장음표시 사용
291쪽
Nico LAT COPERNI cI veneris motus commutationis in aianis ot sexa enis annom
293쪽
Nico Lai Co PERNI ci Mercurii motus commutationis in annis ec sexagenis annoni Annii MOTUS.
295쪽
Nico LAI CO PERNI cIAquaIitatis ae apparentiae ipsorum siderum demones ratio, opinione priscorum. Cap. I tal Edij igitur motus eorum hoc modo se habent, nunes ad apparentem inaequasitatem conuertamur. Prisci Mathematici, qui immobilem tenebat terram, imaas ei nati sunt in Saturno, Ioue, Marte, Venere e
centrepicyclos,de praeterea alium eccentrum ad quem epicyclus equaliter moueretur,ac planeta in epicyclo . Quemadmodum
si fuerit eccentrus a n circulus,cinus centru sit et, dimetiens autem A C R, in quo centrii terrae D,ut
sit apogaeum in A, peristaeum in si , secta quo pno bifariam in n. quo facto centro describaturaIter eccentros priori aequalis r o, in quo suscepto utcunq; u centro,designetur epicycIus I R,& agatur per centrum eius reista linea i ii R et, similiter de Lu Mn. Intelligantur autem eccentri
inclines ad planum signiferi, at epicyclus ad eccetri planum, propter Iatitudines quas facit planeta sed hietanquam sint in uno plano ob demonstrationis commoditate. Aiunt igitur totum hoc planum moueri circa D centrum orbis signorum, cum xo punctis ad motum stellarum fixarum, per
quod uolunt intelligi ratas haec habere sedes in non errantiustellarum sphaera,eplayclum quo in consequentia in ru c circulo, sed penes i A c , lineam ad quam etiam stella reuoluatur aequaliter in ipso in epicyclo. Constat autem quod aequalitas epicycli fieri debuit ad n centrum sui disserentis, de planetae rea uolutio ad LM a lineam. Concedunt igitur & hic motus circuIaris aequalitatem fieri posse circa centrum alienumwnon proprium. Similiter etia in Mercurio hoc magis accidere. Sed iam circa Lunam id sufficienter resutatum est. Haec B similia nobis oecasionem praestiterunt de mobilitate terra saliisv modis colliritandi,quibus aequalitas ct principia artis permanerent,d ratio inaequalitatis apparentis reddatur consi antior .
296쪽
Generalis demonstratio inaequalitatis apparentis propter motum terrae Cap. III. vabus igitur existentibus causis, quibus planetae aequalis motus appareat inaeqlis, cu propter motu
terrae, cum etia Propter motum proprium: utrun
eorum genere declarabimus, es separatim oculari demonstratione quo melius inuicem discernantur, incipietes ab eo qui omnibus illis sese commiscet propter motum terrae. Et primo circa Venere m & Mercurium,qui terrae circulo compraehenduntur. Sit ergo circulus A a eccentrus a Sole, que cenistrum terrae descripserit annuo circ uitu,iuxta modum superius traditum,centrum sit o. Nuc autem ponamus
quasi nullam aliam habuerit inaequalitatem Planeta praeter hanc, quod erit, si homo centrus ecerimus ipsi an, qui sit nil siue Ueneris siue Mercurii, que propter latitudinem inclinent esse oportet ipsi Ag. Sed commodioris causa demonstrationis cogitentur, ac si sint in eodeplano, d assumaturin A signo, terra,a quo educantur uisus A FLWA Gavi, contingentes circulum planetae,in RO
sigilis,dc dimetiens a c a utriusi communis. Sit autem utrius motus, terrae inquam planetae. in easdem parteis, hoc est in consequentia, sed uelociore existente planeta quam terra. Aprum parebit ergo et, de ipsa linea Aca secundum Solis medium mobtum ferri,oculo in a delato: fidus autem in o F c circulo, tanquai neplayclo maiori tempore pertransibit vo o circumferentiam in consequentia,quam reliquam Inpin praecedentia, de illicto, tum p A ci angulum adde medio motui Solis,hic auferet eunde ubi igitur motus stellae ablativus, praesertim circa n perigaria maior fuerit adiecstiuo ipsius o secundum uincentem, uidetur repedare ipsi A, quod accidit in his si ellis,qtuibus in o n linea, ad
