Ex libris 23 Commentariorum in vetera imperatorum Romanorum numismata Aeneae Vici Liber primus

발행: 1562년

분량: 142페이지

출처: archive.org

분류: 로마

51쪽

SEDATO TUMULTU ALEX I

is haud indignum sore. Huneqssippe honorem Praetores iampriis dem in maximis belli operibus sibi vendicauerant. nunc autem, is sub quibus decem millia in bello concidissent, hac appellati is ne dignos habeti audio . Lituum porro ex occipitio imaginis Antonsi proprium Auguratus signum suisse, ex auctoritate Cuceronis in primo, & secundo de Diuinatione, Liuij libro prumo, Gellij libri v. cap. viii. inserius in x Ix. Numisinate ostendimus.

52쪽

DEpHARNACE RECE

IN VICTORIAE CAPITIS,

IN NUMMO VII.

COMMENTA RIUS.

V M frequentes Caesis victoriae de GaIlis , Germanis, & Britannis, Ampths, Ponticis, Libycis, & Hispanien vis partae, magnam trophaeorum occasionem illi dedissent, de nulla tamen, praTerquam de Pharnace, Mithridatis M' i nlio, trophaeum erexisse apud scriptores inu nio. Ac de Ponto Caesarquatuor, quibus in conspectum venerat, horis, Suetonio teste, victoria potitus est. nam fulminis ut Verbis Florinar more, quod uno, Iocod sit; momento venit, percussit, abscessit, una profligauit acie;

53쪽

DE PHARNACE REGE. I

acie; cum ipse rex, Caesaris magnitudine nominis exterritus, Vc ius es et in nigam. ideo Cars em his tribus tantum verbis, V ni , vidi, vici, victoriam ad amicos significasse, Plutarchus, A planus, & Dio tradunt, earundemq; in triumpho inter pompae gestamina postea praetulliae titulum, Suetonius auctor eu et quae quidem tria verba multos ante annos a musco quodam Romano dicta sitisse, memorat Seneca Suaseriarum libro primo. sic enim bello tam feliciter confecto, Cesarem Pharnacis si vilia r

tulisse cecinit Virgilius libro Aeneidos primo, ut interpretatur Io Seruius in illis: Hunc tu oliin coelo spolijs orientis honustum

Accipies secura. vocabitur hic quoque votis. Apud Dionem libro xLII. legitur, sarem Dictatorem iterum, victo Pharnace, ingens trophiam statuisse, cuius monumentum in argenteo nummo traditum est, in quo duos vides captiuos barbaros, masculum alterum, alterum treminam, in trunco sagum, utrinque ab latere clypeos, secures, allaci; arma, & in vertice galeam, ves petasum, impositam. clypeos aeneos, secures, α ga

leas in trophaeis fuisse, illud Mutatim decus Maro ita significauit

1 o libro Aeneidos V II. Multaq; praeterea sacris in possibus arma, Captiui pendentcurrus', euruaeq; fecisseS, Et crista capitum, & portarum ingentia claustra , Spicula j;, clypeui , ereptaq; rostra carinis. Et in xi. eiusdem: 'Ingentem quercum decisis undique ramis Constituit tumulo: fulgentia j; induit arma, Mezenti ducis eaeuuias, tibi magne trophaeum Bellipotens: aptat rorantes sanguine cristas,3 o Telaq; trunca viri, & bis sex thoraca petitum, Perfossvmq; locis: clypeumq; ex aere sinistrae Subligat: atque ensem collo rulpendit eburnum. Sagum vero militare ac bellicum amictum fuisse, ex Nonio, &Liuio belli Punici libro xxxvii. ex Cicerone Phil .lib. v m.

54쪽

1s Q IVL. CAESARIS COS. II. DIC T. II.

