장음표시 사용
51쪽
DI DICO LATIONE.nti sunt, alia vero euacuantia quae alterant oportet sint calida,&sicca, tam interna, quam dicterna. Inter interna uti bi eo prae caeteris oxymelites cyllitico,utor etiam pro sale condimet tario sale theriacali Trochisci viperini heriacaccommodatilliina est,sic sentiana, sandaracha, lacca, utilitatem solent adferre, si vel electuaria parentur,vel pillulae. Extrinsecus potestatem habent exiccandi,& macrefaciendi balnea naturalia,ut sunt balnea sulfurea, aluminosa, balneum ex aqua marina: C: cognoui nobilissimum in edicum Lucensem Bertholinum vocatum, qui singulis annis ad thermas Lucenses accedebat, ut
deponeret pinguedinem, de sibi felicissina su
cedebat Inter medicamenta euacuantia, primo dubitatur de vomitu, utrum ad absita mendam pinguedinem vomitus conueniat. Avicen.non laudat omnem vomitum; sed frequentem, a que etiam grauem .nec sine ratione;quandoquidem vomitus leuis,5 rarus potius pinguedinem
auget,quam drminuat Coel. Aurel ex alia parte vehementer damnat vomitum, Meo magis frequentem,nec sine ratione: nam de si vomitu frequenti adimatur pinguedo, attamen dicit Coel. Aurel.vsq, adeo prauus inducitur in stomachiam
habitus,ut mortis stirpe causa sit. Quid igitur ει- tuendum Respondeo, illud ante caetera esse spectandum, cuius corporis habitus sit pinguis. Si enim is est, ut substinere possit vota, itus frequetiam utilis est; modo tame post vomitu temperantia vitae seruetur alioquin si post vomitum
52쪽
HIER MERCURIALI siterum copiose cibus sumatur,multuna abest, 'sic pinguedo minuatur. hoc est,iquod dicebat
Coel. Aure. vomitum non conferre,nisi quando
copia insignis cibi adest. Quae euacuant per aluum dissiculter, si grauia sint, sistinentura pin-bguibus.Itaq; soleo ipse abhorrere haec grauia medicamenta,&blandiorib. uti,cuiusmodi est hie rataponis apud Gal. hieragat pillulae de tribus. mastichinae,pillulae de aloe frequenter usurpat viilissima sunt pro pinguedine adimenda. Quae
euacuant per urinam,etiam hoc in casu valde coferunt, ut sunt aucus, a paragus radix apij,
meos,& notandum hanc euacuationem potentissimam esse ad pinguedinem absumendam. Nam,qui patiuntur diabeticam passionem, videbitis eos ob urinae copiam statim macilentissimos euadere,& in febribus etiam obseruabitur haec experientia, eas febres, in quibus multum mingitur,citissime corpora consumeres em clare. In mulieribus menstruorum purgationes,otiam iuuat aduersus pinguedinem, 'ro- p terea ij quantum fieri poterit prouocare menses decebit.Vtor ego radice erit rodani,&in pubuere, in decocto capillus Veneris vulgarissimus est; immo hoc in casu licet etiam deuenire ad sum fabinae, quae potentissima est ad menses prouocandos. Sudor etiam utilissimus esse solen, unde laudantur insolationes,volutationes in arena a sole candefacta. Vsus etiam decoctiguaiaci,& salsae esticacissimus est Aradice chinae
abstinendum est, quippe qua potius pinguefa
53쪽
DEDECORATIONE. 37 ere creditur Plutat in quaestio natural quaest i. scribit, rorem potatum magnopere conferre dextenuanda corpora, add: mulieres pines sese emaciare huiusmodi rore, quem colli tit vestimentis, danis tenuibus. Sic etiam cel. Arel laudat in curatione nimia pinguedi- ais rorem nocturnum ante solis ortum bibitu. ed quaeretur, qua facultate ros possit corpora:mactare Θ Plutar. ait, obvia mordentem. Sedaon video, quaesit mordens vis in rore accom- Odata ad hoc. idcirco puto, non alia facultatefacere, nisi purgatoria. Iam scimus apud pharma hopolas multa piargantia hoc rore parari. Ge- gonici scriptores referunt, pecorari iumenta mactari, quando vescuntur hei bis rorem ad illis:quo tempore alui fluore vehementer tenta-ltur Praeter oboelitatem totius corporis, soleel artes quaedam crassiores euadere, qua uniuer- una corpus deformat, ut crura sola, solae manus, ammae mulierii Antiquitas ob scelestissimos iussis solebat amare in pueris testes paruos unde reputarunt inter turpitudinis notas etiam testes magnos habere. Quare ad arte decoratoria etia pertinet, huic turpitudini prospicere unde qui scopi ante fuerunt hic ijdem habentur, ut facta inguedo ossematur,es nouae regeneratio pro-ibeatur. Pinguedo facta coctum itur ratione vi-