A n lineam plus fuerit in ratioe,quam in motu A,ad cursum planetae secundum demonstrata Apolonia Pergari, ut postea diretur. Ubi uero motus ablativus par fuerit adiectivo, copensatis N inuicem
297쪽
Nico LAI COPERNICI inuicem, stationem facere uidebitur, quae omnia competum apparent s. Si igitur alia non fuisset in motu stellae disserentia,
ut opinabatur Apolonius poterant ista sufficere Sed maximae elongationes a loco Solis medio, quae intelliguntur per angulas FAE, dcci AR matutinae et uespertinae horum siderum nori inueniuntur ubiv aequales, ne valtera alteri,nem coniunctim.&ad se inuicem. euidenti coniectura, quod cursus eorum nori
sint in homocentris cum terreno circulo, sed in alns quibus daequibus esticiunt diuersitatem secundam. Idem quoq; demonostratur in tribus superioribus Saturno, Ioue, Marte, qui ambis
lint undi terram. Repetito enim terrae circulo priori assumatur exterior o u homocentrus tanquam in eodem plano, in quo Iocus pia saetae sumatur ut T in o signo, a quo
rectae Iinea: agantur o F,B O , contingentes ors, in terrae in p o signis, & o A c a R dimetiens communis. Manifestum est: quod ex a solumis modo uerus locus planetae in linea D n medii motus Solis apparebit, existens acronyctus, detere Proximus. Nam ex opposito in v existente terra quamuis in eadem linea, minime apparebit, hypaullus saetus, propter Solis ad c cois
gnationem. Ipse uero cursus terrae maior existens, quo superat motum planete, per apogaeam FB o circumferentiam apponere uidebitur motui stellae totum angulum o D p, ac in reliqua o A seundem auferre,sed tempore minori iuxta G AF circumferentia minorem Et ubi motus ablativus terrae superauerit motum adisiunctivum stellae circa a praesertim, uidebitur ipsa a terra destitui,& in praecedentia moueri & ibi stationem facere, ubi miniama suerit differentia ipsorum motuum contrariorum secundia uisum. Sic*rursus manifestum es , ea omnia accidere pes unum motum terrae,quae prisci quaesiuerunt per eplayclia sanguloru. Sed quoniam motus stellae non inuenitur aequalis praeter opis Dionem Apolo iiij dc antiquorum,prodete id in aequali ad stelis Iam reuolutione terrae non igitur in homo centro seruntur planetae, sed alio modo, quem protinus etiam demonstrabimus.
298쪽
REvoLvrio Nura LIB. v Quibus modis errantium motus propria appareant inaequaIes. Cap. IIta, Uoniam uero motus eoru secundu Iogitudine proinprd eundem fere modum habet,excepto Mercurio qui uidetur ab illis differre. Quamobre de illis quatuor colunctim tractabitur. Mercurio alius deput tus est Ioeus. Quod igitur prisci unu motum in duobus eccenatris (ut recensitu est posuerunt,nos duos esse motus censemus aequales, Susinaequalitas apparentiae comis
ponitur, siue peccentri eccenatria, siue p epi cycli epicycliu,
picyctu, quae esan de possunt inaequalitatemesticere. uti sua perius circa Solem de Luna demostrauimus. Sit igitur eccentrusAn circulo circa o cetrum, dimetiens AC E
iis per summa ac infima absida planetae,in qua centru orbis ter irent fit n.facto scis in summa abside A. Distantiae aut tertiae piis et D, describatur epicycliu a 3,in cuius perigaeo quod fit v, planeta conituatur. Sit aut motus epicyclij per An eccentra in cosequentia. Planetae uero in circuieretia epicyclia superiori similitei in
299쪽