& XII ir. Verrinaru uri. &epissiadTrebatium,ex Caesaris namentariorum. lib. v. Plutarclao in Tiberio Gracco, & Suetonio in Augusto cap. x x v I. cognouimus. Neque tantum Romanum hoc nusse indumetum, verum etiam Hispanorum, apud Liuium,& Strabonem in tertio legas ; Gallicum apud Ciceronem pro Fonteio,& Germanicum apud Tacitum de Moribus German rum libello, de quo & Tranquillus in Caesare cap. L I r. Quare cum gregale fuisseet sagum, & commune barbaris, non absiurde dicere polliamus etiam Asianum fuisse vestimentum. Hispaniense hoc haud c se trophaeum, ex Dionis historia certi sumus, si- t. quidem ille sertiit libro x Li. Caesarem Pyraenari iugis, cum de Petreio & Afranio ex Hispania in Italiam victor rediret, minimetrophaeum statuere voluisse, Verentem calumniam: nam pro simili facto Pompeium olim non laudatum suisse nouerat. De Gallis, Germanis, Alexandrinis, Asticis possem suspicari, si cu ius scriptoris testimonio probare possem. Quippe Dionis a ictoritas sita agatur meae sententiar, hanc tropnaei notam ad illud de Pharnace erectum spectare, itaque Victoriar effigiem in altera nummi parte expressam.

55쪽

IN PROVINCIAE PONTI

CAPITIS,

COMMENTARI Us.

S τ etiam nunc Veneths apud Antonium Caluum,Senatorsi oraenis, alter assici us nummus in auetib trophaeo, securi,&his litteris inscriptus: c AE s A R . in priori latere mulieris decorae faciem contunens , quae, fortasse, Ponti prouinciae imaginem diademate redimitam,& ex acantho coronatam, declarat, qua arbore micitriumphi in Pharnacem apparatum mille, huius in libri fine, ubi de Cai is triumphis agitur, ostendi. De secure autem verba feci inferius in numi mate xi ix. de diademate vero in nummis Antoniae Claudiu matris , in meo de August tam mulierum vitis libro, pertractaui.

56쪽

DE IUBA REGE

CAESARE COS. IIL DICT. II L

VICTORIAE CAPI ΤIS,

VRNAE, SIVE GUTTI VASIs

laeta

vilia l

NNO ab urbe condita Dccura. Aia. re tertium Dictatore,totidenui; Cons le anno quidem ante,quifuit Vrbis com iduin occvr. non Cael Gesulfherat, sed in Fusius ,. Calenus , & P. Vatia. R nius, ut in Capitolino marmore, te ste etiamsigonio,& Cuspiniani Com---menta ij in Cassiodoro post victi inhamacem, Ponti regem, moxq; Iubam Mauritaniae, cete risque Romanis duci , qui cum Iuba erant, Romam reuem Io

so, cogentibus Pompeij filsis in Hispanias proficisci, a L Mun

57쪽

. l . DE IUBA REGE. 19tio Planco, 'bis timc Praescisto, nummus aureus in percussus, in cuius altera parte Victoriar caput conlbicitur cum litteris: C. - .cAEs. DIC. TER. in altera,Vrna me Guttus,c in hac circui scriptione: L. P L A N C. p R AE p. v R B. De hac Caesaris Din

tura, & Consulatu, ita meminit Dio libro x L ii I. Sequenti v si manno ipse Dictator filii, &Consul, Vtrunque tertium , colis legam habens Lepidum. Qui etiam paulo post tradit , in

decem continuos annos hoc anno Dictatorem fuisse creatum, eum ; ducturum in Hispanias exercitu, Lepido collegae urbem, Io cum octo Praefectis, commisisse: quorum ex numero & Plancum

