장음표시 사용
31쪽
De Origine Romae. scaeninensibus , qui a Romulo victi ,& saluberrimo consilio quo etiam semper fere deinceps Roma ni sunt usi sνὶ, qt 'odque inter praecipuas ca asin crementi bujus ranti imperii censeri ari et set ) non deleti, sed in civitatem recepti sunt; ut etia in a) mox antemnates . Se his potentiores Crultamiana. At ultimum, ob hanc caussam,& gravissimum bellum fuit cum Sabinis, qui proditione Tarniae virginis sed vide , quae de veritate an fallitate hujus narrationis diximus in Hi L rej. Rom. libr. I. cu'. I. β. 4. arce Romanorum iis monte Tampeio potiti media in urbe praelium cum iis. cominmittebant, cum raptamin quae iam maritis suis erant conciliuae) interces ne pax non tantum . sed & arctissimum foedus inter duos hos populos factum est, ita, ut Sabini quotquot velle ni Romathmigrarent bin; urbs a Romulo pristino nomine e in Roma; cives vero Quirites dicerentur . vel Curibus S binorum oppido; vel . quod Curis d Sabinorum lingua hastam fortiis dinis symboliam,
ut quod praecipuum telorum olim esset, vide Virg. υsso denotet; Sabinorum autem rex X.
Tatius aequato cum Romulo imperio regnaret. f. III. De Tribubus.' postquam autem rex esset constitutus Romulus universum, quem possidebat, te agrum in tres partes adivisit; quarum una ministeriis sacrorum . S tet,plis exstruendis inserviret altera usibus P blicis , ut saris & basilicis; tertia denique usibus
'privatis reservaretur. Haec postrema rursus in triaginta partes aequales pro numero triginta curiarum fuit divisa . Nam omnem populum Romulus in tres
partes distribuerat; quae vel a tributo dando f ;vel a numero ternario g ; vel denique quod ve-
32쪽
a I. I. I, III. est , a Graeca voce s quae apud
Arsente es tertiam tribus partem notavit tribus
sunt dictae b : easque singulas iterum divisit ita decem curiati de quibus mox paullo latius. Unicuique tribur a Romulo tribunus praesectus dicitur i); quod tamen posterioribus temeoribus non obtinuit, nisi hoc prius de tribuno militari interu- ligas . Erat autem haec divisis apta ad delectum militarem habendum ; nam ex quaque tribu prismo illo tempore mille legebantur pedites. unde etiam miles est dictus a mite pro mille cie , quia
veteres consonas in medio vocis non geminabant , ct centum equites , ex quibus prima legio Min na constitit.
Post pacem, de qua diximus. cula Sabinis inrueam, licet plurimum aue ah civitate, praese
tim, cum multi, qui ex Latio & Etruria Romu-Mo auxilio venerant, in urbe restitissent ) . idem tamen tribuum numerus mansit, sed nomina tum demum sortitae sitnt, ita, ut prima dichreturmnon m a Romula, ut volunt in quam mnes Romani, & postea a Tulla Hostilio rege e iam Albani coniecti sunt: Varro ct Prope .IV. 1.3r. hujus tribus cives Ramnes vocant : ut etiam Haratius, Arr. pore. V. 3M. Liv. X. 6. ubi vid. Gr noυ. Et Varro dicit, omnia illa vocabula Tusca fuisse; ita ut frustra, vel certe sine.operae pretio iis explicandis insudetur i, secunda Tatiensium. a T. Tatio Sabinorum rege, in qua Sabini omnes ἡ tertia denique Iaureum , uicta vel a Lucumone β-trusco, qui Romulo adversus Sabinos suppetias i ierat; vel a luco, in quo asylum Romulus a erum rat : & in hanc tribum omnes peregrini, qui tum erant, & qui postea ante novam tribuum divisi nem a uis institutam ex victis gentibus accessi -runt, sunt relati. , Procedentibus temporibus , cum quotidie res Romana augeretur, primus Tarquinius Priscus In quintus Romanorum rex numerum tribuum dupli-
33쪽
De Disi ne in Tribus . γduplicavit Ο , retentis tamen iisdem nomii ibus a
ita, ut dicerentur pri- Ramneces, oe fecundi R 'mnenses, & sic Porro . Servius vero Tullius rex Romanorum sextus, cum Lucerum praecipue tribus immensum augeretur , totam hanc rationem mutavit, & universam urbem in quatuor, agrum vero Romanum in quindecim. vel septemdecim .
