Apostolo : praecipua Gentium , pretetet Iudaeos Paulo credita esset: neutri tamen cancelli aut limites fixi, unde recte adnotatum

Eranistae illud Gregorij Nazianzeni, Paulus

non solum κήρυξ Gentium praeco , sed etiam ne ιν in m n Iudaeorum antistes. Speciale quoque hoc mandati vel inspirationis genus nihil Vniuersae caeterorum Apostolossim Legationi obfuit: quibus certe & ad Iudaeos & ad gentes liber accessus patere debuit; alias, amabo, ad

quos Legati, missi, Apostoli denique fuissent si

Paulus eos omnes & ungulos a Gentibus, Petrus a Iudaeis amouisset λ Neque ille uniuersis Gentibus peragrandis, neque nic dispersis undique Iudaeis unus per se sussicere potuisset. Necive Petrus ergo Paulum , neque Petrum' Paulus, neque ambo caeteros Apostolos a Iudaeis vel Gentibus, earumve ulla regione di Dclusit. Huc spectat illud Pauli, nissum liberi

127쪽

16 De Primam Petri singuiari. Lib. II.' sum A stilus f i. Cor. 9. Potissimum vero cum nee illa sortitio distributione Prouinciarum, quam inter se populorum potius quam sui caussa fecerunt Apostoli Leos a se inuicem, nisi

quatenus Vellent ac commodum putarent, disjunxerit, aut interdicta Iurisdictioni alterius confinia terminosue designarit, fortasse nulla certa fuit, nam & Eusebius de ea parum audense ter loquitur. Et S. Gregorius Theologus, eam

Greg. μα. satiS accurare describens, ex facto potius quamstr F ex lege narrat: & optime de ea locuturus incipit. οἱ τος οἰ ψ ξενοι τV-εθνύν mi et, πολεων 'εme Qησαν; Apostoli nunquid peregrini fue- runt Gentium urbiumque multarum, in quas diuisi sunt 3 addit ἴ- Πέ αου η Ιου α, m

ωρον, &c. Sed ut ut sit, libera semper fuit unius in alteriis Prouinciam, si res ita ferret, ac liberet, exspatiatio. E n. aγ. . Unde falso scribit Eranista, Reliqui praetery j Paulum Apostoli, Prouinciis quisque suis assi- .. xi sibi attributis: Etiam praecipui, ut S. Ioannes Euangelista, qui in Asia minori permansit.J Vi- ' deat ne fallatur Eranista; nam, Ioannes Euangelista Romam venit, ibique Apostolum egit, praedicauit, quod nec diffitetur A. de Dominis:

ori . d. cui nec crederem, nisii Tertullianus pro certo pror. 9.ιο id haereticis obij ceret. An & inde Ioannem Ro

128쪽

De titulo Domέι Gentium. Cap. II 1 α Ecclesiae totius caput cum Petro & Paulo, vetvult Eranista, confectum arbitrabimur III. METROPOLIs Gentium, inquit Eranistes Imma erat: Oportebat igitur Paulum Gentium e v

stilum, pedem Episcopalem habere. simile pro se choargumentum, aliud Haestaret, si aduerteret Era- nilles, Hierosolymorum urbs erat Iudaeorum Metropolis : oportebat igitur Petrum qui Iudaeorum erat Apostolus , sedem Episcopalem Hierosolymis habere. Quam belle ista concludunt i At nos cum S S. Patribus. Roma totius orbis erat Metropolis, in ea enim nemo pere grinus. Decebat igitur Petrum totius Orbis Epi scopum, Ecclesiae totius per O rbem propagandae Caput, Romae sedem supremam algerire. Supremae sedi unus Pastor necessarius est: igitur unus Petrus Romanae & Catholicae. S. LE O fCum duodecim Apostoli imbuendum a Lear. Euangelio mundum, distributis sibi terrarum partibus suscepissent: Beatissimus PETRVs Prin- ..ceps Apostolici ordinis ad arcem Romani de- .stinatur imperij: ut lux veritatis: quae in Om- ianium Gentium reuelabatur salutem, essicacius ..se ab ipso capite per totum mundi corpus effunderet. Iterum: Ad hanc ergo urbem tu beatissi me Petre Apostole venire non metuis, consorte gloriae tuae PAvLO Apostolo aliarum adhuc .. Ecclesiarum ordinationibus occupato. J Ne

129쪽

os De Primata Petri singuiari. Lib. u. vero Paulum alliges, ne uni assigas Sedi: sine liberum tandem, Eranista , Gentium Apostolum tituli sui ossicio defungi: hic enim illi peculiaria

per datus, ob laboriosam, diuturnam de velocem illam regnorum, prouinciarumque peragrationem : quas terra marique obire debet. Ad hoc enim dixit Dominus Ananiae. Via Et nimis es miti iste is portet nomen meum conum Go istu ,-x ibin oe filiis Isi uel. Idcirco noster orbis peruagator 5: vere miscis . . Soli,quietis ignaro comparatur a Chrysostomo: ideo Pel stotes huius discipulus eum aliis Apostolis com-

ς ώι -- εφ, - - - ἰνω- Vnusquisque Apostolorum, ut ita dicam, una regione suis cepta, eam optime informauitr Paulus vera tanquam alatus agricola , orbem peno Vniuersum perlustrauit α ad ipsos terrae fines vltimos peruenit. J

130쪽

De titulo Dinoris Gerulam Cap. III. is

Ex APUD ROMA Nos

praedicatione , male ab Antonio de Dominis G ab

Erumsta colligi eum parem fuisse Petro, in Cattidia seu Primam Ecclesia Cainalis Apostolieae o Romanae: de verbis praesertim ipsius in Epistola ad . . Romanos disseritur. CAP. III. VTerque singularis Petri Cathedrae seu

Primatus aduersarius, maximam in ipsius Pauli verbis spem victoriae posuit, hisce praesertim. f Accepimus gratiam & Apostolatum ad obediendum fidei in omnibus Gentibus pro nomine eius: in quibus estis&vos vincati Iesu Christi. Item. Saepe proposui venire aut vos, ut aliquem fructum habeam in vobis, sicut&in caeteris Gentibus. Graecis ac Barbaris : sapientibus Si insipietibus debitor sum, ita quod in me promptum est, & vobis, qui Rom estis , Euangelizare. Perspicuum est ex his verbis, inquit Eranishes, Paulum accepisse mandatum a Deo ut praedicaret Ze formaret Ecclesiam Romanam, tanquam Doctor Gentium: eumque fuisse instituturum MAGI'RvM ET PAsTOLEM illius Ecclesiae, ut ait S. Leo. J Ex quo & postea concludit Paulum fuisse Roma nae & Casiolicae Ecclesiae Episcopum Petio

ecce scec