fuisse, coniectari notest. Nam & A.Hirtius in Commentariis de Bello Hispaniensi, hoc est libro vi. scribit Caecalem victo Pharnace, & capta iubinde Africa, tertium Dictatorem, ac designatum quartum, in Hispanias bellum intulisse. Eutropius libro vi. auctor est, Caesarem, victo Pharnace, Romam reuersum, tertiuste Consulem fecisse, inde in Africam profectum AEE contra I bam, post , annum in urbem regressum, quartum se nominasse Consulem, ac statim in Hispanias prosectum esse. Verum Di nis , Hirtij, & Eutropij, huiusq; numismatis auctoritate nixus,ao Caesarem & Dictatorem tertium uno eodem; tempore, & Coi sulem fuisse, ac tunc nouissimae victoriae illius typum exculptum fuisse in aureo nummo a Praefecto urbis Planco, exploratum laM . beo. Cupis quis iste Plancus fuerit scire ὸ dicam. hic ille est Ciceronis olim discipulus , orator insignis, cuius epistolae aes modum luculenter scalptae in . x. Familiarium libro leguntur : contra quem Asinius Pollio, cum Orationes scriberet, ac diaxisset nolle ras nisi post mortem sitam edi, ne respondere posset, respondisse eum Plinius in Prooemio tradit: Cum mortuis nisi lamas luctari. Hic aDione libro XL. praenominatur Titus,&a 3 o Plinio libro xxxv. Imperator appellatur. Si' CaesBQin Bel gio, mox in Carnutes legionis unius tagatus fuerat,is in Commentarijs de Bello Gallico libro v. &Ciuilium primo, ac quinto. Euntim mox Galliae Comatae Praetorem Lugdunum condia dissessitata.tradit.Eundem etia Basileam Rauricorum,GermaniqH a urbem

58쪽

M Q IVE CAESARIS COS. m. DICTI

urbem coloniam deduxisse, ex veteri instaptione Caietalitatij oppido,in turri, quae vulT Ortandi dicitur, patet: ex qua etiam Lugdunum non condidiste, ut plerique. Histrantur, iud col niam potius fecisse, perspicuum fit.

Quo tempore Ciceronis epistolae ad eum scalpit extant inter epistolas ad Atticum. Occisis postea a coniuratis Caes e, Consili designatus cum Decimo Bruto tunc erat, quo tempore ad cum Imperatorem Cos. designatum Ciceronis leguntur epistolar, & eius ad Ciceronem libro Familiarium x. Sed disiecta mox partium reip. factione, cum tribus legionibus ad Antonium transht, ut Appianus scribit libro Ciuilium in. &a Pontio Aquila deuuctus est, Dione teste libro x L. Statim, composito Triumuiratu R. P. Ganno ab Urbe Dccxr. in locum D.Bruti Consili creatus est cum M. Aemilio Lepido, a quo, ut frater suus Plancus prostri Ioberetur, impetrauit. eoq; inter iocos militares, qui currum L pidi Planciq; secuti sint, in triumpho, inter execrationem ciuium userpatum hunc fitille versem, a Velleio traditum est. De Germanis, non de Gallis, duo triumphant Consisses. De illius Consiliatu meminere etiam Plinius, Eutropius, Cassi dorus,& Iulius Obsequens. In obsidione Perusiae spem magis ostendisse auxilij Antonianis, quam opem tulisse, atque ciuit tem captam,Fuluiae Antonsi Vxoris furi comitem filisse ex Italia, idem Paterculus cribit. Isse, inquam, est, qui sponsionis inter Antonium& Cleopatram, Ae Pti reginam, iudex factiis est, cum Cleopatra se iactasset sexcenties nis in coena suam consumpturam, cum in ca coenaduo uniones, unicum naturae opus, parata esset in aceto resoluere. quorum sterum cum abserpsisset,initana ipse manu, eam Victricem pronunciam, auctor extitit, ne absim

59쪽

DEa IVBA REGE.

6 Iabsumeretur ster. postea a victore Qesare disiectus, utrisci; VOneris auribus Romae in Pantheo appensus fuerat, de quo Plinius libro Ix. cap. xv. Hunc praeterea ante pugnam naualem inter Antonium&Octavianum, deserto Antonio, transisse ad partes Caesiuis, Velleius testatur,qui eius mores ita breuiter conscripsit. A Plancus non iudicio recta legendi, neque amore Reipublice, autis Caesaris, inuippe haec semper impugn9 at) sed morbo proditor,

is cum humillimus assentator resinae, & insta seruos cliens, cum se Antonij librarius, cum obscenissimarum rerum & auctor & minuet o ster, cum in omnia & in omnibus venalis, cum ceruleatus, & n D dus, caput i; redimitus arundine, & caudam trahens, genibus in is nixus Glaucum sestasset in conuiuio, restigeratus ab Antonio ob ,, manifestissimarum rapinarum indicia, transfugit ad Caesarem . et is idem postea clementiam victoris pro sua virtute interpretabatur,