variant enim auctores ) p j portiones divisit.
ruarum quaedam dicebantur tribus Arbarae qua am rusticae; ita ut illae tribus , quae ex Romuli institutio . distinctae erant iuxta genera hominum, distinxerit juxta loca habitationisi sive quot
των γενικω, fecerit τοπικας. Vid. Sigon. de anti iure
Gυ. Rom. I. Urbanae tribus fuerunt . μυ-na , quae & Sucusana dicebatur - in Esquilina , Collina , & Palatina, a locis ita denominatae νὶ in quas initio omnes nobiliores homines contini sunt. Sed hi, postquam Fabius censor a. u. M . Omnem turbam forensem in eas conjeculet ON , postea iis accessissent etiam libertini, in rustis stribus sunt relati se , ideoque probrosum suit a
censoribus ex rustica tribu in uitianam transferri et postea vero A. U. 584. Ti. Gracchus censor
nes, qui servitutem serviissent , & quibus quinquennio major filius. praediave rustica pluris XXX. . HS. non essent . In unam tribum Esquilinam coniecit, I υ. XLV. I s. μγ . Rusticae tribus veta Dcis, vel a gentibus sunt denominatae; a locis . ait Romilia, cat Crustumina, S. c. a gente, ut Fabia, Gratia , sic porro ,ὶ Nomen autem tribus saepe tamquam agnomen reliquis nominibus additura, ut C. Septimus T. F. Quirina , M. OP Pius iM. F. Terentina . Coelius ad Cic. Fam. VIII. r. 3: saepissime in Inscriptionibus. Instituit praete
ea servius Tribuum, vel Vicorum praesectos co .
34쪽
8 Dct. I. cap. I. I. IV. ui nomina, sexum, aetatem, opes M. tribulium uorum scire debebant I vetuitque queniquam tribu sua demigrare . Postea diversis temporibus aliae adhuc tribus additae sunt, ita ut tandem triginta quinque numero essent , a locis pleraeque dictae, ure Stellatina, Pomptina, &c. vid. Pan
, Ium Marsicum tota Italia civitatri donata , octo vel decem etiam' aliae tribus sunt adiecta verum paullo post ad pristinum numerum sunt redactae b). Atque hae sunt triginta quinque illae 'tribus, in quarum aliqua quisque civis Romanus, sive intra, sive extra urbem degeret censeri debebat . Manumissi tamen tribum, sive ius suffragii lnon statim accipiebant: hoc enim non nisi a populo olim , & postea a Principe concedebatur ἀTempore autem Pandectarum hoc sus emebatur et Iunde legimus patronos aliquando iussisse, ut haere- ldes sui, tribum libertis suis emerent, L. 3 r. m. D. l
l. IV. De curias . . t Diximus a Romulo singulas tribus in decem misHas fuisse divisas. quibus a raptis Sabinis nomina fuisse indita quidam volunt. e ) , sed cum ea maximam saltem partem ) ad nos non pervene- lrint, incerta haec sunt: dictae autem sent Grile juxta lquosdam a curando, scilicet Dera ; quaeque enim lcuria sacra quaedam sibi peculiaria habebat, quae a Curione, is curiae praeerat in d) curabantur . Unde curiae similes stre erant parceciis vel par chiis , ut corrupte hodie dicuntur. Vid. Fam. Nordinum , Roma vet. I- . II. rom. IV. Gro. Omni- bus vero Curionibus praeerat , qui Curio maximus
dicebatur . Vel forte ita sunt dictae , quod rem publicam curarenti hoc enim primis illis temporibus comitiis eurimis de quibus silo loco s ciebant curiae; unde etiam locuς, ubi seiuatus Romae habebatur, curia est dictus f. vel denique, &hoc verius est . a Graeco e in , quemadmo-
35쪽
