De Aurelio Augustino, adversario Donatistarum ...

101쪽

.Iubet nobis. ' inquit, Dominus Christus cmn Ospersecuti fuerint homines in cipitat ista, git in adteram quod si in ea os persequentur, vite in amo' atque inde quam nefarium sit Christi nomen profitenti persecutionem inferre, rationem concludit.,Si de Iudaeis et paganis nobis praemonet, tu, qui Christianum te memoras, dira facta gentilium non debes imitari. An sic Deo servitis, ut vestris manibus occidamur Erratis, erratis, si hoc creditis miseri. Nam non habet Deus camifices sacerdotes I). Christiano non licere in aliis perdendis Versari, pr bat ex praecepto Iesu ad Petrum, cum aurem militis

gladio abscidisset a); immo etiam mala sibi illata perpeti jubere Iesum atque Apostolos ait. V. 39. Cor. XI. H f.

At vero persecutionem inferro adversatur etiam O-rum exemplo. Ut neminem propter ejus de religione sentiendi rationem persecuti sunt Cum enim Apo toti de sectis moererent idque Iesu significassent Luc. IX. 5H, ille ut notum faceret, se homines ad fidem non cogere, at potius invitare, dixit sis: Dimittit ugos, si contra Mos non sunt, pro Mobis sunt 5 . Summi vero Doctoris effato consentit Paulus postolus, dicens:

Quoquo modo Christus annuntietur ad Philip I. is f.

102쪽

86 Provocant 3-uper ad exemplum Dei, qui liberum arbitrium hominibus dedit, ut eligerent, quod vellent, eoque consilio Petilianus asseri dictum IesusIoh. VI. 4M Nam penu ad me, nisi quem Mem traxit atque illa Catholicis objiciens, dicit: Cur autem O non liberum aribitrium unicuique sequi permittitis, cum ipse Dominus Deus liberum arbitrium dederit hominibus; viam tamen justitiae ostendens, ne quis forsita n sciens deperiret 8' i)Eadem fere Gaudentius. Per opificem rerum Ο-nium,' inquit, Dominum Christum omnipotens Da fabricatum hominem in Deo similem, libero dimisiι arbitrio. Scriptum est enim Fceses. F. 14 : scumus homunem et, misit eum in manu arbitrii M. Quid mihi nunc humano imperio eripitur, quod largitus est Deus Adverte, quanta in Deum sacrilegia perpetrentur, ut quod me tribuit, ausarat humana praesumtio, et pro Deo se id sacere inaniter iactet.

Magna Dei injuria, si ab hominibus defendatur. Quid

de Deo aestimat, qui eum violentia vult defendere, nisi quia non valet suas ipso injuria vindicarer a). Et rursus: ad docendum populum Israel omnipotens Deus Prophetis praecomum dedit, non regibus imperavit. Salvator animarum Dominu Christus ad imsinuandam fidem piscatores, non milites misit 3).'Nec causam habere Catholicos, urionalia te sequantur, dicit Petilianus; si enim innocentia,' inquit,

si rabid. Lib. III 85. 2 c. Gaudent. Lib. I s 20. 3, Ibid. Lib. II 44.

103쪽

. vobis eat, cur nos serro sectamini Aut si reos nos dicitis, quid nos 'aeritis uinocentes V a Veritas erum robore suo firmata constat, non indiget perem cutionibus a). Catholici persecutionem in Dona istas facient , Saul instar, Christum ipsum in sacerdotibus suis persequuntur a). Cum autem per Imperatores persecutiones Resint

Catholita. Quid vobis,' objicit iis Petilianus, quid

vobis est cum regibus seculi, quos numquam Christiambis nisi invidos sensit 8' me vero longa exemplorum ex Veteri ae Novo Foed- petitoriam serie probat, omnemque culpae Gatholicis tribuit. Vos ζ' inquit,. hujus saeculi veratores, quia ciuistiani esse desiderant, non permittitis esse Christianos, cum fisco et nebula uestri mendacii eosdem bona mente Credentes, ad linquitatem vestram prorsus adducitis, ut armis suis, contra hostes reipublicae praeparatis, in Christianosine rant, Putentque se suasionibus Emum Deo incium facere, si nos, quos oderunt Catholici, o dant M.