is dictitans id probatum a Caesare, cui ille ignouerat. De huius fuga, & Dio meminit libro L. Huius sententia fertur Octaui nus Carsis Augusti nomen obtinuisse. Eius filium eum C. Silio Consulem sume, apud Tacitum lego libro I.&inhoe Consul, tu, iam mortuo Augusto, legationis princeps cum esset Tiberha o ad exercitum Germanicum, maximum in militari tumultu caedis periculum cssugisse, compertum est. De ossicio autem & iuri si dictione Pr secti, titulus est apud Iuriscons. Vlpianus, omnia is inquit, crimina Praefectura urbis sibi vendicat: nec tantum quae is intra urbem admittuntur, Verum ea quoque, quae mira urbem in Italia fiunt. Dionysius enim Bibit, Romulum unum urbanis negotius praefecisse. Siquidem, procedente tempore, tantum is magistratus iuris sibi vendicauit, ut omnia in urbe crimina cognosceret, summumq; in ciuitate absentibus Caesaribus imperiunderet. Alexander Genialium dierum libro v I. cap. xx. S iso litos, inquit, Romanos fuisse, quum reges, & postea Consules Praetoresci; reipublicae causa abessent, ne quis repens tumultus fieret, ne urbs sine imperio esset, aut hostium incursibus pat ret, Praefestium creare, qui urbi moenibusq; pra sideret, ius resederet, di subitis mederetur. Caeterum de iure Praefecti, si quis planius

60쪽

61 Q IVL. CAESAR COS. IIL DIC T. III.

planius scire optat, ipsum legat Alexandrum in dicto capite. v rum vas istud quid simile habet Praesecto Notum enim est,m ris fuisse apud Romanos, causas non audiri nisi per sortem ordia

natas . nam tempore, quo cauis agebantiu , conueniebant omnes , ut inquit Seruius, & ex sorte dierum ordinem accipiebant, uo post diem trigesimum suas causas exequerentur, ac etiam iuicum nomina ex urnis sertito educebantur. quo Virgilius alludens in vi. Aeneidos, dixit: Hos iuxta Di se damnati crimine mortis, Nec vero hae sine sorte datae, sine iudice Ges. r o Qumitor Minos urnam mouet.

Et alibi idem:

stit ductis sortibus urna. Claudianus quoque de Raptu Proserpinae ita dixit: Vma nec incertas versat Minoia sortes. In urnam enim antiqui tabellas iudiciarias diximus Praesectum&ius dicere vel nomina consiciebant, cum iudices sortiebam tur, unde Cicero ad Fratrem libri r i. epistola v I. ait: Se ,, natorum urna copiose abstauit, Equitum adaequauit, Tribuni,, Aervij condemnarunt. Et in rui. Verrin. Educit ex uma tres Iohs ut absentem: Heracli condemnent, imperat. Idem II. de DDiuinatione: Q Iod mirum quam illam monstruosissimam be- is stiam urnam euertisse, senes iussipauisse λ Plinius Iunior epist la cc xx. Vt essemus , inquit, in Senatus potestate, peter rimurq; nomina nostra in urna conjci. veru negabit fortasse quidam , hanc urnam iudiciariam esse: iid igitur erit ξ Vrceolus , an Guttus,vas sacrum De hoc stiis interius in Numisinate m.& x II r. verba feci. Vtrum enim ad sa ficia, quae de more post Caesiuis victoriam in urbe facta fuerant, an ad iudicium pruuatum, non publicum, pertineat,siquidem Praefectum ius dixisse, 3o non quaesisse, accepimus, iudicis aliorum relinquendum dea ui. Nonnulla enim sent in nummis interpretanda, quae peracomiecturas significari sane possint, Verum certa ratione neque nos, nequc Oedipum unquam explicare posse, credendum cst.

SEARCH

MENU NAVIGATION