m Diυι ne in Curias . st dum Atheniensibus dicebatur tota populi concio legitime convocata ad vetandum , iubendum vequod e re publica esse censebat. In curiarum alia quam descripti erant intines cives in urbe vel in agro Romano degentes, coloni enim & municipes suas quasdam peculiares curias in coloniis &municipiis habebant. Num*rus triginta curiarum semper mansit, licet postea tribuum humerus a
De Institutione or numero Sm torum. REgnum adeptus Romulus tres ordines' populia Romani lacit. Et primum quidem eos , qui
virtute, aetate , genere , vel opibus excellebant, a
reliquis secrevit. ινὶ eosque ) patricios dixit ,
cujus appellationis variae traduntur rationes. Quidam patricios fuisse dicunt uos tannim , qui a pri- mis patribus , sive senator us erant ortit alii propterea patriolos eos appellatos aiunt , . quod soli yrrem ciere , sive nominare possent, quasi alii essent fugitivi, vel larvi, neque suos paetres ingenuos no
minare possent b). Sin verius est, s iuxta rabium
' Erymoug. ioci patricii, in duas posteriores syllabas - in voce patricius 'tantum 'Mris vocii prod ' ctiones, quemadmodum ab aedilis fit aedilicius , a' κπυus novicius , &c. EX his porro patriciis R mutus jussit c e ) ut singulae tribus ternos . quos
maxime probassent. viros legerent; &idem etiam singulis curiis mandavit : tum his nonaginta n . Vem viris unum, quem im maxime idoneum i dicasset , adjecit , cui rerum urbanarum curam committered , qaoties ipsis exercitum extra fines
36쪽
ro Ses. I. Cap. II. g. I. agri Romani ducturus esset: & hi centum viri I natores & patres honoris , benevolentiae d), & aetatis causa sunt dicti e . Et sic hodie ut maioris lucis causa hoc addamus in Anglia dicuntur
Aidermanni, Hamburgi die Oberaston, qui quinque Paroeciarum nomine reliquis senatoribus adjuncti sunt. Hinc etiam est Gallorum hodierna vox Diagneur, quasi seniorem dicas: & in patriae metropoli Dor irectio senatores Ouiroden dicuntur . Etiam Christians presisteri sunt sacrorum ministri r &V m Rustiis Drm. II. 8. 'putat Belgihe' rasen dici comites a graaum, canus: nam olim graviones illi iudices tantum fuerunt . Et haec obiter adiecta sunto . Psmunt etiam dicti fuisse patres , quia revera nullos alios in senatum legerit Romulus , nisi qui patres essent , cum tales majorem rei publicae curam gesturos esse censeri debeat. Paulo post urbem conditam Romanis & Sabinis societate iunctis, ex his etiam centum curiarum
sust agio in senatum lecti simi r f) Tullus quidem Hostilius tertius Romanorum rex senatorum numerum non auxit , sed Albanis Romam traductis . & nobilissimis eomm familiis, quales fuerunt Iuliae . Serviliae, Quinctiae, &c. ci) ) inter patritios adscitis senatum supplevit: b Tarquinius vero Priscus'. qui homo novus & Peregrinae
originis erat, potestati suae firmandae si centum ex praestantissimis plebeiis inter patritios , & inda inter senatores retulit s-- ) , factionem baud du-siam regis , nu beneficio in curiam venerantch r ita ut trecenti jam numero essent. Hi postremi senatores tunc quidem diisti sunt minorum gentium : nam aliis senatoribus a Bruto allectis tractu terrooris maiorum gentium dici coeperunt ;itaque conciliandus est Tacitus annalium XI. as.