Aurea i ref -- α -- amiaque agis. His Donatistarum avgumentis se opponens, Miser bat Augustinus, non minem persecutionismet abilem

104쪽

esse, provocans ad Scripturae Sacrae testimonia. AD seri Psalm Q. 5. Detrahentem proximo suo Occiauff, hunc persequebar. Hoc autem non laudabiliter dic retur, si persecutio non licita esset. Praeter hunc locum etiam Psalm XVIII. 38. Persequar inimicos meos, et co rehendam Hor, et non conseretur, donec G Mnt. Hic autem verba ipsius Domini Christi imvenisse sibi videbatur Mia multa esse loca dicit, quae tamen persequi longum esset. Persecutio omnino laudanda est, si a malo et illicito prohibeat, nec modum peccati modus coercitionis e cedat. Culpanda vero est, si turbide ac inordinate fiat,

et ab iis, qui jus non habent r).

Cum autem se ab Ecclesia separaverint Donatistae, eique se opponant, justa in eos persecutio est dicenda. Persecutionem autem non adeo a Catholicis, sed ab ipsis suis factis patiuntur a). At vero quaerebatur: num licitum esset Cathotiris alios a dem suam Ompesiere Negat Augustinus albquem ad fidem cogi invitum, sed per sanctitatem, imo et misericordiam Dei tribulationum flagellis perfidiam solere castigari, ut volens corrigatur correctusque Luat, sicuti puer plerumque ab homine carissimo vapulat 3). Deus homines volentes facit, dum coguntur inviti. atque hoc illustrat exemplo Ninivitarum et par

bola Iesu de epulo u) ad bonum enim appetendum

105쪽

neminem compelli posse, eoerceri tamen malum, atque hominem ad poenitentiam duci. Numquid ζ' inquit Augustinus, quia mores optimi libertate voluntatis

eliguntur, ideo mores pessimi non legis integritate puniuntur Sed tamen mille vivendi ultrix disciplina

praepostera est, nisi cum praecedens bene vivendi doctrina contemnitur. Si quae igitur adversus vos leges constitutae sunt, non eis bene sacere cogimini, sed male facere prohibemini. Nam bene sacere nemo Pintest, nisi elegerit, nisi amaverit, quod est in libera Voluntate timor autem Poenarum, et si nondum habet delectationem bonae conscientiae, saltem intra claustra cogitationis coercet malam cupiditatem' si). Leges vero non auserunt liberum arbitrium, Quidquid enim ' inquit, homo durum et molestum patitur, avi monetur ut cogitet, quare patiatur ut si pro justitia

se pati perspexerit, id ipsum bonum eligat pro justitia

talia sustinere; si autem viderit, iniquitatem esse, pro qua patitur, se infructuosissime laborare atque cruciari considerans, mutet in melius voluntatem simulque o reat et molestia sterili, et ipsa iniquitate, multo utique gravius et perniciosius nocitura' a). Si vero legibus non compescantur mala, habenis laxatis atque dimissis, humanae licentiae impunita peccata omnia relinquam tur, nullis oppositis repagulis legum, nocendi audacia et lasciviendi libido bacchetur, non rex suum regnum, non dux ilitem, non provincialem judex, non domi

106쪽

rum ervum, non maritus uxorem, nec pater filium a

libertate et suavitate peccandi minis visis poenisve compescat' i). Ius autem habent principes Christiani haereticos et actumaticos coercendi vel puniendi. Provocat ad Apostolicum illud Rom. m. x et a): omnia arima

Is estatibas sublimioribus subdita sit; non est enum p MMas nisi imo. Quas imo sunt oretinata sunt. Um erquireriatume isti, Dei ordinationi resisat. Qui amem resistunt, Pri sibi judicium a ulmini. Atque aio argumentanar. An in cetera facinora, sive

flagitia regnantium legibus punienda, sola sacrilegia non punientur a)8 An nihil talibus potestatibus de religione vitiosa vel Latia curandum est Non quidem da pagana negant. At vero ipsi ius sibi adsciscunt. An justis est privata Hesentia, quam regia diligentia p,Sed haec omitto. ' inquit Augustinus, illud quaero:

aum maineat emuneret Apostolus opera camis, quae sunt, inquit, fomi viri a immuniatiae, Onι---σ, et Mai. V. 1 seqq. quid istis videatur, ut efimen idololatriae putant iuste ab Imperatimbus vi Leari aut si nec hoc volunt, eur in veneficos vigorem legum exerceri juste fateantur in haereticos autem a que impias dissensiones nolint fateri, cum in iis mi vitatis fructibus auctoritate Apostolica memorem tur An eis nec talia potestates istae humanae Comstitutionis permittuntur curam 8 Propter quid ergo o it c. gaudent. Lib. II 20. sa Ibid.