ictus instituta. Avicen. laudat etia sanguinis missionem a parte opposita parti macrefaciendae ut autem prohibeatur nouae pinguedinis accessio, opus est, ut a parte nutrimentum repellatit
54쪽
quod fit ligaturis in medicamentis refrigoranti bris. Cruribus solemus ocreas ex cotio canino aristissimas parare, tua alligata crulibus repellunt prohibent accessiam nouae materiqad eam parte: d praesertim, si prius illinatur illis partib. succus seperuiui vel madagorq; sic pectori vincula arctissima adhibentur,d praeseitim duadhuc staminae iuniores sunt,ec praeter haec vincula adli: bentur quoque album in ovorum cubolo armena, cu succo hyoscyami.Sic etiam ter ira imolia cum succo hyosciami,vi album ine oui confateta,&mammis apposita, prohibet incrementum,dc deterit pinguedinem Testiculis autem,& terra eadem cimolia prodesti sed maxime iuuat oleum hyoscyami; iuuant etiam ligamenta,& vincula. Et quod de his partibus diati; idem de manibus,&aliis intelsigatur. DevaricibuιCap. VII. IN a Raffectus qui corporis partes deturpat, varices iure siniimerari possunt qui quia pulcherrimas contes lati opes habent,6 ad parte decoratoria aliquo pacto pertinere videtur, peculiariter de ipsis hoc in loco tractare opportu nu erit. Prius itaq; denomine morbi dii a deinde perquiram naturam, causas, signa postremo vero curationem afferam. Quae omnia eo magis placere debent, quod fere nullis tractantur, aut si tractantur, ieiune tamen. Inuenitur apud Graecos duplex nomen alterum est:
stequentissimum truci seu ut est apud Pol
55쪽
DE DECORATIONE. luce viξοι.alterii vero est no ita frequens nome A quod quide postrea tu surpatu piimo inuenitur ab Hipp. vi testatur Galanus in i lii guaru ppocr. sed frequetissiliae etiam usurpauit iocmeArist. s. li .de hist. an s.c. it.&lsi.&9 sectione prob. Et aduertendit,l Gre se in per Graecum 5 lex una sequor, qui in ordine problem. diuersus est a Latino sed quod cito inuenietis in eadem sectione Latini fere nullum aliud nomen habuerunt, nisi varicem. dico nullum fere nomen habuisse,quia inuenio interdivarices puli monum testium appellatos esset amices,prς-i sertim apud Plautum. Scribit Auenetoar libr. a. . trach.T.ca. 2s.appellatos esse varices propter imii litudine varicum arborum: habet enim arbores pleretque huiusmodi eminentias super cortices, quaevarices nuncupatae inueniuntur Albucasis Chirurgus Arabs secunda patie suae Cli, rurgiae,ca. s. appellauit hunc affeci u it s. eo quod ut videbitis suo loco)venae varico perme et crura
a flexibus quibusdam instar vitiu. Est varix nil 'l-liud, qua vena dilatata seu dilatatio venae in tu tumorem elata, flexuosa,in una aut pluribus cor pQn partibus nascens. Dicitur vena dilatata ut
docet Gahiso.aphor. 2I .seu dilatatio venae, quia arteria quanqua ipsa etia interdum aeque si ci- at tumore,nihilominus ille tumore, non dicitur proprie varix, sed α ρυι μοι, quod quidem fit, quotiescuq; aliqua tunica arteriet fragitur:qua fracta, ali post modii in tumore attoli utur. Sed cusim tunicetarteriatu multo duriores&sblidiores,
56쪽
HIER MERCUO ALI snullo modo possunt ii ilatari, quemadmodii
venae ita ut iure dictui it varicem esse venam, non autem arteriam dilatatam. Dicitur etiam in tumorem magnum elatam, quia reperiuntur aliqui qui a natura venas crurum amplas admodum docapaces habent. Sed illa non dicu-tur venae varicosae, eo quod non sunt elatae in tumorem, sed semper eam magnitudinem praese ferunt. Dicitur etiam , vena elata in tu mores inaequales, quia, ut videbitis re ipsa, qui habent varices crurum, habent veluti spiras
quasdam venarum, tumentes quidem omnes,
sed alibi depressiores, alibi elatiores. Dicitur etia in una vel pluribus corporis partibus, quia non solii fiunt huiscemodi varices in crurit, atq;
in scroto, verum etiam in venire; fiunt etiam in temporibus, ut habetis a Cornelio Cetho traditu lib. .cap. II. Quinimo Aetius 2.tetrab.ser. 3 ca.