Cum I. as. Iunius enim Brutus, vel . iuxta alios, P. Valerius Poplicola ) cum Tarquinius Superdus patricium & senatorium ordinem caedibus
37쪽
exhausisset, nam qui iusto maiorem potestatem
cupiunt, ejusmodi concilia abolere conantur , ut praeterito inculo in Francia factum, in Anglia tentatum fuit , praecipuis ex equestri ordine inter parres conscriptis senatum sueplevit t ) , unde patrum conscriptorum appellationem , quae deinceps solennis fuit, ut nempe in senatum vocarentur ,
qui patres, quive conscripti essent i ortam fuisse
inulti volunt e Panυinius vero de civit. Rom. c. . ex I. edit. omnes Post Romuli primam lectionem assumtos patres conscriptos futue dictos as. serit. C. Gracchus tribunus plebis a. u. 63I. trecentos ex equitibus in senatum allegisse a Pluta
ebo dicitur ἔ m at verius est , eum talem alia quam legem quidem tulisse , sed non pertulisse .
Vid. Sion. de ant. iur. eis. Rom. II. a. n A. u. 622. M. Liυius Drussus tribunus plebis de tr Centis equitibus in senatum legendis legem tulit o); verum ea , aeque ac aliae omnes ab eodem latae , statim eo caeso abrogata est . Sullam dictatorem senatum auxisse cartum est ; si sed quot senatores adjecerit, incertum : hoc constat . post Sullam ultra quadringentos fuisse q). Tempore vero Julii Caesaris & per insecutas turbas triumvirorum multis indignis, facile patientibus triumviris , ut ita eorum tyrannis etiam magis firmaretur , in senatum se ingerentibus, numerus senatorum vel ad mille excrevit ; ideoque ab Augusta r ), postquam rerum potitus est, ad pristinum numerum sexcentorum debuit redigi. Et haec de n mero & institutione senatorum dicta stato. I. II. De Lectione senatuIa . Lectus sirit Duatus primo quidem, uti vidimus. ab ipsis regibus, iisque pulsis, acqnsulibus. Nam .
licet ex verbis Ciceronis, Dro Sextio , c. 63. s desia gerentur autem in id consilium ab univeryo popula
38쪽
la Ses. I. cap. II. g. II. videri possit, ante censores creatos, senatores minante consule a populo fuisse cooptatos . re-enus tamen & Ηοtiomannias ct CI. Gravius apud neronem pro ab legunt ex . Quod non videtur rvasse R. Abbas Venotius m .aa III. Stanbostium Maea uatibus quibusdam circa constitution γλrsenatus
Rom. p. ao. donec a. u. 3Io. censores crearentur
'huibu id munus peculiariter fuit demandatum ; α semel tantum libera republica dictator senatui Iegendo creatus legitur, post cladem scilicet Cannensem, N. Fabius Buteo s . Sub imperatoribus irrumυiri senatui legendo creati sunt t) . Curus senatoris nomen a censore senatum legente pri- mum recitabatur , ille erat & dicebatur princem senatus ; isque olim quidem fuit, qui primus cen- , sor ex iis, qui viverent , fuisset . sed post a. u. 544. quem censor dignissimum censuisset, eum s natus principem legebat cu). Licet autem haec dignitas nec inTerium, nec potestatem conferret , tamen amplistima omnino habebatur, quia scilicernemo; nisi vita innocehtissime acta, eo adspirare poterat, 'undς honoris causa saepe aliquis inde de
signais c κὶ: ac fere, qui semel princeps senatus te tui: fuerat, sequentibus lectionibus eam diagnitatem retinebat sy ) t eaque dignitas principa- rus dicitur Σ'): & hinc postea ipse imp. princeps
fuit dictus; quae vox proprie tantum ordinem n ' tat, non potestatem.