107쪽

dium vittat, qui di us est minii r Dei, vindex in iram eis, qui male agunt T i)Est autem hoc etiam rogum o iam omines enim homines servire Deo debent, aliter communi omi

tione, qua homines remi, aliter divomis donis, quod illa aliud agit in rebus humanis, ille aliud. ahunt

roges, excopia generis humani societate, eo ipso quo reges sunt, unde sic Domino serviant, quomodo novi possunt, qui reges non sunt Atque eorum pote tactis Deo finire debet, ut P. Bam Plectantur, qui nolunt ejus voluntati servire fratque curam, ne quis

adversus Ecclesiam rebellet impune 4 .

Haec vero omnia non faciunt Catholici, ut Donati,tis mala assiciant, sed caritate erga eos ducti, ne paermant. Quaecunque ζ' inquit Augustinus, i vobiscum ubmus, quamquam obis agamus invitis, ex caritate tamen agimus, ut volentes Vos corrigatis correctique vivatis' s). Persecutionem enim cordis propter Donatistas pati Catholicos dicit, cum illi se separent a membris Christi, rebellent contra pacem Christi, et cum eos corrigere velint Catholici se morti tradant, eamque Persecutionem gravissimam esse: quia Videmus os insevsatos, et tabescumus quiainfirmatos, et infirmamur: quiascandaliZatos, et urimur; quia perditos, et lugemus.' inaec mala vestra. 'ita persequitur orationem, quae Vos in aeternum interi

108쪽

tum mittimi, amariusi' persequimtur, quam illa, quae a vobis nostris corporibus, vel rebus, vel domibus aut basilicis inseriintur. inus persequimini, cum in nos saeritis, quam cum vos peritis. Denique in illa Persecutione, qua in nos saevitis, cum laude gaud mus in hac autem, qua vos peritis, si gavisi fuerimus, perimus' si). Aliquando vero objectis ei persecuti num malis, dixit: Si putas moveri nos oportere, quia isto modo tot millia moriuntur: quantum existimas nos habere consolationis, quod a tanta dementia longe plura millia liberentur.' Iὶ c. saud. Lib. II 6.

109쪽

Absoluta Controversiae agitatae expositione, supe est, ut judicium de ea feramua atque ex niamus, quamnam Mim et es a citatem in rem Christianam ilia habueri Duae igitur res cum hic tractandae sint, bipartitum erit hoc caput.

Vere omnino ac viro summo digne, de hac controversia judicium serens caMPEGIO MITRIIxa dixit: sunt hic utrimque, quae laudari merentur, sunt quae improbari et rigidius xamen non serunt et si nos etiam ipsi hic non fallamur, verum falso, quod alias saepe

110쪽

accidit, mixtum est r).' Isti enis, quod inter disputantes fere semper observatur, revera hic etiam locum obtinuisse, patebit, si de singulis Controversiae capitibus nonnihil monuerimus. Contro reis δε,-- Ecclesia nota characteristica. Recte omnino et veritati convenienter in ea urgebant Donatistae, sanctos esse debere Christi nomen profitemtea, inprimis sacrorum antistites, qui suo exemplo apud homines multum Valent, sanctamque esse debere ciuisti Molesiam; in gravem vero inciderunt errorem, definientes verae Ecclesiae notam characteristicam. Eam enim absolutam αμαι em esse perhibebant, i. e. ex solis sanctis constare Christi Ecclesiam. Qua de res in ejus conrinunione servantur peccatores, aliis per eos contaminatis, virtutem illam sanctitatis amitti Hinc autem urgebant severae disciplinae Ecclesiasticae usum, principio suo ducti extem communione cum malis, in extera Ecclesia pollui bonos. Hunc autem errorem in luce posuit Augustinus, recte probans e tem communione cum malis minime pollui bonos, sed tum demum, cum factis eorum consentium. Loca vim Sacrae Scripturae, quae in suam rem asserebant Donatistae, rumis ad litteram interpretabantue, Iorim somii inhaerentes orationisque contextuni

1 mae re sum. Lib. V. e. 83 10. T. II, p. 108 ed. tertiae.