8 . scribit etiam fieri in palpebris. Quo fit ut aliquis mirari possit Galenu&Avicenna qui videtur significasse nobis, nulla alia parte fieri huc morbum nisi in cruribus, atq; intestibus. nisi dicero velimus pro Galeno atq; Avicenna hos quidem scriptores id morbi genus tradidisse, quod frequentissime omnium otingit frequentissime enim omni ii sunt varices in crurib. Min testibus: multo rarius aute gignuntur in aliis cor oris partib. Varices morbii esse, Aristoteles 3.li de hist.
anim.ca. 2.docet: sed maxime omni uid fuit confirmatu a Gale li.de Tu praeternat.&44 meth.
quib.in locis adnumerat varices inter morbos
57쪽
DE DECORATIONE. i iii fiunt secundum magnitudinem. Sed dubitet aliquis an varix sit proprie morbus appellandus: ratio dubitationis est,quia morbus, ut nostis, laedit semper aliquas actiones a varicibus autem 'eque actiones naturales,neque animales, neq;
itales laeduntur: quo fit ut varix non videatura se morbus nec mereri nomen morbi. Accedit etiam quod Marius, qui ad varices curandos inductus fuit, non ob aliud id fecit, ut testatur Plutarchus in eius vita, nisi ut turpitudincm fugeret consueuerant enim veteres nudis cruribus incedere. unde cum crura deformarentura varicibus,ob hoc ille exercituum Rom.Imperator curandos sibi varices voluitilam vero turpitudo non est morbus est quidem affectio praeter naturam,sed non est morbus proprie. Respondeo huic dubitationi, tuas actiones a varicibus imp diri Primo,impeditur nutritio,impeditur etiam generatio. Nutritio quidem, quia ubi crura laborant hoc malo , tota fere extenuantur. Impeditur etiam incessiis crurum, quia ubi varicibus crura tenentur, ob humoris grauitatem, nossent ad incedendum agilia sed impeditur etiara
generatio,quoniam, ut audietis, varices testici
lorum impediunt generationem Cauta huius morbi alia sunt internae, aliae externae. De internis causis fuit sententia Aristotelis, varices fieria sanguine&a spiritu A sanguine fieri vcribit .