Singulis lustris senatus ab alterutro censore re- eensebatur. ;' di si quis' moribus esset amplissimo ordine minus dignis , vel censum minuisset senatorium sa), in recitatione catalogi senatorii nomen ejus silentio praetermittebatur ; ita tamen ,α ut reteritioni causa adderetur . Vide ML mx. II. ' . a. 3. 4. s. atque eo ipso nulla alia nota adscripta senatu motus habebatur . hoc est , sena
Draism non erat. Senatu tamen moti infames non
erant, nisi infami iudicio, vel de ambitu damnati
39쪽
De senatoribus .essunt, Dio Cassius XXXVI. p. s. m. ed. regiαIs 48. ita ut etiam in judices legi possent, Cic. pro Cluent. c. s.' seq. Porro lege Cassia cautum fuit, ut quem Mulus damnasset , cuive imperium abrogassiet, in senatu nec emet. As n. ad Corn. I. p. M. Graeυ. I. III. Requisita, ut quis senator esse posset. In senatoribus legendis haec quinque potissimum spectabantur, genus, ordo, census, aetas , ct magi Matur. Primo , antiquissimis temporibus solis patriciis aditus in senatum patuit; adeo ut illi, qui
a Tarquinio Prisco b), & deinde a Iunio Bruto
ex plebe fuerunt allecti , prius inter patricios comptari debuerint se in s at circa tempora decemvirorum, siVe circa a. u. o a. plebeji directo in senatum admissi videntur M. Secundo i quod ad or- dinem , servatum est , ut ex equestri maxime ordine senatores legerentur ἔ unde equestris ordo I minarium senatus se) appellatus fuit: sed hoc t men perpetuum non fuit; Appius enim Claudius censor etiam libertinorum filios in senatum legisse traditur f . Tertio etiam ratici fuit habita cen fur . qui antiquissimis quidem temporibus nullus spectatus fuisse videtur g ; sed florente republica fuit scio. HS. sive go oo. nummorum sesterti -m, qui faciunt nostra moneta χο o. Philippe rum I vel , ut alii , imperialium : verum Augustus jussit c b) , ut census senatorius esset Ia . HS. hoc est, 3 ob. Pbilineorum , Vel Imperi Ilum ; iuxta Dione' vero Cassium, lib. LIV. I o. HS. Nempe Sυetonius loco in margine citato Posuit censum , quem primum invenit Augustus ad rem p. accedens; & quem reliquit moriens . Dis vero talem posuit , ut primum post bellum civile
40쪽
r4 Sect. I. Cap. II. I. III. constitutus suerat; & ut deinde primo fuerat auctus. Quarto, aetatis quoque habitam fuisse rationem lcertum est sor sed quae ea fuerit, non satis constat: verum cum, ut uuinto loco innuimus, ex iis fere tantum i qui iam magistratum aliquem gessissent ), lecti sint, primusque, qui in urbe caperetur, magistratus fuerit quaestura, s nempe ex muneribus honoratioribus; nam vigintiviratum , e. g. etiam iuniores capiebant , consequens est, neminem ante quaestoriam aetatem senatorem fieri Rotuisse ιθ : ea autem probabiliter fuit annus aetatis vicesimus quintus m),ut infra dicemus v.pag 48.& 74). Licet autem aliquis magistratum gessisset, propterea tamen conti- lnuo senator non erat cn , nisi a censoribus in s natum esset lectus; sed equites, qui curulem ma- istratum eesserant, licet senatores proprie non ensent, tamen ius sustragii in senatu habebant; ita, ut ipsi quidem sententiam non dicerent , sed ut pedibus in aliorum sententiam irent; qui mos h dieque a Cardinalibus in eligendo Papa servatur ,
v Id. Ameloti. ad Tacit. Annal. VI. 12. unde hisenatores Pedarii sunt dicti co) . Verum , ut hoc addam ψ probabilis fatis videtur Manutii opinio ,
qui vult de Sen. Rom. c. I. quaestores tribunos .ct aediles plebis, . quamdiu magistratum gererent , aditum in senatum habuisse ἔ curules vero magistratus semper; immo hos in legendo senatu a cenissoribus, nisi sontica causa esset, praeteriri non P tuisse . f. IV. Insignia yenatorram. Insignia senatorum fuerunt , Primo latus clavus,
est, cui linea purpurea oblonga quadrina iussur
fasciae orat adrata q , quae fascia clavus dicebatur; latus autem, quia equites angustiorem habebant; de quo suo loco: Secundo calcei nigri s ν