consequentia, in reliqua ad praecedentia,ac utriusq epicyclij in is quam dc planetae paribus inulaem reuoIutionibus. Accidet propterea,ut cu epicyclium in summa abside fuerit eccentri, & pla, laeta in per aeo epicyclij ex opposito,permutetur ad iii uicem in contrarias parteis cum uter suum peregerit hemicyclium. At in quadrantibus utris v naediis, utrum abside suam mediam habebit, de tunc solu micyclij diamereos erit ad Au Iinea, ac rursus his dimidiatis, recta ad eande Aa . Caeterv annuens sema de abnuenS,quae omnia ex ipsoru motuu consequentia facile intelIiguntur.Hinc etia dena onstrabitur,quod fidus hoc motu composito bino describit circulii persectum iuxta priscorusententia Mathematicorti disseretia insensibili. Repetatur enim ide epicycsiuin a cetro, quod sit x L. ac desumpto quadrate circuli a G, in ipse o,epicycliu u i,di trifariam secta C D, sit C M triens, sequare Iis ipsi G r,conectanturq; G C, I M, quae secent se in eo. Quonia igia utra o, circusserentia similis est ex praescripto u i circusserentiae, angulus qui scit, A CG rectus est. Rectus igitur& H G 1 anguet Ius. Et qui ad in Nertice, fiant etia aequales, aequia ligula sunt igiatur triangula, G r ec, & Q o M,sed de aequaliti lateru, alteru alteri. Quonia o I basis ponitur aequalis o M basi,dc maior est subtenissa in i , ipsi Gin, sicut etia in M, ipsi a C.Tota ergo i tam maior est
tota G C. Sed F M, ML AC, CG, stant in uice aestiales. Descriptus
ergo circulus in m centro perrum L, signa, ac perinde aequalis ipfia a circulo secabit a M linea. Eodem modo demo strabitur exqpposito,ac altero quadrate. Planetes igitur paequales motus epicyclq in eccentro,&ipse in epicyclio non describit circulii peris sectum, sed quast,quod erit demonstrandum.
Describatur modo in D cetro orbis terrs annuus, qui sit N o, Nextendaturi DR,insuper D s, parallelus ipsic o, erit igiturr D st recta linea ueri motus planetae,c o media de aequaIis, at vin Ru eruterrae apogaeu ad planeta, in a mediu. Angulus enim R D s siue in P est utrius; disterentia inter aequale apparentei 3 motu nempe inter A et sangula oco D 1. Quod si loco an eccentricaperemus ipsi aequale in o homocentru, qui deserat epicycli
cuius quae ex centro fuerit aequalis ipsi D e,in hoc ipso quin3 alterum epicyclium,inius dimetiens fit dimidiu ipsius o n. Moue
300쪽
atur autem primus epicyclus m consequentia Acinadus tantunaedem in diuersum, in quo demum pIanetes duplicato refle statur motu, accident eadem, quae iam diximus. Nec multo aliter, circa Lunam, siue etiam per quemlibet alioru modorum supra dictorum. Sed elegimus hic eccentri epicyclii,eo quod manenis te semper inter Solem dc o retrum,o interim mutasse reperitur, ut in solaribus apparentiis ostensum est. Cui quidem mutatio inni caeteris pariter nota obsequentibus,necesse est in illis aliqua
sequi differentiam, quae tametsi permodica sit, in Martem en ta Venere percipitur. Quod igitur hae hypotheses apri parentns sufficiant, ammodo ex obseruatis demonstrabimus.1ds primum de Saturno, Ioue, de Marte, in quibus praecipuit est,at 3 difficillimum apogaei locum d o D distantiam inuenis
se,quoniam per ea caetera facile demonstrantur In his autem eo fere modo utemur,quo circa Lunam usi sumus. Nempe trium oppositionum solarium antiquaxum,ad totidem nouarum fauecta comparatione, quas acronychias ipsarum fulsiones Graeci appellant, nos extrema noctis,dum uidelicet planeta lineam rectam med in motus Solis inciderit, oli oppositus, ubi omni i ta disserentia,quam motus telluris ingerit,exuitur. Talia quippe loca ex obseruationibus capiuntur per instrumenta astro lais hica,tu supra expositum est.Adhibita etiam supputatione Sciae
iis, donee constiterit ad eius oppositum planetam peruenisse. Saturnini motus demonstratioties. Cap. Neipiamus igitur a Saturno, assumptis tribus Ioaecis acronychijs olim ab Ptolemaeo obseruatis. Quoruni primus erat anno XI. Adriani, mense Meae
chyr. die eius teptimo, prima hora noctis. Christi
anno cxxvii. die septimo Calendis Aprilis, horis xvii. oeis qualibus, a media nocte transactis, ad meridianum Craco et utensem habita ratione, suem una hora distare ab Alexanis dria inuenimus. Inuentus est autem locus stellae partibus CLXXI ii r. scrup. XL. sere,ad fixarum stellarum sphaeram cadqua haec omnia referimus, tanqua principiu aequalitatis qu M