lib. te his .anim .cap. io .ubi memoriae mandauit, non tentari mulieres varicibus, propterea quod
sanguis, ex quo ipsi generantur, pc menstrua
58쪽
x HIER MERCU QALI sexcernitur qua etiam ratiotie dicebat mulieres minus tentari haemorrhoidibus Voluit etiam Aristoteles fieri aspiritu, quandoquidem 6.sech. probi.3. sech probi. i. docuit varicosos noob aliud esse infoecundos, nisi quia spiritus invarices decumbant quo spiritu cum semen orbatum sit,sterileri ius cecundum redditur. Quo in loco non intelligendi sunt quilibet varices, sed solum hi qui fiunt intestibu nam ita fit, ut spiritus, qui semini in vasis spermaticis immisceri
deberent, facile in varices ingrediantur. Caeterum Hippocrates Galenus . de artic.tex. . a. Ophor. 24 & .de com p. Medic sec.genera, eam
sententiam videtur habuisse, ut varices sani asanguine melancholicori crassis, qui cum fla- tuosus esse soleat, possumus etiam existimare, non negasse Hippocratem Galenum,fieri, rices a flatu immo verori Galenus & Avicenna 22. . trach. I. cap. IJ putauit fieri etiam varices a sanguine puro, quando stilicet propter latitudinem venarum sanguis copiosus descendens, vel ad crura vel ad scrotum eas adhuc magis dilatat,& in tumorem attollit Causae internae sed mediatae quatuor sunt, Temperatura, Habitus corporis , Sexus alas. Inter temperaturas&melancholicai pituitos maxime aptae sunt ad generationem varicum, propter quod non immerito dictum est ab Avicenna, spleniticos maxime obnoxios esse varicibus. Habitus etiam corporis hispidus, durus,aptus est ad generationem varicum. Neque moueat vos, quod in du
59쪽
DEDECORATIONE. 43ro habitu venae etiam sint durae,in propterea difficiliter pollini dilatari, eo quia in habitu
quant una uis duro, nunquam venae ita solidae sunt, quina grauitati&multitudini sanguinis crassi cedant,&propterea dilatentur. Sexus virilis magis obnoxius est, quam muliebris huic iv alo in attulit Aristotcla rationem .ibro
de histor anim. cap. t .ad I o. ecf. probi.20 scilicet propter menstruas purgationis. Et as coims stentia senilis in axi ne omnium aerat unis
rax varicum est, quod non solum scriptum est ab Aristotcle, sed etiam ab Hi s. in Coacis Prog ubi scribit, antei libertatem non fiet varices
crurum: iure dixit crurum oui a nudi etiam
varicibus testiculorum ob no a Io.seel.problem.29. l. tionem quae
nuchi varicibus non tentantur, i qui te. quia in castratione de excisione permutant natura in naturam seminis expertem ut sunt pii ri4 mulieres Quo in loco duo sunt notanda: unum est, antiquum problematum interpretem textum corruptum habuisse, aut perperam intellexisse vocem illam ἱξι , quandoquideli te; terpretatur pro is biadet. sed n5 minus distat ca tum a terra quam ischias λιξα Deinde notandas est Theodorum Gazam illius loci interpretem tti duo facere Primo mutat vocem,quae in contex- tu Graece habetur, vis se scilicet in abra , quod mea sententia prudentissime fecit. Alterum est,
quod solus ipse interpretatur vocem ἡγνα, prosemine insincudo, cum multo melius sit dicere
60쪽
HIER MERCURIALI sseminis expertem natura. quasi Aristotclissententia sit, idcirco eunuchos non tentari varicibus,quia cum careant semine, careanici spiritur
qui cum faciat maxime ad varices in testibus producendos, eo absente proculdubio aut nunquam aut minus quam in caeteris punt varices in
eunuchis Inter causas internas mediatas adnumerat Avicenna morbos acutos. nam in his in orbis cum humores subtilcs soleant M lima ri&euacuari,telinquuntur terrestriores&cras fores, qui quavis occasione aut in scrotum aut in crura praecipitati, varices ibi inducunt. Ita ter causis externas varicum est primo aer crassus:
qui cum crura debilitet, ea consequenter apta facit ad recipiendos humores crastiores. Vnde Hipp. in lib. de aere,aqua S locis dicebat sub plaga occidentali darices fieri viris crurum vicera. Sunt deinde exercitia coi porrisim oderata, quia proculdubio haec crura reddunt apta suscipiendis humoribus, δ hamores ipsos crassiores ad crura praecipitant. ex quo iure scribit Avicen. vaticibus subiectos esse cursores, viatores, baiulos addit etiam eos qui coram principibus stante recti pedibus. Nam si, ut dicebat Averro es s. Collet, a. stare pedibus ita dorsum fatigat, ut
quandoque dolorcs maximos faciat, multo magis existimandum est crura defatigui, iropterea occasionem ex longa recta statione varicibus dari quam rem Satyricus poeta voluit significare,quando cecinis et varico ministra . via caeteris inter has causas adnumeranda sunt vina